Օքսանա Մակարի սպանություն

Օքսանա Մակարի սպանություն, 2012 թվականի մարտի 9-ի լույս 10-ի գիշերը[2][3] Ուկրաինայի Նիկոլաև քաղաքում կատարված հանցագործություն, որը մեծ հասարակական արձագանք է առաջացրել ինչպես Ուկրաինայում (որոշ տվյալներով՝ Ուկրաինայի գրեթե ողջ բնակչությունը 2012 թվականի դրությամբ՝ 91 %-ը, տեղյակ էր հանցագործության մասին, իսկ ևս 7 %-ը լսել է դրա մասին[4]), այնպես էլ արտասահմանում[5]։

Օքսանա Մակարի սպանություն
Ծնվել էհունիսի 11, 1993(1993-06-11)
ԾննդավայրԼուչ, Q56357810?, Mykolaiv Raion, Նիկոլաևի մարզ, Ուկրաինա
Մահացել էմարտի 29, 2012(2012-03-29)[1] (18 տարեկան)
Մահվան վայրՆիկոլաև, Ուկրաինա
Քաղաքացիություն Ուկրաինա
 Demonstration in support of Oksana Makar in Mykolaiv (15 March 2012) Վիքիպահեստում
Բողոքի ակցիա Նիկոլաևում՝ ի պաշտպանություն Օքսանա Մակարի, մարտի 15
Բողոքի ակցիա Նիկոլաևում՝ ի պաշտպանություն Օքսանա Մակարի, մարտի 15

Դատարանի դատավճռի համաձայն՝ երեք չարագործներ ծրագրել և խմբակային բռնաբարել են 18-ամյա Օքսանա Մակարին, որից հետո, հանցագործությունը թաքցնելու նպատակով, փորձել են նրան սպանել և այրել մարմինը լքված շինությունում։ 2012 թվականի մարտի 10-ի վաղ առավոտյան պատահական անցորդը լսել է նրա օգնության աղաղակները և ոստիկանություն կանչել։ Չնայած ծանրագույն այրվածքներին, Մակարը գիտակցության մեջ է եղել և ոստիկաններին հայտնել է երեք հանցագործների անունները, որից հետո տեղափոխվել է հիվանդանոց։ Նույն օրը՝ մարտի 10-ին, երեքն էլ ձերբակալվել են, սակայն մի քանի ժամ անց նրանցից երկուսը ազատ են արձակվել, իսկ կրկին ձերբակալվել են միայն երեք օր անց՝ Նիկոլաևում, Կիևում և Ուկրաինայի այլ քաղաքներում զանգվածային ժողովրդական բողոքի ակցիաներից հետո։

Հանցագործության անմարդկային բնույթը, հանցագործների ինքնությունը և իրավապահ մարմինների հակասական գործողությունները վրդովմունքի ալիք են առաջացրել Ուկրաինայում, ինչն ուղեկցվել է ուկրաինական, ինչպես նաև ռուսական, եվրոպական և ամերիկյան ԶԼՄ-ներում բազմաթիվ հրապարակումներով[6][7][8][9]։

2012 թվականի մարտի 14-ին Ուկրաինայի նախագահ Վիկտոր Յանուկովիչը հանձնարարել էր Ուկրաինայի գլխավոր դատախազ Վիկտոր Պշոնկային ապահովել հանցագործության ամբողջական և անաչառ հետաքննությունը։

Չնայած ցուցաբերված ինտենսիվ բուժօգնությանը՝ Օքսանա Մակարը 2012 թվականի մարտի 29-ին մահացել է Դոնեցկի այրվածքաբանական կենտրոնում։

Հանցագործության իրադարձություններ խմբագրել

ԶԼՄ-ների նախնական հաղորդագրությունները մարտի 14-19-ը խմբագրել

2012 թվականի մարտի 9-ի երեկոյան 18-ամյա Օքսանա Մակարը Նիկոլաևի արվարձանից («Լուչ» ավանից) ժամանել է Նիկոլաևի կենտրոն, «Ռիբկա» սրճարան-բար (Ձերժինսկու փողոցում)՝ Կանանց միջազգային օրը նշելու համար։ Նա այդ սրճարանում առաջին անգամ չէր, նրան ճանաչում էր բարմենուհին[10][11]։ Բամենուհու խոսքով՝ Օքսանան խմել է միայն մեկ բանկա գարեջուր և մեկ բաժակ հյութ։ Ժամը 22:00-ի սահմաններում սրճարան են մտել մի քանի երիտասարդ տղաներ, որոնք ևս մեկ անգամ եղել են այդ սրճարանում, նրանք վերցրել են Օքսանայի կողքին գտնվող սեղանը և տարել նրանց մոտ[12][13]։ Նրանք աղջկան ոգելից են հյուրասիրել, որից հետո նա այնքան է հարբել, որ սրճարանից նրան տարել են ձեռքերից բռնած (Օքսանան և նրա մայրը հետագայում հայտարարել են, որ նրա բաժակի մեջ քնաբեր են լցրել)։ Բարմենուհին նաև հայտնել է, որ քաղաքի բնակիչների կարծիքով՝ Օքսանան խմել է ինչ-որ նյութ, որի հետևանքով նա «չէր կարող դիմադրել»[14]։ Քանի որ Օքսանան հարբած է եղել, տղաները առաջարկել են նրան քնել իրենց ընդհանուր ծանոթ Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկի բնակարանում, որը Նիկոլաևի խոշոր պաշտոնյա էր (մինչև 2011 թվականի վերջը աշխատել է որպես «Տեպլոէներգոսերվիս» կոմունալ ձեռնարկության տնօրեն) և մոտ մեկ տարի ապարդյուն փորձել է կապ հաստատել Օքսանայի հետ[12]։ Բնակարանում աղջիկը իրեն շատ վատ է զգացել և քնել է[12]։

Բնակարանի տերը և նրա երկու հյուրերն էլ (Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկ՝ 24 տարեկան, Արտյոմ Պողոսյան՝ 22 տարեկան, Եվգենի Կրասնոշչեկ՝ 23 տարեկան), օգտվելով աղջկա անօգնական վիճակից, հերթով բռնաբարել են նրան։ Երբ աղջիկը արթնացել է սկսել է հուսահատորեն դիմադրել և բղավել (հարևանները լսել են բարձր գոռոցներ, բայց ոստիկանություն չեն կանչել)։ Այդ ժամանակ բռնաբարողներից մեկը, որը վերը նշված Կրասնոշչեկն է, սկսել է խեղդել աղջկան ձեռքերով, մինչև նա դադարել է կյանքի նշաններ ցույց տալ[12][15]։ 2012 թվականի մարտի 14-ին YouTube-ում զետեղվել Է Կրասնոշչեկի հարցաքննության տեսանյութը, որտեղ նա իր վրա է վերցրել մեղքը և հայտարարել, որ աղջիկը հուսահատորեն դիմադրել է․

  • «Նա բղավում էր, ձեռքերն էր թափահարում։ Ես նրան բռնաբարել եմ։ Նա չի հանգստացել։ Ես էլ որոշել եմ խեղդել»[16]։

Վստահ լինելով, որ աղջիկը մահացած է, Կրասնոշչեկը, միևնույն է, սեռական կապի մեջ է մտել նրա հետ[12], որից հետո նա և Պողոսյանը գնացել են տեսնելու այն վայրը, որտեղ պլանավորել էին տանել մարմինը։ Երբ վերադարձել են, աղջիկը շնչում էր, և Կրասնոշչեկը նորից խեղդամահ է արել նրան, այս անգամ լարով։ Այնուհետև նա աղջկան հագցրել է վերմակի և բարձի մեջ, և երեքն էլ (Կրասնոշչեկը, Պողոսյանը, Պրիսյաժնյուկը)[17] նրան տարել են լքված պոլիկլինիկայի տարածք[18][19]։ Մուտքից դուրս գալուց հետո Կրասնոշչեկը մարմինը գետնին է գցել, սակայն աղջիկը ոչ մի ձայն չի հանել։ Շինհրապարակում նրանք իջել են նկուղ և դիակը նետել աղբով լի փոսի մեջ, այնուհետև այրել են աղջկա մոտ գտնվող աղբը և հեռացել[12]։

Մարտի 21-ի պարզաբանում խմբագրել

Մարտի 21-ին ոստիկանության տվյալներով՝ Օքսանա Մակարի վրա հարձակումը նախապես մանրակրկիտ կերպով ծրագրված է եղել[20]։ Մասնավորապես, ոստիկանության աղբյուրը հայտնել է, որ Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկը փորձել է անհաջող հարաբերություններ հաստատել աղջկա հետ, և նրան շատ է զարմացրել, որ նա կտրականապես մերժել է իրեն, նույնիսկ այն ժամանակ, երբ Պրիսաժնյուկը նրան առաջարկել է «իր հետ գիշերն անցկացնել փողի համար»[20]։

  • «Դրդապատճառը դեռ ամբողջությամբ պարզ չէ։ Բայց այն փաստը, որ նա պլանավորել էր զվարճանալ աղջկա հետ, այն էլ ամենադաժան ձևով, իսկ հետո սպանել, դա հաստատված փաստ է»[20][21]։

Սոցիալական ցանցերում Պրիսյաժնյուկը գտել է Կրասնոշչեկին, որի հետ համաձայնեցրել է հանցավոր պլանը[20][22]։ Հանցագործության օրը Պրիդյաժնյուկը տնից դուրս չի եկել և փորձել է (ալիբին ապահովելու նպատակով) այնպես անել, որ նրան հնարավորինս շատ մարդիկ տեսնեն[20]։ Պրիսյաժնյուկի բնակարան աղջկան տարել են Կրասնոշչեկը և Պողոսյանը։

Տուժողի բուժում խմբագրել

2012 թվականի մարտի 10-ի առավոտյան Օքսանա Մակարը հայտնաբերվել է պատահական անցորդների կողմից[23] և տեղափոխվել № 3 քաղաքային հիվանդանոցում գտնվող ջերմային վնասվածքի մարզային կենտրոն։ Նրա մարմնի մոտ 55 %-ը այրված է եղել, ընդ որում այրվածքների զգալի մասը՝ 3-րդ և 4-րդ աստիճանների[24]։

Ինչպես մարտի 12-ին պատմել է տուժողի մայրը՝ Տատյանա Սուրովիցկայան․

Օքսանոչկան այժմ գտնվում է վերակենդանացման բաժանմունքում։ Բժիշկները սկզբում տալիս էին 2 տոկոս, այժմ՝ կեսը... նրա երիկամները պարզապես... եփված են... բժիշկներն ասացին, որ 30 տարիների ընթացքում նրանք նման բան չեն տեսել։ Սովորաբար, նրանք ասացին, որ մարդիկ մահանում են 2-3 ժամվա ընթացքում, դա քիչ այրվածքների դեպքում... իսկ Օքսանչկայի մարմնի 55 տոկոսում առկա են այրվածքներ... Նա միակն է, ես նրա համար ամեն ինչ կտամ՝ ամբողջ մաշկս, երիկամներս, ամենը, միայն թե նա ապրի…[25]

Մարտի 12-ին անդամահատել են Օքսանայի աջ ձեռքը։ Նրան վերակենդանացման բաժանմունքից տեղափոխել են ինտենսիվ թերապիայի պալատ[26]։

Ռուսական «Առաջին ալիքի» նկարահանող խումբն առաջարկել է Օքսանային օդանավով տեղափոխել Մոսկվայի կլինիկական բաժանմունք, սակայն աղջկա բուժող բժիշկ Վլադիմիր Մորոզը հայտարարել է, որ տուժածի վիճակը թույլ չի տալիս նրան տեղափոխել ոչ Մոսկվա, ոչ Կիև[27]։ Մարտի 14-ին տուժածի համար արյուն են հանձնել 150-ից ավելի նիկոլաևցիներ[28]։

Մարտի 15-ին Օքսանա Մակարին տեղափոխել են բժշկական քնի վիճակի և տեղափոխել թոքերի արհեստական օդափոխություն։ Դեպքի առաջին օրվանից նիկոլաևցի բժիշկներին խորհրդատվություն են տվել Կիևի գործընկերները, այդ թվում՝ հետբուհական կրթության ազգային բժշկական ակադեմիայի կոմբուստիոլոգիայի ամբիոնի դոցենտ Վլադիմիր Ցիգանկովը[29]։ Աղջկա պալատի մոտ ոստիկանությունը հսկողություն է իրականացրել[30][31]։

Մարտի 16-ին Նիկոլաև ժամանած Դոնեցկի այրվածքային կենտրոնի ղեկավար Էմիլ Պիստալը որոշում է կայացրել Օքսանա Մակարին Դոնեցկ ուղարկել Դոնեցկի այրվածքային կենտրոնում բուժման համար[32]։ Նույն օրը նրան վիրահատել են[33] և ուղարկել Դոնեցկ[34]։

Մարտի 16-ից Դոնեցկի այրվածքաբանական կենտրոնում աղջկան պատրաստել են մաշկի փոխպատվաստման վիրահատության[35]։

Մարտի 18-ին Օքսանայի մոտ թոքերի բորբոքում է հայտնաբերվել, որը սկսվել է ցրտահարության պատճառով. նա 10 ժամ մնացել է փողոցում[36]։

Մարտի 19-ին վերքերի հերթական վիրաբուժական բուժումից հետո պարզվել է, որ Օքսանայի վիճակը շատ ծանր է[37]։

Մարտի 22-ին Օքսանա Մակարին վիրահատել են ոտքերը փրկելու համար (կոնքազդրային հոդի վրա ազդրից մաշկի փոխպատվաստում են կատարել)[38]։ Օքսանայի մոտ հեռացվել են մահացած հյուսվածքները և նրանց տեղում տեղադրել են գելային ծածկույթներ, որոնք նման են մարդկային մաշկին[39]։

Մահ խմբագրել

Մահվան պատճառներ խմբագրել

Մարտի 29-ին աղջկա մոտ սկսվել է ուժեղ թոքային արյունահոսություն, ինչը օրգանիզմի ուժեղ հյուծման, պոլիօրգանական անբավարարության, ուղեղի այտուցի և սեպսիսի ֆոնին հանգեցրել է սրտի կանգի[40]։ Վերակենդանացման բաժանմունքում բժիշկները 40 րոպեից ավել փորձել են փրկել նրա կյանքը, սակայն ապարդյուն[41], և առավոտյան ժամ 7։30-ին բժիշկներն արձանագրել են Օքսանա Մակարի մահը։

Հուղարկավորություն խմբագրել

Օքսանա Մակարին հուղարկավորել են սպիտակ զգեստով (ինչպես ընդունված է Ուկրաինայում երիտասարդ աղջիկների հուղարկավորության ժամանակ) և սպիտակ դագաղով 2012 թվականի մարտի 31-ին Շևչենկովո գյուղի գերեզմանատանը, Հայրենական մեծ պատերազմի հերոսների հուշարձանի մոտ (Նիկոլաևի մոտ, Ժովտնև շրջանի Լուչ գյուղի մոտ, որտեղ ապրում էր աղջիկը)։ Ինչպես հաղորդել Է մամուլը, մարդիկ ասել են. «Մենք արքայադուստր ենք թաղում»[42][43]։

Վերջին հրաժեշտի ժամանակ Օքսանային է դիմել սև շալիով մի կին․

«Կսյուշենկա, երկնքում ողջյուններ փոխանցիր իմ Լենոչկային, ասա՝ «մայրդ երբեք չի մոռանա քեզ», աղջկաս՝ Լենային, նույնպես բռնաբարել ու հրկիզել են,- արտասվելով՝ բացատրել է նա։ Օքսանայի վրա հարձակված արարածներին գոնե բռնեցին։ Իսկ իմ աղջկան սպանողներին այդպես էլ չգտան»[44]։

Հուղարկավորությանը մոտ 500 մարդ էր ներկա (այդ թվում՝ շատ երեխաներ և դեռահասներ)։ Նիկոլաևից կազմակերպվել էր ավտոբուսների դուրսբերում. հուղարկավորության ծախսերը ստանձնել է տեղական իշխանությունը։ Հուղարկավորության արարողությանը ներկա է եղել Նիկոլաևի քաղաքային ղեկավար Վլադիմիր Չայկան, մարզխորհրդի նախագահը և փոխմարզպետը[45]։ Մարզպետը ներկա չէր, թերևս այն պատճառով, որ Օ. Մակարի բուժման սկզբում նա մասնակցում էր հանրահավաքներին աջակցելով նրան։ Հուղարկավորության կարգադրիչները եղել են մարդիկ, որոնք հանրահավաքներ են կազմակերպել Օքսանայի աջակցության համար, մասնավորապես Յուրի Կրուցիլովը («Հասարակությունն ընդդեմ անօրինականության» խմբի առաջնորդ, որը ստեղծվել է Օքսանա Մակարին աջակցելու համար)[46]։ Աղջկա մոր խնդրանքով մամուլին մերժվել է այս օրերին ցանկացած մեկնաբանություն, թեև հուղարկավորությանը ժամանել են Ուկրաինայի կենտրոնական հեռուստաալիքների մեծ մասի նկարահանող խմբերը, իսկ Ռուսաստանից՝ «Ռոսիա-1» ալիքը[46]։

Պաշտոնական ցավակցություն է հայտնել Ուկրաինայի նախագահ Յանուկովիչը․ «Անկեղծորեն ցավակցում եմ աղջկա հարազատներին ու մերձավորներին, որը կյանքից վաղաժամ հեռացել է իր դեմ կատարված դաժան հանցագործության արդյունքում»[47]։

Սպանվածի ինքնություն խմբագրել

Օքսանա Սերգեևնա Մակարը ծնվել է 1993 թվականի հունիսի 11-ին Նիկոլաևսկի մարզի Լուչ Ժովտնևոյի շրջանում։

Օքսանայի ընտանիքը գյուղում բարեկեցիկ չի համարվել[48]։ Օքսանայի մայրը՝ Տատյանա Ռոմանովնա Սուրովիցկայան, որոշ տվյալներով, երեք դատվածություն է ունեցել, այդ թվում՝ կողոպուտի համար[49][50]։ Օքսանայի հարազատ հայրը՝ Սերգեյ Իգորի Մակարը, ում հետ Տատյանան բաժանվել է երեխայի ծնվելուց հետո այն պատճառով, որ ամուսինը խանդել է նրան և չարաշահել ալկոհոլը և թմրանյութը[51], նույնպես երեք անգամ դատվել է թմրանյութերի գողության և տարածման համար[50]։ Երբ Տատյանան բաժանվել է Օքսանայի հորից, Տատյանան ծանոթացել է Խերսոնի մարզի մի տղամարդու հետ և դստեր հետ տեղափոխվել է նրա մոտ ապրելու։ Խերսոնում թալանի համար Տատյանայի ազատազրկման դատապարտվելուց հետո փոքրիկ Օքսանան դաստիարակվել է մոր պապիկի և տատիկի կողմից, ովքեր շարունակել են ապրել Լուչ գյուղում[51]։ Այնտեղ Օքսանան գնաց առաջին դասարան։ Օքսանայի նախկին համադասարանցիների ծնողների վկայությամբ՝ աղջիկը դասընկերների հետ վերցրել է ուսուցչի պայուսակը, և այնտեղից գողացել է նրա դրամապանակը[51]։ Համագյուղացիները պնդում են, որ Օքսանան «լավ և բարի աղջիկ» է եղել, սակայն նրա դաստիարակությամբ լրջորեն ոչ ոք չի զբաղվել[52]։

Երբ աղջիկը տեղափոխվել է երրորդ դասարան, պապը որոշում է կայացրել Օքսանային տեղափոխել Շիրոկոլանովյան հատուկ հանրակրթական գիշերօթիկ դպրոց, որտեղ աղջիկն ընդունվել է 2003 թվականի մայիսի 25-ին[53]։ Գիշերօթիկ դպրոցի ուսուցիչների տվյալներով՝ աղջկա մոտ նկատվել է մտավոր հետամնացության թեթև աստիճան, նա այնքան էլ լավ չի սովորել, բայց մասնակցել է գեղարվեստական ինքնագործունեության, գտնվելով գիշերօթիկ հաստատությունում՝ Օքսանան փախուստի մի քանի փորձ է ձեռնարկել, բայց նրան ամեն անգամ վերադարձրել են[54]։ Դրա հետ մեկտեղ, դաստիարակները նշում են, որ մի կողմից Օքսանայի մոտ նկատվում է «իմպուլսիվություն և կոնֆլիկտ», մյուս կողմից՝ նա բավական առատաձեռն էր (կիսվում էր իր կոնֆետներով և խնձորներով)[55]։

Կան նաև գիշերօթիկ հաստատության ուսուցիչների վկայություններ, որ, ըստ աղջկա սեփական խոսքերի, Օքսանան բռնաբարվել է 10-11 տարեկան հասակում (վերապահումով, որ աղջիկն իր պատմածում կարող էր ինչ-որ բան չափազանցնել)[54][56]։ Օքսանայի մայրն ու նրա փաստաբանները հերքում են այդ տարիքում աղջկա բռնաբարության փաստը, սակայն ընդունում են, որ տեղի է ունեցել մոր ծանոթներից մեկի կողմից բռնաբարության փորձ, ինչպես նաև անիրավաչափ են համարում գիշերօթիկ հաստատությունում հոգեբանի բացակայության պատճառով «դեմամտություն» ախտորոշումը[55][57]։

Ազատ արձակվելով կալանքից՝ Օքսանայի մայրը (Ալեքսեյ Սուրովիցկու հետ կրկին ամուսնացած և նրա ազգանունը վերցրած) աղջկան տարել է իր մոտ։ Մահացածի տատիկի խոսքով՝ Օքսանան վեցերորդ դասարանից հետո ոչ մի տեղ չի սովորել և չի աշխատել[51]։ Որոշ ԶԼՄ-ներում տեղեկություն է հայտնվել, որ Օքսանան մարմնավաճառությամբ է աշխատել[50][58][59], սակայն դա կտրականապես հերքել է ինչպես Օքսանայի մայրը, այնպես էլ մի շարք այլ աղբյուրներ[60], ինչպես նաև դատարանում ապացուցվել է, որ Օքսանան երբեք մարմնավաճառությամբ չի զբաղվել[61][62]։

Այստեղ հարկ է ընդգծել, որ ժամանակակից քրեական իրավունքում գործում է հայեցակարգ, որ հանցագործը ենթակա է պատժի բռնաբարության (և առավել ևս սպանության) համար՝ «անկախ տուժողի զբաղմունքից, նրա բարոյական նկարագրից և նրա բռնաբարությանը նախորդած վարքագծից»։

Հանցագործների ինքնություն խմբագրել

Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկ խմբագրել

Մաքսիմ Վլադիմիրի Պրիսյաժնյուկ ծնվել է 1988 թվականի մայիսի 12-ին։ Պրիսյաժնյուկին որդեգրել է Լյուդմիլա Ալեքսանդրովնա Պրիսյաժնյուկ (ծնված 1953 թվականին), որն աշխատել է Նիկոլաևսկի մարզի Ելանեցկի շրջվարչակազմի ղեկավար, 2010 թվականին ազատվել և թոշակի է անցել, նրա ամուսինը՝ Վլադիմիր Պետրովիչ Պրիսյաժնյուկը (ծնված 1952 թվականին) աշխատել է Ելանեցկի ռայխորհրդի նախագահի առաջին տեղակալ, 2009 թվականին անցել է թոշակի[63][64][65]։

Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկը 2010 թվականի տեղական ընտրություններում (քվեարկությունը տեղի է ունեցել 2010 թվականի հոկտեմբերի 31-ին) Նիկոլաևի ընտրատարածքային ընտրական հանձնաժողովի անդամ էր «Միասնական կենտրոն» կուսակցությունից[64]։ 2010 թվականի տեղական ընտրություններում Մ. Պրիսյաժնյուկը եղել է Նիկոլաևի քաղաքապետի թեկնածու Վիտալի Յավորսկու (Նիկոլաևի «Միասնական կենտրոն» կուսակցության ղեկավար) վստահված անձը[66][67]։

Ինչպես հայտնի է, «Միասնական կենտրոն» կուսակցությունը ստեղծվել է 2008 թվականին Վիկտոր Բալոգայի (նախագահ Յուշչենկոյի աշխատակազմի ղեկավար 2006-2009 թվականներին) ջանքերով։ Այդ կուսակցությունը պետք է դառնար «Գլխավոր իշխանամետ կուսակցություն», բայց այդ մտահղացումը չստացվեց՝ կուսակցությունը ցածր վարկանիշ ուներ, 2010 թվականի աշնան տեղական ընտրություններից հետո կուսակցության գործունեությունը գրեթե դադարեց, իսկ Վիկտոր Բալոգան 2010 թվականի նոյեմբերի 12-ից դարձել է նախարար Նիկոլայ Ազարովի կառավարությունում։

«Միասնական կենտրոն» կուսակցության մյուս անդամներն էլ սկսել են համագործակցել իշխանական «Ռեգիոնների կուսակցության» հետ։ Ինչպես հաղորդել են Նիկոլաևի ԶԼՄ-ները, 2012 թվականի սկզբի դրությամբ Լյուդմիլա Պրիսյաժնյուկը իշխող «Ռեգիոնների կուսակցության» ակտիվ անդամ էր, իսկ Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկը «Երիտասարդ Ռեգիոնների» ակտիվ անդամ էր։ Նրա որդին նույնպես Ռեգիոնների կուսակցության ակտիվ կողմնակից էր։ Նա եղել է «ռեգիոնալների» աջակցության զանգվածային ակցիաների անմիջական մասնակից և կազմակերպիչ[66]։ 2012 թվականի մարտին Նիկոլաևի քաղաքի «երիտասարդ շրջանները» մշտապես փորձել են խափանել հանրահավաքները ի պաշտպանություն Օքսանա Մակարի։

Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկը 2006-2011 թվականներին սովորել է «պատմություն և իրավունք» մասնագիտությամբ Նիկոլաևի մանկավարժական ինստիտուտի պատմության ֆակուլտետում։ Ինստիտուտում սովորելու ընթացքում որդեգրող ծնողները նրան Նիկոլաևում բնակարան են գնել։ Դատարանում պարզվել է, որ Պրիսյաժնյուկը հարաբերություններ է ունեցել իր ինստիտուտի ուսանողուհու հետ, բայց երբ նա հղիացել է, թողել է նրան[64]։ Ականատեսները հայտարարել են, որ նա «աղջկան բնակարան է տարել»[64]։

2011 թվականին Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկը (22 տարեկան) նշանակվել է Նիկոլաևսկի քաղխորհրդի «Տեպլոէներգոսերվիս» կոմունալ ձեռնարկության տնօրենի բարձր պաշտոնում և այդ պաշտոնում աշխատել մինչև 2011 թվականի վերջը։ «Տեպլոէներգոսերվիս»-ի[68] նախկին ենթակաների խոսքով՝ նա «աչքի է ընկել կտրուկ բարքով»[66]։

«Տեպլոէներգոսերվիս» ձեռնարկությունը Նիկոլաևի դպրոցների, հիվանդանոցների, բնակելի տների համար ջերմության և տաք ջրի գլխավոր մատակարարն էր[66][69]։

Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկը նախապես ծրագրել և կազմակերպել էր Օկսանա Մակարի բռնաբարությունն ու սպանությունը։

Եվգենի Կրասնոշչեկ խմբագրել

Կրասնոշչեկ Եվգենի Ալեքսանդրովիչը ծնվել է 1989 թվականի հունվարի 25-ին[65]։

Արտյոմ Պողոսյան խմբագրել

Արտյոմ Վիտալիի Պողոսյանը ծնվել է 1990 թվականի ապրիլի 11-ին։

Իրադարձությունների ժամանակագրություն և հանրության արձագանք խմբագրել

2012 թվականի մարտի 10-ին պատահական անցորդ Օլեգ Նայդան (նրա մեքենան առավոտյան փչացել է, և նա որոշել է ոտքով աշխատանքի գնալ) Նիկոլաևի կենտրոնում գտնվող պոլիկլինիկայի լքված շինհրապարակում տնքոցներ է լսել և ժամը 8:20-ի առավոտյան ոստիկանություն կանչել[70]։ Ոստիկանությունը եկել է բառացիորեն 4 րոպե անց (երկու երիտասարդ ոստիկաններ ՎԱԶ-2107-ով), նրանք աղբամանի մեջ գտել են Օքսանային՝ այրված վիճակում (20 րոպեի ընթացքում ժամանել է ոստիկանության 4 մեքենա)։ Սակայն շտապօգնության մեքենան ժամանել է 40 րոպե անց, թեև շտապ օգնության կայանը գտնվում է հանցագործության վայրի կողքին[70]։

Ոստիկանները աղջկան հանել են փոսից (նա չի կարողացել ինքնուրույն դուրս գալ), նա ոտքի է կանգնել, բայց անմիջապես ընկել է այրված ոտքերի ցավից։ Նա կարող էր խոսել և անվանել մարդկանց, ովքեր փորձել են սպանել նրան. բժիշկները պատմել են, որ աղջկան հիվանդանոց են տեղափոխել մերկ, այրված և պարանոցի վրա հետքերի առկայությամբ[71]։ Բուժող բժիշկ Ալեքսանդր Չեբոտարևն ասել է, որ «պետք է երկար պառկել ածուխների վրա, որպեսզի այրվածքները նման խորության հասնեն»[71]։

Աղջկա մայրը՝ Տատյանա Սուրովիցկայան, վերջին տարիներին ապրել և աշխատել է Կիևում։ Այն մասին, որ Օքսանան մահացել է, մայրը հայտնել է (մարտի 10-ին, ժամը 11:00-ին) Տատյանայի ավագ քույրը, որը բժիշկ է աշխատում նրանց զինվորական հոսպիտալում[72]։ Մարտի 11-ին առավոտյան ժամը 6-ին Օքսանայի մայրը եղել է նրա հիվանդասենյակում[72]։

ԶԼՄ-ների արձագանք խմբագրել

Հետաքննության առաջին օրերին ոստիկանության գործողությունները, մասնավորապես այն փաստը, որ երկու կասկածյալները գրավի դիմաց ազատ են արձակվել, լայն քննադատության են ենթարկվել ուկրաինական լրատվամիջոցներում։ Ըստ ԶԼՄ-ների տեղեկությունների՝ չհեռանալու մասին ազատ արձակվածները, այսպես կոչված, «մաժորներ» էին` բարձրաստիճան անձանց երեխաներ, և, հետևաբար, լայնորեն հավատում էին, որ նրանք կկարողանան խուսափել պատասխանատվությունից[73][74][75]։ Մասնավորապես նշվում էր, որ ստորագրությամբ ազատ արձակված կասկածյալներից մեկը նախկին պետնախարարության նախկին ղեկավարի որդին է, սակայն երկրորդ կասկածյալի մասին տեղեկությունը հետագայում հերքվել է քննչական մարմինների կողմից[76]։

Հաջորդ օրերին և շաբաթներին ԶԼՄ-ներում լայնորեն լուսաբանվել են Մակարի բուժման մանրամասները, հանցագործության վարկածը, հանրահավաքներն ու բողոքները, ինչպես նաև տուժողի հուղարկավորությունը։ Ուկրաինայի բոլոր տարածաշրջաններում թերթերը գրել են, որ «դա վերջին տարիներին Ուկրաինայում կատարված ամենասարսափելի հանցագործություններից մեկն է»[70][77]։

Գործը լայն արձագանք է ստացել Ուկրաինայում, ինչպես նաև նրա սահմաններից դուրս։ Իր հարցազրույցում տուժողի մայրը՝ Տատյանա Սուրովիցկայան, ենթադրություն է հայտնել, որ «մեզ օգնել է այն, որ ինձ մոտ մտերիմ մարդիկ աշխատում են հեռուստատեսությամբ և կատարվածը բարձրաձայնվել է, և մարդիկ փողոցում հավաքվել են բողոքի ակցիաներով…»[71][72][78][79][80]։

Հանրահավաքներ խմբագրել

 
Բողոքի ակցիա Նիկոլաևում ի պաշտպանություն Օքսանա Մակարի, մարտի 15

Մարտի 10-ի երեկոյան ոստիկանությունը բերման է ենթարկել երեք «բռնաբարողներին, որոնց անունները նշել է Օքսանան», բայց մարտի 11-ի առավոտյան երկու հոգու ազատ են արձակել (Պրիսյաժնյուկին և Պողոսյանին) երկրից չբացակայելու մասին ստորագրությամբ։

Մարտի 13-ի առավոտյան մի քանի տասնյակ նիկոլաևցիներ դուրս են եկել Կենտրոնական ոստիկանության շենքի մոտ[81]։ Այստեղ նրանք «խրտվիլակ են սարքել» և այրել այն[71]։ Դրանից հետո պիկետը տեղափոխվել է Նիկոլաևսկի մարզի դատախազություն։ Բողոքի ևս մեկ ակցիա է տեղի ունեցել Լենինի հրապարակում[82]։

«Խրտվիլակի այրումից» և լրատվամիջոցների արձագանքից հետո մարտի 13-ին ոստիկանությունը կրկին ձերբակալել է Պրիսյաժնյուկին և Պողոսյանին, նրանք տեղափոխվել են քննչական մեկուսարան։

Մարտի 15-ի մարդաշատ հանրահավաք խմբագրել

 

Մարտի 15-ին Նիկոլաևի կենտրոնական հրապարակում (Լենինի հրապարակ) տեղի է ունեցել ամենամեծ հանրահավաքն ի պաշտպանություն Օքսանա Մակարի[83][84]։

Մարտի 15-ին հայտնի է դարձել, որ մարտի 10-ին Նիկոլաևի շտապ բժշկական օգնության հիվանդանոց է տեղափոխվել 18-ամյա Ալեքսանդրա Պոպովան՝ քթի կոտրվածքով, կողոսկրերի կոտրվածքով, ներքին օրգանների պատռվածքով, գետնին ընկած մերկ, անգիտակից վիճակում գտնվող այգում հայտնաբերված (նա բռնաբարված չի եղել)։ ԲՍՄՊ-ի գլխավոր բժշկի խոսքով՝ Ալեքսանդրայի վիճակն ավելի լավ չէ, քան Օքսանա Մակարինը[85]։ Մարտի 15-ի Լենինի հրապարակում կոչ էր արվում աջակցել ոչ միայն Օքսանա Մակարին, այլև Ալեքսանդրա Պոպովին[86]։ Մարտի 29-ին Ալեքսանդրա Պոպովան արդեն 20 օր գիտակցության չի եկել[87]։ Ապրիլի 4-ին Ալեքսանդրա Պոպովան ավելի քան երեք շաբաթ կոմայի մեջ էր և նրա վիճակը կայուն ծանր էր մնում[88]։ Հետագայում աղջիկը ողջ է մնացել, նրա բուժումը տևել է մի քանի տարի[89]։ 2015 թվականին արյան փոխներարկման արդյունքում Պոպովին վարակել են «հեպատիտ C»-ով[90]։

Լենինի հրապարակում հանրահավաքի մասնակիցները Օքսանա Մակարի բուժման համար հավաքել են 7 հազար 511 գրիվեն։ Բացի այդ, ևս 6 հազար 652 գրիվեն հավաքվել էին Ալեքսանդրա Պոպովայի համար[91]։

Դրամահավաք, արյան նվիրատվություն խմբագրել

Մարտի 14-15-ին ավելի քան 150 նիկոլաևցիներ արյուն են հանձնել Օքսանա Մակարի համար, Ուկրաինայի առաջատար հեռուստաալիքների կայքերում տեղադրվել են բուժման համար միջոցներ հավաքելու ռեկվիզիտներ։ Այն բանից հետո, երբ աղջկան տեղափոխել են Դոնեցկ, նրա համար արյուն են հանձնել նաև 60 բնակիչներ[92], գումարած Դոնեցկի ոստիկանության 150 աշխատակիցներ[93]։ Ուկրաինայի Սումի քաղաքում մարտի 22-ին «Կարմիր խաչի ընկերության» հովանու ներքո արյուն են հանձնել հասարակական կազմակերպությունների 109 աշխատակիցներ։ Ամբողջ արյունը ուղարկվել էր «Դոնեցկի ճառագայթային բժշկության և այրվածքների գիտական կենտրոն» Օքսանա Մակարի համար[94]։ Օքսանա Մակարի այրան կարգը բավական հազվադեպ է հանդիպում, նա ուներ արյան չորրորդ խումբ՝ դրական ռեզուս[95]։

Մինչև մարտի 16-ը Օքսանա Մակարի մոր հաշվին հավաքվել է ավելի քան 110 հազար գրիվնա[96] (բռնաբարության մեջ կասկածվող անձանց ոչ մի ազգական օգնություն չի առաջարկել[97]): Մարտի 21-ին հավաքվել էր մոտ 700 հազար գրիվնա, այսինքն 87 000 դոլար[98][99]։

Օքսանա Մակարի մահից հետո նրա մայրը հավաքված գումարի մեծ մասը (80 հազար դոլար[100]) փոխանցել է Ալեքսանդրա Պոպովայի բուժման համար[101]։ Հետագայում այդ գումարով Գերմանիայում գնել և բերվել են սարքավորումներ աղջկա բուժման համար, որը շատ օրեր եղել է կոմայի մեջ[102]։

Հանրահավաքներ Ուկրաինայի շատ քաղաքներում խմբագրել

Մարտի 15-ին «անօրինականության դեմ» և Օքսանա Մակարի օգտին հանրահավաքներ են անցկացվել նաև Կիևում, Օդեսայում և Խարկովում, մարտի 16-ին՝ Սումերում և Լվովում[103]։ Այսպես, Լվովում մարզային դատախազության շենքի դիմաց «զգուշացեք մաժորներ» ակցիա է անցկացվել՝ ի աջակցություն Օքսանայի[104]։ Բացի այդ, մարտի 15-ին Femen շարժման ակտիվիստուհիները թոփլես-ակցիա են անցկացրել Ուկրաինայի Գլխավոր դատախազության շենքի մոտ՝ պահանջելով հանցագործների համար ամենախիստ պատիժը[105]։

Մարտի 29-ին Նիկոլաևում տեղի է ունեցել «ընդդեմ իշխանության անօրինականության և ի պաշտպանություն Օքսանա Մակարի» հանրահավաքը[106]։

Համաշխարհային մամուլ խմբագրել

Օքսանա Մակարի ողբերգությունը հիշատակել են աշխարհի բազմաթիվ լրատվական կայքեր, ինչպես նաև գրեթե բոլոր խոշորագույն լրատվամիջոցները (այդ թվում՝ BERLINER TAGESZEITUNG թերթը[107], ABC News-ը[108], The independent-ը[109], Arab News-ը[110], AGENCE FRANCE-PRESSE-ը[111], Le point-ը[112], Paris Match-ը[113], Aftonbladet-ը[114], Slobodna Dalmacija-ը[115], Star Gazete-ը[116], Wirtualna Polska-ը[117], Ekstra Bladet-ը[118], Giornalettismo-ը[119], La Informacion-ը[120]): Մասնավորապես, ֆրանսիական «Le Figaro»-ն հրապարակել է «Օքսանայի տանջանքները վրդովեցրել են Ուկրաինային» հոդվածը[121][122]։ Իսկ The New York Times թերթը գրել է. «Օքսանա Մակարը եկել է այս աշխարհ՝ ուկրաինական հասարակության աչքերը բացելու համար»[123][124]։

Հանրային անձանց արձագանք խմբագրել

Մարտի 14-ին Գերագույն ռադայի լիագումար նիստի ընթացքում Ժողովրդական պատգամավոր Գենադի Զադիրկոն, մեկնաբանելով իրադարձությունները, ասել է, որ Ուկրաինային հարկավոր է «վերադարձնել մահապատիժը»[125]։ Պատգամավոր Օլեգ Լյաշկոն իր գործընկերներին կոչ է արել պատգամավորների մեկօրյա աշխատավարձը փոխանցել Օքսանայի բուժման համար, ինչպես նաև «ամորձատել մանկապիղծներին»[126]։

Նախագահի խորհրդական Մարինա Ստավնիյչուկը պաշտպանել է Նիկոլաևի բնակիչներին, որոնք հանդես են եկել կասկածյալների ազատ արձակման դեմ։ Նա նշել է, որ նախագահի աշխատակազմում զարմացած են իրավապահների պահվածքից, որոնք ազատ են արձակել դաժան բռնաբարության և սպանության փորձի մեջ կասկածվողներին։

Նիկոլաևսկի մարզի նահանգապետ Նիկոլայ Կրուգլովը կատարվածի մեջ մեղադրել է նաև տուժած աղջկա ընտանիքին։ «Երեխայի վերահսկողության հարցը ընտանիքի հարցն է։ Սա անչափահաս երեխա է, մենք 18 տարեկանում դեռ դպրոցում էինք սովորում, ես այդ տեսանկյունից եմ խոսում»[127]։ Ռաիսա Բոգատիրյովան (Ուկրաինայի փոխվարչապետ և համատեղության կարգով Ուկրաինայի առողջապահության նախարար) զրույց է ունեցել Նիկոլայ Կրուգլովի հետ և խնդրել Օքսանային անհրաժեշտ բժշկական օգնություն տրամադրել[128]։

Ազգային անվտանգության և պաշտպանության խորհրդի քարտուղար Անդրեյ Կլյուևը վստահություն է հայտնել, որ մեղադրյալները պատժվելու են օրենքի ողջ խստությամբ։ Նա նշել է, որ «իշխանությունը պարտավոր է համարժեք արձագանքել ցանկացած հանցագործության, ոչ ոք չպետք է խուսափի պատժից՝ անկախ կապերից կամ սոցիալական կարգավիճակից»։

Ուկրաինայի նախագահ Վիկտոր Յանուկովիչը հասարակական հնչեղության պատճառով գլխավոր դատախազ Վիկտոր Պշոնկային հանձնարարել է ապահովել հանցագործության ամբողջական և անաչառ հետաքննությունը[129][130]։

Ուկրաինայի վաստակավոր արտիստուհի Անժելիկա Ռուդնիցկայան ասել է, որ չի հավատում նախագահ Յանուկովիչի Օքսանա Մակարի բռնաբարության գործի ամբողջական և անաչառ հետաքննություն ապահովելու մասին  հրամանագրի կատարմանը։ «Եթե իրավապահ համակարգն ի վիճակի չէ պաշտպանել իր քաղաքացիներին և պատժել մեղավորներին, մարդիկ իրենք պետք է բոլոր օրինական միջոցներով ստիպեն նրան դա անել»[131]։

Հասարակական բողոքի ակցիաների կազմակերպիչ Յուրի Կրուցիլովը հայտարարել է, որ մարդիկ կասկածում են, որ պաշտոնյաների երեխաները կստանան արդար պատիժ։ Դրա համար էլ, նրա խոսքով, ակտիվիստներն այդ գործը վերցնում են «ժողովրդական վերահսկողության տակ»։ Կուրիլովը նշել է, որ նիկոլաևցիները ձգտելու են հասնել իրավապահների հրաժարականին, որոնք մասնակից են եղել այն բանին, որ հանցագործության մեղավորներն ազատության մեջ են հայտնվել։

Ժողովրդական պատգամավոր Սերգեյ Սոբոլևը հայտարարել է, որ Նիկոլաևի մարզային ՆԳ վարչության մամուլի քարտուղար, փոխգնդապետ Օլգա Պերեդերենկոն բացահայտ ստում է, որ «աղջիկն այնպիսի վիճակում էր, որ չէր կարող ոչ մի ցուցմունք տալ»[132]։

Քրեական գործ և նախաքննություն խմբագրել

Մարտի 12-ին երեք կասկածյալներից երկուսը ազատ են արձակվել երկրից չհեռանալու ստորագրությամբ։ Միայն նա է կալանքի տակ մնացել, ով խեղդել է աղջկան, իսկ հետո հրկիզել[25]։ Այդ ժամանակ էլ տեղի լրագրողները հայտնել էին, որ ազատ արձակված կասկածյալներից մեկըժ Ելանեցկի շրջվարչակազմի նախկին ղեկավարի որդին է, իսկ երկրորդը՝ Նիկոլաևի Կենտրոնական շրջանի նախկին դատախազի որդին[133]։

Մարտի 13-ին հայտնի են դարձել կասկածյալների անունները՝ Եվգենի Կրասնոշչեկ, Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկ (Ելանեցկի ՌԳԱ-ի նախկին ղեկավարի որդեգրված երեխան) և Արտյոմ Պողոսյան։ Վերջին երկու անձինք ազատ են արձակվել երկրից չհեռանալու ստորագրությամբ[134], սակայն մարտի 13-ին կրկին ձերբակալվել են[135]։ Նիկոլաևի կենտրոնական շրջանային դատարանի որոշմամբ երեքն էլ կալանավորվել են քննչական մեկուսարանում պահելու մեղադրանքով[136]։

Մարտի 13-ին երկու ձերբակալվածների դեմ քրեական գործ է հարուցվել Քրեական օրենսգրքի 152-րդ հոդվածի 3-րդ մասով (բռնաբարություն, որը կատարվել է մի խումբ անձանց կողմից), երրորդ անձի նկատմամբ հարուցվել է քրեական գործ՝ քրեական օրենսգրքի 115-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 9-րդ կետով և 152-րդ հոդվածի 3-րդ մասով (սպանություն, որը կատարվել է բռնաբարության հետ կապված այլ հանցանքը թաքցնելու նպատակով)։ Ուկրաինայի ներքին գործերի նախարար Վիտալի Զախարչենկոն Նիկոլաև է ուղարկել նախարարության կենտրոնական ապարատի մասնագետներին։

Նույն օրը տուժած Օքսանա Մակարը ցուցմունք է տվել քննիչին և դատաբժշկական փորձաքննություն է անցկացվել[137]։ Մոր խոսքով՝ Օքսանան հիշում է գրեթե այն ամենը, ինչ իր հետ տեղի է ունեցել այդ երեկո. այսպես, աղջիկը պատմել է, որ իրեն սկսել են խեղդել այն ժամանակ, երբ նա տղաներին սպառնացել է կատարվածի մասին հայտնել ոստիկանություն[138]։

Հանցագործության կատարման վայրը՝ Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկի բնակարանը, խուզարկվել է միայն հանցանքը կատարելուց մեկ շաբաթ անց, և միայն այդ ժամանակ հետաքննության ժամանակ հայտնաբերվել են առաջին իրեղեն ապացույցները (օգտագործված պահպանակները)։ Պողոսյանը պնդել է[139], որ Օքսանայի հետ սեռական կապի մեջ չի մտել։

Ապրիլի 12-ին Ուկրաինայի ՆԳՆ գլխավոր վարչության ղեկավար Վասիլի Ֆարիննիկը հայտնել է, որ Օքսանա Մակարի սպանության քրեական գործի հետաքննությունն ավարտվել է և ձերբակալվածներին մեղադրանքներ են առաջադրվել երկու հոդվածներով՝ Ուկրաինայի Քրեական օրենսգրքի 115-րդ հոդվածի 2-րդ մասով և 152-րդ հոդվածի 4-րդ մասով (առանձին դաժանությամբ դիտավորյալ սպանություն, որը զուգորդվել է մի խումբ անձանց կողմից նախնական համաձայնությամբ, բռնաբարություն՝ ծանր հետևանքներով)։ Ձերբակալվածներից մեկին մեղադրանք է առաջադրվել նաև քրեական օրենսգրքի 153-րդ հոդվածի 3-րդ մասով (այլասերված ձևով բռնաբարություն)։ ՔՊՎ ղեկավարը նշել է, որ «մինչ դատական քննությունն ապացուցել է կասկածյալների մեղքը»[140][141]։

Դատ խմբագրել

2012 թվականի հունիսի 12-ին տեղի է ունեցել դատարանի առաջին նիստը։ Մեղադրական եզրակացության մեջ, մասնավորապես, ասվում է. «բոլոր երեք մեղադրյալները, հասկանալով իրավիճակի անշրջելիությունը, երբ Օքսանան պարանոցի վրա արդեն շնչահեղձության հետքեր է ունեցել, ցանկանալով թաքցնել հանցագործության հետքերը, սկսել են սպանության նպատակ հետապնդել մարմինը այրելու միջոցով, որը, ի վերջո, թույլ չէր տա մարմինը նույնականացնել»[142]։ Եվգենի Կրասնոշչեկն ու Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկը մասամբ ընդունել են իրենց մեղքը, իսկ Արտյոմ Պողոսյանը հրաժարվել է ընդունել մեղքը[143]։

2012 թվականի հոկտեմբերի սկզբին դատարանում պետական մեղադրանքի պահպանման գլխավոր վարչության դատախազը նշել էր, որ մարդասպանների փաստաբանները դիտավորյալ ձգձգում են գործի լսումը[144][145]։ Հոկտեմբերի 11-ին հայտնի է դարձել, որ դատարանն ավարտել է Օքսանա Մակարի գործով հետաքննություն[146]։

2012 թվականի նոյեմբերի 27-ին Նիկոլաևի կենտրոնական շրջանային դատարանը մեղադրյալներին մեղավոր է ճանաչել մեղադրանքի բոլոր կետերով (բռնաբարություն և սպանություն, որը կատարվել է առանձին դաժանությամբ մի խումբ անձանց կողմից նախնական համաձայնությամբ), և դատապարտել Է՝ Եվգենի Կրասնոշչեկին՝ ցմահ ազատազրկման, Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկին՝ 15 տարվա ազատազրկման, Արտյոմ Պողոսյանին՝ 14 տարվա ազատազրկման[147][148]։

Սակայն դատավճռի հետ չհամաձայնեցին ինչպես Օքսանա Մակարի մայրը (նա դատավճիռը համարում է չափից ավելի մեղմ, ըստ նրա մյուս երկու մեղադրյալները նույնպես պետք է դատապարտվեին ցմահ ազատազրկման), այնպես էլ դատապարտյալներից մեկը՝ Մ. Պրիսյաժնյուկը (նրա փաստաբանի խոսքով՝ պաշտպանյալի արարքները պետք է վերաորակավորվեն). 2012 թվականի դեկտեմբերին նրանք վերաքննիչ բողոքներ են ներկայացրել Նիկոլաևսկի մարզի Վերաքննիչ դատարան դատավճռի դեմ, բողոքների քննությունը նշանակվել է 2013 թվականի մայիսի 30-ին[149][150][151]։

2013 թվականի մայիսի 30-ին Նիկոլաևի մարզի Վերաքննիչ դատարանը մերժել է բոլոր բողոքները՝ դատավճիռը թողնելով անփոփոխ։ Երկու կողմերի փաստաբաններն էլ բողոքարկել են դատավճիռը[152]։

2013 թվականի օգոստոսի 9-ին Օքսանայի մայրն իր փաստաբանի միջոցով քաղաքացիական և քրեական գործերի քննության Ուկրաինայի բարձրագույն մասնագիտացված դատարան է ուղարկել Նիկոլաևսկի մարզի Վերաքննիչ դատարանի որոշման դեմ վճռաբեկ բողոք, որում խնդրում է Երդվյալիկին և Պողոսյանին ցմահ ազատազրկման պատիժ նշանակել[153]։

2014 թվականի ամռանը դատարանը անփոփոխ է թողել Պրիսաժնյուկի և Պողոսյանի դատավճիռը[154]։

Հետևանքներ խմբագրել

  • Նիկոլաևսկի մարզում ՆԳՆ քննչական վարչության պետի տեղակալ, ոստիկանության գնդապետ Վադիմ Պավլենկոն (որը, խախտելով կանոնները, ազատ է արձակվել սպանության մեջ կասկածվողների ձերբակալությունից անմիջապես հետո) հեռացվել է պաշտոնից[155][156]։

Օքսանա Մակարի պաշտպանության բողոքի ակցիաների քաղաքական նշանակություն խմբագրել

Օքսանա Մակարի ողբերգության կապակցությամբ ժողովրդական բողոքի ցույցերն ի սկզբանե անցկացվել են որպես անկուսակցական։ Բայց իշխանությունների գործողությունները Ուկրաինայի բնակչության ճնշող մեծամասնության կողմից ընկալվել են որպես ապացույց այն բանի, որ Ուկրաինայի իշխանությունը ծածկում է հանցագործներին։

Բողոքի ցույցերի ժամանակ ոչ մի «կուսակցական դրոշներ» չկային, ընդդիմության կուսակցությունները չէին ձգտում քաղաքականացնել այդ ողբերգությունը։ Որոշ քաղաքականացում մտցրեց այն, որ Մաքսիմ Պրիսյաժնյուկը նախկինում «երիտասարդ կազմում» էր («Ռեգիոնների կուսակցության» երիտասարդական թև), և այդ պատճառով նրանք փորձում էին խափանել 2012 թվականի մարտի 15-ին Նիկոլաևում տեղի ունեցած բողոքի բազմամարդ հանրահավաքը։ Հարկ է նաև նշել, որ 2011 թվականին 23 տարեկան հասակում Մ. Պրիսյաժնյուկը զբաղեցրել է Նիկոլաևսկի քաղխորհրդի «Տեպլոէներգոսերվիս» կոմունալ ձեռնարկության տնօրենի կարևոր պաշտոնը[157], հնարավոր է, դա նաև ազդել է այն բանի վրա, որ Նիկոլաևի իշխանությունները սկզբում փորձել են կոծկել այդ գործը։

Օքսանա Մակարի մայրը չի փորձել կապ հաստատել որևէ կուսակցական կազմակերպությունների հետ, սակայն «Օ. Մակարի գործով պաշտպան» է ընտրել Նիկոլայ Կատերինչուկին (հենց Կատերինչուկն էր Ուկրաինայի Գերագույն դատարանում Յուշչենկոյի գլխավոր ներկայացուցիչը 2004 թվականի նախագահական ընտրությունների կեղծման գործով)[158][158][159]։

Այնուամենայնիվ, քաղաքական կուսակցությունների առաջնորդները (առաջին հերթին՝ խոշորագույն ընդդիմադիր կուսակցության՝ «Բատկիվշչինայի» քաղաքականությունը) հանդես են եկել ոչ միայն հանցագործներին, այլև իշխանության ներկայացուցիչներին պատժելու հայտարարություններով, որոնք սկզբում ազատ են արձակել հանցագործներին և փորձել են կոծկել այդ հանցագործությունը։

Հետագա տարիներին կատարված սպանության մասին հիշատակումներ խմբագրել

Օքսանա Մակարի անունը հետագայում դարձել է կենցաղային մի քանի նմանատիպ դեպքերի նկարագրության միջոց[160][161][162][163]։ Հայտնվել է նույնիսկ «Օքսանա Մակարի համախտանիշ» արտահայտությունը՝ կանանց բռնաբարության և դրան հաջորդած այրման դեպքերը նշելու համար (նկատի ունի, մասնավորապես, Յուլիա Իրնիդենկոյի ողբերգությունը Խարկովում, Աննա Վինոկուրովայի ողբերգությունը Լիսիչանսկում և Նովոպավլովսկում աղջկա հրկիզման դեպքը)[164]։

2013 թվականի ամռանը նույն Նիկոլաևսկի մարզում տեղի է ունեցել հանցագործություն, որը հիշեցրել է Մակարի ողբերգության մասին, և ևս բողոքի ակցիաներ է առաջացրել ամբողջ Ուկրաինայում, որտեղ ոստիկանության երկու սպաներ առևանգել, բռնաբարել, փորձել են սպանել երիտասարդ կնոջը։

Տարիներ անց Օքսանա Մակարի սպանության մասին հոդվածները շարունակում էին հայտնվել ուկրաինական ԶԼՄ-ներում[165]։

2015 թվականին «Սեգոդնյա» թերթը փնտրել է Օքսանա Մակարի մորը՝ Տատյանա Սուրովիցկայային։ Նա ապրում է Նիկոլաևում, նրա նյութական վիճակը շատ համեստ է, հիշում է աղջկան և ցանկանում է երեխա ունենալ։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Ukraine rape scandal victim Oksana Makar dies
  2. «Николаевские насильники — дети чиновников, — глава МВД». ЛІГАБізнесІнформ. 2012 թ․ մարտի 14. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  3. Алексей Петюх (2012 թ․ մարտի 15). «Трагедия в Николаеве. Очередное дело мажоров потрясло Украину». ЛІГАБізнесІнформ. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  4. «Половина украинцев надеются на справедливый суд над убийцами Оксаны Макар». zn.ua. 2012 թ․ հունիսի 6. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  5. «Ukraine rape scandal victim Oksana Makar dies». BBC. 2012 թ․ մարտի 29. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  6. Петик Марина, Игорь Серов, Скиданова Майя. (2013 թ․ հունվարի 1). «Преступления, которые потрясли Украину в 2012 году». Сегодня. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  7. «На Украине оглашён приговор по громкому делу об изнасиловании и убийстве Оксаны Макар». Первый канал. 2012 թ․ նոյեմբերի 27. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  8. Игорь Серов, Терехова Екатерина. (2012 թ․ մարտի 23). «Европа ставит под вопрос безопасность пребывания в Украине из-за серии громких изнасилований». Сегодня. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  9. «Посол США назвал реакцию украинцев на трагедию Оксаны Макар свидетельством гражданского общества». telegraf.by. 2012 թ․ ապրիլի 19. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 9-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  10. «На Украине оставлены на свободе «насильники со связями»». NEWSru, 14 марта 2012.
  11. «Мать и отец Оксаны Макар трижды судимы, а сама она привлекалась за проституцию». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 «Судьба дала шанс на жизнь». УМВД Украины в Николаевской области. 2012 թ․ մարտի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  13. «Бармен из "Рыбки" рассказала о событиях, с которых начался трагический для Оксаны Макар вечер». 2012 թ․ մարտի 16. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  14. «Бармен из «Рыбки» рассказала о событиях, с которых начался трагический для Оксаны Макар вечер». 2012 թ․ մարտի 16. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  15. Виталий Кадченко. «В украинском Николаеве разбираются в обстоятельствах резонансного преступления». Первый канал. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  16. «Мажор, поджегший девушку: «Она орала, я её изнасиловал. Она не успокоилась, и я её задавил»». Сайт «Сегодня». 2012 թ․ մարտի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 14-ին.
  17. «19 марта 2012». Первый Канал. 2012 թ․ մարտի 19. Վերցված է 2012 թ․ փետրվարի 29-ին.
  18. Александр Жуков (2012 թ․ մարտի 20). «Эксперты нашли важные улики против николаевских садистов». «Комсомольская правда» в Украине. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 22-ին.
  19. Место преступления
  20. 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 «По мнению специалистов, нападение на Оксану Макар было заранее спланировано, и к нему тщательно готовились. Сайт информационного агентства «Лига бизнес информ», 22.3.2012». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 18-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  21. «Николаевский насильник искал сообщников через соцсети, а девушке просто мстил. Сайт газеты «Комсомольская правда в Украине», 21.3.2012». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  22. «Николаевский насильник искал сообщников через соцсети, а девушке просто мстил». Сайт «Комсомольская правда в Украине», автор Александр ЖУКОВ. 2012 թ․ մարտի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 22-ին.
  23. «Спаситель девушки, пострадавшей от троих насильников, рассказал, как скорая ехала 40 минут». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 14. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  24. Николай Федоров (2012 թ․ մարտի 12). «Девушка, которую насильники пытались сжечь заживо, находится в крайне тяжелом состоянии». Новости N. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  25. 25,0 25,1 Наталья Акимова, Ирина Калиниченко (2012 թ․ մարտի 12). «Девушке, которую пытались сжечь живьем трое отроморозков, ампутировали руку и стопы». Новости N. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  26. Наталья Акимова (2012 թ․ մարտի 13). «Оксана Макар, которую чуть не сожгли заживо трое подонков, нуждается в помощи». Новости N. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  27. «Телеканал «ОРТ» хочет забрать Оксану Макар в московскую клинику, но врачи не отпускают». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 14. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  28. Николай Федоров (2012 թ․ մարտի 14). «Кровь для пострадавшей Оксаны Макар сдали более 150 николаевцев». Новости N. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.(չաշխատող հղում)
  29. Владимир Страшный (2012 թ․ մարտի 15). «Врачи: Оксана Макар сейчас находится в состоянии медикаментозного сна». Новости N. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  30. «Возле палаты пострадавшей от насильников девушки выставили охрану, а её перевели на искусственное дыхание». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 15. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  31. «Изнасилованную Оксану Макар круглосуточно охраняет "Беркут"». Газета.ua. 2012 թ․ մարտի 15. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  32. Николай Федоров (2012 թ․ մարտի 16). «Оксану Макар самолетом отправят в Донецкий ожоговый центр». Новости N. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 20-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  33. «Специалисты прооперировали Оксану Макар перед тем, как забрать в Донецк». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 16. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  34. Николай Федоров (2012 թ․ մարտի 16). «Оксану Макар самолетом отправили в Донецк». Новости N. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 20-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  35. «До операції з пересадки шкіри готують постраждалу від кривдників Макар». 5 канал (ուկրաիներեն). 2012 թ․ մարտի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 18-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 20-ին.
  36. «У постраждалої Оксани Макар запалення легень». 5 канал (ուկրաիներեն). 2012 թ․ մարտի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 20-ին.
  37. «Эмиль Фисталь о состоянии Оксаны Макар: Прогноз не просто плохой, а очень плохой». Подробности. 2012 թ․ մարտի 19. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 20-ին.
  38. «Жертве николаевских насильников Оксане Макар провели операцию по спасению ноги». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 24-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  39. «Оксане Макар кожу заменили гелем». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  40. «Оксана Макар умерла (обновлено)». сайт Подробности.
  41. «Медсестры Донецкого ожогового центра рассказали, как умирала Оксана Макар. Сайт новостей города Николаева «mukola.net». 29.3.2012». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 2-ին.
  42. Прощание с Оксаной Макар. Девушка настолько красивая, что люди шепчутся: «Хороним принцессу!» (Добавлены фото). Сайт газеты «Сегодня», 31.3.2012.
  43. Оксану Макар похоронили возле памятника героям ВОВ (Фото). Сайт газеты «Сегодня», 31.3.2012.
  44. «На похоронах Оксаны Макар примирились те, кто её жалел и ругал. Сайт газеты «Комсомольская правда в Украине», 2.4.2012». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 2-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  45. «Проститься с Оксаной Макар приехали высокие чиновники. Сайт газеты «Сегодня», 31.3.2012». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 25-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  46. 46,0 46,1 «Измученное тело Оксаны Макар предали земле. Сайт новостей города Николаева «mukola.net». 31.3.2012». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 2-ին.
  47. «Скончалась жертва николаевских насильников: Оксана умерла с улыбкой на устах. Сайт «Свободная Пресса.ru», 29.3.2012».
  48. «Оксану Макар никогда не видели навеселе, хотя семья была неблагополучная l». ТСН. 2012 թ․ ապրիլի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  49. Закиров, Закир. (2012 թ․ ապրիլի 3). «Ксюша, Ксюша, Ксюша — юбочка из плюша». Крымские известия. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 11-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  50. 50,0 50,1 50,2 «Мать и отец Оксаны Макар трижды судимы, а сама она привлекалась за проституцию». Преступности.НЕТ. 2012 թ․ մարտի 22. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  51. 51,0 51,1 51,2 51,3 ««Маленькую Ксюшку вышвырнули из семьи, как котенка»». Факты и комментарии. 2012 թ․ մարտի 28. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  52. «Односельчане Оксаны Макар: она была хорошей девочкой». Павлоградские новости. 2012 թ․ մարտի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  53. «Учительница Оксаны Макар: "У девушки наблюдалась умственная отсталость"». «Комсомольская правда» в Украине. 2012 թ․ օգոստոսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  54. 54,0 54,1 «Замдиректора интерната рассказала в суде о детстве Оксаны Макар». ЛІГА.net. 2012 թ․ օգոստոսի 7. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  55. 55,0 55,1 Захарова, Александра. (2012 թ․ օգոստոսի 7). «"Слабоумием" Оксаны Макар хотят отвлечь внимание от убийства — Катеринчук». Сегодня. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  56. «Оксану Макар впервые изнасиловали еще в 10-летнем возрасте». Факты и комментарии. 2012 թ․ օգոստոսի 7. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  57. «Адвокаты отрицают изнасилование Оксаны Макар в 10 лет». Аргументы и факты — Украина. 2012 թ․ օգոստոսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  58. «Оксана Макар работала проституткой». Киевская правда. 2012 թ․ մարտի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  59. Светлана Кузьменко, Ольга Параскун. (2013 թ․ մարտի 11). «Год после смерти Макар: украинцы уже не защищают девушку и осуждают Суровицкую за роскошную жизнь». ТСН. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  60. ««Она никогда не была проституткой, никогда!» - мать Оксаны Макар в студии Малахова». Преступности.НЕТ. 2012 թ․ նոյեմբերի 14. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  61. «Оксана Макар не была проституткой, - Катеринчук». Цензор.нет. 2012 թ․ նոյեմբերի 29. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  62. «Защита Оксаны Макар нашла доказательства того, что она не была проституткойl». ТСН. 2012 թ․ օգոստոսի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  63. «Мать одного из николаевских насильников выступила по российскому ТВ». Сайт “Главком”. 2012 թ․ մարտի 19. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 21-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 19-ին.
  64. 64,0 64,1 64,2 64,3 «Оксана Макар. Хронология ужаса, народный гнев и попытка обелить николаевских насильников». Сайт “Думская”. 2012 թ․ մարտի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 21-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 21-ին.
  65. 65,0 65,1 «Мать девушки, которую изнасиловали и живьём спалили мажоры, просит о помощи». Сайт “osp-ua.info”. 2012 թ․ մարտի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 21-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 14-ին.
  66. 66,0 66,1 66,2 66,3 «Обвиняемый в изнасиловании Оксаны Макар мажор Максим Присяжнюк работал директором КП «Теплоэнергосервис» и был подчиненным мэра Чайки». Сайт “mediainfo.mk.ua”. 2012 թ․ մարտի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  67. «Єдиний Центр висунув Віталія Яворського кандидатом на посаду мера м. Миколаєва». Сайт Миколаївської міської організації партії «Єдиний центр». 2010 թ․ հոկտեմբերի 1. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  68. «Присяжнюк, Максим (досье)». Сайт dosye.info. 2012 թ․ մարտի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 27-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 30-ին.
  69. «Ирина Чернышова. Депутаты дали согласие взять в кредит 35 миллионов гривен». Сайт “Новости Никоалева”. 2012 թ․ մարտի 19. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  70. 70,0 70,1 70,2 «Интервью человека спасшего Оксану Макар. Youtube, 14.3.2012».
  71. 71,0 71,1 71,2 71,3 «Оксана Макар. Хронология ужаса, народный гнев и попытка обелить николаевских насильников. Одесский сайт «Думская.net», 21.3.2012».
  72. 72,0 72,1 72,2 «Рассказ матери изнасилованной Оксаны Макар, записанный днём 13.3.2012 и тогда же выложенный в Youtube».
  73. «Мажоры изнасиловали и заживо сожгли девушку, а теперь гуляют на свободе — Украина — ТСН.ua». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  74. «В Николаеве изнасиловали и сожгли девушку». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 14-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  75. «Отморозки, пытавшиеся в Николаеве сжечь девушку, оказались детьми влиятельных чиновников — Происшествия». KP.UA. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  76. «Над Оксаной Макар поиздевались не мажоры — Украина — ТСН.ua». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  77. Оксана Макар. Хронология ужаса, народный гнев и попытка обелить николаевских насильников, 29 марта 2012.
  78. «Николаевских садистов уже приговорили к смерти — Происшествия». KP.UA. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 23-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  79. «Мать Оксаны Макар Татьяна Суровицкая: «Эти нелюди не рассчитали, что моя дочь воскреснет» — Происшествия». KP.UA. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  80. «Появился сайт в поддержку Оксаны Макар, а в социальных сетях настоящий бум – созданы десятки сообществ». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 15. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  81. Анна Якимчук (2012 թ․ մարտի 13). «У здания Центрального РОВД пикетчики требуют отставки прокурора, отпустившего насильников молодой девушки». Новости N. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  82. Наталья Акимова (2012 թ․ մարտի 13). «Извергов, поиздевавшихся над 18-летней Оксаной Макар, николаевцы требуют наказать по всей строгости закона». Новости N. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  83. ««Молодые регионы» едва не сорвали митинг против мажоров-насильников». Украинская правда. 2012 թ․ մարտի 15. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  84. «На митинге в поддержку Оксаны Макар освистали мэра Чайку». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  85. «Ещё одна жертва насилия в Николаеве: 18-летняя девушка лежит в коме в БСМП». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 15. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  86. Ирина Чернышова (2012 թ․ մարտի 15). «В Николаеве началось сразу два митинга против насилия: на одном из них Чайку уже освистали». Новости N. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  87. «В Николаеве спасают ещё одну жертву садиста Александру Попову». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  88. «Спасение Александры Поповой: девушка реагирует на боль, а мама Оксаны Макар деньги так и не перечислила». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  89. Саша Попова через полтора года после избиения: «Я счастлива, только хочу научиться ходить!» | УНИАН
  90. Мать Оксаны Макар потеряла второго ребёнка. Сайт газеты «Сегодня». 6 Марта 2015.
  91. «В Николаеве на митинге собрали более 14 тысяч гривен для помощи двум девушкам, пострадавшим от насилия». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 15. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  92. «Кровь для Оксаны Макар сдали почти 60 донетчан. Сайт «Комментарии: Донецк», 23.3.2012».
  93. «Акция будет длиться с 23 по 30 марта 2012 года. «За это время более 150 сотрудников разных подразделений областной и городской милиции Донецка сдадут донорскую кровь», — говорится в сообщении пресс-службы ведомства. Сайт «Муниципальная газета» (Донецк), 26.3.2012».
  94. «Фрунзенцы сдали кровь для Оксаны Макар. Сайт «Данкор онлайн» (город Сумы, Украина). 26.03.2012». Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ ապրիլի 17-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  95. «Диана Ольшанская. В Сумах собирают кровь для жертвы николаевских насильников. Сайт «Данкор онлайн» (город Сумы, Украина) 23.03.2012». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 15-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  96. «На лечение жертвы николаевских насильников собрано более 110 тысяч». Судебно-юридическая газета. 2012 թ․ մարտի 16. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.(չաշխատող հղում)
  97. «Родственники садистов не предложили помощи – мать Оксаны Макар - ВИДЕО». УРА-Информ. 2012 թ․ մարտի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  98. ««То, что у нас на счетах 1,5 млн грн — чёрный пиар, их всего около 600—700 тысяч», — мама Оксаны Макар. Сайт «Преступности нет», 21.3.2012». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  99. «Мать Оксаны Макар: «Пять тысяч человек в Чечне собрали деньги, а они не дошли…». Сайт «Николаевская областная интернет-газета». 25.3.2012». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 3-ին.
  100. Неработающая мать убитой Оксаны Макар рассказала, как и на что живёт все это время. Сайт «Преступности нет». 16.09.2015
  101. «Мать Оксаны Макар передала деньги Саше Поповой». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 11-ին.
  102. «МАТЬ ОКСАНЫ МАКАР ПЕРЕДАЛА ДЕНЬГИ САШЕ ПОПОВОЙ». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  103. «Акции против беззакония и в поддержку Оксаны Макар пройдут по всей Украине». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 15. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  104. «Во Львове поддержали Оксану Макар акцией «Осторожно – мажоры!»». УНИАН. 2012 թ․ մարտի 16. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  105. «Активистки FEMEN потребовали казнить николаевских извергов». Подробности. 2012 թ․ մարտի 15. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  106. «В Николаеве снова пройдёт митинг в поддержку О. Макар». Обозреватель. 2012 թ․ մարտի 28. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 29-ին.
  107. «DER INTERNATIONALE FALL OKSANA MAKAR-Berliner Tageszeitung». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 3-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
  108. «Video of Teen Rape Victim Oksana Makar From Hospital Bed Posted Online». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  109. «Rape victim who took on Ukraine corruption loses her fight for life». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 15-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  110. «Activists call for justice as Ukraine rape victim buried». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 1-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 4-ին.
  111. «Ukrainian girl Oksana Makar dies after horrific gang rape». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 4-ին.
  112. «Le calvaire d'Oksana scandalise l'Ukraine». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  113. «OKSANA MAKAR. LA SUPPLICIÉE UKRAINIENNE EST MORTE». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 4-ին.
  114. «Oksana, 18, våldtogs och dödades av brats». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  115. «Preminula 18-godišnja Ukrajinka Oksana Makar, žrtva okrutnog silovanja i spaljivanja». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 1-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  116. «Ukrayna Oksana Makar'a ağlıyor». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 4-ին.
  117. «Oksana Makar». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
  118. «Mor til sex-offer: Håber de svin bliver straffet». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  119. [L’Ucraina seppellisce Oksana ma non la rabbia L’Ucraina seppellisce Oksana ma non la rabbia]
  120. «Cientos de personas exigen una investigación sobre la violación y asesinato de una chica». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  121. «Каролин Брюно Мучения Оксаны возмутили Украину. Сайт газеты «Инопресса» (Иностранная пресса о России и не только). 2.4.2012».
  122. «Le Figaro: Трагедия Оксаны Макар может наконец-то изменить менталитет украинцев. Сайт «Цензор.нет», 3.4.2012». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  123. Катерина Ризанчук (2012 թ․ մարտի 31). ««Оксана Макар пришла в этот мир, чтобы открыть украинскому обществу глаза»». UAINFO. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 18-ին.
  124. Schwirtz, Michael (2012 թ․ մարտի 29). «In Ukraine, Outcry Over Assault Leads to Inquiry». The New York Times (անգլերեն). 0362-4331. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 18-ին.
  125. «Нардеп Задырко хотел бы, чтобы Украине вернули смертную казнь». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 14. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  126. «Нардеп Ляшко призвал депутатов пожертвовать деньги Оксане Макар и предложил «кастрировать педофилов»». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 14. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  127. «Николаевский губернатор увидел и вину родителей жертвы садистов». TCH.ua. 2012 թ․ մարտի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  128. «Оксане Макар оказывается медицинская помощь за государственный счет в полном объеме». Укринформ. 2012 թ․ մարտի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  129. «Президент поручил Генпрокурору обеспечить полное и непредвзятое расследование резонансного преступления в Николаеве». Пресс-служба Президента Украины Виктора Януковича. 2012 թ․ մարտի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  130. «Янукович поручил Пшонке разобраться с насильниками Оксаны Макар». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 14. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  131. «Рудницкая: В Украине становится страшно жить». Gazeta.ua. 2012 թ․ մարտի 15. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 16-ին.
  132. «Нардеп уличил во лжи пресс-секретаря николаевской милиции и удивлен, что этот человек до сих пор работает». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 31. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 31-ին.
  133. Владимир Страшный (2012 թ․ մարտի 12). «Мать сожженной заживо Оксаны Макар: «Я просила — дайте мне автомат и пустите меня к ним!..»». Новости N. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  134. Ирина Калиниченко (2012 թ․ մարտի 13). «Двух отморозков, которые насиловали и избивали 18-летнюю Оксану Макар, в прокуратуре назвали просто «свидетелями»». Новости N. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  135. «Пока в суде выбирают меру пресечения для подозреваемых в попытке убийства Оксаны Макар, николаевцы пикетируют здания милиции и прокуратуры». НикВести. 2012 թ․ մարտի 13. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  136. Николай Федоров (2012 թ․ մարտի 13). «Суд принял решение об аресте подозреваемых в изнасиловании и попытке убийства 18-летней девушки». Новости N. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  137. «Пострадавшая Оксана Макар дала показания следователю». НикВести. 2012 թ․ մարտի 14. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  138. «Мать изнасилованной в Николаеве девушки подозревает, что дело попытаются «смягчить»». Преступности НЕТ. 2012 թ․ մարտի 14. Վերցված է 2012 թ․ մարտի 15-ին.
  139. «Криминальные авторитеты уже приговорили николаевских садистов к смертной казни?». Комсомольская Правда в Украине. 2012 թ․ մարտի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 22-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  140. «Расследование уголовного дела об убийстве Оксаны Макар завершено». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  141. «Матери Оксаны Макар угрожали, милиция взяла её под охрану». сайт Подробности.
  142. «Дело Оксаны Макар: Двое из трех обвиняемых частично признали вину».
  143. «Оксану Макар убивали, поскольку боялись быть разоблачены в изнасиловании». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 18-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  144. «Гособвинение по делу Макар настаивает на ускорении процесса». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  145. «Прокуратура считает, что суд по делу Оксаны Макар затягивается». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  146. «Суд завершил следствие по делу Оксаны Макар». Корреспондент.net. 2012 թ․ հոկտեմբերի 11.
  147. Суд вынес приговор по делу Оксаны Макар | Происшествия | РИА Новости — Украина
  148. Суд вынес приговор по «делу Оксаны Макар» — Новости Харькова и Харьковской области. МГ «Объектив»
  149. «Адвокаты обеих сторон обжаловали приговор убийцам Оксаны Макар». УНИАН. 2012 թ․ դեկտեմբերի 13. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 8-ին.
  150. «Мать Оксаны Макар угрожает забить битой насильников дочери». «Донецк. Комментарии». 2013 թ․ ապրիլի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 8-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 3-ին.
  151. «Мучители Оксаны Макар снова предстанут перед судом». Comments.UA. 2013 թ․ մայիսի 13. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 21-ին.
  152. «Апелляционный суд Николаевской области отклонил все жалобы сторон по делу об изнасиловании и убийстве Оксаны Макар». Comments.UA. 2013 թ․ մայիսի 30. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 16-ին.
  153. «Мать Макар просит Высший спецсуд дать пожизненное всем убийцам дочери». Comments.UA. 2013 թ․ օգոստոսի 9. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
  154. «Суд оставил в силе приговор убийцам Оксаны Макар». Obozrevatel.com. 2014 թ․ հունիսի 4. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
  155. «Полковник МВД, отпустивший убийц Оксаны Макар, восстановлен в должности».
  156. «Полковника МВД, который отпустил убийц Оксаны Макар, сильно понизили в должности». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 9-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  157. в изнасиловании Оксаны Макар мажор Максим Присяжнюк работал директором КП «Теплоэнергосервис» и был подчиненным мэра Чайки. Сайт http://news.meta.ua, 15.3.2012.(չաշխատող հղում)
  158. 158,0 158,1 Oлегa Haйдy, нашeдшегo Oкcaнy Maкap нa стpoйкe, 3aбзалюк нaзвал пpeдатeлем и исключил из пapтии. Сайт http://news.pn, 27.5.2012.
  159. «Мужчина, нашедший Оксану Макар, решил стать нардепом». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 24-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  160. «Оксана Макар-2: в Прилуках изнасиловали и пытались похоронить заживо девушку, а сейчас грозят смертью». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  161. «Оксана Макар-2 до сих пор в коме». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  162. «Оксана Макар-2 скончалась в больнице». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  163. «В Индии поднялась волна протестов в связи с групповым изнасилованием студентки. 11.1.2013». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 23-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 5-ին.
  164. Бобров, Артём. (2013 թ․ մայիսի 30). «Синдром Оксаны Макар». versii.com. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  165. «ФОТО: Впервые опубликованы фото Оксаны Макар из детства и оборванной юности». Сайт «Новости Николаева podrobnosti.mk.ua». 2013 թ․ մարտի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 12-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օքսանա Մակարի սպանություն» հոդվածին։