Օտտո Վայնինգեր
Օտտո Վայնինգեր (գերմ.՝ Otto Weininger, ապրիլի 3, 1880[1][2][3][…], Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա - հոկտեմբերի 4, 1903[1][2][3][…], Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա[4]), ավստրիացի փիլիսոփա և հոգեբան։
 Otto Weininger | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | ապրիլի 3, 1880[1][2][3][…] Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա |
| Մահացել է | հոկտեմբերի 4, 1903[1][2][3][…] (23 տարեկան) Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա[4] ինքնասպանություն |
| Գերեզման | Matzleinsdorf Protestant Cemetery |
| Քաղաքացիություն |  Ցիսլեյտանիա |
| Դավանանք | լյութերականություն |
| Մասնագիտություն | փիլիսոփա, գրող և հոգեբան |
| Գործունեության ոլորտ | փիլիսոփայություն և Գենդերային հետազոտություններ |
| Ալմա մատեր | Վիեննայի համալսարան |
| Գիտական աստիճան | դոկտորի աստիճան |
| Տիրապետում է լեզուներին | գերմաներեն[1][5] |
| Ազդվել է | Հենրիկ Իբսեն |
Ներշնչվել է
| |
 Otto Weininger Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
խմբագրելԾնվել է հրեական հարուստ ընտանիքում։ 1898 թվականին ընդունվել է Վիեննայի համալսարանի փիլիսոփայության ֆակուլտետը, որը գերազանց ավարտել է՝ պաշտպանելով դոկտորական դիսերտացիան բիսեքսուալություն թեմայով։ Դիսերտացիան պաշտպանելուց հետո դարձել է բողոքական։
Մահ
խմբագրել
Օտտո Վեյնինգերը ցուցադրաբար ինքնասպան է եղել հյուրանոցի այն համարում, որտեղ մահացել է Լյուդվիգ վան Բեթհովենը։ Նրա ինքնասպանության հնարավոր պատճառ է համարվում «նրա կողմից քարոզվող ճգնավորության և ցանկասիրության միջև կոնֆլիկտը»[6]։ Մյուս կողմից, Վեյնինգերի ինքնասպանությունը երբեմն դասվում է «մշակութային թերարժեքության բարդույթի պատճառով առաջացող ինքնասպանությունների» թվին[7]։
Ստեղծագործություններ
խմբագրելՎեյնինգերի հիմնական աշխատությունը «Սեռ և բնավորություն. Սկզբունքային հետազոտություն» գիրքն է (1902), թեև եղել են նաև աշխատություններ, որոնք տպագրվել են նրա մահվանից հետո՝ «Վերջին իրերի մասին» (1904, հրատարակել է ընկերը՝ Մորից Ռապպապորտը), «Սեր և կին» (1917)։ Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո Արթուր Հերբերը հրատարակեց նաև Վեյնինգերի նոթերն ու նամակները։
«Սեռ և բնավորություն. Սկզբունքային հետազոտություն» (1902)
խմբագրելԳիրքը գրվել է բնափիլիսոփայության դիրքերից և համարվում է «տղամարդկային» և «կանացի» սկզբի հետազոտություն։ Ըստ հեղինակի՝ առաջիններին բնորոշ է գիտակցության, ստեղծագործելու և ճգնավորության բարձր մակարդակ։ Երկրորդները համարվում են գիտակցության պարզունակ մոդելի, անարդյունավետության և զգայունության կրողներ։ «Կանացի» սկիզբը բացի կանանցից բնորոշ է նաև տղամարդկանց՝ հրեաներին և սևամորթներին։ «Հրեականության մասին» գլխում Վեյնինգերը հակադրել է «կանացի» (այսինքն՝ անբարոյական) հրեականությունը «տղամարդկային» քրիստոնեությանը, որը հետագայում հիմք հանդիսացավ ավստրիացի հրեատյաց անձանց շրջանում հրեատեցության քարոզչության համար[6]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 [Otto Weininger Frauen in Bewegung 1848–1938] (գերմ.) — Österreichische Nationalbibliothek, 2006.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ (գերմ.)
- ↑ CONOR.Sl
- ↑ 6,0 6,1 Герман Свобода. Смерть Вейнингера. — 1912 (ռուս.)
- ↑ Григорий Чхартишвили. Писатель и самоубийство. — М: Захаров, 2008 (ռուս.)
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Отто Вейнингер «Пол и характер» Արխիվացված 2008-08-03 Wayback Machine (ռուս.)
- Отто Вейнингер «Последние слова» Արխիվացված 2015-04-05 Wayback Machine (ռուս.)
- Евгений Берштейн. Трагедия пола: две заметки о русском вейнингерианстве (ռուս.)
- Евгений Беркович. Еврейская самоненависть (Трагедия Отто Вейнингера) (ռուս.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օտտո Վայնինգեր» հոդվածին։ |