Հենրիխ Կայզեր
Հենրիխ Գուստավ Յոհաննես Կայզեր (գերմ.՝ Heinrich Gustav Johannes Kayser, մարտի 16, 1853[1][2], Բինգեն ամ Ռայն, Մայնց Բինգեն, Ռայնլանդ Պֆալց - հոկտեմբերի 14, 1940[1][2], Բոնն, Քյոլնի վարչական շրջան, Հռենոսի պրովինցիա, Պրուսիայի ազատ պետություն[3]), գերմանացի ֆիզիկոս։ Գերմանական «Լեոպոլդինա» բնօգտագործողների ակադեմիայի (1886 թվական) անդամ[8], Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիայի (1902 թվական) թղթակից, Լոնդոնի թագավորական ընկերության (1911 թվական) անդամ[9]։
Հենրիխ Կայզեր գերմ.՝ Heinrich Gustav Johannes Kayser | |
---|---|
![]() | |
Ծնվել է | մարտի 16, 1853[1][2] Բինգեն ամ Ռայն, Մայնց Բինգեն, Ռայնլանդ Պֆալց |
Մահացել է | հոկտեմբերի 14, 1940[1][2] (87 տարեկան) Բոնն, Քյոլնի վարչական շրջան, Հռենոսի պրովինցիա, Պրուսիայի ազատ պետություն[3] |
Գերեզման | Փոփելսդորֆեր Ֆրիդհոֆ |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Մասնագիտություն | ֆիզիկոս և համալսարանի դասախոս |
Հաստատություն(ներ) | Բոննի համալսարան և Հանովերի համալսարան |
Գործունեության ոլորտ | ֆիզիկա[4], acoustic wave?[4] և սպեկտրասկոպիա[4] |
Անդամակցություն | Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Լեոպոլդինա և Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա |
Ալմա մատեր | Բոննի համալսարան և HU Berlin[5] |
Տիրապետում է լեզուներին | գերմաներեն[6][4] |
Գիտական ղեկավար | Վիլհելմ Ռենտգեն և Ավգուստ Կունդտ |
Եղել է գիտական ղեկավար | Ferdinand Kurlbaum? և Joseph Kölzer?[5] |
Ազդվել է | Հերման Հելմհոլց |
Պարգևներ | |
![]() |
Կենսագրություն
խմբագրելՀենրիխ Կայզերը գերմանացի երկրաբան Էմմանուել Կայզերի եղբայրն է։ Ավարտել է Բոննի համալսարանը, որտեղ էլ դասավանդել է 1894-1920 թվականներին և ստեղծել սպեկտրասկոպիայի կենտրոն։ Սկզբում զբաղվել է Ակուստիկ ալիքների հետազոտություններով, ինչը Բեռլինի համալսարանում նրա ատենախոսության թեման էր 1879 թվականին, հաստատել է հելիումի առկայությունը Երկրի մթնոլորտում։ Կառլ Ռունգեի հետ միասին հետազոտել է քիմիական տարրերի սպեկտրերը։ Կայզերի պատվին Միավորների hամակարգերում տեղ է գտել ալիքային թվի «Կայզեր» միավորը։
Հիմնական աշխատանքներ
խմբագրել- Ueber den Einfluss der Intensität des Schalles auf seine Fortpflanzungsgeschwindigkeit(չաշխատող հղում). In: Ann. Phys. Chem. 4, 1879, S. 465—485.
- Lehrbuch der Physik für Studierende. Enke, Stuttgart 1894.
- совместно с Карлом Рунге: Handbuch der Spektroskopie. 8 Bände. 1900—1924.
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #119464748 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ 5,0 5,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 200.
- ↑ Heinrich Kayser(գերմ.)
- ↑ Kayser; Heinrich Johannes Gustav (1853 - 1940)(չաշխատող հղում)(անգլ.)
Գրականություն
խմբագրել- Paul Trommsdorff: Der Lehrkörper der Technischen Hochschule Hannover 1831—1931. Hannover, 1931, S. 29.
- Matthias Dörries und Klaus Hentschel (Hrsg.): Heinrich Kayser, Erinnerungen aus meinem Leben. Annotierte wissenschaftshistorische Edition des Originaltyposkriptes aus dem Jahr 1936. ISBN 3-89241-019-4.
- Joseph F. Mulligan: Doctoral oral examination of Heinrich Kayser, Berlin, 1879.(չաշխատող հղում) In: Am. J. Phys. 60, 1992, S. 38-43.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Heinrich Kayser, 1853-1940 // Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society, 1955, vol. 1, pp. 135–143, plate, by G. Herzberg
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հենրիխ Կայզեր» հոդվածին։ |