Հրաչ Չիլինգարյան

Հրաչ Կարապետի Չիլինգարյան (Չիլինկիրյան, Չիլինկիրեան) (դեկտեմբերի 16, 1962(1962-12-16)), ամերիկացի և անգլիացի հայագետ-գիտնական, սոցիոլոգ, հայոց եկեղեցու արդի և ժամանակակից պատմության և եկեղեցաբանության, Մերձավոր Արևելքի հայկական համայնքի ժամանակակից պատմության, հայ-թուրքական հարաբերությունների և Կովկասում միջէթնիկական խնդիրների մասնագետ։ Օքսֆորդի համալսարանի արևելագիտության ամբիոնի դասախոս և գիտաշխատող։ Հասարակաբանական գիտությունների դոկտոր է, աստվածաբանության մագիստրոս և հանրային կառավարման (Public Administration) մագիստրոս։

Հրաչ Չիլինգարյան
Ծնվել է	դեկտեմբերի 16, 1962(1962-12-16) (61 տարեկան)
Մասնագիտություն	հայագետ, պատմաբան, աստվածաբան և սոցիոլոգ
Հաստատություն(ներ)	Քեմբրիջի համալսարան և Զորյանի ինստիտուտ
Գործունեության ոլորտ	հայագիտություն
Ալմա մատեր	Կալիֆոռնիայի համալսարան և Լոնդոնի համալսարան
Գիտական աստիճան	հասարակաբանութեան դոկտոր

Կենսագրություն

Հրաչ Չիլինգիրյանը ծնվել է 1962 թվականին Բեյրութում։ 1984 թվականին ավարտել է Նյու Յորքի Կոնկորդիա քոլեջի արվեստների բաժնի (գրականության) բակալավրատուրան, 1987 թվականին՝ Նյու Յորքի Սուրբ Վլադիմիր աստվածաբանական ճեմարանի, 1991 թվականին՝ Նորթրիջի Կալիֆոռնիայի նահանգի համալսարանի պետական կառավարման մագիստրատուրաները, 2003 թվականին՝ Լոնդոնի Տնտեսագիտության և Քաղաքական Գիտությունների համալսարանի (London School of Economics and Political Science) սոցիոլոգիական գիտությունների դոկտոր։ 1990-1995 թվականներին հիմնադրել ու խմբագրել է «Ուինդոուս Քուորթելի» (անգլերեն) պարբերականը, 1991-1993 թվականներին եղել է Նյու Յորքում Ս. Ներսէս Աստուածաբանական ճեմարանի տեսուչ, 1995-1998 թվականներին աշխատել է ԱՄՆ-ի և Մեծ Բրիտանիայի գիտական հաստատություններում որպես Կովկասի և կասպիական տարածարջանի վերլուծաբան և խորհրդատու, 1998-2000 թվականներին` «Հայկական միջազգային պարբերականի» ավագ խմբագիր։ 2002-2012 թվականներին ղեկավարել է Քեմբրիջի համալսարանի եվրասիական գիտական հետազոտությունների ծրագիրը։ 2012 թվականից Օքսֆորդի համալսարանի արևելագիտության ֆակուլտետի դասախոս է, որտեղ դասախոսություններ է կարդում Հայաստանի և Մերձավոր Արևելքի հայկական համայնքների, ինչպես նաև հայկական եկեղեցու ժամանակակից պատմության և եկեղեցաբանության վերաբերյալ։ Գիտնականի հետաքրքրությունների հիմնական շրջանակը ներառում է՝ Մերձավոր Արևելքի և Հայաստանի ուսումնասիրություններ, ինքնության և ազգային մշակույթի հարցեր, հայրենիքի և սփյուռքի միջև հարաբերություններ, հայկական եկեղեցու այժմեական խնդիրներ, Մերձավոր Արևելքի և Եվրասիայի տարածքում միջէթնիկական հարաբերություններ։ Բազմաթիվ ուսումնասիրությունների ու յօդուածների հեղինակ է։ 2019 թվականից աշխարհի տարբեր երկրներում հայկական համայնքներում հանրային կարծիքը ուսումնասիրող «Հայկական սփիւռքի հարցախոյզ» գիտահետազոտական ծրագրի ղեկավարն է։

Ուսումնասիրությունների ոլորտներ

Հրաչ Չիլինգիրյանի գիտահետազոտական ուսումնասիրությունների ոլորտներն են

• Ժամանակակից Մերձավոր Արևելքի փոքրամասնությունների և քրիստոնեական համայնքների սոցիոլոգիա,
• Հայկական սփյուռք,
• Հայ-թուրքական հարաբերություններ,
• Հայկական եկեղեցի և կրոնական ուսումնասիրություններ,
• Միջէթնիական ընդհարումներ Կովկասում

Հրատարակություններ

• Hratch Tchilingirian, “Armenian Communities in the Middle East: Losing the Past in the Future?” in Sotiris Roussos (ed.), From Pluralism to Extinction?: Perspectives and Challenges for Christians in the Middle East. London: Transnational Press, 2023: 13-44.
• Hratch Tchilingirian, “Reverse Engineering: A State-Created ‘Albanian Apostolic Church’” in Caucasian Albania. An International Handbook. Edited by Jost Gippert and Jasmine Dum-Tragut. Berlin, Boston: De Gruyter, 2023: 581-609.
• Hratch Tchilingirian (ed.), Armenian Diaspora Survey 2022. London: Armenian Institute, 2023.
• Hratch Tchilingirian (ed.), Armenian Diaspora Survey 2021. London: Armenian Institute, 2023.
• Hratch Tchilingirian (ed.), Armenian Diaspora Public Opinion. Armenian Diaspora Survey, 2019. London: Armenian Institute, 2020. (Հայերեն տարբերակ)
• Hratch Tchilingirian, The Struggle for Independence in the post-Soviet South Caucasus: Karabakh and Abkhazia. London: Sandringham House, 2003.
• Hratch Tchilingirian, The Armenian Church. A Brief Introduction. Western Diocese of the Armenian Church, Burbank, CA, 2008 (sixth printing).
• Hratch Tchilingirian, "The Armenian Apostolic Church" in Lucian Leustean (ed.) Eastern Christianity and Politics in the Twenty-First Century. Routledge, 2014.
• Հրաչ Չիլինգիրյան (2015) «Միջին Արեվելքի Հայկական Համայնքները Պարտադրված և Անորոշ Ապագայի Միջեվ», Վերլուծական տեղեկագիր, հ. 7 Երեվանի Պետական Համալսարան, Քաղաքակրթական և մշակութային հետազոտությունների կենտրոն, 2015, էջ 217-248։
• Hratch Tchilingirian, The ‘Other’ Citizens: Armenians in Turkey between Isolation and (Dis)Integration. London: Cambridge Partners, 2017.
• Hratch Tchingirian, Ermeni Kilisesi. Tarih, inanç, litürji, sakramentler ve hiyerarşiye kısa bir giriş. (Ingilizceden Çeviren: Lora Sarı). Istanbul: Aras, 2019.
• Hratch Tchilingirian, “Western Armenian in the 21st Century: Issues of ‘Thinking’ and ‘Creating’ in Armenian” in Western Armenian in the 21st Century: Challenges and New Approaches, edited by B. Der Matossian and B. Der Mugrdechian. The Press at California State University, Fresno, 2019: 1-28.