Կարապետ Գրիգորյանց
Կարապետ Վարդազարի Գրիգորյանց (մայիսի 6, 1870, Ղուլալի, Հայաստան - փետրվարի 7, 1943, Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ գեղանկարիչ, բանաստեղծ, թարգմանիչ, դրամատուրգ։
Կարապետ Գրիգորյանց | |
|---|---|
| Ծնվել է | մայիսի 6, 1870 |
| Ծննդավայր | Ղուլալի, Հայաստան |
| Վախճանվել է | փետրվարի 7, 1943 (72 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Մասնագիտություն | նկարիչ, բանաստեղծ, թարգմանիչ և դրամատուրգ |
Կենսագրություն խմբագրել
Կարապետ Գրիգորյանցը ծնվել է Տավուշի Ղուլալի (այժմ՝ Այգեձոր) գյուղում։ Երիտասարդ տարիներին աշխատանք գտնելու պատրվակով տեղափոխվել է Թիֆլիս, որտեղ հաստատվել էին նրա եղբայրները։ Թիֆլիսում նկարչության դասեր է ստացել գերմանացի նկարիչ Գոլֆինգինից, այնուհետև կերպարվեստի բնագավառում հաջողությունների հասնելով՝ բացել է իր սեփական նկարչական արվեստանոցը։ Եղել է Հին Թիֆլիսի ճանաչված արվեստագետներից։ Հեղինակել է Հին Թիֆլիսի Էրիվանի փողոցում գտնվող «Սիմպատիա» ռեստորանի ձևավորումը, որտեղ հաճախ այցելել են Պյոտր Չայկովսկին, Սերգեյ Եսենինը, Վլադիմիր Մայակովսկին, Կ.Պաուստովսկին, Ի.Էրենբուրգը և այլք։ Հեղինակել է գրքեր, գրել բանաստեղծություններ, հայերեն է թարգմանել «Վագրի մորթով ասպետը», «Եփրեմվերդի» գրքերը[1]։
2015 թվականին Հայ-վրացական համատեղ նախաձեռնության արդյունքում Վրաստանի պատմության թանգարանում բացվել է «ՀԻՆ ԹԻՖԼԻՍ.ՆԿԱՐՆԵՐ ՔԱՂԱՔԻ ԿՅԱՆՔԻՑ. MARGINALIA» խորագրով ցուցահանդեսը, որտեղ ի թիվս այլ նկարիչների աշխատանքների, ներկայացվել են նաև Կարապետ Գրիգորյանցի կտավներից[2][3]։
Ստեղծագործություններ խմբագրել
Ստեղծել է նատյուրմորտներ, դիմանկարներ, այդ թվում Շոթա Ռուսթավելու, Թամար թագուհու, Խաչատուր Աբովյանի, Ալեքսանդր Պուշկինի, Քրիստափոր Կոլումբոսի, Ուիլյամ Շեքսպիրի և այլոց դիմանկարները։ Աշխատանքների մեծ մասն ավերվել են Թբիլիսիի նկարիչների տան նկուղում։ Գրիգորյանցի «Թամար թագուհին և Շոթա Ռուսթավելին» (1926) կտավը գտնվում է Հայաստանի ազգային պատկերասրահում[4], այլ գործեր գտնվում են Վրաստանի թանգարաններում[5]։
Հեղինակել է գրքեր՝
- «Հավատացյալ Վարենկայի գովասանքը» (1919, վրացերեն, բանաստեղծություն)
- «Եղբայրասպանը» (արձակ, բեմադրվել է Հավլաբարի «Արաքսյան» թատրոնում)
- «Իմաստության աղբյուր»
- «Առակներ հին Թիֆլիսի մասին»
- «Կեղծ հայելին»
- «Ուղևորություն մարդակերների մոտ»
Գրականություն խմբագրել
- Գրիշաշվիլի Ի., Հին Թիֆլիսի գրական բոհեմը, Թ., 1989:
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Baghdasaryan, Aram. «AV Production - Կարապետ Գրիգորյանց». avproduction.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 13-ին. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 6-ին.
- ↑ «Հայ նկարիչների գործերը վերականգնվել և ցուցադրվել են Թբիլիսիում». Հայաստանի Հանրային Ռադիո. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 6-ին.
- ↑ «ТИФЛИС НА ПОЛОТНАХ АРМЯНСКИХ ХУДОЖНИКОВ». golosarmenii.am. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 6-ին.
- ↑ «Գրիգորյանց Կարապետ Վարազդատի | Թամար թագուհին և Շոթա Ռուսթավելին - Շտեմարան - Հավաքածու - Հայաստանի ազգային պատկերասրահ». www.gallery.am (անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 6-ին.
- ↑ «Форум по искусству и инвестициям в искусство - Показать сообщение отдельно - Армянские художники». forum.artinvestment.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 6-ին.
Աղբյուրներ խմբագրել
- Гевенян Сергей. Мой Тифлис. Эчмиадзин 2002. С. 123-138.