Յոհան Յոախիմ Վինկելման
Յոհան Յոախիմ Վինկելման (գերմ.՝ Johann Joachim Winckelmann, դեկտեմբերի 9, 1717[1][2][3][…], Շտենդալ, Սաքսոնիա-Անհալթ, Գերմանիա[3] - հունիսի 8, 1768[1][2][3][…], Տրիեստ, Հաբսբուրգի միապետություն[4]), գերմանացի հնագետ։
Յոհան Յոախիմ Վինկելման Johann Joachim Winckelmann | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 9, 1717[1][2][3][…] Շտենդալ, Սաքսոնիա-Անհալթ, Գերմանիա[3] |
| Մահացել է | հունիսի 8, 1768[1][2][3][…] (50 տարեկան) Տրիեստ, Հաբսբուրգի միապետություն[4] մարդասպանություն[5] |
| Գերեզման | Trieste Cathedral |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Պրուսիայի թագավորություն |
| Դավանանք | Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի |
| Մասնագիտություն | արվեստագետ, գրադարանավար, հնագետ, պատմաբան, գրող և in-home tutor |
| Գործունեության ոլորտ | Արվեստի պատմություն, էսթետիկա[6], արվեստագիտություն[6] և հնագիտություն[6] |
| Ալմա մատեր | Հալլե-Վիտենբերգի համալսարան (1740), Köllnisches Gymnasium? և Ենայի համալսարան (1742) |
| Տիրապետում է լեզուներին | գերմաներեն[1][7] և ֆրանսերեն[8] |
Ստորագրություն.jpg){kind=small} | |
 Johann Joachim Winckelmann Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել և ապրել է աղքատ մաշկարարի ընտանիքում, ավարտել է Բեռլինի գիմնազիան, այնուհետև 1943-1948 թվականներին աշխատել է Զեեհաուզենի դպրոցի տնօրենի օգնական։ 1748 թվականին նա դարձավ կոմս Ֆոն Բյունաույի գրադարանավարը և բնակություն հաստատեց Դրեզդենի մոտակայքում։
1758 թվականին դառնում է կարդինալ Ալբանիի գրադարանավարը և հավաքածուների տնօրենը, 1763՝ Հռոմի և նրա շրջակայքի բոլոր հնությունների բարձրագույն տնօրենը, այցելում է Պոմպեյ և Հերկուլանում։
Աստվածաբանական կրթություն է ստացել Բեռլինում (1735—1736 թվականներին) և Հալեում (1738—1740 թվականներին)։ 1755 թվականից ծառայել է Հռոմում (1763 թվականից Վատիկանի գլխավոր հնախույզ և «հնությունների նախագահ»)։ Եղել է Հերկուլանումի, Պոմպեյի և Պեստումի պեղումների ականատեսը։ Վինկելմանի գլխավոր աշխատությունը՝ «Հին արվեստի պատմություն» (1763 թվական), արվեստի գիտական պատմության առաջին օրինակն է, ուր վերլուծվում են ոչ թե առանձին վարպետների գործերը, այլ Հին Հունաստանի արվեստն ամբողջովին։ Վինկելմանն արվեստաբանական վերլուծության մեթոդիկայի ստեղծողներից է։ Հին հունական արվեստի ծաղկման պատճառը համարել է կլիման, երկրի պետական կառուցվածքը և, գլխավորապես, քաղաքական ազատությունը։ Վինկելմանի իդեալը դասական արվեստի քանդակագործությունն է։ Իդեալականացնելով անտիկ շրջանը՝ Վինկելմանը հին հունական արվեստը չափանմուշ է համարել բոլոր ժամանակների և ժողովուրդների համար։ Վինկելմանի հայացքներն ուժեղ ազդեցություն են գործել կլասիցիզմի արվեստի զարգացման վրա։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Johann Joachim Winckelmann (նիդերլ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Wiencke M. I. Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Винкельман Иоганн Иоахим // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ https://www.allgemeine-zeitung.de/panorama/leben-und-wissen/der-mord-an-johann-joachim-winckelmann-dem-begrunder-der-modernen-archaologie-wirft-bis-heute-fragen-auf_18377659
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ CONOR.Sl
- ↑ https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b10523709c/f1.image
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յոհան Յոախիմ Վինկելման» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 11, էջ 454)։ 
|