«Օմյուր» ամառանոց (ռուս.՝ Дача «Омюр»), կեղծգոթական ոճի երկհարկանի տուն Ղրիմի Յալթա քաղաքի կենտրոնում։ Հասցեն` Կիրովի փողոց, 32ա։

Օմյուր
Տեսակթանգարան և թանգարանի շենք
ԵրկիրՂրիմ
ՏեղագրությունՌուսաստան / Ուկրաինա[1]
ՎայրՅալթա
Հասցեвулиця Кірова, 32, Ялта, АР Крим, Україна
Ճարտարապետական ոճՆեոգոթիկա
Շինանյութքար
Առաջին հիշատակում1888
Հիմնադրված է1888
Ժառանգության կարգավիճակՌուսաստանի մարզային նշանակության մշակութային ժառանգության օբյեկտ
Քարտեզ
Քարտեզ
Պաշտոնական կայք

Պատմություն խմբագրել

«Օմյուր» գեղեցիկ երկհարկանի ամառանոցը 1888 թվականին կառուցվել է գորշ քարից (տեղական կրաքար)։ Հեղինակն է սիրող ճարտարապետ Կոնստանտին Ռոմանովիչ Օվսյանին։ Այն անվանվել է արևելյան ոճով` «Օմյուր», որը թուրքերենից թարգմաաբար նշանակում է «կյանք»[2]։ Տանը կից կային մեծ հողամաս, այգի և լողավազան[3]։

Ամառանոցում ապրել է Կապիտոլինա Իլովայսկայայի ընտանիքը։ Տանտիրուհին առաջին հարկի սենյակները ամռանը հանձնել է ընկերներին ու ծանոթներին։ Կապիտոլինա Միխայլովնայի ամուսինը իսկական պետական խորհրդական էր, եղել է Ռուսաստանի խոշորագույն ձիաբուծարանի կառավարիչը[3]։

Անտոն Պավլովիչ Չեխովը Իլովայսկիների ընտանիքի հետ ծանոթացել է 1892 թվականին։ Իսկ 1898 թվականի հոկտեմբերին նա բնակություն է հաստատել Յալթայի նրանց ամառանոցի երկու անկյունային սենյակներում և այստեղ ապրել է մինչև 1899 թվականի ապրիլ[3]։

Հենց այդ տանն է Մաքսիմիլիան Վոլոշինը հյուրընկալվել Չեխովին։ Այստեղ Անտոն Պավլովիչը հանդիպել է երիտասարդ Մաքսիմ Գորկու հետ և նրա հետ ընկերացել[2][3]։

1901 թվականի վերջում «Օմյուրում» մեկ շաբաթ ապրել է Լև Տոլստոյը, այստեղից է նա հեռախոսով զանգահարել Չեխովին Աուտկա, որտեղ գրողը կառուցել էր իր տունը[2][3]։

20-րդ դարի 20-ական թվականներին տունն ազգայնացվել է և վերածվել խիտ բնակեցված բնակելի տան։ 1954 թվականի հուլիսին Չեխովի մահվան 50-ամյակի առթիվ տան ճակատին փակցվել է հուշատախտակ[2]։ Տունը ստացել է պատմամշակութային հուշարձանի կարգավիճակ[3]։

Չեխովի տուն-թանգարանի աշխատակազմի նախաձեռնությամբ Յալթայի քաղաքային իշխանությունները առաջին հարկի մի քանի սենյակները փոխանցել են թանգարանին` ցուցադրություն ստեղծելու նպատակով։ Այստեղ ձևավորվել է «Ա. Պ. Չեխովի ղրիմյան հանդիպումներ» ժամանակավոր ցուցահանդեսը, 2010 թվականի փետրվարի սկզբին բացվել է «Չեխովը և Ուկրաինան» մշտական ցուցադրությունը[3]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Տվյալ աշխարհագրական օբյեկտը տեղայակված է Ղրիմի թերակղզում, որի մեծ մասը տարածքային վեճի առարկա է Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև։ Համաձայն Ռուսաստանի վարչատարածքային բաժանման՝ թերակղզում տեղակայված են ՌԴ Ղրիմի Հանրապետության սուբյեկտները և դաշնային նշանակություն ունեցող Սևաստոպոլ քաղաքը։ Համաձայն Ուկրաինայի վարչատարածքային բաժանման՝ Ղրիմում գտնվում են Ուկրաինայի կազմի մեջ մտնող Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետությունը և հատուկ կարգավիճակ ունեցող Սևաստոպոլ քաղաքը։
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Дача Омюр в Ялте». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հուլիսի 15-ին. Վերցված է 2019 Փետրվար 13-ին.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 «Дача «Омюр»». Վերցված է 2019 Փետրվար 13-ին.