Առաջին ալիք (Ռուսաստան)

«Առաջին ալիք» ԲԲԸ (Ռուսաստան); ռուս․ Первый канал
Երկիր	Ռուսաստան,; Մոսկվա
Հեռարձակման գոտի	Ռուսաստան,; Հայաստան,; Ղազախստան,; Բելառուս
Հեռարձակման լեզու	ռուսերեն
Պատկերի ֆորմատ	576i 16:9, 14:9 (SDTV); 1080i (HDTV)
Հեռարձակման սկսման թվական	ապրիլի 1, 1995; (եթերի սկիզբ)
Փոխարինվել է	Օստանկինոյի 1-ին ալիք (1991-1995)
Նախկին անվանում	Ռուսական հանրային հեռուստատեսություն (1995-2002)
Սեփականատեր	Ռուսաստանի Դաշնություն (75%); Ազգային Մեդիա Խումբ (25%)
🌐	[www.1tv.ru]

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Առաջին ալիք (այլ կիրառումներ)

Առաջին ալիք (ռուս.՝ Первый Канал) (մինչ այդ՝ 1995-2002 թթ․-ին՝ Ռուսական հանրային հեռուստատեսություն (ռուս․ Общественное российское телевидение, ОРТ)), Ռուսաստանի դաշնային հեռուստաալիք, երկրի խոշորագույն հեռուստաընկերություններից մեկն է, Ռուսաստանի ամենամեծ դիտորդների քանակությամբ (ՌԴ բնակչության 98,8 %)^[2]^[3]։ Հեռարձակվում է Մոսկվայի Օստանկինո հեռուստակենտրոնից։ 2011 թվականին հեռուստաընկերության շահույթը կազմել է 28,9 միլիարդ ռուբլի, զուտ եկամուտը՝ 2,8 միլիարդ ռուբլի։

Հեռարձակում խմբագրել

Անալոգային եթերը իրականացվում է գունավոր հեռուստատեսության SECAM համակարգով՝ 14:9 ֆորմատով սովորական ալեհավաքների և կաբելային հեռուստաալիքների համար, և 16:9 ֆորմատով՝ թվային և արբանյակային հեռարձակման համար^[4]։ 2003 թ. նոյեմբերից հեռուստաալիքն անցել է ստերեոֆոնիկ հեռարձակման^[5]։

2012 թ. դեկտեմբերի 24-ից Առաջին ալիքը սկսեց հեռարձակվել բարձր պարզության ֆորմատով (HD)^[6]:

Առաջին ալիքի հեռարձակումը արտերկրում 1999-2002 թվականներին զբաղվել է «ՕՐՏ-միջազգային» ընկերությունը^[7], իսկ 2002 թվականից սկսած՝ «Առաջին ալիք. Համաշխարհային ցանց» ԲԲԸ (ռուս.՝ Первый Канал. Всемирная сеть), որի հեռարձակումը սփռվում է ամբողջ աշխարհում։

Առաջին ալիքը մտնում է Ռուսաստանի թվային հեռուստատեսության առաջին մուլթիհամալիրի կազմ, և պարտադիր տարածվում է անվճար ՌԴ ողջ տարածքում՝ կաբելային և արբանյակային հարթակներում^[8]։

Անալոգային հեռարձակումը այլ երկրներում խմբագրել

1999 թվականի սեպտեմբերի 1-ին Մոլդովայում ստեղծվեց Prime հեռուստաալիքը` փոխարինելով Առաջին ալիքին։

2002 թվականի սեպտեմբերի 4-ին Լատվիայում, Լիտվայում և Էստոնիայում Առաջին ալիքը փոխարինվեց «Առաջին Բալթիական» հեռուստաալիքով^[9]։

2008 թվականի հունիսի 10-ից դադարեցվեց հեռուստաալիքի վերահեռարձակումը Ադրբեջանում^[10]^[11]^[12]^[13]։

Վրաստանում հեռուստաալիքի անալոգային հեռարձակումը դադարեցվեց վրացական կառավարության որոշմամբ 2008 թվականին, Հարավօսեթական պատերազմից հետո^[14]։ Միայն 2012 թվականի նոյեմբերի 6-ից հեռուստաալիքը վերսկսեց տարածվել Վրաստանի կաբելային ցանցերով^[15]^[16]^[17]։

Հեռարձակումը Հայաստանում խմբագրել

2001 թվականի նոյեմբերի 1-ից, Հայաստանի հանդեպ մոտ 200.000 դոլարի պարտքի պատճառով կարճատև դադարից հետո^[18]^[19], հեռուստաալիքը վերսկսեց լայնածավալ հեռարձակվումը Հայաստանի ամբողջ տարածքում «1TV» հեռուստաալիքի հաճախականությամբ^[20]^[21]^[22]^[23]։ (Համաշխարհային ցանցի «1TVRUS — CIS» տարբերակ)։

2011 թվականի հունվարի 20-ից հեռուստաալիքի, ինչպես մեկ այլ ռուսական Կուլտուրա հեռուստաալիքի վերահեռարձակումը Հայաստանի մարզերում դադարեցվեց^[24]^[25]^[26]։ Ներկայում հեռուստաալիքը հեռարձակվում է միայն Երևանի տարածքում, քանի որ մայրաքաղաքում վերահեռարձակելու թույլտվություն ստացած ընկերությունը մասնակցել է Հեռուստատեսության և ռադիոյի ազգային հանձնաժողովի կողմից մայրաքաղաքային սփռման համար հայտարարված մրցույթին։ Հեռուստաալիքը հեռարձակումը մարզերում վերսկսելու հնարավորություն կլինի միայն 2021 թվականին, երբ ՀՌԱՀ-ը կանցկացնի հերթական մրցույթը։

Առաջին ալիքի թվային հեռուստաընտանիքը խմբագրել

Առաջին ալիքի կողմից ստեղծված այս հեռուստաալիքները հասանելի են կաբելային և արբանյակային հեռուստատեսության դիտորդների համար^[27]^[28]^[29]։

«Дом кино» | Կինոյի տուն
«Музыка Первого» | Առաջինի երաժշտություն
«Время» | Ժամանակ
«Теленяня» | Հեռուստադայակ
«Телекафе» |Հեռուստասրճարան
«Карусель» | Կառուսել («ՎԳՏՌԿ»-ի հետ համատեղ)

Սեփականատերեր և ղեկավարություն խմբագրել

2012 թվականի նոյեմբերի դրությամբ հեռուստաալիքի բաժնետոմսերի վերահսկվող փաթեթը պատկանում է պետությանը (51%), 25%-ը՝ Յուրի Կովալչուկին պատկանող «Ազգային մեդիախմբին», և 25%-ը՝ Ռոման Աբրամովիչին^[30]։

1999 թվականից հեռուստաալիքի գլխավոր տնօրենը և գլխավոր պրոդյուսերն է Կոնստանտին Էռնստը^[31]։ Տնօրենների խորհրդի նախագահի պաշտոնը 2011 թվականից զբաղեցնում է Անատոլի Տորկունովը^[32]։

Տարբերանշաններ խմբագրել

Ռուսական հանրային հեռուստատեսության առաջին տարբերանշանը (1995-1996)
Ռուսական հանրային հեռուստատեսության տարբերանշանը (1996-1997)
Ռուսական հանրային հեռուստատեսության տարբերանշանը (1997-2000)
Ռուսական առաջին ալիքի տարբերանշանը (2000-առ այսօր)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

[1] Национальная Медиа Группа(ռուս.)

[2] Реестр лицензий на деятельность по телерадиовещанию(չաշխատող հղում)(ռուս.)

[3] Перечень наименований зарегистрированных СМИ(ռուս.)

[4] Лето в широком формате — Акции Первого — Первый канал Արխիվացված 2016-03-22 Wayback Machine(ռուս.)

[5] Ստերեոֆոնիկ հեռարձակում(ռուս.)

[6] Առաջին ալիքը սկսեց հեռարձակվել բարձր պարզության ֆորմատով(ռուս.)

[7] С сегодняшнего дня началось вещание нового спутникового телеканала «ОРТ — Международное»(ռուս.)

[8] Медведев утвердил список общедоступных теле- и радиоканалов(ռուս.)

[9] www.1tv.lv Արխիվացված 2013-05-08 Wayback Machine(ռուս.)

[10] Ռուսական հեռուստատեսության շուրջ վիճաբանությունը բաժանում է Ադրբեջանը

[11] С 00.00 11 июля будет прекращено вещание телеканала ОРТ на Азербайджан(չաշխատող հղում)(ռուս.)

[12] Азербайджан прекратил вещание российского Первого канала(ռուս.)

[13] Азербайджане прекращено иноязычное вещание на нацчастотах(ռուս.)

[14] Վրաստանում նախկինի պես արգելափակված են Ռուսաստանի հեռուստաալիքները և Համացանցի ru գոտին

[15] Российское телевидение вернулось в Грузию(ռուս.)

[16] Вернутся ли российские телеканалы в Грузию?(ռուս.)

[17] Վրաստանում վերսկսվել է ռուսական հեռուստաալիքների հեռարձակումը

[18] «Ռուսական ալիքների խախտումների մասին կրկին հնչեցվեց ԱԺ-ում». ԿինոՊրես. 2023 թ․ հոկտեմբերի 26. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 2-ին.

[19] Прекращение ретрансляции в Армении российского телеканала ОРТ не имеет политической подоплёки(ռուս.)

[20] ОРТ восстанавливает полномасштабное вещание в Армении(ռուս.)

[21] Վերականգնվելու է ռուսական Առաջին հեռուստաալիքի հեռարձակումը Հայաստանի ողջ տարածքով

[22] ОРТ возобновляет вещание в Армении на метровой волне(ռուս.)

[23] Ռուսական հեռուստաալիքները Հայաստանում դարձյալ կունենան մետրային հեռարձակում(չաշխատող հղում)

[24] Հայաստանի մարզերը զրկվել են ռուսական ОРТ եւ «Կուլտուրա» ալիքները դիտելու հնարավորությունից

[25] Քաղաքական և գովազդային հեռուստակրքեր

[26] ՕՌՏ-ն էլ արժանացավ ԱԼՄ-Ի բախտին

[27] Три года назад стартовал масштабный проект "Цифровое телесемейство Первого"(ռուս.)

[28] Цифровое Телесемейство — лидер тематического телевидения России(ռուս.)

[29] TVpedia: Цифровое телесемейство Первого канала(ռուս.)

[30] В Росимуществе «Первый канал» назвали худшей из госкомпаний(ռուս.)

[31] Константин Эрнст передал свои продюсерские полномочия Александру Файфману(ռուս.)

[32] Председателем совета директоров Первого канала стал ректор МГИМО(ռուս.)

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

«Առաջին ալիք» ԲԲԸ (Ռուսաստան) ռուս․ Первый канал

Երկիր	Ռուսաստան, Մոսկվա
Հեռարձակման գոտի	Ռուսաստան, Հայաստան, Ղազախստան, Բելառուս
Հեռարձակման լեզու	ռուսերեն
Պատկերի ֆորմատ	576i 16:9, 14:9 (SDTV) 1080i (HDTV)
Հեռարձակման սկսման թվական	ապրիլի 1, 1995 (եթերի սկիզբ)
Փոխարինվել է	Օստանկինոյի 1-ին ալիք (1991-1995)
Նախկին անվանում	Ռուսական հանրային հեռուստատեսություն (1995-2002)
Սեփականատեր	Ռուսաստանի Դաշնություն (75%) Ազգային Մեդիա Խումբ (25%)^[1]
🌐	[www.1tv.ru]