Կապոդիստրիայի անվան Աթենքի ազգային համալսարան, Աթենքի համալսարան (հուն․՝ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών), Հունաստանի հնագույն համալսարաններից է։ Հիմնադրվել է 1837 թվականին։

Աթենքի համալսարան
հուն․՝ Οθώνειον Πανεπιστήμιον, հուն․՝ Εθνικόν Πανεπιστήμιον, հուն․՝ Αθήνησι Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον և հուն․՝ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Տեսակհամալսարան
Հիմնադրված էապրիլի 24, 1837[1]
ՀիմնադրիրՕտտոն և Ioannis Dompolis?
Անվանված էԻոան Կապոդիստրիա
ՌեկտորAthanasios Dimopoulos?
ԱնդամակցությունԱզատ մուտքով շտեմարանների կոնֆեդերացիա[2], Եվրոպայի համալսարանների միություն[3], Association of Language Testers in Europe?, Greek Universities Network?[4], Գրադարանային ասոցիացիաների և հաստատությունների միջազգային դաշնություն[5] և Open Technologies Alliance?[6]
Երկիր Հունաստան
ՏեղագրությունԱթենքի մունիցիպալիտետ, Zografou Municipality?, Dirfys-Messapia Municipality? և Dafni-Ymittos Municipality?
Կայքuoa.gr(անգլ.)
Աթենքի համալսարան (Հունաստան)##
Աթենքի համալսարան (Հունաստան)
Աթենքի համալսարան, Հունաստան
 National and Kapodistrian University of Athens Վիքիպահեստում

Պատմություն խմբագրել

Աթենքի համալսարանը հիմնադրվել է 1837 թվականի մայիսի 3-ին և տեղակայվել է ճարտարապետներ Ստամատիոս Կլանտիսի և Էդուարդ Շչոբերտի կալվածքում, Ակրոպոլիսի հյուսիսային լանջին։

Համալսարանը ի սկզբանե կոչվել է Օտտոնյան համալսարան (Οθώνειον Πανεπιστήμιον) ի պատիվ Հունաստանի Օտտոն I թագավորի (Othon) և ունեցել է 4 ֆակուլտետներ՝ աստվածաբանության, իրավագիտության, բժշկագիտության, և արվեստի (ներառյալ կիրառական գիտություններ և մաթեմատիկա)։ Ունեցել է 33 պրոֆեսոր, 52 ուսանող և 75 չներառված աուդիտորներ։

Kleanthis շինության փոքր տարածքը չի կարողացել բավարարել Օտտոնյան համալսարանի պահանջները, ուստի դանիացի ճարտարապետ Քրիստիան Հանսենին հանձնարավել է նախագծել նոր շենք համալսարանի համար[7] : Հետևելով նեոդասական մոտեցմանը՝ Հանսենը համատեղում է «հուշարձանի շքեղությունը մարդկային լայնածավալ պարզության հետ»՝ շինության տալով H-տեսք։ Շինարարությունը սկսվում է 1839 թվականին։ Շենքի դիմացի թևը հայտնի է որպես "Propylaea", այն ավարտին է հասցվել 1842-1843 թվականներին։ Մյուս թևերի կառուցման հսկողությունն իրականացրել է հույն ճարտարապետ Լիսանդրոս Կաֆտանտցոգլուն, ավելի ուշ՝ նրա գործընկեր Անաստասիոս Տեոֆիլասը՝ շինությունն ավարտին հասցնելով 1864 թվականին։ Շենքը համարվում է «Աթենքի նեոդասական եռագրություն» Աթենքի ակադեմիայի և Հունաստանի ազգային գրադարանի հետ միասին, որոնք հետագայում կառուցվել են համալսարանի աջ և ձախ կողմերում[7]։

1862 թվականին Օտտոնյան համալսարանն անվանվել է Ազգային համալսարան (Εθνικόν Πανεπιστήμιον), ավելի ուշ՝ Կապոդիստրիայի անվան Աթենքի ազգային համալսարան՝ ի պատիվ անկախ Հունաստանի առաջին ղեկավարը Իոան Կապոդիստրիայի։

Համալսարանի կառուցվածքի մեծ ձևափոխումներ իրականացվեցին 1904 թվականին, երբ արվեստի ֆակուլտետը տարանջատվեց 2 ֆակուլտետների՝ Արվեստի (Σχολή Τεχνών) և Գիտություն (Σχολή Επιστημών), վերջինս իր հերթին կազմված է ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի բաժիններից և դեղագիտության դպրոցից։ 1919 թվականին ավելացվեց քիմիայի ֆակուլտետը, 1922 թվականին դեղագիտության դպրոցը անվանափոխվեց և դարձավ բաժին, բժշկության ֆակուլտետում ավելացավ ատամնաբուժության բաժինը։

1895-1911 թվականներին համալսարանը յուրաքանչյուր տարի համալրվել է շուրջ 1,000 նոր ուսանողներով։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո այս թվաքանակը կրկնապատվեց՝ դառնալով տարեկան 2000 ուսանող։ Այդ պատճառով որոշվեց բոլոր ֆակուլտետներում կիրառել մուտքի ընդունելության քննություններ, որն սկսվեց 1927-1928 ակադեմիական տարվանից։ 1954 թվականից ի վեր ընդունված ուսանողների թիվը գրանցվում է Կրթության և կրոնի նախարարության կողմից։

Խորհրդանիշ խմբագրել

Աթենաս հունական աստվածուհին համարվում է համալսարանի խորհրդանիշը։

Ֆակուլտետներ, բաժիններ խմբագրել

Համալսարանը բաժանվում է դպրոցների ("σχολές"), ֆակուլտետների ("τμήματα"), բաժինների ("τομείς")[8]:

 
Իրավագիտության ֆակուլտետը: Շենքն ի սկզբանե կառուցվել է 1930 թվականին, երկրորդ մասնաշենքն ավելացվել է 1960-ական թվականներին: Մեծածավալ բարեփոխումներ են կատարվել 2002-2006 թվականներին[9]
  • Աստվածաբանության դպրոց
    • Սոցիալական աստվածաբանության ֆակուլտետ
    • Աստվածաբանության ֆակուլտետ
  • Փիլիսոփայության դպրոց
  • Իրավագիտական դպրոց
    • Իրավագիտության ֆակուլտետ
  • Տնտեսագիտության և քաղաքագիտության դպրոց
    • Հեռահաղորդակցության և լրատվական ուսումնասիրությունների ֆակուլտետ
    • Տնտեսագիտության ֆակուլտետ
    • Քաղաքագիտության և հանրային կառավարման ֆակուլտետ
    • Թուրքիայի և ժամանակաից Ասիայի ուսումնասիրությունների ֆակուլտետ
  • Գիտությունների դպրոց
  • Առողջապահական գիտությունների դպրոց
    • Բժշկագիտության ֆակուլտետ
    • Ատամնաբուժության ֆակուլտետ
    • Դեղագիտության ֆակուլտետ
    • Սնուցման ֆակուլտետ
  • Կրթության դպրոց
    • Ֆիզիկական դաստիարակության և սպորտի ֆակուլտետ
    • Տարրական կրթության ֆակուլտետ
    • Վաղ տարիքի դաստիարակության ֆակուլտետ

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (հուն.)Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο, 1837.
  2. https://web.archive.org/web/20190714135243/https://www.coar-repositories.org/community/members-and-partners-by-country/
  3. https://eua.eu/about/member-directory.html
  4. https://www.gunet.gr/en/participating-institutes/
  5. https://web.archive.org/web/20230803111744/https://cdn.ifla.org/wp-content/uploads/ifla-members-and-association-affiliates_2023-07-21.pdf
  6. https://web.archive.org/web/20240407134626/https://eellak.ellak.gr/ta-meli-tis-eellak/
  7. 7,0 7,1 «University of Athens - Archaeology of the City of Athens». National Hellenic Research Foundation (In Greek). Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 6-ին.
  8. «Schools and Faculties». uoa.gr. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հունվարի 23-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 10-ին.
  9. «Tο υπερσύγχρονο κτήριο της Nομικής Σχολής» (Greek). kapodistriako.uoa.gr. 2006 թ․ փետրվարի 1. Վերցված է 2009 թ․ մարտի 14-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աթենքի համալսարան» հոդվածին։