Օլգա Կուդրյավցևա
Օլգա Նիկոլաևնա Կուդրյավցևա (ուկրաիներեն՝ Ольга Миколаївна Кудрявцева, փետրվարի 8 (20), 1896, Նիկոլաև, Խերսոնի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1] - հունիսի 16, 1964[2] կամ հունիսի 15, 1964[1], Խարկով, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]), խորհրդային ուկրաինացի քանդակագործ և մանկավարժ։ Աստղագետ Բորիս Օստաշենկո-Կուդրյավցևի կինը։ Եղել է քանդակագործ Խակիմժան Նաուրիզբաևի դաստիարակը։ Ստալինգրադի «Բարմալեյ» («Շուրջպար») շատրվանի հեղինակն է։ Աշխատել է հիմնականում հաստոցային և մոնումենտալ քանդակագործության բնագավառում։
| Օլգա Կուդրյավցևա | |
|---|---|
| Ծնվել է | փետրվարի 8 (20), 1896 |
| Ծննդավայր | Նիկոլաև, Խերսոնի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1] |
| Մահացել է | հունիսի 16, 1964[2] (68 տարեկան) կամ հունիսի 15, 1964[1] (68 տարեկան) |
| Վախճանի վայրը | Խարկով, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1] |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | Խարկովի գեղարվեստի ինստիտուտ (1929)[1] |
| Ուսուցիչ | Էլեոնորա Բլոխ[1] |
| Մասնագիտություն | քանդակագործ և համալսարանի դասախոս |
| Աշխատավայր | Խարկովի գեղարվեստի ինստիտուտ[1][3] |
| Ամուսին | Բորիս Օստաշենկո-Կուդրյավցև |
| Անդամություն | Ուկրաինայի նկարիչների ազգային միություն[1][3] |
Կենսագրություն խմբագրել
Օլգա Կուդրյավցևան ծնվել է 1896 թվականի փետրվարի 8-ին (20) Նիկոլաևում։ Սովորել է Նիկոլաևի Վ․ Վերեշչագինի անվան գեղարվեստի թանգարանին կից նկարչության, գծագրության և ծեփագործության դպրոցում, որտեղ էլ սկսել է հհրապուրվել քանդակագործությամբ[4]։ 1924 թվականին տեղափոխվել է Խարկով և ընդունվել Խարկովի գեղարվեստի ինստիտուտի քանդակագործության ֆակուլտետ, որտեղ սովորել է Էլեոնորա Բլոխի մոտ։ 1929 թվականին ինստիտուտն ավարտելուց հետո ապրել և աշխատել է Խարկովում։ 1930 թվականից մասնակցել է գեղարվեստական ցուցահանդեսների[5]։ 1938 թվականին անդամագրվել է Ուկրաինայի խորհրդային նկարիչների միությանը[6]։
Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին տարհանվել է Ղազախստան։ 1943 թվականին, երբ Օլգա Կուդրյավցևան գլխավորել է Ալմա-Աթայի գեղարվեստի ուսումնարանի ընդունելության հանձնաժողովը, նա հանդիպել է ապագա քանդակագործ Խակիմժան Նաուրիզբաևին և հրավիրել նրան Մոսկվա սովորելու[7]։
1945-1956 թվականներին եղել է Խարկովի գեղարվեստի ինստիտուտի դոցենտ։ Նրա ուսանողներից են եղել Միխայիլ Ֆեոդորովիչ Օվսյանկինը, Բ. Պ. Կորոլկովը, Իգոր Պավլովիչ Յաստրեբովը[5]։
1958 թվականին Խարկովում տեղի է ունենում Օլգա Կուդրյավցևայի անհատական ցուցահանդեսը[6]։ 1964 թվականին նա իր մի շարք ստեղծագործություններ նվիրել է Նիկոլաևի գեղարվեստի թանգարանին[4]։ Մահացել է 1964 թվականի հունիսի 15-ին Խարկովում[6]։
Ստեղծագործություն խմբագրել
Օլգա Կուդրյավցևայի ստեղծագործության գլխավոր թեմաներից մեկը եղել է Շևչենկոն։ 1934 թվականին քանդակագործ Ս.Դավիդովիչի և նկարիչ Վասիլի Կասիյանի հետ մասնակցել է Խարկովի համար Տարաս Շևչենկոյի հուշարձանի նախագծերի Համամիութենական մրցույթի առաջին փուլին։ Հետագայում ստեղծել է Տարաս Շևչենկոյի ստեղծագործությունների թեմատիկայով աշխատանքներ՝ «Кріпачка» (1935), «Կոբզար» (1938), «Сліпа» (1939), «Мені тринадцятий минало» (1951), «Տարաս Շևչենկո-փոքրիկ տղան» (1951), «Տարասիկը և Կատրուսյան» (1961), «Տարասիկը և Յարինկան» (1964), «Ես... ես... քո մայրը» (1964)[6]։
1935 թվականին ավարտել է «Շուրջպար» շատրվանի քանդակագործական կոմպոզիցիան, որը տեղադրվել է Խարկովի Պիոներ պալատի դիմաց[5]։ Կոմպոզիցիան ներառում է երեխաների պատկերաքանդակներ, որոնք պարում են կոկորդիլոսի շուրջը, որը կուլ է տվել Բարմալեին։ Հետագայում պատրաստվել են այդ շատրվանի կրկնօրինակները Դնեպրոպետրովսկի, Արտեմովսկի, Գոռլովկայի, Ստալինգրադի, Վորոնեժի, Մակեևկայի համար[5]։ Շատրվանի Ստալինգրադյան կրկնօրինակը հայտնի է դարձել 1942 թվականին Էմմանուիլ Եվզերիխինի արված լուսանկարների շնորհիվ, որտեղ պատկերված է անհոգ ցնծացող երեխաների և Ստալինգրադի ճակատամարտի ժամանակ քաղաքի կործանման սարսափելի տեսարանների հակադրությունը[8][9]։
Օլգա Կուդրյավցևան ստեղծել է ԽՍՀՄ ժողովրդական նկարիչ Մարյան Կրուշելնիցկու, Ուկրաինական ԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ Սոֆյա Ֆեդորցևայի, ակադեմիկոս Արիստարխ Բելոպոլսկու, նկարիչ Սերգեյ Վասիլկովսկու և այլոց դիմանկարները[4]։ 1952 թվականին նա պատրաստել է նկարիչ Նիկոլայ Բուրաչեկի տապանաքարը[5]։
Ընտանիք խմբագրել
Ամուսին՝ աստղագետ Բորիս Պավլովիչ Օստաշենկո-Կուդրյավցև (1877-1956)[9]։
Գրականություն խմբագրել
- Виставка скульптури О. М. Кудрявцевої і графіки Г. С. Космачова: Каталог. Х., 1958․
- Художня виставка, присвячена 100-річчю з дня смерті Т. Г. Шевченка. К., 1961․
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 Кудрявцева Ольга Николаевна
- ↑ 2,0 2,1 2,2 різні автори Енциклопедія сучасної України (укр.) — Інститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2001. — ISBN 966-02-2075-8
- ↑ 3,0 3,1 Соловьев В. О., Раенко Л. В. Кудрявцева Ольга Николаевна // Харьков. Энциклопедический словарь (ռուս.) — Харьков: 2014. — 1021 с.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Н. В. Санак. «Кудрявцева Ольга Николаевна». sundry.wmsite.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 14-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 25-ին.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Соловьев В.О. Кудрявцева Ольга Николаевна // Харьков. Энциклопедический словарь : [арх. 13 Ապրիլի 2019] / Соловьев В.О., Раенко Л.В.. — Харьков : [Б.и.], 2014. — 1021 с.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Л. М. Гутник. Кудрявцева Ольга Миколаївна // Енциклопедія сучасної України : [укр.] : у 30 т. / НАН України, Наукове товариство ім. Шевченка, Институт энциклопедических исследований НАН Украины. — К., 2001—…. — ISBN 944-02-3354-X.
- ↑ Георгий Хинич. Наурызбаев – первый и забытый. Памяти скульптора и нашей беспамятности // Свобода слова. — № 46 (292). — С. 22.
- ↑ «Монографическая выставка Э. Евзерихина в Мраморном дворце Русского музея». Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ մարտի 11-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 4-ին.
- ↑ 9,0 9,1 Толченова Н. Садовники талантов // Огонёк. — 1960. — № 42. — С. 23.
