Տրանսսիբիրյան մայրուղի (Ֆաբերժեի ձու)

Տրանսսիբիրյան մայրուղի
Ստեղծման թնական	1900
Պատվիրատու	Նիկոլայ II
Ներկա սեփականատեր
Սեփականատեր	Ալեքսանդրա Ֆեոդորովնա և Մոսկվայի Կրեմլ (թանգարան-արգելոց)
Դիզայն և նյութեր
Նյութեր	ոսկի, արծաթ, արծնապակի, Օնիքս (միներալ) և թավիշ
	Ֆաբերժեի ձվեր

«Տրանսսիբիրյան մայրուղի» (ռուս.՝ Транссибирская магистраль), ոսկերչական ձու, որը դարձավ Ֆաբերժեի 52 զատկական ձվերից մեկը՝ պատրաստված Կարլ Ֆաբերժեի ընկերությունում^[1] Ռուսաստանի կայսերական ընտանիքի համար։ Այն ստեղծվել է 1900 թվականին Նիկոլայ II կայսեր պատվերով^[2]։ Ոսկերչական ձուն Նիկոլայը Զատկի տոնին նվիրել է կնոջը՝ կայսրուհի Ալեքսանդրա Ֆեոդորովնային^[3]։

Այսօր «Տրանսսիբիրյան մայրուղի» կայսերական ոսկերչական ձուն պահպանվում և ցուցադրվում է Կրեմլի զինապալատում^[1] (Մոսկվա, Ռուսաստանի Դաշնություն) և համարվում է այն բացառիկ ձվերից, որոնք երբեք չեն լքել Ռուսաստանի սահմանները։

Դիզայն խմբագրել

«Տրանսսիբիրյան մայրուղի» ոսկերչական ձուն հատուկ տեղ է զբաղեցնում Ֆաբերժեի ձվերի մեջ, քանի որ դրանում պահվող անակնկալը մեխանիկական է։ Բուն ձուն պատրաստված է արծաթից^[2]։ Կափարիչը բացվում է վերին հատվածից։ Այն պատված է կանաչ էմալով և տերևաքանդակներով։ Ձվի գագաթը պսակված է կայսերական երկգլխանի արծիվով և Ռուսական կայսրության թագի կրկնօրինակով։ Ձվի ներսը պատված է սպիտակ թավիշով։

Բացվող մասից ներքև ձուն ամբողջությամբ զարդարված է փորագրանկարով, որն իրենից ներկայացնում է Ռուսաստանի քարտեզը և Տրանսիբիրական մայրուղին, ինչպես նաև «Մեծ երկաթուղի 1900 թվական» գրությունը^[3]։ Ձուն տեղադրված է արծվառյուծի երեք քանդակի վրա, որոնք ոսկեջրած արծաթից են։ Վերջիններս էլ հենվում են սանդղակերպ եռանկյունաձև հիմքին, որը պատրաստված է սպիտակ օնիքսից^[4]։

Անակնկալ խմբագրել

Ձվի անակնկալը գնացքի մանրակերտն^[5] է՝ պատրաստված ոսկուց և պլատինից։ Երկարությունը կազմում է 398 միլիմետր^[6]։ Շարժակազմի գնացքներն ունեն ադամանդե լապտերներ դիմացից և սուտակե՝ հետնամասից։ Գնացքը բաղկացած է շոգեքարշից և հինգ վագոնից, որոնց վրա գրված են. «Սիբիրական ուղիղ հաղորդակցություն», «Կանանց համար», «Ծխողների համար», «Չծխողների համար», «Եկեղեցի»։ Ինչպես նաև նշված են նստատեղերի քանակը՝ 18 և 24։ Ոսկե բանալու օգնությամբ գնացքների մեխանիզմը գործի է գցվում և ողջ շարժակազմը տեղաշարժվում է^[6]։

Պատմություն խմբագրել

Նիկոլայ II կայսրը ձուն կնոջը՝ Ալեքսանդրա Ֆեոդորովնային 1900 թվականի Զատկի տոնին է նվիրել։ Այն նվիրված է Տրանսսիբիրական երկաթուղային մայրուղու կառուցմանը, որը միացնում է Ռուսաստանի Եվրոպական և Ասիական հատվածները^[4]։

1917 թվականի Ռուսական հեղափոխության ժամանակ հեղափոխականները հափշտակեցին կայսերական ձվերի հավաքածուն և ուղարկեցին Կրեմլի զինապալատ^[7]։ Այդ օրվանից ցայսօր «Տրանսսիբիրյան մայրուղի» ոսկերչական ձուն պահպանվում և ցուցադրվում է Կրեմլի զինապալատում և համարվում է այն հազվագյուտ ձվերից, որոնք երբեք չեն լքել Ռուսաստանի սահմանները։

Տես նաև խմբագրել

Ֆաբերժեի ձվեր

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 «Matt & Andrej Koymasky - Fabergé Trans-Siberian Railway Egg». andrejkoymasky.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.
↑ ^2,0 ^2,1 «Fabergé Research Site | Eggs - Fabergé Imperial Egg Chronology». Fabergé Research Site (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.
↑ ^3,0 ^3,1 «Яйцо Транссибирский поезд Фаберже 1900». faberge-eggs.info. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.
↑ ^4,0 ^4,1 «Mieks Fabergé Eggs». www.wintraecken.nl. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.
↑ «Пасхальные яйца ФАБЕРЖЕ | Волшебная сила искусства». maxpark.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.
↑ ^6,0 ^6,1 «Транссибирская магистраль - яйцо Фаберже». eggs.zhukovich.ru. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.
↑ Gorbutovichwrote, 2016-05-04 17:30:00 Gorbutovich Gorbutovich 2016-05-04 17:30:00. «Как христосовались покупатели Фаберже. Часть 2». gorbutovich.livejournal.com (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)

Գրականություն խմբագրել

Faber, Toby. Faberge's Eggs: The Extraordinary Story of the Masterpieces That Outlived an Empire. Random House (2008) 1-4000-6550-X
Forbes, Christopher and Johann Georg Prinz von Hohenzollern. FABERGE; The Imperial Eggs. Prestel (1990). ASIN B000YA9GOM
Lowes, Will. Fabergé Eggs: A Retrospective Encyclopedia. Scarecrow Press (2001) 0-8108-3946-6
Snowman, A Kenneth. Carl Faberge: Goldsmith to the Imperial Court of Russia. Gramercy (1988) 0-517-40502-4

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Яйцо пасхальное с моделью сибирского поезда на сайте kreml.ru

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Տրանսսիբիրյան մայրուղի (Ֆաբերժեի ձու) կատեգորիայում։

[:0-1] 1,0 ^1,1 «Matt & Andrej Koymasky - Fabergé Trans-Siberian Railway Egg». andrejkoymasky.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.

[:1-2] 2,0 ^2,1 «Fabergé Research Site | Eggs - Fabergé Imperial Egg Chronology». Fabergé Research Site (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.

[:2-3] 3,0 ^3,1 «Яйцо Транссибирский поезд Фаберже 1900». faberge-eggs.info. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.

[:3-4] 4,0 ^4,1 «Mieks Fabergé Eggs». www.wintraecken.nl. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.

[5] «Пасхальные яйца ФАБЕРЖЕ | Волшебная сила искусства». maxpark.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.

[:4-6] 6,0 ^6,1 «Транссибирская магистраль - яйцо Фаберже». eggs.zhukovich.ru. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.

[7] Gorbutovichwrote, 2016-05-04 17:30:00 Gorbutovich Gorbutovich 2016-05-04 17:30:00. «Как христосовались покупатели Фаберже. Часть 2». gorbutovich.livejournal.com (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 22-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]