Վիլյամ Բլեքսթոն
Վիլյլամ Բլեքսթոն, (անգլ.՝ William Blackstone, [wiljəm 'blækstən], հուլիսի 10, 1723[1][2][3][…], Լոնդոնյան Սիթի, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն - փետրվարի 14, 1780[1][2][3][…], Ուոլինգֆորդ, Հարավային Օքսֆորդշիր, Օքսֆորդշիր, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն), անգլիացի քաղաքական գործիչ, իրավաբան, փաստաբան և իրավունքների պատմաբան։
| Վիլյամ Բլեքսթոն անգլ.՝ William Blackstone | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 1723 թվականի հուլիսի 10 |
| Ծննդավայր | Լոնդոնյան Սիթի, Անգլիա |
| Մահացել է | 1780 թվականի փետրվարի 14 |
| Մահվան վայր | Հարավարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Օքսֆորդշիր |
| Գերեզման | St Peter's Church, Wallingford |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն |
| Ազգություն | անգլիացի |
| Կրթություն | Փեմբրուք քոլեջ և Չարտերհաուս դպրոց |
| Գիտական աստիճան | իրավունքի դոկտոր |
| Երկեր | Commentaries on the Laws of England? |
| Մասնագիտություն | դատավոր, բարիսթեր, համալսարանի դասախոս, քաղաքական գործիչ և գրող |
| Գործունեություն | դատավոր, համալսարանի ուսուցիչ, փաստաբան, գրող |
| Աշխատավայր | Օքսֆորդի համալսարան |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | Justice of the Common Pleas?, Justice of the King's Bench?, King's Counsel?, serjeant-at-law?, member of the 13th Parliament of Great Britain? և member of the 12th Parliament of Great Britain? |
| Կուսակցություն | Տորի |
| Պարգևներ և մրցանակներ |  |
| Անդամություն | Միդլ տաճար |
Ստորագրություն | |
 William Blackstone Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն
խմբագրելԾնվել է 1723 թվականի հուլիսի 10-ին Լոնդոնում՝ առևտրականի ընտանիքում։
Նախնական կրթությունը ստացել է Լոնդոնի Չարտերխաուս-Սքուլ դպրոցում։ 1738 թվականից Օքսֆորդի համալսարանում ուսումնասիրել է իրավագիտություն, տրամաբանություն և մաթեմատիկա։
1741 թվականին Բլեքսթոնը ընդունվել է Middle Temple, նվիրելով հետևյալ բանաստեղծությունը՝ «Իրավաբանի հրաժեշտը իր մուսայի հետ»։ 1744 թվականին նա դառնում է Օքսֆորդի Օլ-Սոուլ վարժարանի խորհրդի անդամ։
1746 թվականին դարձել է փաստաբան, բայց հետո կրկին վերադարձել է համալսարան։
1750 թվականին նա ստացել է իրավունքի դոկտորի աստիճան և 1753 թվականին Օքսֆորդի համալսարանում սկսել է դասախոսություններ անել անգլիական օրենսդրության մասին, որն ունեցել է մեծ հաջողություն, քանի որ մինչ այդ անգլիական համալսարաններում Անգլիայի օրենքների մասին դասընթացներ չեն անցկացվել։ Անգլիացի գիտաիրավաբան Վիները նույնիսկ կատարել է խոշոր նվիրաբերություններ հօգուտ անգլիական ընդհանուր իրավունքի (անգլ.՝ Common Law) ամբիոնի հիմնադրման, որը 1758 թվականին գլխավորել է Վիյլամ Բլեքսթոնը։
1759 թվականին Բլեքսթոնը կրկին զբաղվել է փաստաբանական գործունեությամբ, ինչպես նաև իրեն նվիրել է քաղաքականությանը։ 1763 թվականին նա զբաղեցրել է արքունի գեներալի պաշտոնը և միաժամանակ ընտրվում է Միդդլ-Թեմփլ խորհրդի փաստաբանների անդամ։
Ամուսնանալով Բլեքսթոնը ստիպված էր հեռանալ Օլ-Սոուլզ քոլեջից, այնուհետև նա Նյու-Ին-հոլ քոլեջում նշանակվել է ռեկտոր մինչև 1766 թվականին։ 1765 թվականին նա հրապարակեց իր «Մեկնաբանություններ Անգլիական օրենքների վերաբերյալ » գրքի առաջին հատորը, իսկ հաջորդ չորս տարիների ընթացքում նա հրատարակեց երեք հատորները։
1768 թվականին Վիյլամ Բլեքսթոնը վերադառնում է խորհրդարան որպես Ուեստբերի պատգամավոր։ Իսկ 1770 թվականին Բլեքսթոնը հրաժարվում է արքայական գեներալ-սոլիթորի պաշտոնը և ստանձնում է դատավորի պաշտոնը, սակայն նա վարում էր այն դատերը, որոնք բողոքարկվել էին։ Այդ պաշտոնը զբաղեցրել է մինչև 1780 թվականի փետրվարի 14-ը։
Աշխատանքներ
խմբագրել
Բլեքսթոնի ամենահայտնի ստեղծագործություններից մեկը «Մեկնաբանություններ Անգլիական օրենքների վերաբերյալ» է՝ չորս հատորներով, առաջին անգամ տպագրվել է Օքսֆորդում՝ 1765-1769 թվականներին։ Իր կյանքի ընթացքում հրատարակվել է այս գրքի 8 հրատարակություններ։
Իր հիմնարար աշխատանքում Բլեքսթոնը տվել է մանրամասն մեկնաբանություններ իրավական նորմերի և Անգլիայի նախադեպերի վերաբերյալ։ Այս աշխատանքի ազդեցությունը շատ մեծ էր, այն դարձել է հեղինակություն անգլիական և ամերիկյան իրավաբանների համար, և դեռ պահպանում է իր նշանակությունը անգլո-սաքսոնական իրավական ընտանիքում։
Բլեքսթոնի մյուս աշխատություններից հայտնի է նաև «Law tracts»-ը երկու հատորով (Լոնդոն, 1762) և «Analysis of the Laws of England»-ը (Օքսֆորդ, 1754; Լոնդոն, 1880)՝ անգլերեն իրավագիտության հանրագիտարան։
Մահ
խմբագրելԲլեքսթոնը վաղուց տառապում էր հոդատապով, 1779 թվականին ունեցել է նյարդային խանգարում, որը առաջացրել է գլխապտույտ, գիրություն, արյան բարձր ճնշում և շաքարախտ[4]։ 1780 թվականի փետրվարի 3-ին նա չափազանց թույլ էր և մի քանի օրվա ընթացքում դարձել էր անտարբեր, նա մահացավ փետրվարի 14-ին[5]։ Փետրվարի 22-ին Եպիսկոպոս Բարրինգթոնի կողմից կատարված ծառայությունից հետո Բլեքսթոսը թաղվել է Սուրբ Պետրոս եկեղեցու Վալինգֆորդի տանը։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ Prest (2008) p. 301
- ↑ Prest (2008) p. 302
Գրականություն
խմբագրել- Prest W. William Blackstone: Law and Letters in the Eighteenth Century : [англ.]. — Oxford University Press, 2008. — 284 p. — ISBN 978-0-19-955029-6.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- «Блэкстон». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - Блэкстон Уильям // Энциклопедия Кольера на dic.academic.ru
- Sir William Blackstone’s Commentaries on the Laws of England, from the Avalon Project at Yale Law School
- A Biography of William Blackstone (1723—1780) Արխիվացված 2006-08-05 Wayback Machine
- Royal Berkshire History: Sir William Blackstone
 | Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիլյամ Բլեքսթոն» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիլյամ Բլեքսթոն» հոդվածին։ |