Բակային խաղեր
Բակային խաղեր կամ բակային սպորտ, սպորտ կամ խաղ, որն ավելի շատ խաղում են քաղաքի փողոցներում, այլ ոչ թե պատրաստի խաղադաշտերում: Բակային խաղերը խաղային ժամանց են երեխաների համար առավել հարմար վայրերում։ Որոշ բակային խաղեր բարձրացել են կազմակերպված մրցաշարերի մակարդակի, ինչպիսին է սթիքբոլը:
Երբ բակային խաղերը հիմնված են կազմակերպված սպորտաձևերի վրա, կանոնները փոփոխվում են ըստ իրավիճակի, ինչպիսիք են ավտոմեքենաների հիմքերի համար նախատեսված դիտահորերի ծածկոցները կամ ստիկբոլի խախտման գծերի համար նախատեսված շենքերը: Երբ բակային խաղերում օգտագործում են գնդակներ, hաճախ օգտագործվում է սպալդինսը։
Բակային սպորտ
Բակային սպորտը քաղաքային միջավայրում անցկացվող սպորտաձևեր են: Բակային սպորտաձևերը սպորտի ինքնաբուխ, իմպրովիզացիոն և ստեղծագործական ակունքների արտահայտությունն են, որոնք մարդկային հնարամտությամբ հարմարեցված են քաղաքային միջավայրին: Պատմական առումով նրանց ծագումը կարելի է գտնել հունական և հռոմեական քաղաքակրթություններում սպորտի մասին ամենավաղ վկայություններում[1]: Բակային սպորտաձևերը սպորտի համակցված ձև են և արտացոլում են ավանդական սպորտաձևերի հարմարեցումը քաղաքային միջավայրին[2]: Քաղաքը որպես կենդանի, աշխույժ և բարգավաճող օրգանիզմ տեսնելը օգնում է լույս սփռել քաղաքային բնույթի վրա և սկսել գիտակցել քաղաքային կյանքի առանձնահատկությունները: Միայն քաղաքային կյանքի այս համեմատաբար ժամանակակից հայացքը ի հայտ բերելով հնարավոր դարձավ խոսել բակային սպորտաձևերի մասին[1]:
Պարկուր նկարիչ Սեբաստիեն Ֆուկանը սահմանել է Ֆրիռանինգ սպորտը որպես «ֆիզիկական արվեստ»[2]: Ֆուկանի խոսքերով, փողոցային սպորտը «...փիլիսոփայություն է, որը վերաբերում է անձնական և սոցիալական իրացման փնտրտուքներին.․․»[2]: Նման տեսակետ կարելի է գտնել Ռոբերտ Ալենի կողմից շարադրված քաղաքային միայնակ-լեռնագնացության փիլիսոփայության մեջ: Նմանապես, բարձր մետաղալարով քայլող Ֆիլիպ Պետիտը, ում ներկայացումը ներառում է 1974 թվականին համաշխարհային առևտրի կենտրոնի աշտարակների միջև քայլելը, քաղաքային միջավայրում իր «միջամտությունները» նկարագրել է որպես «արվեստի հանցագործություններ»՝ ենթադրելով, որ դրանց էությունը ստեղծագործական է և հանդիսանում է քաղաքի հետ փոխգործակցության արտահայտություն[3]։
Բակային խաղերի օրինակներ
Սա այն խաղերի ցանկն է, որոնք ավանդաբար խաղում են քաղաքային երեխաները խաղահրապարակներում, կայանատեղիներում և քաղաքի անկյուններում: Սրանք խաղեր են, որոնք կարելի է խաղալ ասֆալտի նման կոշտ մակերևույթի վրա: Դրանք մանկական բակային մշակույթի մի մասն են և ինչպես հայտնի է, դժվար է հստակ դասակարգել[4]:
Ռետինե գնդակի օգտագործում
- Ամերիկյան հենդբոլ
- Բակի կրիկետ (Gully cricket)
- Բեյսբոլ [5]
- Բութս ափ
- Չինական հենդբոլ (Սառցե թագավոր թագուհի)
- Չորս քառակուսի (Բոքսբոլ)
- Կես ռետինե կիսոբոլ
- Հարվածիր փայտին[5]
- Պատից դուրս[5]
- Մեկ պատի թիավարման գնդակ
- Փաթբոլ
- Դակիչ գնդակ
- Սթիկբոլ, բեյսբոլի քաղաքային տարբերակ
- Կռացած գնդակ
- Ստրիտբոլ
Այլ խաղեր
Մշակույթում
- Street sports in the Middle East: The Kite Runner and The Kite Runner (the film adaptation)[6]
- Highwire Walking: Man on Wire, film documenting the background to Petit's high-wire walk between the WTC Towers.
- A 2010 PBS documentary, New York Street Games, shows the best-known street games played in New York City in the twentieth century, as well as discussing the decline of those games in recent decades.[7]
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 Urbanization and the Evolution of the City; Reader, J.; Vintage; (2005)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Foucan, S; Freerunning: Find Your Way; Foucan, S.; Michael O'Mara Books Ltd.; (2008)
- ↑ To Reach the Clouds; Petit, P.; Faber & Faber; (2002)
- ↑ Milberg, Alan (1976). Street Games, p.202. McGraw-Hill. 9780070419155.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Levy, Matt (2010). New York Street Games. PBS.
- ↑ Housseni, K.; 2003
- ↑ Matt Levy (Director) & Hector Elizondo (Narrator). New York Street Games (Motion picture). New York City. Արխիվացված է օրիգինալից 13 November 2011-ին. Վերցված է 14 Nov 2011-ին.