Վիքիպեդիա

Նաում Ախիեզեր

Նաում Ախիեզեր (ռուս.՝ Наум Ильич Ахиезер, 1901, մարտի 6, Բելառուս, Ռուսական կայսրություն, Չերիկով – 1980, հուլիսի 3, Խարկով, Ուկրաինական ԽՍՀ), խորհրդային շրջանի ռուս նշանավոր մաթեմատիկոս, Ուկրաինայի գիտության ազգային ակադեմիայի նախկին թղթակից-անդամ։

Նաում Ախիեզեր
Наум Ильич Ахиезер
Ծնվել էմարտի 6, 1901(1901-03-06)[1]
Չերիկով, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էհունիսի 3, 1980(1980-06-03)[2][1] (79 տարեկան)
Խարկով, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
Մասնագիտությունմաթեմատիկոս և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Խարկովի ազգային համալսարան[1], Շևչենկոյի անվան համալսարան[1], Ղազախստանի Սաթբաևի անվան ազգային տեխնիկական համալսարան[3], Մոսկվայի էներգետիկայի ինստիտուտ[3], Խարկովի ազգային համալսարան[1] և B Verkin Institute for Low Temperature Physics and Engineering?[4]
Գործունեության ոլորտմաթեմատիկական անալիզ, ֆունկցիոնալ վերլուծություն, Մոտարկումների տեսություն և ֆունկցիաների տեսություն
Պաշտոն(ներ)նախագահ
ԱնդամակցությունՈւկրաինայի գիտությունների ազգային ակադեմիա[1] և Kharkiv Mathematical Society?[1]
Ալմա մատերՇևչենկոյի անվան համալսարան (1924)[1]
Կոչումպրոֆեսոր
Գիտական աստիճանֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1936)
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն[2]
Գիտական ղեկավարԴմիտրի Գրավե
Եղել է գիտական ղեկավարԲորիս Լևիտան[5] և Յուրի Գանդել
Պարգևներ

Իր եղբայրը՝ Ալեքսանդր Ախիեզերը ևս ունեցել է հակումներ ճշգրիտ գիտությունների նկատմամբ և եղել է նշանավոր ֆիզիկոս։

Նաում Ախիեզերը եղել է Խարկով պետական համալսարանի մեխանիկո-մաթեմատիկական ֆակուլտետի պրոֆեսոր։ Ախիեզերը առավել հայտնի է իր աշխատություններով նվիրված ֆունկցիաների թեորեմներին և մաթեմատիկական ֆիզիկային։

Խարկովում Նաումը բացել է ֆոնդ, որի շահույթը նվիրել է ապագա մաթեմատիկոսների և ֆիզիկոսների ուսմանը։ Եղել է Խարկովի ֆիզիկա-մաթեմատիկական դպրոցի հիմնադիրներից մեկը։

Մատենագրություն խմբագրել

Ձեռնարկներ խմբագրել

  1. Ахиезер, Н.И. (2001). Избранные труды по теории функций и математической физике (vol. 1–2) [Selected works in function theory and mathematical physics]. Kharkiv: Acta.
  2. Ахиезер, Н.И. (1984). Лекции об интегральных преобразованиях. Kharkov: Vishcha Shkola. English translation: Akhiezer, N. I. (1988). Lectures on Integral Transforms. Providence, RI: American Mathematical Society. MR 0971981.
  3. Ахиезер, Н.И. (1981). Вариационное исчисление. Kharkov: Vishcha Shkola.. English translation: Akhiezer, N. I. (1988). The calculus of variations. Chur: Harwood Academic Publishers. ISBN 3-7186-4805-9. MR 0949441.
  4. Ахиезер, Н.И. (1977–1978). Теория линейных операторов в Гильбертовом пространстве (vol. 1–2) (3rd ed.). Kharkov: Vishcha Shkola.. English translation: Akhiezer, N.I.; Glazman, I.M. (1981). Theory of Linear Operators in Hilbert Space (vol. 1 – 2) (3rd ed.). Boston, Mass. – London: Pitman (Advanced Publishing Program). MR 0615736.
  5. Ахиезер, Н.И. (1970). Элементы теории эллиптических функций. Moscow: Nauka. English translation: Akhiezer, N. I. (1990). Elements of the theory of elliptic functions. Providence, RI: American Mathematical Society. ISBN 0-8218-4532-2. MR 1054205.
  6. Ахиезер, Н.И. (1961). Классическая проблема моментов и некоторые вопросы анализа, связанные с нею. Moscow: Gosudarstv. Izdat. Fiz.-Mat. Lit. English translation: Akhiezer, N. I. (1965). The Classical Moment Problem and Some Related Questions in Analysis. Oliver & Boyd.
  7. Ахиезер, Н.И. (1965). Лекции по теории аппроксимации (2nd ed.). Moscow: Nauka. English translation (of the 1st edition)։ Achiezer, N. I. (1956). Theory of approximation. Translated by Charles J. Hyman. New York: Frederick Ungar Publishing.
  8. Ахиезер, Н.И.; Крейн, М.Г. (1938). О некоторых вопросах теории моментов. Kharkov: GONTI. English translation: Akhiezer, N.I.; Krein, M.G. (1962). Some questions in the theory of moments. Providence, R.I.: American Mathematical Society. MR 0167806.

Մաթեմատիկայի պատմություն խմբագրել

  1. Ахиезер, Н.И. (1955). Академик С. Н. Бернштейн и его работы по конструктивноĭ теории функций [Academician S. N. Bernstein and his work on the constructive theory of functions]. Kharkov: Izdat. Harʹkov. Gosudarstv. Univ. German translation: Akhiezer, N.I. (2000). «Das Akademiemitglied S.N.Bernstein und seine Arbeiten zur konstruktiven Funktionentheorie». Mitt. Math. Sem. Giessen. 240. MR 1755757.
  2. Ahiezer, N.I.; Petrovskiĭ, I.G. (1961). «The contribution of S. N. Bernšteĭn to the theory of partial differential equations». Uspehi Mat. Nauk (Russian). 16 (2 (98)): 5–20. MR 0130816.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  3. Ahiezer, N.I. (1978). «On the spectral theory of Lamé's equation». Istor.-Mat. Issled. (Russian). 23: 77–86. MR 0517631.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  4. Akhiezer, N.I. (1998). «Function theory according to Chebyshev». Mathematics of the 19th century. Basel: Birkhäuser. էջեր 1–81. MR 1634233.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
  2. ↑ 2,0 2,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 Dictionary of Scientific Biography / C. C. Gillispie — Charles Scribner's Sons, 1970.
  4. ↑ https://www.nas.gov.ua/UA/PersonalSite/Pages/Biography.aspx?PersonID=0000000379
  5. ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.

Գրականություն խմբագրել

  • Фомин С. В., Шилов Г. Е. (ред.). Математика в СССР 1958—1967. — М.: Наука, 1969. — Т. 2. Библиография, Ч. 1, С. 73.
  • Ахиезер Н. И. Лекции по теории аппроксимации. Изд. 2-е, перер. и доп. — М.: Наука. 1965.
  • Балтага В., Дринфельд Г. И., Левин Б. Я. Наум Ильич Ахиезер (к пятидесятилетию со дня рождения) // УМН, 6:2(42) (1951), 191–194.
  • Крейн М. Г., Левин Б. Я. Наум Ильич Ахиезер (к шестидесятилетию со дня рождения) // УМН, 16:4(100), 1961, 223–234.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Նաում_Ախիեզեր&oldid=9561299» էջից