Նիկոլայ Իվանովիչ Նադեժդին (հոկտեմբերի 5 (17), 1804[1][2], Բելոոմուտ, Զարայսկի գավառ, Ռյազանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1][2] - հունվարի 11 (23), 1856[1][2], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[3][1]), ռուս գիտնական, քննադատ, բանասիրական Մոսկվայի համալսարանի պրոֆեսոր, փիլիսոփա, լրագրող, մարդաբան, եկեղեցու պառակտման և նրա պատմության գիտակ։

Նիկոլայ Նադեժդին
ռուս.՝ Николай Иванович Надеждин
Ծնվել էհոկտեմբերի 5 (17), 1804[1][2]
Բելոոմուտ, Զարայսկի գավառ, Ռյազանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1][2]
Մահացել էհունվարի 11 (23), 1856[1][2] (51 տարեկան)
Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[3][1]
ԳերեզմանՍմոլենսկի ուղղափառ գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
Մասնագիտությունմարդաբան, պատմաբան, լրագրող, գրական քննադատ, գիտնական և փիլիսոփա
ԱնդամակցությունՍերբական գրականության ընկերություն
Ալմա մատերՄոսկվայի հոգևոր ակադեմիա (1824)[2], Ryazan Theological Seminary? (1819)[2] և Մոսկվայի պետական համալսարան
Գիտական աստիճանփիլիսոփայության դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն
Պարգևներ
Սուրբ Վլադիմիրի 3-րդ աստիճանի շքանշան և Սուրբ Աննայի 2-րդ աստիճանի շքանշան
 Nikolai Nadezhdin Վիքիպահեստում

Վաղ տարիներ խմբագրել

Ծնվել է գյուղական սարկավագի ընտանիքում։ Սովորել է Ռյազանի հոգևոր քոլեջում (1814),ապա Ռյազանի հոգևոր ճեմարանում (1815-1820), որտեղից էլ ուղարկվել է Մոսկվայի հոգևոր ակադեմիա (1820-1824)։ Ավարտելուց հետո դասավանդել է Ռյազանի ճեմարանում։ 1826 թվականին հրաժարական է տվել, պատճառ բերելով հիվանդությունը և տեղափոխվել է Մոսկվա, որտեղ էլ ծանոթացել է է պրոֆեսոր-բժիշկ Դյադկովսկու հետ, որի միջոցով էլ ծանոթացել է խմբագիր Կաչենովսկու հետ։ Դրանով էլ սկսվեց կյանքի նոր փուլը։

Գրական և գիտական գործունեության սկիզբ խմբագրել

1828 թվականից սկսեց հրատարակել «Եվրոպայի բանբեր » թերթը։ Առաջին հոդվածը եղել է «Գրական մտավախություններ հաջորդ տարվա համար»։ 1828 թվականից մինչև 1830 թվականները Նիկոլայ Իվանովիչը գրել է քննադատական հոդվածների «Եվրոպայի բանբերի» համար։ 1831-ին հիմնադրել է "Աստղադիտակ» ամսագիրը, որը նույնպես քննադատական է եղել։ Այս գործունեությունը շարունակվեց մինչեւ 1836 թվականը։

Նադեժդինը Մոսկվայի համալսարանի պրոֆեսոր խմբագրել

1830 թվականին Նադեժդինը պաշտպանել է թեկնածուական թեզ Մոսկվայի համալսարանում։ Թեկնածուական թեզը եղել լատիներեն՝ ռոմանտիկ պոեզիայի մասին, որի անունն է «De poeseos, quae Romantica audit, origine, indole et fatis»: Դրանից հետո, մինչեւ 1835 թվականը, նա Մոսկվայի համալսարանում դասախոսություններ էր կարդում տրամաբանության և հնագիտության վերաբերյալ։ 1836 թվականին աքսորվում է, որն էլ իր համալսարանում ուսուցման ավարտն էր։

Նադեժդինի փիլիսոփայություն խմբագրել

Նիկոլայ Իվանովիչի տեսակետները հակասական էին։ Մի կողմից, նա մոլի միապետական էր և դեմ հեղափոխությանը։ Իսկ մյուս կողմից հանդես էր գալիս կրթության ժողովրդավարացման կողմնակից։ Նա քննադատում էր սուբյեկտիվ իդեալիզմը և Ագնոստիցիզմը։ Ըստ նրա, ամենաբարձր փիլիսոփայության փուլը «Ինքնության փիլիսոփայություն» աշխատությունն էր։ Շելլինգի փիլիսոփայությունը մեծ ազդեցություն է թողնել Նադեժդինի վրա։ Նա ձգտում էր դեպի պայքարը և կյանքի բոլոր ոլորտներում փորձում էր հակադրել հաշտեցմանը սկզբունքը։

Ծառայություն ներքին գործերի նախարարությունում խմբագրել

1843 թվականին, Նիկոլայը դարձավ «Ներքին գործերի նախարարություն» ամսագրի խմբագիրը։ Այդ պատճառով, այս համարում նա գրեց Ռուսաստանի ազգագրական, վիճակագրական և աշխարհագրական հետազոտությունների մասին հոդվածներ։ Նախարար Պերովսկին հարգում էր նրան և խորհրդակցում կրոնական, կենցաղային և պատմական հարցերի շուրջ։ 1846 թվականին հրապարակեց «Արտասահմանյան այլախոհներ» հոդվածը։

Գործունեությունը Ռուսական աշխարհագրական ընկերությունում խմբագրել

1848 թվականին Նիկոլայ Իվանովիչը դառնում է ռուսական աշխարհագրական հասարակության բաժնի ատենապետը։ Նա նաև «Աշխարհագրական նորություններ» և «Ազգագրական հավաքածու» հոդվածների խմբագիրն է եղել։ Նադեժդինը նաև գրել է Պատմական աշխարհագրության մասին մի քանի գիրք։ 1840-ական թվականների վերջին Աշխարհագրական ընկերությունները սկսեցին նկարագրել քաղաքներ, գյուղեր և այլն։

  Երկիրը մի գիրք է, որտեղ մարդկության պատմությունը արձանագրվել է աշխարհագրական անվանացանկերում
- Նադեժդին Ն. Ի. 1837.
 

:

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Манн Ю. В. Надеждин // Краткая литературная энциклопедия (ռուս.)М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 5.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Надеждин, Николай Иванович (ռուս.) // Русский биографический словарьСПб.: 1914. — Т. 11. — С. 19—34.
  3. 3,0 3,1 3,2 Надеждин Николай Иванович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

  • «Надеждин Николай Иванович». Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 15-ին.
  • А. Красилин «Н. И. Надеждин и журнал Телескоп» // Литературный журнал «Рефлексия Абсурда». № 5/2014 Արխիվացված 2014-10-19 Wayback Machine
  • Летопись Московского университета
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիկոլայ Նադեժդին» հոդվածին։