«Արարատ» Երևան ֆուտբոլային ակումբի պատմություն

Այս հոդվածում ներկայացված է Երևանի «Արարատ» ֆուտբոլային ակումբի պատմությունը:

«Արարատ» Երևան ֆուտբոլային ակումբի պատմություն
պատմական ասպեկտ Խմբագրել Wikidata
Թեմայով վերաբերում էԱրարատ Երևան Խմբագրել Wikidata
Մարզաձևֆուտբոլ Խմբագրել Wikidata

Սեզոնային արդյունքներ

խմբագրել

ԽՍՀՄ առաջնություններում

խմբագրել
Чемпионат СССР по футболуПервая лига СССР по футболуЧемпионат СССР по футболуПервая лига СССР по футболуЧемпионат СССР по футболуПервая лига СССР по футболу

Ծանոթագրություններ

Թիմի անուններն են՝ 1945-1953 թվականերին՝ «Դինամո», 1954-1962 թվականերին՝ «Սպարտակ», 1963-ից՝ «Արարատ»։

1948 թվականին թիմը նախ ընդգրկվեց առաջին խմբում, սակայն հետո անցկացրած հանդիպումների արդյունքները չեղարկվեցին և թիմը ընդգրկվեց երկրորդ խմբում։

1948 և 1954 թվականների համար տրված են գոտիական մրցաշարերի արդյունքները (եզրափակիչ մրցաշարերում թիմը զբաղեցրել է համապատասխանաբար 3-րդ և 5-րդ տեղերը)։

1937 թվականին ԽՍՀՄ առաջնության «Գ» խմբում մասնակցել է «Սպարտակ» թիմը[1], «Դ» խմբում՝ «Դինամո»-ն[2]։ «Սպարտակ» թիմը մասնակցել է նաև ԽՍՀՄ 1939, 1940, 1946-1949 թվականների առաջնություններին[3]

Հայաստանի առաջնություններում

խմբագրել
Чемпионат Армении по футболуПервая лига Армении по футболуЧемпионат Армении по футболуЧемпионат Армении по футболу

Ծանոթագրություններ.

Ոչ պաշտոնական առաջնության 2-րդ ենթախմբում:

Թիմը մրցաշրջանի մեկնարկից առաջ դուրս է մնացել առաջնությունից։

Հիմնադրում և առաջին նվաճումներ (1935-1948)

խմբագրել

1935 թվականին Երևանում ստեղծվել է «Սպարտակ» մարզական ընկերության թիմ։ Առաջին գլխավոր մարզիչը եղել է Վռամշապուհ Մերանգուլյանը։ Սկզբում թիմը մասնակցել է հանրապետական ​​մակարդակի առաջնությունների[1][3][4]։ 1940 թվականին ակումբը նվաճել է առաջին գավաթը, որը եղել է ՀԽՍՀ գավաթը։ Այդ ժամանակ թիմն արդեն կրում էր «Դինամո» անվանումը[2]։ Հաջորդ 4 տարիներին ԽՍՀՄ առաջնությունը և գավաթը չեն խաղարկել Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի պատճառով։

1944 թվականին վերսկսվեցին ԽՍՀՄ գավաթի խաղերը, որոնց մասնակցում էր նաև «Դինամո»-ի թիմը։ Երևանի «Դինամոյի »մրցակիցները դարձան նրանց թբիլիսյան թիմակիցները, սակայն երևանյան թիմի մեղքով հանդիպումը այդպես էլ չանցկացվեց[5][6]։ Հաջորդ տարի վերսկսվեց ԽՍՀՄ առաջնությունը, որտեղ «Դինամո»-ին տեղ հատկացվեց երկրորդ խմբում։ Թեև թիմը տեղ է զբաղեցրել մրցաշարային աղյուսակի միջնամասում, սակայն անկման գոտուց նրան բաժանել է ընդամենը մեկ միավոր[7]։ ԽՍՀՄ Գավաթի 1/16 եզրափակիչում Նովոսիբիրսկի ԴԿԱ-ն անցավ ավելացված ժամանակում։ Հաջորդ փուլում «Դինամո»-ն պարտվեց Թբիլիսիի ԴԿԱ-ին։ Թիմը չմասնակցեց գավաթի հաջորդ խաղարկությանը, սակայն առաջնությունում զբաղեցրեց 10-րդ տեղը[8]։ 1947 թվականին թիմը դարձավ Անդրկովկասյան գոտու երկրորդ խմբի առաջնության արծաթե մեդալակիր՝ մեկ միավորով զիջելով ՕԴՕ Թբիլիսիին։ Այս առաջնությունում «Դինամո»-ն տնային խաղում Սովետական ​​թբիլիսյան թևերի հետ խաղում ցույց տվեց այն ժամանակ լավագույն արդյունքը (հաշիվը 7:1 էր)[9]։ Դինամոն 1947 թվականի ԽՍՀՄ գավաթի համար պայքարը սկսեց 1/128 եզրափակիչից, որտեղ մրցակիցը Բաքվի «Նեֆթչի»-ն էր։ «Դինամո»-ն, որը 1/64 եզրափակչում սպասում էր Թբիլիսիի երկաթուղայիններին, հաղթանակ տոնեց մեկ գնդակի տարբերությամբ։ Տնային խաղում «Դինամոն» գերազանցեց հյուրերին՝ 2:0 հաշվով։ Հաջորդ փուլում երևանյան թիմը 6:1 հաշվով հաղթեց Ռոստովի «Դինամո»-ին: 1/16-ում նրա «Դինամո»-ն 0:5 հաշվով պարտվեց Մոսկվայի բանակային թիմին և դուրս մնաց մրցաշարից[10]։ 1948 թվականի մրցաշրջանում «Դինամո»-ն մեկնարկեց առաջին խմբում, սակայն երեք խաղից հետո 15 այլ ակումբների հետ միասին հեռացվեց։ Ստորև ներկայացված լիգայում շարունակել են մասնակցել բոլոր 16 ակումբները։ «Դինամո»-ն առաջին տեղն է զբաղեցրել Հարավային գոտում՝ հաղթելով 18 հանդիպումներից 13-ը։ Ըստ կանոնակարգի՝ եզրափակիչ փուլում միմյանց հետ խաղացել են երկրորդ խմբի գոտիների հաղթողները։ Այս փուլին մասնակցում էր 6 թիմ, 3-րդ տեղում էր «Դինամո»-ն, որն ակումբին ապահովեց առաջին տեղ[11]։ ԽՍՀՄ գավաթի խաղարկությունում «Դինամո»-ն 1/16 եզրափակչում ավելացված ժամանակում 1:2 հաշվով պարտվեց Կիևի «Դինամո»-ին[12]։

Վարպետության կուտակում (1949-1970)

խմբագրել

1949 թվականին «Դինամոն» հանդես եկավ առաջին խմբում և գրավեց 16-րդ տեղը։ Առաջին երկու տուրերում թիմը պարտություն է կրել, իսկ 3-րդ տուրում սեփական հարկի տակ հաղթել է ՌՕՈՒ (Մոսկվա) թիմի դեմ խաղում: Թիմը կարողացավ հաղթել աղյուսակի երկրորդ կեսի ներկայացուցիչներին։ Գրանցվել է երեք խոշոր պարտություն՝ երկու անգամ՝ 0:6 Մոսկվայի «Լոկոմոտիվ»-ից և «Դինամո»-ից։ Սակայն, չնայած վատ ելույթին, ակումբը մնաց հաջորդ մրցաշրջանի լավագույնների ցանկում, քանի որ վերջին երկու ակումբները, որոնք զբաղեցրել են մրցաշարային աղյուսակի 17-րդ և 18-րդ հորիզոնականները, դուրս մնացին: Գավաթային մարտերն ավարտվեցին առաջին փուլում՝ Ստալինաբադի «Դինամո»-ի դեմ։ 1950 թվականի մրցաշրջանում առաջին պարտությունը գրանցվեց միայն 4-րդ տուրում Լենինգրադի «Զենիթ»-ից։ Թիմը կիևցի թիմակիցների հետ վաստակեց 31 միավոր, բայց գոլերի տարբերությամբ իջավ «Բ» դաս։ ԽՍՀՄ գավաթի խաղարկությունում թիմը մեկնարկել է 1/128 եզրափակիչից։ Անցնելով թույլ մրցակիցներին՝ 1/16-րդում հանդիպեցին Կիևի «Դինամո»-ի մրցակիցների հետ։ Կիևում կայացած դժվարին խաղում Երևանի «Դինամոն» 3:2 հաշվով հաղթանակ տոնեց։ 1/8 եզրափակիչում նրանք հանդիպեցին Մոսկվայի «Դինամոյի» հետ և պարտվեցին 0։ 7 հաշվով։

1950-ականների երկրորդ կեսին արդյունքները բարելավվեցին։ Վատագույն արդյունքը եղել է 1956 թվականի առաջնությունը, որում թիմը զբաղեցրել է 3-րդ տեղը։ Երեք անգամ դառնալով երկրորդը` 1959 թվականինին «Սպարտակ» ակումբը: 1960 թվականին խաղացել է միութենական առաջնության «Ա» դասում։ Սեփական հարկի տակ՝ «Սպատակ» ակումբը առաջին հանդիպման ժամանակ 0:4 հաշվով պարտվել է Մոսկվայի «Դինամոյ»-ին: Երկու տարի անց թիմը կրկին գրավեց առաջին տեղը և վերադարձավ «Ա» դասի առաջին խումբ: Այնուհետ թիմը անցել է «Աշխատանք» հանրապետական ​​ընկերության ենթակայության տակ և ստացել «Արարատ» անվանումը[13]։

1966 թվականից «Արարատ»-ը մշտապես հանդես է գալիս ԽՍՀՄ բարձրագույն խմբի առաջնությունում։ Թիմում նորամուտը կատարեցին Ալյոշա Աբրահամյանը և Ալեքսանդր Սեմինը, որոնք դարձան «մրցաշրջանի լավագույն դեբյուտանտներ», հաջորդ մրցաշրջանում այդ մրցանակին արժանացավ Նորայր Դեմիրճյանը։ Այսպիսով, Լենինականի «Շիրակ»-ից եկան Լևոն Իշտոյանն ու Հովհաննես Զանազանյանը, ով հետագայում դարձավ թիմի ավագը։

Հայկական ֆուտբոլի վերելքը (1971-1976)

խմբագրել
 
Նիկիտա Սիմոնյանի գլխավորությամբ «Արարատ»ը ձևակերպեց ոսկե դուբլ

1971 թվականին Նիկոլայ Գլեբովի գլխավորությամբ «Արարատ» ակումբի անդամները առաջնությունում նվաճեցին արծաթե մեդալ։ Սա ակումբի առաջին նշանակալի ձեռքբերումն էր ՀԽՍՀ-ից։ ԽՍՀՄ-ի մրցաշրջանի 33 լավագույն ֆուտբոլիստների ցուցակում ընդգրկվել են թիմի միանգամից վեց խաղացողներ՝ Լևոն Իշտոյանը, Արկադի Անդրիասյանը, Էդուարդ Մարգարովը, Հովհաննես Զանազանյանը, Ալեքսանդր Կովալենկոն և Նորայր Մեսրոպյանը։ Հաջորդ մրցաշրջանը թիմն անցկացրեց ոչ պակաս համառորեն, ինչի համար արժանացավ՝ «Ագրեսիվ հյուր» թիմային մրցանակի, բայց զբաղեցրեց 4-րդ տեղը՝ ամբիոնից մեկ միավորով հետ մնալով։ 1972 թվականի սեպտեմբերի 13-ին «Արարատը» իր նորամուտը նշեց եվրոպական մրցաշարերում։ Թիմն իր առաջին հանդիպումն անցկացրեց Կիպրոսի Լառնակա քաղաքում ԵՊԱ-ի դեմ՝ հաղթելով 1:0 հաշվով։ Պատասխան խաղը նույնպես ավարտվեց 1։ 0 հաշվով՝ հօգուտ արարատցիների։ Հաջորդ փուլում մրցակիցը շվեյցարական «Գրասհոպեր» ակումբն էր: Չունենալով լուրջ դիմադրություն՝ 3:1 արտագնա և 4:2 սեփական հարկի տակ, «Արարատը» դուրս եկավ 1/8 եզրափակիչ, որտեղ նրանց սպասում էր գերմանական «Կայզերսլաուտերն» ակումբը: Յուրաքանչյուր մրցակից իր տնային հանդիպումներում հաղթել է 2։ 0 հաշվով։ Լրացուցիչ ժամանակը չբացահայտեց հաղթողին, իսկ 11 մետրանոց հարվածաշարում 4:5 հաշվով առավել հաջող հանդես եկան արարատցիների մրցակիցները:

1973 թվականի սեզոնը «Արարատ»-ի գագաթնակետն է: Թիմը գլխավորում էր Նիկիտա Սիմոնյանը։ Թիմը հաղթեց ԽՍՀՄ առաջնությունում և նվաճեց նաև ԽՍՀՄ գավաթը (վերջնական խաղում Կիևի «Դինամո»-ի դեմ)՝ դրանով իսկ գրանցելով ոսկե դուբլ։ Ութ խաղացողներ ընդգրկվեցին ԽՍՀՄ-ի մրցաշրջանի 33 լավագույն ֆուտբոլիստների ցուցակում։

«Արարատը» հաջող մրցաշրջանները փոխարինեց համեմատաբար անհաջողներով։ 1974 թվականի առաջնությունում թիմը կրկին մնաց մեդալային ցուցակից ցածր, իսկ գավաթի խաղարկությունում քառորդ եզրափակիչում պարտվեց Դոնեցկի «Շախտյոր»-ին։ Աշնանը «Արարատ»-ը նորամուտը նշեց Եվրոպայի չեմպիոնների գավաթում։ Առաջին երկու ռաունդների մրցակիցները՝ «Վիկինգ»-ն ու «Քորք Սելթիք»-ը, լուրջ դիմադրություն չցուցաբերեցին՝ համապատասխանաբար 2։ 6 և 1։ 7 հաշվով։ Քառորդ եզրափակչում վիճակահանությունը միավորեց «Արարատ»-ին և ներկա գավաթակիր Մյունխենի «Բավարիա»-ի հետ: Խաղի հյուրերի սցենարն անհաջող էր՝ պարտություն 0։ 2 հաշվով։ Երևանում «Արարատ»-ը հուսալի խաղաց պաշտպանությունում՝ դառնալով գոլի հեղինակ։ Սակայն մեկ գոլը չբավականացրեց ՈՒԵՖԱ-ի գլխավոր մրցաշարին մասնակցությունը շարունակելու համար։ Մրցաշարի լավագույն ռմբարկու (Գերդ Մյուլլերի հետ) ճանաչվեց Էդուարդ Մարկարովը։

1975 թվականին Վիկտոր Մասլովի գլխավորությամբ «Արարատ»-ը նվաճեց ԽՍՀՄ գավաթը։ Եզրափակչում պարտվելով Վորոշիլովգրադի «Զարյա»-ի հետ խաղում։ Առաջնությունում «Արարատ»-ը առաջատար եռյակից 4 միավոր էր բաժանում։ Այդ տարի թիմում վառվեց Խորեն Հովհաննիսյանի աստղը, ով արժանացավ «մրցաշրջանի լավագույն դեբյուտանտ» մրցանակին։ Բավականին հեշտությամբ շրջանցելով կիպրական «Անորտոսիս»-ին՝ 10:1, «Արարատը» անհաջողություն կրեց հաջորդ տուրում, որտեղ Լոնդոնի «Վեստ Հեմ Յունայթեդ» ակումբը հաղթեց 1:1 և 3:1 հաշվով: Եվրագավաթներին այս մասնակցությունը վերջինն էր ակումբի խորհրդային պատմության մեջ։

1976 թվականին թիմը գլխավորել է նախկին խաղացող Էդուարդ Մարկարովը։ «Արարատ»-ը 1976 թվականի գարնանային առաջնությունն ավարտեց երկրորդ տեղում։ Վերջին խաղում 1:2 հաշվով պարտվելով Կիևի «Դինամո»-ին, որը 9-րդ տուրի հետաձգված հանդիպում էր, «Արարատ»-ը չեմպիոնական գավաթը զիջեց Մոսկվայի «Դինամո»ին: 8 գոլով (15 խաղ) լավագույն ռմբարկուն Արկադի Անդրիասյանն էր։ Գավաթում Մարկարովի գլխավորությամբ «Արարատ»-ը դուրս եկավ եզրափակիչ՝ հաղթելով Մոսկվայի «Լոկոմոտիվ»-ին և ԲԿՄԱ-ին, ինչպես նաև Դնեպրին։ Եզրափակչում թիմը զիջեց Թբիլիսիի «Դինամո»-ին՝ 0:3:

 
Ալեքսանդր Պոդշիվալով - «Արարատ»-ի հիմնական դարպասապահ 1984-1990 թվականներին

Ընդհանուր առմամբ թիմը մասնակցել է ԽՍՀՄ 33 առաջնության (ամենաուժեղ թիմերի դաս), անցկացրել 1026 հանդիպում, հաղթել 352-ում, ոչ-ոքի խաղացել 280-ում, պարտվել 394-ում, խփել 1150 գոլ, բաց է թողել 1306-ը: 1975 թվականին թիմը մասնակցել է երեք եվրագավաթների: 1991 թվականին ԽՍՀՄ վերջին առաջնությունում թիմը զբաղեցրել է 7-րդ տեղը։

Անկում և ճգնաժամ (2003-2005)

խմբագրել

2003 թվականի սկզբին Հայաստանի ազգային և երիտասարդական հավաքականները պետք է ընկերական խաղեր անցկացնեին Իսրայելի ընտրանու հետ։ Հայաստանի ազգային հավաքականների՝ Իսրայել մեկնելուց առաջ «Արարատ»-ի նախագահ Հրաչ Կապրիելյանը նամակ է գրել ՀՖՖ նախագահին, որ անվտանգության նկատառումներից ելնելով նպատակահարմար չի գտնում «Արարատ»-ի հինգ ֆուտբոլիստների՝ Ալեքսանդր Թադևոսյանի, Արթուր Խաչատրյանի, Արթուր Պետրոսյանի, Գալուստ Պետրոսյանի և Արթուր Գաբրիելյանի մասնակցությունը։ Կապրիելյանը նաև վստահեցրել է, որ այլ հանգամանքներում անշուշտ կապահովվի «Արարատ»-ի ֆուտբոլիստների մասնակցությունը Հայաստանի ազգային և երիտասարդական հավաքականների հավաքներին և հանդիպումներին, որոնց ակումբի ղեկավարությունը միշտ առաջնահերթություն է տվել։ Միաժամանակ Կապրիելյանը նամակի պատճենն ուղարկել է ՖԻՖԱ։ Սակայն փետրվարի 16-ին կայացած ՀՖՖ կարգապահական կոմիտեում «Արարատ»-ը 1 տարի ժամկետով զրկվել է ՀՖՖ-ի հովանու ներքո անցկացվող բոլոր մրցումներին մասնակցելու իրավունքից և տուգանվել 200 հազար դրամով[14]։

Թիմի ավագ Ալեքսանդր Թադևոսյանը նամակ է հղել ՀՖՖ-ին՝ խնդրելով խզել պայմանագիրը ակումբի հետ և իրեն ազատ գործակալի կարգավիճակ տրամադրել ստեղծված իրավիճակի պատճառով[14]։ Թադևոսյանից բացի արարատցիների շարքերը լքել են ևս մի քանի հոգի, ովքեր չեն ցանկացել մրցաշրջանն անցկացնել մշուշոտ ծրագրերով։

2004 թվականին ակումբում պառակտում եղավ։ Քանի որ «Լեռնագործ» ֆուտբոլային ակումբը գտնվում էր ֆինանսական ծանր վիճակում և չէր կարող վճարել առաջնությանը մասնակցելու համար վճարը, «Արարատ» ակումբը պայմանագիր է կնքել «Լեռնագործ» ակումբի հետ, ըստ որի՝ երկու ակումբների մարզչական շտաբը և խաղացողները պետք է. միավորվել Լեռնագործ-Արարատ անունով։ Այսպիսով, նրանց մեծ մասը տեղափոխվեց Կապան, որտեղ «Լեռնագործ» ակումբի հետ ի վերջո ստեղծեց մեկ միասնական ակումբ՝ «Լեռնագործ-Արարատ» անունով: Հունիսի 8-ին «Լեռնագործ-Արարատ» անվանումը կրճատվեց և դարձավ «Արարատ», իսկ հունիսի 19-ին թիմը վերադարձավ Երևան, բայց տնային խաղեր անցկացրեց Երևանի արվարձանում՝ Ոսկեհատում (հետագայում «Արարատ»-ը տնային խաղեր անցկացրեց Երևանում): Հաշվի առնելով այս իրադարձությունները՝ առաջին լիգայում հանդես եկող «Արարատը» ստիպված եղավ փոխել անունը՝ դարձնելով «Արարատ-2»։ Դեկտեմբերի վերջին «Արարատ»-ի գլխավոր մարզիչ նշանակվեց Արկադի Անդրիասյանը՝ փոխարինելով երիտասարդ մարզիչ Սևադա Արզումանյանին։ Արզումանյանի հետ մեկ տարվա ընդմիջումից հետո «Արարատ»-ը վերսկսեց ելույթները Հայաստանի առաջնությունում և զբաղեցրեց չորրորդ տեղը[15]։

2005 թվականի մրցաշրջանի առաջին փուլում թիմը գրավեց 8-րդ տեղը։ Ներքևում էր միայն «Լեռնային Արցախ» ակումբը, որն իրեն վերապահեց վերջին տեղը՝ դուրս գալով առաջնությունից։ Երկրորդ փուլում «Արարատ»-ը պահպանեց իր տեղը հաջորդ մրցաշրջանում։ 2005 թվականի հունիսի կեսերին Արարատը մասնակցել է Ինտերտոտոյի գավաթի խաղարկությանը։ Մրցակիցը շվեյցարական «Քսամաքս»-ն էր։ Երկու հանդիպումներում էլ «Արարատ»-ը պարտվել է ընդհանուր 1:9 հաշվով։ 2005 թվականի մրցաշրջանի ավարտին «Արարատ-2»-ը, զբաղեցնելով 2-րդ տեղը առաջին լիգայում, մտավ բարձրագույն լիգա։ Բարձրագույն լիգայում վերջին երկու մրցաշրջանները անցկացրած «Արարատը» լուծարվեց, իսկ «Արարատ-2»-ը փոխարինվեց անունը՝ դառնալով «Արարատ»։

Ճգնաժամից հետո վերելք (2006-2008)

խմբագրել

«Արարատ»-ը 2006 թվականը սկսել է նույն ղեկավարությամբ և գլխավոր մարզիչով (Սուրեն Բարսեղյան): Հայաստանի գավաթի խաղարկությունում դուրս եկավ քառորդ եզրափակիչ, որտեղ 11 մետրանոց հարվածաշարում 5:6 հաշվով պարտվեց «Փյունիկ»-ին: Մրցաշրջանում գլխավոր մարզչին փոխարինեց Աբրահամ Խաշմանյանը՝ «Արարատ»-ն ի վերջո զբաղեցրեց 4-րդ տեղը[16][17]։

2006 թվականի դեկտեմբերին թիմը գլխավորեց Վարուժան Սուքիասյանը։ Ակումբը դուրս եկավ Հայաստանի գավաթի խաղարկության եզրափակիչ, որտեղ լրացուցիչ ժամանակում պարտվեց «Բանանց»-ին: Ամռանը՝ առաջնության ժամանակ, երբ «Արարատ»-ը երկրորդ տեղում էր, Սուքիասյանը լքեց ակումբը՝ չհամաձայնվելով ղեկավարության գործողությունների հետ, որոնք ակումբ էին հրավիրել սերբ մասնագետ Դուշան Միյիչին։ Սուքիասյանին այդ պաշտոնում փոխարինեց հենց Դուշան Միյիչը[18][19]։ Սուքիասյանի հեռանալու պահին «Արարատ»-ը երկրորդ տեղում էր՝ առաջատարին զիջելով երկու միավորով։ Աղետը երկու անընդմեջ պարտությունն էր սեփական հարկի տակ 0:6 հաշվով ուղիղ մրցակիցներ «Փյունիկ»-ից և «Բանանց»-ից: Վերջին տուրում ոչ-ոքի խաղալով «Ուլիս»-ի հետ՝ «Արարատ»-ը կրկին մնաց առանց մեդալների։ Բրոնզը բաժին հասավ «Միկա»-ին, որը վերջին տուրում հյուրընկալվելիս 1:0 հաշվով հաղթեց «Գանձասար»-ին[20][21]։

2008 թվականի առաջնությունից առաջ թիմն ուժեղացավ փորձառու ֆուտբոլիստներով, ինչպես նաև մրցող թիմերի խաղացողներով։ Ղեկավարությունը խնդիր էր դրել նվաճել Հայաստանի բոլոր ֆուտբոլային գավաթները։ Ակումբ է վերադարձել նաև Վարուժան Սուքիասյանը։ Հայաստանի գավաթի խաղարկությունում թիմը դուրս եկավ եզրափակիչ, որտեղ լրացուցիչ ժամանակում խփեց հաղթական գոլը և նվաճեց Հայաստանի 5-րդ գավաթը ակումբի պատմության մեջ։ Առաջնության մեկնարկում թիմը տարավ 6 անընդմեջ հաղթանակ։ Առաջին և երկրորդ տուրերի սկզբում «Արարատ»-ը միանձնյա գլխավորում էր առաջնությունը։ Սկզբում միավորների չնախատեսված կորուստները մոտեցրին «Փյունիկ»-ին, իսկ ավելի ուշ նրանք բաց թողեցին առաջատարը։ 3 միավորի տարբերությամբ թիմերը մոտեցան վերջին տուրին, որում հանդիպեցին միմյանց։ «Արարատ»-ի համար դա արտագնա խաղ էր. Երկար ժամանակ ցուցատախտակի հաշիվը զրոյական էր, և միայն 77-րդ րոպեին բրազիլացի լեգեոներ Խուլիանո Խիմենեսին հաջողվեց գոլ խփել, որը միավորներով հավասարեցրեց ակումբներին։ Կանոնակարգի համաձայն՝ կազմակերպվել է ոսկե հանդիպում, որը կայացել է Հանրապետական ​​մարզադաշտում։ Խաղը կոշտ էր, որի արդյունքում թիմը ստացավ երեք կարմիր քարտ: Հաշիվը բացեց «Փյունիկ»-ի խաղացող Ալբերտ Թադևոսյանը, սակայն մեկ րոպե անց Վահագն Մինասյանը հավասարեցրեց հաշիվը։ 90 րոպե անց հաշիվը մնաց հավասար. Ավելացված ժամանակի ավարտից երկու րոպե առաջ Ալբերտ Թադևոսյանը խփեց իր երկրորդ գոլը։ Այսպիսով, «Արարատ»-ը պարտություն կրեց[22][23]։ Տարեվերջին Սուքիասյանը հեռացավ «Արարատ»-ից՝ հերթական անգամ ղեկավարության հետ ունեցած տարաձայնությունների պատճառով։

Դիրքերի վերականգնում (2009-2012)

խմբագրել

2009 թվականի մրցաշրջանը թիմի համար վատ սկսվեց, քանի որ նրա հովանավորը, ով նաև Ֆրանսիայի առաջնության 5-րդ դիվիզիոնի Իսի-լե-Մուլինոյի (Փարիզի արվարձան) սիրողական «Արարատ» թիմի հովանավորն էր, որոշեց կենտրոնացնել իր ուշադրությունը. Ֆրանսիայի հավաքականի վրա, ուստի Երևանյան ակումբի ֆինանսավորումը կրճատվել է։ Թիմից հեռացել են մեկ տասնյակ խաղացողներ, որոնց փոխարինել են պահեստայինները: Տարաձայնությունների և արտոնագիր չստանալու պատճառով ակումբը չմասնակցեց Եվրոպայի լիգային: Փոխարենը՝ առաջնության առաջին տուրից հետո թիմը վերջին տեղում էր։

2010 թվականի սկզբին «Արարատը» նույնիսկ չէր սկսել մարզումները։ Գլխավոր մարզիչ էր նշանակվել ակումբի նախկին խաղացող Տիգրան Եսայանը: Ակումբը չմասնակցեց Հայասատնի գավաթի խաղարկությանը[24]։ Ակումբի ղեկավարությունը հրաժարվել է արտասահմանցի խաղացողներից՝ պատճառաբանելով, որ ներկայումս արտասահմանցի ֆուտբոլիստները չեն կարող ավելի մեծ օգնություն բերել Առաջին խմբի առաջնությանը, քան հայրենի ֆուտբոլիստները: Արդյունքում թիմում կային տեղացի երիտասարդ ֆուտբոլիստներ։ Եսայանի հետ թիմը հաղթել է առաջին լիգայում և վերադարձել Պրեմիեր լիգա: Լիգայի լավագույն ռմբարկու է դարձել ակումբի երիտասարդ հարձակվող Գևորգ Կարապետյանը[25]։

Ակումբը հաջորդ մրցաշրջանը սկսեց անորոշ փուլում։ Պլանավորված ուսումնամարզական հավաքներն ու ընկերական խաղերը նախատեսված ժամին չկայացան[26]։ 2011 թվականի փետրվարի 16-ին Եսայանը հրաժարական է տվեց գլխավոր մարզչի պաշտոնից։  Պատճառը ղեկավարության վերաբերմունքն էր թիմի աշնանային-գարնանային հավաքի նախապատրաստական գործընթացի նկատմամբ, ֆուտբոլիստների լուրջ համալրման բացակայությունը, որոնք կուժեղացնեին թիմը Պրեմիեր լիգայի ակումբների հետ խաղերում[27]։ Առաջնության մեկնարկից կարճ ժամանակ առաջ թիմի մարզումային գործընթացը ղեկավարում էին  Էդգար Սաֆարյանն և Ալյոշա Աբրահամյանը[28]։ Սակայն 2011 թվականի մարտի 5-ին առաջնության 1-ին տուրում Անդրիասյանը, ով գլխավոր մարզիչ չէր և չուներ «Ա» կարգի արտոնագիր, թիմը գլխավորեց «Բանանցի» դեմ խաղում։ Երեք օր անց Անդրիասյանը պաշտոնապես գլխավորեց թիմը[29]։

2012 թվականի փետրվարին Անդրիասյանին փոխարինեց Ալբերտ Սաֆարյանը, ով մինչ այդ ակումբի օգնականն էր։ Գլխավոր մարզչի փոփոխությունը պայմանավորված էր հունվարից Անդրիասյանի մարզչական հավաքներին և մարզումներին չմասնակցելուց։ Այս ամբողջ ընթացքում այս աշխատանքն իրականացրել է Սաֆարյանը[30]։ «Արարատը» շարունակում էր մնալ անդունդում։

«Արարատի» սեփականատեր Հրաչ Կապրիելյանի հետ հուլիսի 5-ի երեկոյան զրույցից հետո հայտարարվեց, որ ակումբը գլխավորելու է Աբրահամ Խաշմանյանը[31]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 Чемпионат СССР 1937. Группа Г Արխիվացված 2018-12-20 Wayback Machine(ռուս.)
  2. 2,0 2,1 Программка к матчу СКА (Ростов-на-Дону) — «Арарат» (Ереван), 24.03.1985
  3. 3,0 3,1 Спартак Ереван Արխիվացված 2020-10-17 Wayback Machine(ռուս.)
  4. Кубок СССР 1937. Группа Г Արխիվացված 2019-09-10 Wayback Machine(ռուս.)
  5. Кубок СССР 1944. 1/16 финала Արխիվացված 2018-07-21 Wayback Machine(ռուս.)
  6. Кубок СССР 1944 г. Արխիվացված 2020-06-02 Wayback Machine(ռուս.)
  7. Чемпионат СССР по футболу, вторая группа. 1945 Արխիվացված 2017-09-03 Wayback Machine(ռուս.)
  8. Чемпионат СССР по футболу, вторая группа. 1946 Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine(ռուս.)
  9. Чемпионат СССР по футболу, вторая группа 1947 Արխիվացված 2018-06-22 Wayback Machine(ռուս.)
  10. Кубок СССР 1947 Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine(ռուս.)
  11. Чемпионат СССР по футболу, вторая группа 1948. Финал Արխիվացված 2018-06-21 Wayback Machine(ռուս.)
  12. Кубок СССР 1948 Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine(ռուս.)
  13. История противостояний ЦСКА и «Арарата». Шесть лет без поражений Արխիվացված 2014-08-06 Wayback Machine(ռուս.)
  14. 14,0 14,1 ЕРЕВАНСКИЙ «АРАРАТ» ОКОНЧАТЕЛЬНО ИСКЛЮЧЁН ИЗ ЧЕМПИОНАТА АРМЕНИИ Արխիվացված 2012-10-28 Wayback Machine(ռուս.)
  15. Armenia 2004 Premier League Արխիվացված 2016-03-05 Wayback Machine(անգլ.)
  16. Armenia 2006 Premier League Արխիվացված 2013-10-02 Wayback Machine(անգլ.)
  17. Чемпионат Армении по футболу 2006. Высшая лига(չաշխատող հղում)(ռուս.)
  18. Сукиасян покидает «Арарат» Արխիվացված 2012-10-30 Wayback Machine(ռուս.)
  19. ТОВАРИЩЕСКИЕ МАТЧИ Արխիվացված 2022-06-30 Wayback Machine(ռուս.)
  20. Armenia 2007 Premier League Արխիվացված 2016-03-05 Wayback Machine(անգլ.)
  21. Чемпионат Армении по футболу 2007. Высшая лига(չաշխատող հղում)(ռուս.)
  22. Протокол матча «Пюник» — «Арарат» Արխիվացված 2016-03-10 Wayback Machine(անգլ.)
  23. Armenia 2008 STAR Premier League Արխիվացված 2016-05-31 Wayback Machine(անգլ.)
  24. «Арарат» не примет участие в розыгрыше Кубка Армении Արխիվացված 2010-02-20 Wayback Machine(ռուս.)
  25. Геворг Карапетян: В «Арарате» преобладает командная игра Արխիվացված 2010-11-08 Wayback Machine(ռուս.)
  26. Неопределенность продолжается Արխիվացված 2011-01-26 Wayback Machine(ռուս.)
  27. Главный тренер «Арарата» подал в отставку Արխիվացված 2012-11-27 Wayback Machine(ռուս.)
  28. Эдгар Сафарян. Я пока ещё не готов возглавить «Арарат» Արխիվացված 2012-11-30 Wayback Machine(ռուս.)
  29. Официально. Аркадий Андреасян возглавил «Арарат» Արխիվացված 2011-03-10 Wayback Machine(ռուս.)
  30. Фанаты Альберт Сафарян официально возглавил «Арарат» Արխիվացված 2012-11-30 Wayback Machine(ռուս.)
  31. Абраам Хашманян: постараемся за два года довести «Арарат» до европейского уровня Արխիվացված 2012-10-15 Wayback Machine(ռուս.)