Վարդուհի Վարդերեսյան

հայ դերասան

Վարդուհի Կարապետի Վարդերեսյան (մարտի 19, 1928(1928-03-19), Բուխարեստ, Ռումինիա - նոյեմբերի 24, 2015(2015-11-24)[1], Երևան, Հայաստան[2]), հայ դերասանուհի, ՀԽՍՀ և ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ։

Վարդուհի Վարդերեսյան
Ծնվել էմարտի 19, 1928(1928-03-19)
ԾննդավայրԲուխարեստ, Ռումինիա
Մահացել էնոյեմբերի 24, 2015(2015-11-24)[1] (87 տարեկան)
Մահվան վայրԵրևան, Հայաստան
ԳերեզմանԿոմիտասի անվան զբոսայգու պանթեոն
Քաղաքացիություն Ռումինիայի թագավորություն,  ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Մասնագիտությունդերասանուհի
ԱշխատավայրԳ․ Տովստոնոգովի անվան դրամատիկական մեծ թատրոն և Գաբրիել Սունդուկյանի անվան ակադեմիական թատրոն
Ամուսին(ներ)Գևորգ Աբաջյան
Պարգևներ և մրցանակներ

Հայաստանի արվեստի վաստակավոր գործիչ Գևորգ Աբաջյանի կինն է։

Կենսագրություն

խմբագրել

Ծնվել է 1928 թվականի մարտի 19-ին, Ռումինիայի մայրաքաղաք Բուխարեստում։ Դերասան, թատերագետ Գևորգ Աբաջյանի կինն է։ 1946 թվականին տեղափոխվել է Հայաստան։ Առաջին բեմելը եղել է Նուբարաշենի ինքնագործ թատրոնում։ 1947 թվականին ընդունվել է Լենինականի դրամատիկական թատրոնին կից ստուդիա և նույն թվականից խաղացել է թատրոնում։ 1958 թվականից տեղափոխվել է Երևանի Սունդուկյանի անվան թատրոն։ Կերտել է բազմաթիվ դերեր թատրոնում՝ Շիրվանզադեի «Պատվի համար»՝ Մարգարիտ, Չեխովի «Բալենու այգի»՝ Ռանևսկայա, Դյուրենմաթի «Ծեր տիկնոջ այցը»՝ Քլերի Ցախնասյան, Սարոյանի «Իմ սիրտը լեռներում»՝ Ջոնի, Շանթի «Հին աստվածներ»՝ Իշխանուհի և այլն։ Խաղացել է նաև արևմտահայ դերերում՝ «Պաղդասար աղբար»՝ Անույշ և այլն։ Նկարահանվել է «Պատվի համար», «Մոր սիրտը», «Ճանապարհ դեպի կրկես», «Հայրիկ», «Կարինե» և այլ ֆիլմերում։ Հայաստանի Ազգային ռադիոյի ոսկե ֆոնդում ունի ավելի քան 100 ձայնագրություն։ 1958 թվականից նկարահանվել է հեռուստաներկայացումներում, ի դեպ՝ եղել է առաջին հեռուստաներկայացման դերասանուհիներից։ 1985 թվականին հրավիրվել է Սիրիայի Հալեպ քաղաքի «Ադամյան» թատրոն, որտեղ արժանացել է ոսկե մեդալի։ Ստացել է բազմաթիվ պետական բարձրագույն պատվոգրեր, մրցանակներ, շնորհակալագրեր։ 1965 թվականին արժանացել է ՀԽՍՀ, 1988 թվականին՝ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստի կոչմանը։ 1995 թվականին պարգևատրվել է ՀՀ Մովսես Խորենացու մեդալով, 2001 թվականին՝ Երևանի պատվավոր քաղաքացու կոչումով, 2013 թվականին՝ Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշանով[3]։

Ընտանիքը

խմբագրել
  • Ամուսինը՝ Գևորգ Աբաջյան, թատերագետ և գրականագետ
  • Ավագ որդին՝ Վահրամ Աբաջյան, դիվանագետ
  • Կրտսեր որդին՝ Սուրեն Աբաջյան, դաշնակահար[4]

Ֆիլմագրություն

խմբագրել
Տարի Ֆիլմ Դեր
1955 Հասցեատիրոջ որոնումները Արևիկ
1956 Պատվի համար Մարգարիտ Էլիզբարովա
1957 Մոր սիրտը Մարիամ
1959 Թռիչք անդունդի վրայով Գայանե
1960 Հյուսիսային ծիածան Նունե
1962 Քայլեր գլխավոր դեր
1963 Ճանապարհ դեպի կրկես Մարո
1964 Մսյո Ժակը և ուրիշները Զարուհի
1967 Կարինե փաստաբանի կինը
1969 Մորգանի խնամին Մագթաղ
1970 Միջնորդ տեր-պապան Փեփրոնիա
1972 Հայրիկ Նվարդ, Հովսեփի կինը
1973 Մհերի արձակուրդային արկածները
1979 Երկնագույն առյուծ Անթառամ
1984 Ջոն արքա (ֆիլմ-ներկայացում) թագուհի Էլեոնորա
2002 Ճանապարհորդություն

Պարգևներ և մրցանակներ

խմբագրել
  • ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1965 թվականի մարտի 11)
  • ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1988)
  • Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան[5]
  • «Պատվո նշան» շքանշան (1956 թվականի հունիսի 27)
  • Մովսես Խորենացու մեդալ(1995)
  • ՀԽՍՀ պետական մրցանակ
  • Երևանի պատվավոր քաղաքացի (2001)[5]
  • Արտավազդ մրցանակաբաշխության Վարդան Աճեմյանի և Արուս Ասրյանի անվան մրցանակ «Տիկնոջ այցելությունը» ներկայացման մեջ Կլարա Ցախանասյանի դերի համար
  • Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշան (2013)
  • Գյումրու պատվավոր քաղաքացի (2013)[6]

Գրականություն Վ. Վարդերեսյանի մասին

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 https://news.am/arm/news/297993.html
  2. Մահացել է Վարդուհի Վարդերեսյանը
  3. Հայաստանի Հանրապետության շքանշանով և մեդալներով պարգևատրելու մասին
  4. «Талант передался по наследству» (ռուսերեն). MIASIN.BY — статья. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
  5. 5,0 5,1 «Биография на сайте Мэрии города Ереван». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 7-ին.
  6. «Գյումրու պատվավոր քաղաքացիները». www.gyumricity.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հոկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 6-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վարդուհի Վարդերեսյան» հոդվածին։