Վիքիպեդիա

Նարայան Դատ Տիվարի

հնդիկ քաղաքական գործիչ

Նարայան Դատ Տիվարի (հինդի՝ नारायण दत्त तिवारी, հոկտեմբերի 18, 1925(1925-10-18)[1], Nainital district, Միացյալ գավառներ, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն - հոկտեմբերի 18, 2018(2018-10-18)[1], Դելի, Դելիի ազգային մայրաքաղաքային տարածք, Հնդկաստան), հնդիկ պետական և քաղաքական գործիչ, 1986 թվականից մինչև 1987 թվականը եղել է Հնդկաստանի արտաքին գործերի նախարար։

Նարայան Դատ Տիվարի
 
Կուսակցություն՝ Հնդկական ազգային կոնգրես
Կրթություն՝ Ալահաբադի համալսարան
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ
Ծննդյան օր հոկտեմբերի 18, 1925(1925-10-18)[1]
Ծննդավայր Nainital district, Միացյալ գավառներ, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն
Վախճանի օր հոկտեմբերի 18, 2018(2018-10-18)[1] (93 տարեկան)
Վախճանի վայր Դելի, Դելիի ազգային մայրաքաղաքային տարածք, Հնդկաստան
Քաղաքացիություն  Բրիտանական Հնդկաստան,  Հնդկաստան և  Հնդկաստանի տիրապետություն

Կենսագրություն խմբագրել

Նարայան Դատ Տիվարին ծնվել է 1925 թվականի հոկտեմբերի 18-ին Նայնիտալում, Բրիտանական Հնդկաստան՝ անտառային պահակախմբի սպայի ընտանիքում։ Նարայանի հայրը՝ Պուրմանանդ Տիվարին, հեռացել է այդ պաշտոնից՝ դառնալով Անհնազանդության շարժման անդամ[2][3]։

Տիվարիի ընտանիքի տեղափոխումների պատճառով սովորել է տարբեր քաղաքներում՝ Հալդվանի, Բարելի և Նայնիտալ[4]։ Ակտիվ մասնակցել է ազգային-ազատագրական շարժմանը։ 1942 թվականին ձերբակալվել է հակաբրիտանական «Դուրս Հնդկաստանից» շարժման մեջ մասնակցության և ագիտացիոն հայտարարությունների պատրաստման համար։ Բանտարկության մեջ է մնացել 15 ամիս Նանիտալի բանտում, որտեղ պահվում էր նրա հայրը։

1944 թվականին ազատությունից է դուրս եկել, որից հետո շարունակել է կրթությունը՝ դառնալով քաղաքագիտության մագիստրոս և ավարտելով Ալահաբադի համալսարանը։ 1947 թվականին այդ համալսարանում ընտրվել է ուսանողական միության նախագահ, իսկ 1947 թվականից մինչև 1949 թվականը եղել է Համահնդկական ուսանողական Կոնգրեսի քարտուղար[5]։

1950 թվականին երկրի անկախացումից հետո որպես սոցիալիստական կուսակցության թեկնածու մասնակցել է 1952 թվականի շրջանային մակարդակի առաջին ընտրություններին[6]։ Չնայած Հնդկական ազգային կոնգրես կուսակցության բարձր հայտնիությանը, հաղթել է ընտրությունները և դարձել Ուտար Պրադեշի շրջանային խորհրդարանի առաջին խմբի անդամ։ Այդ պաշտոնում վերընտրվել է 1957 և 1965 թվականներին[7][8]։

1963 թվականից համարվել է Հնդկական ազգային կոնգրեսի անդամ։ 1965 թվականին դարձել է շրջանայաին կառավարության նախարար։ 1969 թվականից մինչև 1971 թվականը եղել է Հնդկական ազգային կոնգրեսի երիտասարդական կազմակերպության նախագահ[9]։

1969 թվականից բազմիցս եղել է Ուտար Պրադեշ նահանգի կառավարության կազմի մեջ՝ լինելով ֆինանսների, ծանր արդյունաբերության, շաքարի արդյունաբերության, տեղի ինքնավարության նախարար։

1976 թվականի հունվարի 1-ին ընտրվել է Ուտար Պրադեշ նահանգի գլխավոր նախարար, սակայն 1977 թվականի ապրիլի 30-ին իր կառավարության հետ ստիպված է եղել հեռանալ այդ պաշտոնից՝ գլխավորելով նահանգի ընդդիմությանը։ Զբաղեցրել է Ուտար Պրադեշ նահանգի գլխավոր նախարարի պաշտոնը երեք անգամ՝ 1976 թվականի հունվարից մինչև 1977 թվականից ապրիլը, 1984 թվականի օգոստոսից մինչև 1985 թվականի սեպտեմբերը և 1988 թվականի հունիսից մինչև 1989 թվականի դեկտեմբերը։ Եղել է միակ հնդիկ քաղաքական գործիչը, որը եղել է երկու նահանգների գլխավոր նախարար՝ Ուտար Պրադեշ նահանգի բաժանումից հետո 2002 թվականից մինչև 2007 թվականը դառնալով Ուտարակհանդ նահանգի գլխավոր նախարար[10][11][12][13]։

1979 թվականին Չոուդհարի Չարան Սինգհի կառավարությունում նշակավել է խորհրդարանի հարցերով նախարար[14]։

1980 թվականին ընտրվել է Հնդկաստանի խորհրդարանի ստորին պալատ՝ Լոկ սաբհա՝ դառնալով պլանավորման հանձնաժողովի փոխ նախագահ[15]։ 1985 թվականից մինչև 1989 թվականը ընտրվել է խորհրդարանի վերին պալատ՝ Ռաջյա սաբհա։ Միաժամանակ 1985 թվականից եղել է ծանր արդյունաբերության և պետական ձեռնարկությունների նախարար, իսկ 1986 թվականից մինչև 1986 թվականից դեկտեմբերը՝ նաֆթի և բնական գազի նախարար[16][17]։

1986 թվականից մինչև 1987 թվականը եղել է արտաքին գործերի նախարար և 1987 թվականից մինչև 1988 թվականը՝ Հնդկաստանի ֆինանսների և առևտրի նախարար։

1990 թվականին, Ռաջիվ Գանդիի սպանությունից հետո նաև քննարկվում էր Հնդկաստանի վարչապետի պաշտոնում նրա թեկնածությունը[18][19]։ 1994 թվականին ստեղծել է իր կուսակցությունը՝ Ինդիրայի համահնդկական կոնգրես[20], սակայն 1996 թվականին վերադարձել է Հնդկական ազգային կոնգրես և երկու անգամ ընտրվել Լոկ սաբհա (1996 և 1999 թվականներին)։

2007 թվականի օգոստոսի 22-ից մինչև 2009 թվականի դեկտեմբերի 26-ը զբաղեցրել է Անդհրա-Պրադեշի նահանգապետ[21][22][23]։

2017 թվականին ընդունվել է Բհարատիա ջանատա փարթի[24][25][26][27][28]։

Նարայան Դատ Տիվարին մահացել է 2018 թվականի հոկտեմբերի 18-ին Դելիում՝ 93 տարեկան հասակում[29]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Munzinger Personen (գերմ.)
  2. ↑ Umachand Handa. History of Uttaranchal. Indus Publishing, p. 210. 2002. 81-7387-134-5.
  3. ↑ Narayan Datt Tiwari profiles.incredible-people.com.
  4. ↑ Biographical Sketch Արխիվացված 2009-06-19 Wayback Machine Governor of Andhra Pradesh, website.
  5. ↑ Narayan Datt Tiwari Biography Արխիվացված 2021-05-16 Wayback Machine. President of India website.
  6. ↑ «N D Tiwari: Achievements, controversies marked his long run in politics». Economic Times. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
  7. ↑ «Veteran politician N D Tiwari dies on 93rd birthday: Achievements, controversies marked his long run in politics». Indian Express. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
  8. ↑ «ND Tiwari only politician to have served as Chief Minister of two states, passes away on his birthday». Times Now News. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
  9. ↑ «N.D. Tiwari was the only politician to rule two states, but his personal life eclipsed that». The Print. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
  10. ↑ «Former UP, Uttarakhand CM ND Tiwari passes away at Delhi hospital». Times of India. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
  11. ↑ «ND Tiwari passes away: Only Indian to serve as CM of two states breathes his last on 93rd birthday». The Financial Express. 2018 թ․ հոկտեմբերի 18. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 17-ին.
  12. ↑ «N D Tiwari, only politician to have served as CM of two states, passes away aged 93». The Indian Express (Indian English). 2018 թ․ հոկտեմբերի 18. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 17-ին.
  13. ↑ «ND Tiwari only politician to have served as Chief Minister of two states, passes away on his birthday | India News». www.timesnownews.com (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 17-ին.
  14. ↑ «ND Tiwari, politician of many hues, dies on his 93rd birthday». India Today. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
  15. ↑ «Members: Lok Sabha». Archive Members Lok Sabha. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
  16. ↑ «Former UP, Uttarakhand CM ND Tiwari passes away». ANI News. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
  17. ↑ Biography at garhwalhimalayas.com.
  18. ↑ The second-most-popular candidate is Narayan Datt Tiwari... New York Times, 26 May 1991.
  19. ↑ Congress Party Jostles to Fill Void Left by Gandhi's Assassination
  20. ↑ «Tiwari's career: from CM, PM candidate to shame». News18. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
  21. ↑ "Tiwari sworn in as Andhra Governor" Արխիվացված 2007-09-30 Wayback Machine PTI (The Hindu), 22 August 2007.
  22. ↑ S. Nagesh Kumar (2009 թ․ դեկտեմբերի 27). «Tiwari quits in the wake of TV exposé». The Hindu. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ դեկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
  23. ↑ «Индийский 86-летний политик уволился из-за сексуального скандала». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
  24. ↑ Narayan Dutt Tiwari, 91, Is The BJP's Latest Import From Congress; Package Deal Includes Son Rohit Shekhar
  25. ↑ В Индии 86-летний губернатор подал в отставку из-за сексуального скандала
  26. ↑ to-bjp/articleshow/56642428.cms Congress veteran ND Tiwari, son blesssings to BJP
  27. ↑ State govt showing disrespect to ND Tiwari, says son
  28. ↑ Narayan Datt Tiwari, 91, Is The BJP's Latest Import From Congress; Package Deal Includes Son Rohit Shekhar Tiwari
  29. ↑ «Former Uttarakhand Chief Minister, N.D. Tiwari, Dies At 93 In Delhi». Headlines Today. 2018 թ․ հոկտեմբերի 18. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 20-ին.(չաշխատող հղում)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նարայան Դատ Տիվարի» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Նարայան_Դատ_Տիվարի&oldid=9524428» էջից