Բրիտանական Հնդկաստանի բաժանում

Հնդկաստանի բաժանում (անգլ.՝ Partition of India), Բրիտանական Հնդկաստանի բաժանումը երկու անկախ պետությունների՝ Պակիստանի (1947 թվականի օգոստոսի 14) և Հնդկաստանի (1947 թվականի օգոստոսի 15)։ Այս իրադարձությունը բերել է խոշոր արյունալի բախումների, որոնցում, ըստ պաշտոնական տվյալների, զոհվել է մոտավորապես 1 միլիոն մարդ[1], ինչպես նաև բնակչության զանգվածային գաղթի (մոտավորապես 18 միլիոն մարդ, որոնցից գրեթե 4 միլիոնը հաջորդող մարդահամարներում «չեն հայտնաբերվել»)[2]։

Բաժանումը կատարվել է կրոնական պատկանելության հիման վրա․ մուսուլման մեծամասնություն ունեցող շրջաններից կազմվել է Պակիստանը, իսկ մուսուլման մեծամասնություն չունեցող շրջաններից՝ Հնդկաստանը։

Տերմինը չի վերաբերում հետևյալ իրադարձություններին՝

  • Ցեյլոնի բաժանում (առանձին գաղութ 1798 թվականից, անկախություն՝ 1948 թվականից)
  • Բիրմայի բաժանում (առանձին գաղութ 1937 թվականից, անկախություն՝ 1948 թվականից)[3]
  • Բանգլադեշի բաժանում Պակիստանից 1971 թվականին
  • Քաշմիրի հարցով Հնդկաստանի և Պակիստանի միջև տարածքային վեճ
  • Սիկկիմի ձևական գոյությունը 1947-1975 թվականներին որպես «պետություն Հնդկաստանի գերիշխանության ներքո» (հետագայում մտել է Հնդկաստանի կազմում որպես 22-րդ նահանգ)[4]
  • Նեպալի, Բութանի և Մալդիվյան կղզիների անկախացում (Հնդկաստանի հետ ունենալով հին կապեր՝ նրանք երբեք չեն մտել Բրիտանական Հնդկաստանի կազմի մեջ, և նրանց սահմանները ոչ մի կերպ չեն շոշափվել բաժանման հետևանքով)։

Պատկերասրահ

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Population Redistribution and Development in South Asia. Springer Science & Business Media. 2012. էջ 6. ISBN 978-9400953093.
  2. Bharadwaj, Prashant, Khwaja, Asim Ijaz and Mian, Atif R., «The Big March: Migratory Flows after the Partition of India» . Available at SSRN.
  3. Sword For Pen Արխիվացված 2020-07-29 Wayback Machine, TIME Magazine, April 12, 1937
  4. Encyclopædia Britannica. 2008. «Sikkim.»

Գրականություն

խմբագրել
Պատմություններ՝
Monographs։
  • Ansari, Sarah. 2005. Life after Partition: Migration, Community and Strife in Sindh: 1947–1962. Oxford, UK։ Oxford University Press. 256 pages. 0-19-597834-X
  • Ayub, Muhammad (2005). An army, Its Role and Rule։ A History of the Pakistan Army from Independence to Kargil, 1947–1999. RoseDog Books. 978-0-8059-9594-7..
  • Urvashi Butalia|Butalia, Urvashi. 1998. The Other Side of Silence: Voices from the Partition of India. Durham, NC։ Duke University Press. 308 pages. 0-8223-2494-6
  • Bhavnani, Nandita. The Making of Exile: Sindhi Hindus and the Partition of India(չաշխատող հղում). Westland, 2014.
  • Butler, Lawrence J. 2002. Britain and Empire: Adjusting to a Post-Imperial World. London։ I.B.Tauris. 256 pages. 1-86064-449-X
  • Chakrabarty; Bidyut. 2004. The Partition of Bengal and Assam: Contour of Freedom (RoutledgeCurzon, 2004) online edition Արխիվացված 2022-04-24 Wayback Machine
  • Chattha, Ilyas Ahmad (2009), Partition and Its Aftermath: Violence, Migration and the Role of Refugees in the Socio-Economic Development of Gujranwala and Sialkot Cities, 1947–1961, University of Southampton, School of Humanities, Centre for Imperial and Post-Colonial Studies
  • Chatterji, Joya. 2002. Bengal Divided: Hindu Communalism and Partition, 1932—1947. Cambridge and New York։ Cambridge University Press. 323 pages. 0-521-52328-1.
  • Chester, Lucy P. 2009. Borders and Conflict in South Asia: The Radcliffe Boundary Commission and the Partition of Punjab. Manchester University Press. 978-0-7190-7899-6.
  • Daiya, Kavita. 2008. Violent Belongings: Partition, Gender, and National Culture in Postcolonial India. Philadelphia։ Temple University Press. 274 pages. 978-1-59213-744-2.
  • Dhulipala, Venkat. 2015. Creating a New Medina: State Power, Islam, and the Quest for Pakistan in Late Colonial North India. Cambridge University Press. 1-10-705212-2
  • Gilmartin, David. 1988. Empire and Islam: Punjab and the Making of Pakistan. Berkeley։ University of California Press. 258 pages. 0-520-06249-3.
  • Gossman, Partricia. 1999. Riots and Victims: Violence and the Construction of Communal Identity Among Bengali Muslims, 1905–1947. Westview Press. 224 pages. 0-8133-3625-2
  • Hansen, Anders Bjørn. 2004. "Partition and Genocide: Manifestation of Violence in Punjab 1937–1947", India Research Press. 978-81-87943-25-9.
  • Harris, Kenneth. Attlee (1982) pp 355–87
  • Hasan, Mushirul (2001), India's Partition: Process, Strategy and Mobilization, New Delhi: Oxford University Press, ISBN 978-0-19-563504-1.
  • Herman, Arthur. Gandhi & Churchill: The Epic Rivalry that Destroyed an Empire and Forged Our Age (2009)
  • Ikram, S. M. 1995. Indian Muslims and Partition of India. Delhi։ Atlantic. 81-7156-374-0
  • Jain, Jasbir (2007), Reading Partition, Living Partition, Rawat, ISBN 978-81-316-0045-0
  • Jalal, Ayesha (1993), The Sole Spokesman: Jinnah, the Muslim League and the Demand for Pakistan, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-45850-4
  • Judd, Denis (2004), The lion and the tiger: the rise and fall of the British Raj, 1600–1947, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-280579-9
  • Kaur, Ravinder. 2007. "Since 1947: Partition Narratives among Punjabi Migrants of Delhi". Oxford University Press. 978-0-19-568377-6.
  • Khan, Yasmin (2007), The Great Partition: The Making of India and Pakistan, Yale University Press, ISBN 978-0-300-12078-3
  • Khosla, G. D. Stern reckoning : a survey of the events leading up to and following the partition of India New Delhi։ Oxford University Press։358 pages Published։ February 1990 0-19-562417-3
  • Lamb, Alastair (1991), Kashmir: A Disputed Legacy, 1846–1990, Roxford Books, ISBN 978-0-907129-06-6
  • Metcalf, Barbara; Metcalf, Thomas R. (2006), A Concise History of Modern India (Cambridge Concise Histories), Cambridge and New York: Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-68225-1
  • Mookerjea-Leonard, Debali. (2017). Literature, Gender, and the Trauma of Partition: The Paradox of Independence London and New York։ Routledge. 978-1138183100.
  • Moon, Penderel. (1999). The British Conquest and Dominion of India (2 vol. 1256 pp)
  • Moore, R.J. (1983). Escape from Empire: The Attlee Government and the Indian Problem, the standard history of the British position
  • Nair, Neeti. (2010) Changing Homelands: Hindu Politics and the Partition of India
  • Page, David, Anita Inder Singh, Penderel Moon, G. D. Khosla, and Mushirul Hasan. 2001. The Partition Omnibus: Prelude to Partition/the Origins of the Partition of India 1936–1947/Divide and Quit/Stern Reckoning. Oxford University Press. 0-19-565850-7
  • Pal, Anadish Kumar. 2010. World Guide to the Partition of INDIA. Kindle Edition։ Amazon Digital Services. 282 KB. Կաղապար:ASIN
  • Pandey, Gyanendra. 2002. Remembering Partition:: Violence, Nationalism and History in India. Cambridge University Press. 232 pages. 0-521-00250-8 online edition Արխիվացված 2022-04-24 Wayback Machine
  • Panigrahi; D.N. 2004. India's Partition: The Story of Imperialism in Retreat London։ Routledge. online edition Արխիվացված 2022-04-24 Wayback Machine
  • Raja, Masood Ashraf. Constructing Pakistan։ Foundational Texts and the Rise of Muslim National Identity, 1857–1947, Oxford 2010, 978-0-19-547811-2
  • Raza, Hashim S. 1989. Mountbatten and the partition of India. New Delhi։ Atlantic. 81-7156-059-8
  • Shaikh, Farzana. 1989. Community and Consensus in Islam: Muslim Representation in Colonial India, 1860–1947. Cambridge, UK։ Cambridge University Press. 272 pages. 0-521-36328-4.
  • Singh, Jaswant. (2011) Jinnah: India, Partition, Independence
  • Talib, Gurbachan Singh, & Shromaṇī Guraduārā Prabandhaka Kameṭī. (1950). Muslim League attack on Sikhs and Hindus in the Punjab, 1947. Amritsar։ Shiromani Gurdwara Parbankhak Committee.
  • Talbot, Ian. 1996. Freedom's Cry: The Popular Dimension in the Pakistan Movement and Partition Experience in North-West India. Oxford University Press. 978-0-19-577657-7.
  • Talbot, Ian and Gurharpal Singh (eds). 1999. Region and Partition: Bengal, Punjab and the Partition of the Subcontinent. Oxford and New York։ Oxford University Press. 420 pages. 0-19-579051-0.
  • Talbot, Ian. 2002. Khizr Tiwana: The Punjab Unionist Party and the Partition of India. Oxford and New York։ Oxford University Press. 216 pages. 0-19-579551-2.
  • Talbot, Ian. 2006. Divided Cities: Partition and Its Aftermath in Lahore and Amritsar. Oxford and Karachi։ Oxford University Press. 350 pages. 0-19-547226-8.
  • Wolpert, Stanley. 2006. Shameful Flight: The Last Years of the British Empire in India. Oxford and New York։ Oxford University Press. 272 pages. 0-19-515198-4.
  • Wolpert, Stanley. 1984. Jinnah of Pakistan
Հոդվածներ՝
Առաջնային աղբյուրներ՝
  • Mansergh, Nicholas, and Penderel Moon, eds. The Transfer of Power 1942–47 (12 vol., London։ HMSO . 1970–83) comprehensive collection of British official and private documents
  • Moon, Penderel. (1998) Divide & Quit
  • Narendra Singh Sarila, "The Shadow of the Great Game: The Untold Story of India's Partition," Publisher։ Carroll & Graf
Ժողովրդականացումներ՝
  • Collins, Larry and Dominique Lapierre։ Freedom at Midnight. London։ Collins, 1975. 0-00-638851-5
  • Seshadri, H. V. (2013). The tragic story of partition. Bangalore։ Sahitya Sindhu Prakashana, 2013.
  • Zubrzycki, John. (2006) The Last Nizam: An Indian Prince in the Australian Outback. Pan Macmillan, Australia. 978-0-330-42321-2.
Հուշագրեր և բանավոր պատմություն`
  • Azad, Maulana Abul Kalam (2003) [First published 1959], India Wins Freedom: An Autobiographical Narrative, New Delhi: Orient Longman, ISBN 978-81-250-0514-8
  • Bonney, Richard; Hyde, Colin; Martin, John. "Legacy of Partition, 1947–2009: Creating New Archives from the Memories of Leicestershire People," Midland History, (Sept 2011), Vol. 36 Issue 2, pp 215–224
  • Mountbatten, Pamela. (2009) India Remembered: A Personal Account of the Mountbattens During the Transfer of Power

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բրիտանական Հնդկաստանի բաժանում» հոդվածին։