Կիրիլ Ցոնև (բուլղար․՝ Кирил Цонев, հունվարի 1, 1896(1896-01-01)[1], Կյուստենդիլ, Բուլղարիա - ապրիլի 5, 1961(1961-04-05)[2][1], Սոֆիա, Բուլղարիա[3]), բուլղար նկարիչ, բնանկարի վարպետ, գրաֆիկ, Բուլղարիայի 20-րդ դարի անվանի նկարիչ[5]։

Կիրիլ Ցոնև
Ծնվել էհունվարի 1, 1896(1896-01-01)[1]
ԾննդավայրԿյուստենդիլ, Բուլղարիա
Վախճանվել էապրիլի 5, 1961(1961-04-05)[2][1] (65 տարեկան)
Մահվան վայրՍոֆիա, Բուլղարիա[3]
Քաղաքացիություն Բուլղարիա
ԿրթությունԲուլղարիայի գեղարվեստի ազգային ակադեմիա
Մասնագիտություննկարիչ և նկարչության ուսուցիչ
Ժանրդիմապատկեր
ԹեմաներԿերպարվեստ[4]

Կենսագրություն խմբագրել

Երիտասարդություն խմբագրել

Կիրիլ Ցոնևը ծնվել է 1896 թվականի հունվարի 1-ին Բուլղարիայի արևմուտքում գտնվող Կյուստենդիլ քաղաքում (Կյուստենդիլի մարզ1919 թվականին նա ավարտել է Սոֆիայի նկարչության պետական դպրոցը (որի հիման վրա հետագայում առաջացել է Բուլղարիայի գեղարվեստի ակադեմիան)։ Ցոնևի ուսուցիչներն են եղել պրոֆեսորներ Ցենո Տոդորովը (1877-1953) և Ստեֆան Իվանովը (1875-1951)։ 1919-1924 թվականներին սովորել է Վիեննայում, իսկ հետո Մյունխենի գեղարվեստի ակադեմիայում, որտեղ նրա ուսուցիչներն են եղել Գուգո ֆոն Հաբերմանը (1849-1929) և Կարլ Կասպարը (1879-1956)։ Կազմակերպել է ցուցահանդեսներ Մյունխենում, Դրեզդենում, Ամստերդամում, Կոպենհագենում, Սան Ֆրանցիսկոյում, Լոս Անջելեսում[6]։ Նրա առաջին անձնական ցուցահանդեսը տեղի է ունեցել Սոֆիայում 1926 թվականին։

1930-1931 թվականներին ապրել է Մեխիկոյում, որտեղ հանդիպել է մեքսիկական արվեստի ականավոր ներկայացուցիչների հետ, որոնցից են Դիեգո Ռիվերան, Սիկեյրոսը, Օրոսկոն։

1933 թվականին Կիրիլ Ցոնևը վերադարձել է Բուլղարիայի և աշխատել որպես արտահաստիքային նկարիչ։

Ուշ տարիներ խմբագրել

1942 թվականից եղել է Բուլղարիայի գեղարվեստի ակադեմիայի պրոֆեսոր։

1950 թվականին Բուլղարիայի գեղարվեստի ակադեմիայում աշխատանքից հեռացվել է ֆորմալիզմի պատճառով, իսկ 1960 թվականին վերականգնվել է։

1960 թվականին, մահվանից մեկ տարի առաջ, նա արժանացել է Պատվավոր նկարիչի կոչմանը և «Կյուրեղ և Մեթոդիոս» շքանշանի[7]։ Բուլղարիայի ժողովրդական նկարիչի կոչումը շնորհվել է նրա մահից 10 տարի անց, 1971 թվականին, իսկ 1998 թվականին, մահից 37 տարի անց, նա արժանացել է «Կյուստենդիլ քաղաքի պատվավոր քաղաքացի» կոչմանը[8][9][10]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Katzarova M. Tsonev, Kiril // Grove Art Online / J. Turner[Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — ISBN 978-1-884446-05-4doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T086437
  2. 2,0 2,1 2,2 RKDartists (նիդերլ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 Union List of Artist Names — 2010.
  4. Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  5. Анализ портрета Светослава Минкова по монографии Красимиры Коевой (1996): Константинова, Теодора (2014-11-25). «Портретът с прозорец в българската живопис от 30-те и началото на 40-те години на XX век». Електронно списание LiterNet, № 11 (180). Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 20-ին.(բուլղ.)
  6. «Кирил Цонев / Kiril Tsonev, 1896-1961». Галерия "Лоранъ". Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 20-ին.
  7. Цонев, Кирил. Леонардо да Винчи. — С.: Българска книга, 1942. — 30 с.(բուլղ.) [1]
  8. Цонев, Кирил. Технология на изящните изкуства. — С.: Наука и изкуство, 1974. — 546 с. [2]
  9. Цонев, Кирил. Стенописите в Боянската църква: 48 репродукции. — С.: Български художник, 1957. — 70 с.(բուլղ.)
  10. Цонев, Кирил. «Техниката на Боянските стенописи». Изкуство Нет. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 18-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 20-ին.(բուլղ.)

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել