Յակով Մեստեչկին

ուկրաինացի և խորհրդային օպերատոր

Յակով Մեստեչկին (նաև՝ Յակով Գրիգորևիչ Մեստեչկին, Յան Մեստեչկին), հոկտեմբերի 30, 1916(1916-10-30), Օդեսա, Խերսոնի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հոկտեմբերի 3, 2009(2009-10-03), Կիև, Ուկրաինա), ուկրաինացի և խորհրդային օպերատոր, Հայրենական մեծ պատերազմի տարիների ռազմաճակատի կինոօպերատոր, Ուկրաինական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության արվեստի վաստակավոր գործիչ (1998 թվական

Յակով Մեստեչկին
Ծնվել էհոկտեմբերի 30, 1916(1916-10-30)
ԾննդավայրՕդեսա, Խերսոնի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էհոկտեմբերի 3, 2009(2009-10-03) (92 տարեկան)
Մահվան վայրԿիև, Ուկրաինա
ԳերեզմանԲայկովո գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և  Ուկրաինա
ԿրթությունՄոսկվայի Գերասիմովի անվան կինեմատոգրաֆիայի ինստիտուտ
Մասնագիտությունկինոօպերատոր, կինոռեժիսոր և կինեմատոգրաֆ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան Կարմիր Աստղի շքանշան «Հայրենական պատերազմի պարտիզանի» 1-ին դասի մեդալ Խորհրդային Անդրբևեռային պաշտպանության մեդալ «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ «Պրահայի ազատագրման համար» մեդալ «Վաստակի համար» ІІІ աստիճանի շքանշան (Ուկրաինա)
և Ուկրաինական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ
ԱնդամությունՈւկրաինայի կինեմատոգրաֆիստների ազգային միություն

Կենսագրություն

խմբագրել

Ծնվել է 1916 թվականի հոկտեմբերի 17-ին (30-ին) Օդեսայում, հրեա հաշվապահի և բուժքրոջ ընտանիքում։ Ավարտել է բանֆակը։ 1939 թվականից մինչև 1934 թվականը աշխատել է Օդեսայի հունվարյան ապստամբության անվան գործարանում։ Լուսանկարչությամբ ոգևորված լինելը նրան դրդել է ընդունվել Մոսկվայի Գերասիմովի անվան կինեմատոգրաֆիայի համառուսական պետական ինստիտուտի օպերատորական ֆակուլտետ, որը գերազանց ավարտել է 1940 թվականին։ Այնուհետև կես տարի աշխատել է որպես օպերատորի օգնական Լենինգրադի կինոխրոնիկայի ստուդիայում, քանի դեռ զինվորական կոմիսարիատը չէր ուղարկել նրան Մոսկվայի կարմիր դրոշի շքանշանակիր կապի ռազմական ավիացիոն ուսումնարան, որտեղ սովորել է 1940 թվականի հոկտեմբերից մինչև 1942 թվականի ապրիլը[1]։

1942 թվականի հունիսին գտնվելով Մոսկվայում՝ 1942 թվականի հունիսին, գտնվելով Մոսկվայում, կինոժամանակագիրների մոբիլիզացիայի համար կանչվել է Բանվորա-գյուղացիական Կարմիր բանակ և տեխնիկ-լեյտենանտի կոչումով ուղարկվել Կարելյան ռազմաճակատի կինոխումբ[1][2]։

1945 թվականից օպերատոր և Ուկրաինայի կինոժամանակագրության ռեժիսոր էր։ 1996 թվականին «Միայն վեց վայրկյան» վավերագրական ֆիլմի համար արժանացել է Մոսկվայի համամիութենական կինոփառատոնի սպորտային ֆիլմերի առաջին մրցանակին[1]։

1939 թվականից Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցության անդամ է, իսկ 1958 թվականից` Կինեմատոգրաֆիստների միության (ԽՍՀՄ) անդամ է[1]։

Ֆիլմագրություն

խմբագրել
Օպերատոր
խմբագրել
  • 1945 թվական` Հաղթողների սպարտակիադա, Իվան Կոժեդուբ, Մեր թեկնածու Գրեչկո, Ուկրաինա վերածնվել է, Համաժողովրդական տոնակատարություն
  • 1947 թվական` Ակադեմիկոս Բոգոմոլեց, Խորհրդային արվեստ, Լվովյան համագումար
  • 1948 թվական` Համաժողովրդական տոն, Ուկրաինայի երեսունամյակը, Առաջինը ԽՍՀՄում
  • 1949 թվական` Ժդանովի հայրենիքում, Մարինցիների հաղթանակը, Վիննիչինայի ֆիզկուլտուրնիկները, Տարաս Շևչենկոյի թանգարան, Ուկրաինայի կոմունիստական կուսակցության քսանվեցերորդ համագումար
  • 1950 թվական` Արդար դատավճիռ, Ուկրաինայի դաշտերում, Ազովստալի պողպատագործները, Մարինցիների նոր հաղթանակը
  • 1951 թվական` Գյուղատնտեսական ցուցահանդեսները Ուկրաինայում, Ուկրաինայի վերամիավորումը, Նրանք վերադարձան հայրենիք, Սպորտային Ուկրաինան
  • 1952 թվական` Մի դպրոցում, Բարեկամություն
  • 1953 թվական` Բորիսլավի նավթագործ բանվորները, Համալսարան Բուկովինում
  • 1954 թվական` Կուսակցության կոչին, Ուկրաինայի գյուղատնտեսական ակադեմիա, Մեծ բարեկամության երեք հարյուրամյակը
  • 1955 թվական` Գյուղական դասախոսարան, Երեսունհազարամյակ, Ուկրաինական ԽՍՀՄ
  • 1956 թվական` Վոլինյան անկյունաձև ջրավազան, Հանրապետական օլիմպիադա, Ուկրաինական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության սպարտակիադա` գլխավոր օպերատոր
  • 1957 թվական` Կիևի երիտասարդների համաշխարհային վեցերորդ փառատոն` գլխավոր օպերատոր, Նորապսակների սիրտը, Ուկրաինայի քառասունամյակը
  • 1958 թվական` Կիևյան երկիր, Կյանքի ճանապարհ
  • 1959 թվական` Դժվարությամբ բարեկամությունը, Ազատագրված եզրամասի երիտասարդությունը, Զինավարժությունների ժամանակ
  • 1960 թվական` Նոր ուղու դպրոցը, Պատանի զապորոժցիները, Ուկրաինան 60-ական թվականներին, Ընտանիք և դպրոց
  • 1961 թվական` Դոնեցկի Ժողովրդական Հանրապետության երկիր` կենցաղային ծով, Տարասյան սարին
  • 1962 թվական` Մենք մի ջոկատից ենք, Նրանց ժպտում է Պրահան, Վասիլի Դրոկին
  • 1963 թվական` Սուվորովականները, Մենք ընկերներ դարձանք, Մենք Պոլիտեխնիկից ենք, Ուկրաինայի հարավում
  • 1964 թվական` Մաքուր 40 րոպե, Խոսք գեներալի մասին, Տարաս Շևչենկո
  • 1965 թվական` Նրանք պաշտպանում են գարնանը, Ռուսաստանի Դաշնության օդատիեզերական ուժեր
  • 1966 թվական` 9,95, Ընկերներ` մրցակիցները, Միայն վեց վայրկյան
  • 1967 թվական` Հավերժ կենդանի, Եվ Լիսենկոյի լարերը կենդանի են, Ուկրաինա` 67-րդ տարի
  • 1968 թվական` Կտրիճները
  • 1969 թվական` Արծվիկ, Ավելի բարձր, ավելի հեռու, ավելի արագ, Սպորտային տարվա հերոսները
  • 1972 թվական` Կրկին չեմպիոնները, Մոլորակի ամենաարագ մարդը ապրում է Կիևում, Դնեպրի մոտ, Եվրոպայի ձիավորները
  • 1975 թվական` Ուժ և համարձակություն
  • 1976 թվական` Երկնքում միայն ասերն են, Իռա, Իռոչկա, Իրինա, Ֆուտբոլը` իմ տենչն է
  • 1977 թվական` Հինգ օր ամառվա սկզբին
  • 1978 թվական` Ուլյանովների կիևյան հասցեները
  • 1981 թվական` Լենին` առաջնորդ
  • 1986 թվական` Օլիմպիական նշանառություն
  • 1988 թվական` Խաղաշրջանակները, հրաշք խաղաշրջանակները
  • 1989 թվական` Տագնապի ազդանշանը
  • 1990 թվական` Այգիներ
  • 1991 թվական` Սամբո` Եվրոպայի չեմպիոնատ
  • 1992 թվական` Չերնոբիլի հերոսների հիշատակը
Ռեժիսոր
խմբագրել

Մրցանակներ

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «Яков Местечкин / оператор, режиссёр, фотокорреспондент, фронтовой кинооператор». csdfmuseum.ru (ռուսերեն). Музей ЦСДФ. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 13-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 12-ին.
  2. День Победы! 13.06.2001(չաշխատող հղում) (Ստուգված է 17 Նոյեմբերի 2011)
  3. «Указ Президента України № 381/2004 від 31.03.2004 «Про відзначення державними нагородами України працівників підприємств, установ і організацій міста Києва»». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.

Գրականություն

խմբագրել
  • Документальное кино XX века. Кинооператоры от А до Я / автор-составитель: В. И. Горбатский. — М.: Материк, 2005. — С. 131. — 248 с. — 500 экз. — ISBN 5-85646-138-x

Արտաքին հղումներ

խմբագրել