Սեպտիմիոս Սևերոսի հաղթակամար

Տեսարժանություն
Սեպտիմիոս Սևերոսի հաղթակամար; Arco di Settimio Severo
Երկիր	Իտալիա
Հռոմ	Հռոմի ֆորում
Շինության տեսակ	հաղթակամար
Հիմնադիր	Սեպտիմիուս Սևերուս
Շինարարության սկիզբ	205 թ․
Կցաշինություններ	Կուրիա Յուլիա

Սեպտիմիոս Սևերոսի հաղթակամար (իտալ.՝ Arco di Settimio Severo), կամար Հռոմի ֆորումում։ Տեղակայված է Կուրիա Յուլիայի և Ռոստրայի միջև, Վիա Սակրա փողոցի վրա։ Կառուցվել է 205 թվականին Սեպտիմիուս Սևերոսի և նրա որդիներ Կարակալլայի ու Գետայի Պարթևստանի դեմ տարած հաղթանակների պատվին (195—203)։

Սեպտիմիոս Սևերոսի մահից հետո նրա որդիներ Կարակալլան և Գետան համատեղ կայսրեր էին։ Կարակալլան 212 թվականին կազմակերպում է եղբոր սպանությունը, և բոլոր նրան վերաբերող պատկերները վերացնում է հասարակական կառույցների և հուշարձանների վրայից։ Ըստ այդմ Գետայի պատկերը և նրան նշող մակագրությունները հեռացված են հաղթակամարից։

Նկարագրություն

Սանտի Լուկա է Մարտինա եկեղեցին և հաղթակամարը

Հաղթակամարի բարձրությունը 20,9 մետր է, լայնությունը՝ 23,3 մ, խորությունը՝ 11,2 մ։ Կառուցված է աղյուսից և տրավերտինից, երեսապատված է մարմարե սալիկներով։ Ատտիկի բարձրությունը 5,6 մետր է, նրանում կան 4 սենյակ, ուր կարելի է բարձրանալ աստիճանով։ Հաղթակամարն ունի երեք անցուղի։ Կենտրոնական անցուղու թռիչքի բարձրությունը 12 մ, իսկ լայնությունը՝ 7 մ։ Կողմնային անցուղիների բարձրությունը 7,8 մ, իսկ լայնությունը՝ 3 մ։ Նրանց առջև Ֆորումի կողմից կա մի քանի աստիճան։ Երեք անցուղիները միմյանց միացած են, և այս ճարտարապետական լուծումը կիրառվում է նոր դարաշրջանի շատ հաղթակամարներում։ Հին ժամանակներում հաղթակամարում էր գտնվում Սեպտիմիոս Սևերոսի, Կարակալլայի և Գետտայի արձաններով մարտակառք։ Հենց այդ տեսքով էլ նրանք պատկերված էին հռոմեական մետաղադրամների վրա։ Մեր օրերում մարտակառքը չի պահպանվել։

Ձևավորում

Կամարի ձևավորման ամենախոշոր տարրերը 4 բարձրաքանդակներն են (չափերը՝ 3,92-4,72 մ), որում պատկերված են տեսարաններ՝ Պարթևստանի հետ մղած պատերազմից։ «Պատմությունը» սկսվում է ձախ ցայտաքանդակից, որտեղ ներկայացված է պատերազմին պատրաստվելու տեսարանը, պարթևների հետ ճակատամարտը, կայսեր ուղերձը լեգեոներներին, ճակատամարտը, որը գլխավորում էր կայսրը։ Աջակողմյան բարձրաքանդակի վրա ներկայացված է Եդեսիայի ճակատամարտը, կայսեր ուղերձը զինվորներին, Օսրոյենեի արքա Աբգար IX-ի անձնատրությունը, հռոմեական ռազմական խորհուրդը։ Կապիտոլիումի կողմից աջում պատկերված է Սելևկիայի պաշարումը և պարթևների փախուստը, ինչպես նաև կայսեր ելույթը գրավված քաղաքում։ Աջ կողմում Տիզբոնի գրոհն է, և կայսեր ելույթը զինվորների առջև, գրավված թշնամական մայրաքաղաքում։

Կենտրոնական անցուղու կամարի աղեղում կան Վիկտորիայի բարձրաքանդակներ։ Կողմնային անցուղիները ձևավորված են գետերի անձնավորումով։ Սյուների հիմքերում կերտված են հռոմեական զինվորների և գերի ընկած պարթևների քանդակներ։

Սեպտիմիոս Սևերոսի հաղթակամարը Հռոմի ֆորումի կենտրոնում

Պատկերասրահ

Կենտրոնական կամարի աղեղի ձևավորումը
Կենտրոնական կամարի բարձրաքանդակներ
Հաղթակամարի բարձրաքանդակներ
Լատիներեն մակագրություններ
Հաղթակամարի սյուներ

Տես նաև

Հին հռոմեական ճարտարապետություն

Արտաքին հղումներ

Arch of Septimius Severus Արխիվացված 2009-05-03 Wayback Machine(անգլ.)
Arch of Septimius Severus Արխիվացված 2005-12-24 Wayback Machine(անգլ.)
Arch of Septimius Severus photo gallery and virtual reality movie.
Arcus Septimii Severi, article in Platner's Topographical Dictionary of Ancient Rome
Richard Brilliant, The Arch of Septimius Severus In the Roman Forum, 1963.
Hinterhöller, Monika, "Der Triumphbogen des Septimius Severus und die historischen Reliefs der Partherkrieg", 2008, GRIN Verlag

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սեպտիմիոս Սևերոսի հաղթակամար» հոդվածին։