Սիլվիա (Շվեդիայի թագուհի)

Թագուհի Սիլվիա, (շվեդ.՝ Silvia, Sveriges Drottning, ի ծնե՝ Սիլվիա Ռենատա Զոմերլատ, գերմ.՝ Silvia Renate Sommerlath), դեկտեմբերի 23, 1943(1943-12-23)[1][2][3][…], Հայդելբերգ, Բադենի Հանրապետություն, Նացիստական Գերմանիա[4], Շվեդիայի թագավոր Կառլ XVI Գուստաֆի կինը։

Սիլվիա
գերմ.՝ Silvia Renate Sommerlath
Դիմանկար
Ծնվել էդեկտեմբերի 23, 1943(1943-12-23)[1][2][3][…] (80 տարեկան)
ԾննդավայրՀայդելբերգ, Բադենի Հանրապետություն, Նացիստական Գերմանիա[4]
Քաղաքացիություն Շվեդիա
Մայրենի լեզուգերմաներեն
ԿրոնՇվեդիայի եկեղեցի
ԿրթությունColégio Visconde de Porto Seguro?
Մասնագիտությունթագավորական կոնսորտ, ազնվական և համաժամանակյա (սինխրոն) թարգմանիչ
ԱմուսինԿառլ XVI Գուստաֆ
Ծնողներհայր՝ Walther Sommerlath?, մայր՝ Alice Sommerlath?
Զբաղեցրած պաշտոններQueen Consort of Sweden?
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունՇվեդիայի բանահյուսության, պատմության և հնավաճառության թագավորական ակադեմիա
ԵրեխաներՎիկտորիա, Շվեդիայի արքայազն Կարլ Ֆիլիպ[2] և Թագուհի Մադլեն Թերեզիա Ամելիա Յուսեֆինա[2]
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Queen Silvia of Sweden Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Սիլվիան ծնվել է 1943 թվականի դեկտեմբերի 23֊ին գերմանական Գեյդելբերգ քաղաքում։ Նա գերմանացի գործարար Վալտեր Զոմերլատի (1901—1990) և նրա կնոջ՝ ազգությամբ բրազիլացի Ալիս Սուարես դը Տոլեդոյի (1906—1997) դուստրն է։ Սիլվիան տան փոքրիկն էր՝ Ռալֆից (ծնվ. 1929), Վալտեր Լյուդվիգից (ծնված 1934) և Հանս Յորգից (1941—2006) հետո։ Ընտանիքը 1947—1957թվականներին բնակվել է Սան Պաուլոյում։ Սիլվիան այնտեղ հաճախել է Վիսկոնդ դը Պերտու֊Սեգուրուի գերմանական դպրոցը, իսկ հայրը այդ ընթացքում զբաղեցրել է տարբեր բարձր պաշտոններ, օրինակ շվեդական Uddeholms AB ընկերության բրազիլական մասնաճյուղի տնօրենն է եղել։ 1957 թվականին ընտանիքը վերադարձել է Գերմանիա։

Շվեդիայի թագավորի հետ ամուսնանալուց առաջ Սիլվիան աշխատել է Մյունխենի արգենտինական հյուպատոսարանում։ Այն բանից հետո, երբ Զոմերլատների ընտանիքը Բրազիլիայից վերադարձել է Գերմանիա, Սիլվիան ընդունվել է Մյունխենի թարգմանիչների ինստիտուտ և 1969 թվականին ավարտել է այն՝ որպես իսպաներենի թարգմանչուհի։ 1971 թվականին նա նշանակվել է Մյունխենի ամառային Օլիմպիական խաղերի արհկոմիտեի զբոսավար և ավագ թարգմանչուհի։ Շատ կարճ ժամանակով աշխատել է որպես ուղեկցորդուհի։ Տիրապետում է գերմաներեն, պորտուգալերեն, ֆրանսերեն, իսպաներեն, անգլերեն լեզուներին, իսկ ամուսնանալուց հետո սովորել է նաև շվեդերեն։ Սիլվիան նաև տիրապետում է շվեդերեն շարժումների լեզվին, որն օգտագործվում է խուլերի հետ շփման ժամանակ։

Օլիմպիական խաղերի ժամանակ Սիլվիան ծանոթացել է Կառլ Գուստավի հետ, որն այն ժամանակ դեռևս Շվեդական թագի ժառանգորդ էր։ Նրանց նշանադրությունը տեղի է ունեցել 1976 թվականի մարտի 12֊ին, իսկ նույն տարվա հունիսի 19֊ին Ստոկհոլմի Մայր տաճարում տեղի է ունեցել ամուսնական արարողությունը։ Ինչպես Կառլ XVI–րդ Գուստաֆը, այպես էլ Սոֆիան հարում են Շվեդիայի Լյութերական եկեղեցուն։

Շվեդիայի թագուհին ակտիվ աշխատում է հաշմանդամներին օգնություն ցուցաբերելու ոլորտում, նա Թագավորական Հարսանեկան ֆոնդի նախագահն է, որի միջոցները փոխանցվում են հաշմանդամների հետազոտություններին և հաշմանդամ մարզիկներին։

Երեխաներ խմբագրել

  • Թագուհի Վիկտորիա Ինգրիդ Ալիսա Դեզիրե, Վեստերգոտլանդի դքսուհի (ծնվ. հուլիսի 14, 1977), Շվեդիայի ժառանգորդ թագուհի 1980 թվականից, 2010 թվականին ամուսնացել է Ուլոֆ Դանիել Վեստլինգի հետ, ունի աղջիկ և տղա։
  • Արքայազն Կառլ Ֆիլիպ Էդմունդ Բերտիլ, Վերմլանդի դուքս (ծնվ. մայիսի 13, 1979), Շվեդիայի ժառանգորդ արքայազն 1979 թվականից, 2015 թվականին ամուսնացել է Սոֆիա Կրիստին Խելկվիստի հետ, ունեն երկու որդի։
  • Թագուհի Մադլեն Թերեզա Ամելիա Ժոզեֆինա, Գենսինգլանդի և Գեստրիկլանդի դքսուհի (ծնվ. հունիսի 10, 1982) , 2013 թվականին ամուսնացել է գործարար Քրիստոֆեր Օ Նիլլի հետ, ունեն երկու աղջիկ և տղա։

Պարգևներ խմբագրել

  •  Ավստրիա․ Պատվո Մեծ աստղ՝ Ավստրիական պետությանը մատուցած ծառայության համար (1979)[33][34]
  •  Բելգիա․ Լեոպոլդի Մեծ խաչի շքանշան[35]
  •   Բրազիլիա․ Հարավային Խաչի Մեծ խաչի շքանշան[36]
  •  Բուլղարիա․ Ստար Պլինինայի առաջին աստիճանի շքանշան[37]
  •  Դանիա․ Փղի շքանշան (3.9.1985)[38]
  •   Էստոնիա․ Մարի երկրամասի Խաչի շքանշանի Մեծ խաչ՝ շղթայով[39]
  •  Էստոնիա․ Սպիտակ աստղի Մեծ խաչ շքանշան (18.01.2011)[40][41][42]
  •  Ֆինլանդիա․ Սպիտակ վարդ շքանշանի Մեծ խաչ՝ շղթայով[43]
  •  Ֆրանսիա․ Պատվավոր լեգեոնի Մեծ խաչ շքանշան[44]
  •   Գերմանիա․ «Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների դիմաց» Մեծ խաչի առաջին աստիճանի շքանշան[45]
  •  Հունաստան․ Պատվո շքանշանի Մեծ խաչ (21.05.2008[46]
  •  Իսլանդիա․ Սոկոլի շքանշանի Մեծ խաչ (26.10.1981)[47][48]
  •  Իտալիա․ «Իտալական պետությանը մատուցած ծառայության դիմաց» Մեծ խաչ շքանշան (08.04.1991)[49]
  •   Ճապոնիա․ Թանկարժեք թագի առաջին աստիճանի շքանշան[50]
  •  Հորդանան․ Վերածննդի Մեծ աստղ շքանշան(1989)[51]
  •   Լատվիա․ Երեք աստղի Մեծ խաչ շքանշան (1995)[52]
  •   Լիտվա․ Վիտաուտաս Մեծի Մեծ խաչ շքանշան (21.11.1995)[53]
  •   Լյուքսեմբուրգ․ Նասաուի Ոսկե առյուծ շքանշան (04.2008)[54][55][56]
  •  Մալազիա․ Թագավորական գահի շքանշան[57]
  • Կաղապար:Դրոշավորում/Нидерланды: Большой крест ордена Нидерландского льва[58]
  •  Նիդերլանդներ․ Նիդերլանդական առյուծի Մեծ խաչ շքանշան
  •   Նորվեգիա․ Սուրբ Օլաֆի Մեծ խաչ շքանշան
  •   Լեհաստան․ Սպիտակ արծիվ շքանշան
  •   Պորտուգալիա․ Քրիստոսի Մեծ աստղ շքանշան (1987)
  •  Պորտուգալիա․ Ինֆանտ դոն Էնրիկեի Մեծ խաչ շքանշան (2008)
  •  Ռումինիա․ Ռումինիայի աստղի Մեծ խաչ շքանշան(2008)
  •  Իսպանիա․ Կաթոլիկուհի Իզաբելլայի Մեծ խաչ շքանշան(15.10.1979)
  •   Թաիլանդ․ Չուլա Չոմ Կլաոյի առաջին աստիճանի շքանշան
  •  Ուկրաինա․ Յարոսլավ Իմաստուն առաջինի շքանշան՝ առաջին աստիճանի (22 марта 1999 года)
  •   Ուկրաինա․ « Ծառայության համար» առաջին աստիճանի շքանշան(29 сентября 2008 года)
  •  Թունիս․ Մեծ ժապավենի Տիկին Ծառայության շքանշան(2015)
  •  Նորվեգիա․ Թագավոր Խարլդ V ֊ի Արծաթե հոբելյանի հուշամեդալ (17 января 2016)
  •  Չիլի․ Բեռնարդո Օ Խիգինսի Մեծ խաչ շքանշան (май 2016)
  •  Լեհաստան․ Ժպիտի շքանշան
  • Գիտական հետազոտությունների Բարձրագույն խորհրդի ոսկե մեդալ

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Lundy D. R. The Peerage
  3. 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 The International Who's Who of Women 2006Routledge, 2005. — ISBN 978-1-85743-325-8
  5. http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WMP20110730718
  6. https://web.archive.org/web/20160313142726/http://falkadb.forseti.is/orduskra/fal03.php?sub=leita&term=sylvia
  7. https://www.vestnesis.lv/op/2014/61.19
  8. http://www.kungahuset.se/royalcourt/royalfamily/latestnews/2014/2014/thequeenreceivesthemartinbuberaward.5.524ff71f149ce803a48649.html
  9. https://www.vestnesis.lv/ta/id/37457
  10. https://www.domradio.de/themen/kultur/2016-04-25/koenigin-silvia-von-schweden-erhaelt-benediktpreis
  11. https://canord.presidency.ro/ro/decorari/cautare
  12. https://archive.is/20150707080740/http://medarbetarportalen.gu.se/akademiska_hogtider/doktorspromotion/Hedersdoktorer/Fakta_om_hedersdoktorer/
  13. https://www.president.ee/en/estonia/decorations/bearer/18079/silvia
  14. https://www.bayern.de/terminhinweis-und-akkreditierungshinweis-ministerpraesident-seehofer-verleiht-bayerischen-verdienstorden-an-i-m-koenigin-silvia-von-schweden-seehofer-herausragendes-soziales-engagement-und-beso/?seite=28074
  15. quirinale.it (իտալ.)
  16. http://kongehuset.dk/modtagere-af-danske-dekorationer
  17. Schoos J. Die orden und Ehrenzeichen des Grossherzogtums LuxemburgISBN 9782879630489
  18. Legislation of Ukraine (укр.)
  19. https://www.kongehuset.no/binfil/download2.php?tid=133159
  20. https://www.parlament.gv.at/PAKT/VHG/XXIV/AB/AB_10542/imfname_251156.pdf
  21. 21,0 21,1 http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154
  22. Boletín oficial del Estado (իսպ.)Agencia Estatal Boletín Oficial del Estado, 1979. — Iss. 269. — P. 26058. — ISSN 0212-033X
  23. 23,0 23,1 https://www.lrp.lt/lt/prezidento-veikla/apdovanojimai/apdovanotu-asmenu-duomenu-baze/27252?sqid=0a1684419b57d34bb7fcfbeedef750b4b4a785c4
  24. Narodne novine (хорв.) — 2013. — ISSN 1333-5618; 1849-2843
  25. https://www.president.ee/en/estonia/decorations/bearer/14/kuninganna-silvia
  26. https://kongehuset.dk/modtagere-af-danske-dekorationer
  27. https://www.svenskakyrkan.se/arkebiskopen/utmarkelser
  28. Matikkala A. Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat (фин.)Helsinki: Edita, 2017. — P. 498. — ISBN 978-951-37-7005-1
  29. https://www.stir.ac.uk/news/2023/june-2023-news/queen-of-sweden-and-former-mars-ceo-honoured-by-university-of-stirling/
  30. https://web.archive.org/web/20150707132308/https://www.liu.se/om-liu/akademiska-hogtider/tidigare-hedersdoktorer?l=sv
  31. https://web.archive.org/web/20150501122820/http://ki.se/sites/default/files/hedersdoktorer_130522.pdf
  32. https://web.archive.org/web/20150709225649/http://www.utu.fi/fi/sivustot/promootio/kunniatohtorit/Sivut/kunniatohtorit-1990.aspx
  33. State visit in Austria, Photo of King and Queen wearing the Order
  34. «Reply to a parliamentary question about the Decoration of Honour» (pdf) (German). էջ 551. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբեր-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  35. State visit of Sweden in Belgium 2001, Gala dinner, group photo Արխիվացված 2013-10-15 Wayback Machine
  36. State visit of Lula da Silva in 2007, ANP Photo of Presidential & Royal couples
  37. State visit of President Georgi Parvanov of Bulgaria in Sweden 2007, Gala dinner, group photo Արխիվացված 2013-05-15 Wayback Machine
  38. Persondetaljer Hendes Majestæt Dronning Silvia af Sverige Արխիվացված 2012-05-24 archive.today — website borger.dk (Danish)
  39. Estonian State Decorations, Kuninganna Silvia — website of the President of Estonia (Estonian)
  40. Estonian State Decorations, Silvia — website of the President of Estonia (Estonian)
  41. Swedish Royal Website Արխիվացված 2013-05-24 Wayback Machine (Swedish), Gala dinner with photos 1-6-7
  42. «Noblesse et Royautés» website Արխիվացված 2011-01-23 Wayback Machine (French), State visit of Estonian presidential couple in Sweden (18-20/01/2011)
  43. State visit of Finland in Sweden 2012, Photo of presidential and royal couples
  44. State visit of Mitterrand in Sweden (1984), Photo gallery Արխիվացված 2012-11-01 Wayback Machine
  45. Gallery on www.theroyalforums.com, State visit of President Johannes Rau in Sweden in 2003 : Group photo Արխիվացված 2012-12-10 Wayback Machine
  46. Gala dinner Արխիվացված 2009-07-30 Wayback Machine during the state visit of Greek President Karolos Papoulias (21/05/2008)
  47. Seegers Press, Photo Արխիվացված 2012-11-06 Wayback Machine from State visit of Swedish Royal Family in Iceland
  48. Order of the Falcon Արխիվացված 2016-03-13 Wayback Machine, search form
  49. Italian Presidency website, S.M. Silvia la Regina di Svezia, Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italian
  50. Getty images, State visit of Sweden in Japan 2007.
  51. State visit of Jordan in Sweden (2003), Group photo Արխիվացված 2012-11-06 Wayback Machine of Swedish & Jordanian sovereigns wearing reciprocal orders
  52. State visit of Latvia in Sweden (2005), Gala dinner, Group photo Արխիվացված 2012-11-06 Wayback Machine
  53. Lietuvos Respublikos Prezidentė Արխիվացված 2014-04-19 Wayback Machine — Search form on Lithuanian presidency website
  54. Swedish Royal website Արխիվացված 2013-05-23 Wayback Machine (Swedish), State visit of Grand-Dukes of Luxembourg in Sweden, gala dinner 15/04/2008
  55. Luxembourgish Grand-Ducal website (French), State visit of Grand-Dukes of Luxembourg in Sweden, gala dinner 15/04/2008
  56. AMP Picture, State visit of Grand-Dukes of Luxembourg in Sweden, gala dinner on 15/04/2008
  57. State Visit of Malaysian King in Sweden, 2005, King Carl XVI Gustav & Queen Silvia during gala dinner Արխիվացված 2012-11-06 Wayback Machine
  58. «Noblesse et Royautés» Արխիվացված 2012-12-20 Wayback Machine (French), State visit of Sweden in the Netherlands (04/2007), Gala dinner
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սիլվիա (Շվեդիայի թագուհի)» հոդվածին։