Բուրկա
Բուրկա (արաբ․՝ برقع), также известный как շղարշ (փուշթու՝ چادري) Աֆղանստանում՝ բուրկա, Կենտրոնական Ասիայում՝ մարմինն ու դեմքը ծածկող արտաքին հագուստ, որը կանայք կրում են իսլամական որոշ ավանդույթներով՝ հանրության առաջ ծածկվելու համար:
Բուրկա տերմինը երբեմն ասոցացվում է նիկաբի հետ: Ավելի ճշգրիտ իմաստով, նիկաբը դեմքի շղարշ է, որը բաց է թողնում աչքերը, մինչդեռ բուրկան ծածկում է ամբողջ մարմինը գլխի պսակից մինչև գետնին, ինչը թույլ է տալիս կրողին տեսնել դեմքին ցանցի օգնությամբ։ Բուրկան նույնպես չպետք է շփոթել հիջաբի հետ, որը սովորաբար ծածկում է մազերը և պարանոցը, բայց ոչ դեմքը:
Բուրկա արգելել աշխարհի քարտեզը
Բուրկան և դեմքը ծածկող հագուստի այլ տեսակներ վկայված են դեռևս նախաիսլամական ժամանակներից, հատկապես փուշթուն[1] և արաբ կանանց շրջանում: Դեմքի ծածկույթը իսլամում կրոնական պահանջ չի համարվում[2][3]: Իսլամ: Որոշ մահմեդական իրավաբաններ կարծում են, որ եթե կնոջ բաց դեմքը կարող է գայթակղություն և շփոթություն առաջացնել, ապա ցանկալի է, որ նա ծածկի իր դեմքը:
Բուրկան և դեմքը ծածկող հագուստի այլ տեսակներհայտնի են դեռևս նախաիսլամական ժամանակներից, հատկապես փուշթու և արաբ կանանց շրջանում: Դեմքը ծածկելը իսլամում կրոնական պահանջ չի համարվում:Իսլամ իրավաբանների [4]մեծ մասը նույնն է կարծիքին, իսկ մահմեդականներիրավաբանները պնդում են, որ ցանկալի է՝ կինը ծածկի իր դեմքը[5]՝ գայթակղություն չառաջացնել համար:
2021 թվականից 15 երկիր արգելում է բուրկա կրել՝ Ավստրիան, Քվեբեկը, Դանիան, Ֆրանսիան, Բելգիան, Տաջիկստանը, Լատվիան[6], Բուլղարիան[7], Կամերունը, Չադը, Կոնգոյի Հանրապետությունը, Գաբոնը, Նիդեռլանդներ[8], Մարոկկո[9][10] և Շրի Լանկա[11].
Երբ դեմքին քող կրելը քննարկվում էր վաղ իսլամական իրավագիտության մեջ՝ աղոթքի համատեքստից դուրս, այն սովորաբար համարվում էր «սոցիալական կարգավիճակի և ֆիզիկական անվտանգության խնդիր»: Միջնադարյան դարաշրջանում իսլամական իրավաբանները սկսեցին ավելի մեծ ուշադրություն դարձնել ավրատի (ինտիմ մասեր) հայեցակարգին և այն հարցին, թե արդյոք կանայք պետք է ծածկեն իրենց դեմքը: Մալիկիի և հանաֆիի գիտնականների մեծ մասը կարծում էր, որ կանայք հանրության առաջ պետք է մարմնի բոլոր հատվածները ծածկեն բացի իրենց դեմքից[12][13]: Հանբալիի և Շաֆիի իրավաբանները կնոջ դեմքը համարում էին ավրայի (ինտիմ հատված) մի մասը՝ եզրակացնելով, որ ամբողջ դեմքը, բացի աչքերից, պետք է ծածկված լինի: Հանբալի իրավաբան Իբն Թեյմիյան (մահ՝ 1328) վերջին տեսակետի կողմնակիցն էր, մինչդեռ հանաֆի գիտնական Բուրհան ալ-Դին ալ-Մարգինանին (մահ՝ 1197 թ.) ընդգծեց, որ կնոջ համար հատկապես տղամարդկանց հետ ամենօրյա գործնական հարաբերությունների ժամանակ կարևոր է չծածկել դեմքն ու ձեռքերը։ Իրավաբանական բուհերում այս հարցի շուրջ տարակարծություններ կային[12]։ Այսպիսով, Յուսուֆ ալ-Քարադավին մեջբերում է դասական շաֆիական և հանբալի իրավաբաններին՝ պնդելով, որ անհրաժեշտ չէ ծածկել դեմքը[3]:
Ջաֆարիական մազհաբում դեմքը ծածկելը պարտադիր չէ[14]:
Համաձայն սալաֆիստական տեսակետի՝ կնոջ համար պարտադիր է (ֆարդ) ամբողջ մարմինը ծածկել, երբ նա գտնվում է հանրության մեջ կամ մտերիմ ազգականներից (մահրամներ)[15][16] չհանդիսացող տղամարդկանց ներկայությամբ: Որոշ գիտնականներ ասում են, որ ծածկվելը արտադիր չէ կույր, ասեքսուալ կամ միասեռականների առջև[17][18][19]։
Սալաֆի աստվածաբան Նասիրուդին ալ-Ալբանին, երբ ուսուցիչ էր Մեդինայի իսլամական համալսարանում, գիրք է գրել, որտեղ ընդգծում է իր կարծիքը, ըստ որի՝ դեմքի քողը պարտադիր չէ մուսուլման կանանց համար: Այդ պատճառով Սաուդյան Արաբիայի կառույցում նրա հակառակորդները կարողացան խզել նրա պայմանագիրը համալսարանի հետ[20]:
Ծանոթագրություններ
- ↑ Amer, Sahar What Is Veiling?. — The University of North Carolina Press (Kindle edition), 2014. — С. 61.
- ↑ Juan Eduardo Campo, ed. (2009). «Burqa». Encyclopedia of Islam. Infobase Publishing. ISBN 9781438126968. «Источник». Արխիվացված է օրիգինալից 2019-02-07-ին. Վերցված է 2019-05-14-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 3,0 3,1 al-Qaraḍāwī, Yūsuf. «Is Wearing the Niqāb Obligatory for Women?». SuhaibWebb.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2014-07-09-ին. Վերցված է 2015-11-16-ին.
- ↑ Hadia Mubarak (2009). «Burqa». In John L. Esposito (ed.). The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. Oxford: Oxford University Press.
- ↑ «Закрытие лица и рук женщины». islamdag.ru. ISLAMDAG.RU. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-05-14-ին. Վերցված է 2019-05-14-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «A European government has banned Islamic face veils despite them being worn by just three women». 2016-04-21. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-01-21-ին. Վերցված է 2017-02-01-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Bulgaria the latest European country to ban the burqa and [niqab in public places]». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-05-ին. Վերցված է 2019-05-14-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) Smh.com.au: accessed 5 December 2016. - ↑ Halasz; McKenzie, Stephanie; Sheena (2018-06-27). «The Netherlands introduces burqa ban in some public spaces». No. June 27, 2018. CNN. CNN. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-08-09-ին. Վերցված է 2018-08-09-ին.
{{cite news}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - ↑ Phillips, Tom (2015-01-13). «China bans burqa in capital of Muslim region of Xinjiang». No. 13 January 2015. The Telegraph. The Telegraph. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-04-11-ին. Վերցված է 2018-08-09-ին.
- ↑ «Morocco 'bans sale of the burka'» (անգլերեն). 2017-01-10. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-01-31-ին. Վերցված է 2019-02-15-ին.
{{cite news}}: More than one of|accessdate=and|access-date=specified (օգնություն) - ↑ «Covering the face banned from tomorrow». Daily Mirror. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-05-14-ին. Վերցված է 2019-05-14-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 12,0 12,1 Bucar, Elizabeth The Islamic Veil: A Beginner's Guide. — Oneworld Publications (Kindle edition), 2013. — С. 54—55.
- ↑ Siddiqui, Mona (2006). «Veil». In Jane Dammen McAuliffe (ed.). Encyclopaedia of the Qurʾān. Brill. doi:10.1163/1875-3922_q3_EQCOM_00103.
- ↑ «The Islamic Modest Dress». Mutahhari. 2008-03-07. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-06-15-ին. Վերցված է 2008-06-02-ին.
- ↑ IslamQA.info (2008-03-07). «Awrah». IslamQ&A. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-06-17-ին. Վերցված է 2008-06-02-ին.
- ↑ IslamQA.info (2008-03-07). «Ruling on covering the face, with detailed evidence». IslamQ&A. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-09-29-ին. Վերցված է 2008-06-02-ին.
- ↑ «Is it permissible to take off the khimar in front of a blind man?». Islamqa.info. 2006-11-07. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-08-17-ին. Վերցված է 2017-02-28-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Women revealing their adornment to men who lack physical desire - Islam web ladies'». Islamweb. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-12-27-ին. Վերցված է 2017-02-28-ին.
- ↑ Queer Spiritual Spaces: Sexuality and Sacred Places, p. 89, Kath Browne, Sally Munt, Andrew K. T. Yip — 2010
- ↑ Meijer, Global Salafism, pg. 66.