Յուրի Օսիպյան
Յուրի Անդրեյի Օսիպյան (Юрий Андреевич Осипьян, փետրվարի 15, 1931[1][2], Մոսկվա, ԽՍՀՄ[1][2] - սեպտեմբերի 10, 2008[3], Մոսկվա, Ռուսաստան[5]), ֆիզիկոս, ֆիզմաթ գիտությունների դոկտոր (1968), պրոֆեսոր (1970), խՍՀՄ ԳԱ (1981), ՌԳԱ (1991, թղթակից անդամ՝ 1972 թվականից) ակադեմիկոս։ Դիսլոկացիոն ֆիզիկայի հիմնադիրը։
Յուրի Օսիպյան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | փետրվարի 15, 1931[1][2] Մոսկվա, ԽՍՀՄ[1][2] |
| Մահացել է | սեպտեմբերի 10, 2008[3] (77 տարեկան) Մոսկվա, Ռուսաստան |
| Գերեզման | Մակարովո (գյուղ, Չեռնոգոլովկա քաղաքային օկրուգ) |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան |
| Ազգություն | հայ |
| Մասնագիտություն | ֆիզիկոս և համալսարանի դասախոս |
| Հաստատություն(ներ) | Սև մետալուրգիայի կենտրոնական ԳՀԻ[2], Մ. Լոմոնոսովի անվան մետաղագիտության և մետաղների ֆիզիկայի ինստում[2], Institute of Solid State Physics?[2] և Մոսկվայի պետական համալսարան[2] |
| Գործունեության ոլորտ | պինդ մարմնի ֆիզիկա |
| Անդամակցություն | ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա[4][2], Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիա և International Union of Pure and Applied Physics? |
| Ալմա մատեր | Գիտության և տեխնոլոգիայի ազգային համալսարան (1955)[2] և ՄՊՀ մեխանիկա-մաթեմատիկական ֆակուլտետ (1959) |
| Կոչում | ակադեմիկոս[2] |
| Գիտական աստիճան | ֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր (1968) |
| Տիրապետում է լեզուներին | ռուսերեն |
| Գիտական ղեկավար | Գեորգի Կուրդյումով |
| Եղել է գիտական ղեկավար | Ալեքսանդր Գլեզեր |
| Պարգևներ | |
| Կուսակցություն | ԽՄԿԿ[2] |
Կենսագրություն
խմբագրել1955 թվականին ավարտել է Մոսկվայի պողպատի և համաձուլվածքների ինստիտուտը և 1960 թվականին՝ Մոսկվայի պետական համալսարանը։ 1955-1962 թվականներին աշխատել է սև մետալուրգիայի կենտրոնական ԳՀԻ-ի մետաղագիտության և մետաղների ֆիզիկայի ինստիտուտում։ 1962-1963 թվականներին եղել է ԽՍՀՄ ԳԱ բյուրեղագիտության ինստիտուտի տնօրենի տեղակալ։ 1963 թվականից աշխատել է ԽՍՀՄ ԳԱ պինդ մարմնի ֆիզիկայի ինստիտուտում, 1963-1973 թվականներին՝ տնօրենի տեղակալ, 1973 թվականից՝ տնօրեն)։ 1966 թվականից միաժամանակ Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտի պինդ մարմնի ֆիզիկայի ամբիոնի վարիչ, 1970 թվականից՝ պրոֆեսոր։ 1988-1994 թվականներին եղել է ՌԳԱ փոխնախագահ, 1994 թվականից՝ նախագահության անդամ։ 1989-1991 թվականներին եղել է ԽՍՀՄ Ժողովրդական պատգամավոր և ԽՍՀՄ նախագահական խորհրդի անդամ։
Գործունեություն
խմբագրելԱշխատանքները վերաբերում են պինդ մարմնի ֆիզիկային։ Հետազոտել է թելանման բյուրեղների մեխանիկական հատկությունները, ցածր ջերմաստիճաններում քվանտային էֆեկտների ազդեցությունը մարտենսիտային փուլային փոխակերպումների վրա, դիսլոկացիաներից առաջացող էլեկտրոնային սպինային ռեզոնանսը, կիսահաղորդիչների հաղորդականության տեսակի շրջափոխումը դիսլոկացիաներ ներմուծելիս, դիսլոկացիոն հաղորդականությունն ու լյումինեսցենտումը, դիսլոկացիաների և էլեկտրոնների փոխազդեցությունը բյուրեղներում։
Հայտնաբերել է ֆոտոառաձգականության երևույթը, էլեկտրապլաստիկական էֆեկտը՝ բյուրեղի պլաստիկության փոփոխությունը էլեկտրական դաշտի ազդեցությամբ[6]։
Երկեր
խմբագրել- Дислокации в полупроводниках, М., 1990.
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Осипьян Юрий Андреевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 12 (հայ.) — հատոր 12. — էջ 563.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 https://web.archive.org/web/20081013144409/http://www.physicstoday.org:80/obits/notice_315.shtml
- ↑ http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-52.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12
- ↑ «Մահացել է ռուսաստանցի հայտնի ֆիզիկոս Յուրի Օսիպյանը». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 8-ին.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (օգնություն); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (օգնություն) - ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 12, էջ 563)։ 
|