Վիքիպեդիա

Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդ

Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդ (չեխ․՝ Bedřich Karel Eugen Všemír hrabě Berchtold z Uherčic, Ֆրիդրիխ Բերխտոլդ գերմ.՝ Friedrich von Berchtold. հոկտեմբերի 25, 1781(1781-10-25)[1][2], Stráž nad Nežárkou[1][2] - ապրիլի 3, 1876(1876-04-03)[1][2], Buchlovice[1][2] և Պրահա, Բոհեմիայի թագավորություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[3][4])[5], չեխ բժիշկ, բուսաբան։

Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդ
չեխ․՝ Bedřich Všemír von Berchtold
գերմ.՝ Friedrich von Berchtold
Ծնվել էհոկտեմբերի 25, 1781(1781-10-25)[1][2]
Stráž nad Nežárkou[1][2]
Մահացել էապրիլի 3, 1876(1876-04-03)[1][2] (94 տարեկան)
Buchlovice[1][2] կամ Պրահա, Բոհեմիայի թագավորություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[3]
Բնակության վայր(եր)Չեխիա
Քաղաքացիություն Ավստրո-Հունգարիա և  Ավստրիական կայսրություն
Մասնագիտությունբուսաբան, պտերիդոլոգ, պտերաբան, բժիշկ և ճանապարհորդ
Գործունեության ոլորտբուսաբանություն[1], բժշկություն[1] և ճանապարհորդություն[1]
Ալմա մատերՊրահայի Կարլի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինչեխերեն[1]
ՀայրProsper Anton Graf Berchtold?
Հեղինակի անվան հապավումը (բուսաբանություն)Bercht.
 Bedřich Všemír von Berchtold Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

1804 թվականին Պրահայի Կառլով համալսարանն ավարտած Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդը շարունակել է համագործակցել այդ համալսարանի բժշկագիտական ֆակուլտետի հետ, բժշկական իր գործունեության հետ մեկտեղ զգալի ժամանակ է հատկացրել բնագիտական և հատկապես բուսաբանական պրպտումներին։

Բժշկական 11-ամյա աշխատանքից հետո վճռել է բացառապես զբաղվել գիտությամբ, ամբողջովին նվիրվել բնության ուսումնասիրությանը։ 1834-ից մինչև 1842 թվականը ներառյալ՝ գիտական նպատակներով ճամփորդել է եվրոպական բազմաթիվ երկրներով, Հյուսիսային Աֆրիկայով, Փոքր Ասիայով, իսկ 1846 թվականին՝ նաև Հարավային Ամերիկայով (հիմնականում Բրազիլիայով)[6]։

1830—40 թվականների սահմանագծին հրատարակել է իր բազմահատոր աշխատությունը Չեխիայի պատմական Բոհեմիա մարզի բուսական աշխարհի մասին։ Չեխ ականավոր բուսաբաններ՝ եղբայրներ Կարել և Յան Պրեսլների հեղինակակցությամբ լույս է ընծայել գիտա-հետազոտական մի շարք աշխատություններ։ Չեխ գիտնականներից առաջինը նա է բուսաբանական աշխատություն հրատարակել կարտոֆիլի մասին («Die kartoffeln.»(գերմ.)):

Լինելով չեխական ազգային վերածննդի աջակից՝ իր հորեղբորորդու՝ Լեոպոլդ Բերխտոլդի հետ եռանդուն մասնակցություն է ունեցել Պրահայի ազգային թանգարանի ստեղծման աշխատանքներին։

Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդի անունով է կոչվել բույսերի մի ցեղ Berchtoldia J.Presl, 1830[7][8], հետագայում այդ անվանումը ներառվել է համապատասխան հոմանիշների շարքում։

Գիտական աշխատություններ խմբագրել

Ի պատիվ Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդի անվանվել են խմբագրել

բուսացեղ
  • (Poaceae) Berchtoldia J.Presl[9]
բուսատեսակներ

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Wurzbach D. C. v. Berchtold, Friedrich Graf (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 24. — S. 377.
  4. ↑ Citace elektronické monografie|titul = DigiArchiv SOA v Třeboni - ver. 16.01.01|url = http://digi.ceskearchivy.cz/cs/7476/108%7Cvydavatel(չաշխատող հղում) = digi.ceskearchivy.cz|datum přístupu = 2016-01-10
  5. ↑ Citace elektronické monografie|titul = Actapublica - Moravský zemský archiv Brno|url = https://www.mza.cz/actapublica/matrika/detail/9472?image=216000010-000253-003377-000000-011464-000000-00-B04211-00920.jp2 |vydavatel = actapublica.eu|datum přístupu = 2016-01-10
  6. ↑ Cita web|url=http://huntbot.andrew.cmu.edu/HIBD/Departments/Library/Berchtold.shtml%7Ctitolo=Friedrich(չաշխատող հղում) von Berchtold and Jan Svatopluk Presl - O Prirozenosti Rostlin aneb Rostlinár (1823–1835)|editore=Hunt Institute for Botanical Documentation|accesso=24-03-2013|lingua=en|urlmorto=sì|urlarchivio=https://web.archive.org/web/20120329212629/http://huntbot.andrew.cmu.edu/HIBD/Departments/Library/Berchtold.shtml%7Cdataarchivio%3D29 marzo 2012
  7. ↑ Berchtoldia: տեղեկություններ IPNI կայում (անգլ.)
  8. ↑ Cita libro|autore=Umberto Quattrocchi|titolo=CRC World Dictionary of Grasses: Common Names, Scientific Names, Eponyms, Synonyms, and Etymology -|città=|editore=CRC Press|anno=2006|id=ISBN 1-4200-0322-4|pagine=p. 301|volume=1
  9. ↑ Reliq. Haenk. 323. t. 43 1830 (IK)
  10. ↑ Boehm. Gew. 164; Natural. i 1823 (IK)
  11. ↑ Berch. & Fib. Potamog. 40. t. 4 (IK)

Գրականություն խմբագրել

  • Heribert Sturm (1979). Biographisches Lexikon zur Geschichte der böhmischen Länder (գերմաներեն). R.Oldenbourg. ISBN 3-486-49491-0. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.(չաշխատող հղում)
  • Stafleu, Frans A.; Cowan, Richard S. (1976–1988). Taxonomic literature: a selective guide to botanical publications and collections with dates, commentaries and types: Taxon. Lit., ed. 2 (TL2) (2nd ed.). Utrecht: Bohn, Scheltema & Holkema. ISBN 90-313-0224-4.
  • H. Hantsch. Leopold Graf Berchtold, Grandseigneur u. Staatsmann. Styria-Verlag, Graz 1963
  • J. Martínek: Berchtold von Ungarschitz Friedrich, Österreichisches Biographisches Lexikon-online
  • Biographisches Lexikon zur Geschichte der böhmischen Länder. Band 1, München 1979, S. 76

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 
Վիքիցեղերը պարունակում է տեղեկություններ՝ մասին։
 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդ» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդ» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Բեդրժիխ_Վշեմիր_ֆոն_Բերխտոլդ&oldid=9770693» էջից