Կուրմանգազի Սաղիրբաև (ղազ.՝ Құрманғазы Сағырбайұлы, Qurmanǵazy Saǵyrbaıuly, 1823[1], Bokey Orda District, Արևմտյան Ղազախստանի մարզ, ԽՍՀՄ - 1896[1], Աստրախան, Ռուսական կայսրություն[2])[3], ղազախ ժողովրդական երաժիշտ-դոմբրահար[4], կոմպոզիտոր։

Կուրմանգազի Սաղիրբաև
Ծնվել է1823[1]
Bokey Orda District, Արևմտյան Ղազախստանի մարզ, ԽՍՀՄ
Երկիր Ղազախստան
Մահացել է1896[1]
Աստրախան, Ռուսական կայսրություն
Մասնագիտությունկոմպոզիտոր
Գործիքներդոմբրա
 Kurmangazy Sagyrbayuly Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Հեղինակ է դոմբրայի համար գրված ժողովրդական ծրագրային պիեսների (կյույերի)՝ «Կիշկենտայ» («Փոքրիկը»), «Սերպեր» («Պոռթկում»), «Տյուրմեդեն կաշկան» («Փախուսա բանտից») և այլն։ Կուրմանգազի Սաղիրբաևի 60-ից ավելի կյույեր ձայնագրվել են խորհրդային տարիներին, կատարվում են ժողովրդական գործիքներով, սիմֆոնիկ ու ժողովրդական նվագախմբերի, դաշնամուրի, ջութակի, երգչախմբի համար արված փոխադրումներով։ Նրա ստեղծագործությունը հսկայական ազդեցություն է թողել ղազախական երաժշտության զարգացման վրա։

Հիշատակ խմբագրել

Կուրմանգազի Սաղիրբաևի անունով են կոչվում ժողովրդական գործիքների պետական նվագախումբը, Ալմա Աթայի կոնսերվատորիան[5], երաժշտական դպրոցներ, փողոցներ, Ղազախաստանի պետական մրցանակը։ Նրա դիմապատկերն են կրում ղազախական 5 թենգեանոց թղթադրամը և 1998 թվականին թողարկված նամականիշերից մեկը[6]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 muziekweb.nl
  2. Axel Frey, ed. (2005)։ Biographischer Index Rußlands und der Sowjetunion [Biographical Index of Russia and the Soviet Union] (գերմաներեն)։ Walter de Gruyter։ էջ 1160։ ISBN 9783110933369 
  3. Monument of Kurmangazy Sagyrbaev atyrautourism.kz Archived 2016-05-10 at the Wayback Machine.
  4. Kurmangazy Sagyrbaev Madenimura.kz Archived 2019-05-27 at the Wayback Machine.
  5. Kassymova Didar, Kundakbayeva Zhanat, Markus Ustina (2012)։ Historical Dictionary of Kazakhstan։ Scarecrow Press։ էջ 167։ ISBN 9780810879836 
  6. Kazakhstan 5 Tenge Banknote.ws

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 31