Կանանց կարգավիճակի համաշխարհային համաժողով (1995)

Կանանց կարգավիճակի չորրորդ համաշխարհային համաժողով. գործողություններ հանուն հավասարության, զարգացման և խաղաղության այսպես էր կոչվում 1995 թվականի սեպտեմբերի 4-ից 15-ը Չինաստանի Պեկին քաղաքում Միավորված ազգերի կազմակերպության կողմից հրավիրված համաժողովը[1]։

Կոնֆերանսի լոգոն
Հիլարի Քլինթոնը ելույթ է ունեցել համաժողովի ժամանակ

Այս կոնֆերանսում աշխարհի տարբեր երկրների կառավարությունները համաձայնության են եկել գլոբալ իրավական հավասարության հասնելու համապարփակ ծրագրի շուրջ, որը հայտնի է որպես Գործողությունների Պեկինի հարթակ։

Նախապատմություն

խմբագրել

Միավորված ազգերի կազմակերպության հիմնարար կանոնադրությունը (1945) ներառում էր տղամարդկանց և կանանց հավասարության մասին դրույթ (Գլուխ III, հոդված 8)։ Հետագայում՝ 1945-1975 թվականներին, Միավորված ազգերի կազմակերպության տարբեր կին պաշտոնյաներ և համաշխարհային բեմում կանանց շարժումների առաջնորդներ փորձեցին կյանքի կոչել այդ սկզբունքները։ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան ընդունել է բանաձև (3010 բանաձև), ըստ որի 1975 թվականը պետք է դառնա կանանց միջազգային տարի։ 1975 թվականի դեկտեմբերին ՄԱԿ-ի Գլխավոր Ասամբլեան ընդունեց ևս մեկ բանաձև (31/136 բանաձև), որ 1976-1985 թվականները պետք է դառնան «Կանանց տասնամյակ»[2]։

Կանանց կարգավիճակի վերաբերյալ Առաջին համաշխարհային կոնֆերանս, Մեխիկո՝ 1975 թվական

խմբագրել

Կանանց միջազգային տարվա կապակցությամբ 1975 թվականին Մեխիկոյում անցկացվեց Կանանց կարգավիճակի վերաբերյալ Առաջին համաշխարհային համաժողովը[1]։ Դրա արդյունքը Մեքսիկայի հռչակագիրն էր կանանց հավասարության և զարգացման և խաղաղության մեջ նրանց ներդրման մասին[3]։

Կանանց կարգավիճակի վերաբերյալ Երկրորդ համաշխարհային կոնֆերանս, Կոպենհագեն՝ 1980 թվական

խմբագրել

Կանանց կարգավիճակի վերաբերյալ Երկրորդ համաշխարհային համաժողովը տեղի է ունեցել Կոպենհագենում 1980 թվականին[1]։ Համաժողովի մասնակիցները համակարծիք էին, որ կանանց նկատմամբ խտրականության բոլոր ձևերի վերացման մասին 1979 թվականի կոնվենցիան կարևոր հանգրվան էր։ Կոպենհագենի համաժողովը նաև ճանաչեց կանանց երաշխավորված իրավունքների և այդ իրավունքներն իրականացնելու նրանց կարողության միջև եղած անջրպետը։ Որոշվեց նաև, որ Մեքսիկայում սահմանված նպատակներին հասնելու համար անհրաժեշտ են գործողություններ երեք ոլորտներում ՝ կրթության հավասար հասանելիություն, աշխատանքի հնարավորություններ, և համարժեք բժշկական օգնություն[4]։

Կանանց կարգավիճակի վերաբերյալ երրորդ համաշխարհային կոնֆերանս, Նաիրոբի՝ 1985 թվական

խմբագրել

Կանանց կարգավիճակի վերաբերյալ երրորդ համաշխարհային համաժողովը տեղի է ունեցել Նայրոբիում 1985 թվականին[1]։ Նայրոբիի համաժողովում սահմանվել են այն ոլորտները, որոնց համար կարելի է գնահատել կանանց հավասարության առաջընթացը. սահմանադրական և իրավական միջոցառումներ, հավասարություն հասարակական կյանքին մասնակցելու համար, հավասարություն քաղաքական կյանքին մասնակցելու համար և որոշումների կայացում։ Համաժողովը նաև ընդունեց, որ կանայք պետք է մասնակցեն մարդկային գործունեության բոլոր ոլորտներին, ոչ միայն սեռին վերաբերող ոլորտներին[5]։

 
ՄԱԿ-ի կանոնադրության լոգոն

Կանանց կարգավիճակի վերաբերյալ չորրորդ համաշխարհային համաժողովից առաջ, Պեկին՝ 1995 թվական

խմբագրել

Պատվիրակները պատրաստել են ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի Պեկինի Էքսպրես հռչակագիրը, որն ուղղված է կանանց համար ավելի մեծ հավասարության և հնարավորությունների ընդլայնմանը[6][7]։

Ներկաները

խմբագրել
 
Չիլիացի քաղաքական գործիչներ
 
Պեկինի միջազգային համաժողովների կենտրոն, որտեղ տեղի ունեցավ համաժողովը

Համաժողովին մասնակցում էին 189 կառավարությունների, ՄԱԿ-ի հաստատությունների[8], միջկառավարական կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, ինչպիսիք են Եվրամիությունը և Արաբական պետությունների լիգան, ինչպես նաև ակտիվիստներ և կազմակերպություններ ամբողջ աշխարհից։ Դրան մասնակցել է 17 000 մարդ, ևս 30 000 ակտիվիստ մասնակցել է զուգահեռ համաժողովին[9]։

Համաժողովի գլխավոր քարտուղարն էր Տանզանիայից Գերտրուդ Մոնգելան[10]։

Աուն Սան Սու Չժին համաժողովում հանդես է եկել հիմնական զեկուցմամբ[11]։

Մասնակիցների կողմից արված հայտարարությունների ամբողջական ցանկին կարելի է ծանոթանալ ՄԱԿ-ի կայքում։

Ելույթներ

խմբագրել
Հիլարի Ռոդհեմ Քլինթոնը ելույթ է ունենում համաժողովի ընթացքում:

1995 թվականի սեպտեմբերի 5-ին ԱՄՆ-ի առաջին տիկին Հիլարի Քլինթոնը ելույթ ունեցավ «Կանանց իրավունքները Մարդու իրավունքներ են» համաժողովում[12]։ Այս ելույթը համարվում է ազդեցիկ կանանց իրավունքների շարժման մեջ, և 2013 թվականին Քլինթոնը վերանայեց, թե ինչպես են փոխվել կանանց իրավունքները 1995 թվականին իր ելույթից ի վեր[13]։1995 թվականի ելույթը ամերիկյան հռետորաբանության 20-րդ դարի 100 լավագույն ելույթների ցանկում զբաղեցրել է 35-րդ տեղը (ըստ աստիճանի)[14]։

«Եթե կա որևէ ուղերձ, որը կհնչի այս համաժողովում, դա այն է, որ Մարդու իրավունքները կանանց իրավունքներն են։ ... Իսկ կանանց իրավունքները Մարդու իրավունքներ են։

Չմոռանանք, որ այդ իրավունքներից են ազատ խոսելու իրավունքը։ Եվ լսելու իրավունք։

Կանայք պետք է իրավունք ունենան լիարժեք մասնակցելու իրենց երկրների սոցիալական և քաղաքական կյանքին, եթե մենք ուզում ենք, որ ազատությունն ու ժողովրդավարությունը բարգավաճեն և հավերժ մնան»[15]։

Հիլարի Ռոդհեմ Քլինթոն

Բևերլի Պալեսա Դիթսին դարձավ առաջին աֆրիկացի լեսբուհի կինը, ով 1995 թվականի սեպտեմբերի 13-ին ելույթ ունեցավ Միավորված ազգերի կազմակերպությունում ԼԳԲՏ իրավունքների վերաբերյալ[16]։

«Ոչ մի կին չի կարող ինքնուրույն որոշել իր կյանքի ուղղությունը՝ առանց իր սեքսուալությունը որոշելու ունակության։ Սեքսուալությունը յուրաքանչյուր մարդու կյանքի անբաժանելի, խորապես արմատացած մասն է և չպետք է ենթարկվի բանավեճի կամ հարկադրանքի։ Յուրաքանչյուր ոք, ով իսկապես հավատարիմ է կանանց։ Յուրաքանչյուր կին իրավունք ունի որոշել իր սեքսուալությունը առանց խտրականության և ճնշումների։

Ես կոչ եմ անում ձեզ այս համաժողովը դարձնել բոլոր կանանց համար՝ անկախ նրանց սեռական կողմնորոշումից, և Գործողությունների պլատֆորմում ճանաչել, որ լեսբիների իրավունքները կանանց իրավունքներն են, և որ կանանց իրավունքները համընդհանուր, անօտարելի և անբաժանելի մարդու իրավունքներ են»[17]։

Բեվերլի Պալեսա Դիթսի

Համաժողովում հնչեցին նաև բազմաթիվ այլ ելույթներ կառավարությունների, Միավորված ազգերի կազմակերպության, միջկառավարական և ոչ կառավարական կազմակերպությունների անունից[18][19][20][21]։

Պեկինի գործողությունների հարթակ

խմբագրել

Պեկինի հռչակագիրը և գործողությունների պլատֆորմը լայնորեն հայտնի են որպես կանանց իրավունքների խթանման ամենաառաջադեմ փաստաթուղթ։

Շրջանակային ծրագիրն ընդգրկում է 12 խնդրահարույց ոլորտ․

  1. Կանայք և շրջակա միջավայրը
  2. Կանայք իշխանության մեջ և որոշումների կայացման գործընթացում
  3. Աղջիկ երեխա
  4. Կանայք և տնտեսությունը
  5. Կանայք և աղքատությունը
  6. Բռնություն կանանց նկատմամբ
  7. Կանանց իրավունքներ
  8. Կանանց կրթություն և մասնագիտական ուսուցում
  9. Կանանց վիճակի բարելավման ինստիտուցիոնալ մեխանիզմներ
  10. Կանայք և առողջությունը
  11. Կանայք և լրատվամիջոցները
  12. Կանայք և զինված հակամարտությունները

Պեկինի բնիկ կանանց հռչակագիրը

խմբագրել

Համաժողովի հիմնական արդյունքը Բնիկ կանանց Պեկինի հռչակագիրն էր, որը ստորագրվել էր ՀԿ-ների ֆորումում՝ բնիկ կանանց վրանում[22]։ Այս փաստաթուղթը, մասամբ, ձգտում է հաշտեցնել այն լարվածությունը, որը զգում են բնիկ կին ակտիվիստները և բնիկ շարժումները, որոնց գերակշռում են տղամարդիկ[23]։ Դա նշանակալի քայլ էր դեպի բնիկ կանանց իրավունքները և նշանակալի հաղթանակ բնիկ ֆեմինիզմի պրակտիկայի համար։

50 կետից բաղկացած հռչակագիրը պարունակում է հիմնավորում և գործողությունների հստակ կոչ Այն կառավարությունների համար, որոնք զբաղվում են բնիկ ժողովուրդների խնդիրներով ամբողջ աշխարհում։ Փաստաթղթում պարունակվող պահանջներն են՝ «որ բոլոր կառավարությունները և միջազգային ոչ կառավարական և կառավարական կազմակերպությունները ճանաչեն բնիկ ժողովուրդների ինքնորոշման իրավունքը և իրենց սահմանադրություններում և իրավական համակարգերում ամրագրեն բնիկ ժողովուրդների պատմական, քաղաքական, սոցիալական, մշակութային, տնտեսական և կրոնական իրավունքները»[22]։ Այս նախադրյալից ելնելով՝ հռչակագիրը հետագայում սահմանում է գործողությունների ոլորտները, ներառյալ ինքնորոշումը.զարգացում, կրթություն և Առողջապահություն, մարդու իրավունքների խախտումներ և բռնություններ բնիկ կանանց նկատմամբ, մտավոր և մշակութային ժառանգություն և մասնակցություն քաղաքական կյանքին։

Փաստաթուղթը ուսումնասիրում է բնիկ կանանց առջև ծառացած եզակի մարտահրավերները, բացի բնիկ տղամարդկանց առջև ծառացած մարտահրավերներից, որոնք ներառում են մշակույթի (և դրանում գենդերային դերերի) ոչնչացում, ավանդական հողերի կորուստ և ինքնության և կարգավիճակի խախտում իրենց բնակության վայրերում[24]։

Հռչակագրում որպես հիմնարար փաստաթղթեր ներկայացված են«Աշխարհի բնիկ ժողովուրդների միջազգային տասնամյակի մասին ՄԱԿ-ի հռչակագիրը, բնիկ ժողովուրդների իրավունքների մասին հռչակագրի նախագիծը, կանանց նկատմամբ խտրականության բոլոր ձևերի վերացման մասին կոնվենցիան, կանանց վիճակի բարելավման Նայրոբիի հեռանկարային ռազմավարությունները, 21-րդ դարի օրակարգը»։ Ինչպես նաև շրջակա միջավայրի և զարգացման Ռիո դե Ժանեյրոյի շրջակա միջավայրի և զարգացման վերաբերյալ հռչակագիրը, Իսլամում Մարդու իրավունքների Կահիրեի հռչակագիրը և Կոպենհագենի սոցիալական գագաթնաժողովի հռչակագիրը[25]։

Կանայք արվեստում և մշակույթում

խմբագրել

Global Focus. Կանայք արվեստում և մշակույթում նկարչուհի և նախագծի ղեկավար Նենսի Քյուսիկի կողմից հիմնադրված նախագիծ էր և կին արվեստագետներին հնարավորություն տվեց մասնակցել Կանանց համաշխարհային համաժողովի երկխոսությանը։ Աշխարհի տարբեր երկրներից ժամանած կին արվեստագետներն իրենց ընտրած մեդիան օգտագործել են որպես միջոց՝ ստեղծելու աշխատանք, որը վեր է հանում կանանց, նրանց կյանքին և հասարակության շրջանակներում նրանց դիրքի առաջնահերթ համընդհանուր խնդիրները։ Կանացի արվեստի ազգային թանգարանի (NMWA) կողմից հովանավորվող Global Focus-ը ներկայացրեց արվեստի ցուցահանդես, տեսափառատոն, սլայդների շնորհանդեսներ, կատարողական աշխատանքներ և սեմինարներ, որոնք ցույց տվեցին կանանց գեղարվեստական ​​նվաճումները և ստեղծագործական գործունեությունը։ 880 արվեստի գործերի մեծ մասը, որոնք արտադրվել են 27 երկրներից ժամանած կին նկարիչների կողմից, ցուցադրվել են Պեկինում, առևտրի համաշխարհային կենտրոնում։ Աշխատանքների ավելի փոքր խումբ ցուցադրվել է նաև Չինաստանի Հուայրու քաղաքում։ Այս արվեստի գործերը ձևավորեցին հզոր պատկերների տեսողական լանդշաֆտ, որոնք հավերժացնում էին կանանց հիմնախնդիրներն ու թեմաները, որոնք ներառում էին համաժողովը՝ հավասարություն, զարգացում և խաղաղություն։

Չինաստանում Global Focus-ի արվեստի գործերի ցուցահանդեսից հետո, աշխատանքների կորպուսը ուղևորվեց տարբեր միջազգային վայրեր։ Պեկինի ցուցահանդեսի ավարտից անմիջապես հետո 1995 թվականի հոկտեմբերից մինչև նոյեմբեր Մոսկվայի Էլիտ պատկերասրահում ցուցադրվեց 53 ամերիկյան նկարների ընտրանի։ Այնուհետև, 1995 թվականի նոյեմբերին, 200 աշխատանքների ընտրանին զարդարեց Միացյալ Թագավորության պատկերասրահի պատերը։ Միացյալ Նահանգների Առողջապահության և Մարդկային ծառայությունների դեպարտամենտը Վաշինգտոնում միևնույն ժամանակ, հավաքածուի մեկ այլ խումբ արվեստի գործեր ցուցադրվեցին Միացյալ Նահանգների տեղեկատվական գործակալությունում նաև Վաշինգտոնում։ 1996 թվականի մարտի 20-ին հավաքածուի առաջին հրապարակային ցուցադրությունը բացվեց Միացյալ Նահանգներում՝ Վաշինգտոնում, մեկօրյա տոնակատարությամբ՝ վերանայելով և անդրադառնալով Պեկինի փորձառություններին։ Ցուցահանդեսը, որը կոչվում է «Նայեք աշխարհին կանանց աչքերով», ցուցադրվել է մինչև 1996 թվականի ապրիլի 21-ը։ 1996 թվականի սեպտեմբերի 28-ին հավաքածուն ցուցադրվել է Վաշինգտոնի Ջորջ Վաշինգտոնի համալսարանում, Կանանց ազգային արբանյակային կոնֆերանսի ժամանակ, որը կազմակերպել էր առաջինը։ Լեդի Հիլարի Ռոդհեմ Քլինթոն, 1997 թվականի ապրիլից մինչև հունիսը հավաքածուի 300 աշխատանքների ընտրանին ցուցադրվել է Դեթրոյթի Խաղաղության թանգարանում։ Global Focus ցուցահանդեսի վերջին հրապարակային ցուցադրությունը ցուցադրվել է Վաշինգտոնում 1977 թվականի Հյուսթոնի ոգու կոնֆերանսի 20-րդ տարեդարձի տոնակատարության ժամանակ։ Այս վերջին ցուցադրությունից հետո արվեստի գործերի մեծ խումբն ավարտեց իր ճանապարհորդությունը, և ամբողջ հավաքածուն ներկայացվեց ծրագրի կողմից։

Ոգեկոչում

խմբագրել
 
Պեկինի Հուայժու շրջանում Կանանց կարգավիճակի չորրորդ համաշխարհային համաժողովի հիշատակի պուրակ

2004 թվականի սեպտեմբերի 28-ին Հուայժոու շրջանում, որտեղ անցկացվում էր ՀԿ ֆորումը, պաշտոնապես բացվեց կանանց կարգավիճակի վերաբերյալ չորրորդ համաշխարհային համաժողովի հիշատակի այգին[26]։

2014 թվականին ՄԱԿ-Կանայք կազմակերպությունը սկսեց Կանանց կարգավիճակի չորրորդ համաշխարհային համաժողովի 20-ամյակի տոնակատարությունը «Կանանց հզորացում, մարդկության հզորացում», որը կոչվում է նաև«Պեկին+20» արշավ[27][28]։

2019 թվականին ՄԱԿ-ի կանայք մեկնարկեցին «Սերունդների հավասարության քարոզարշավը» և «Սերունդների հավասարության ֆորումը»՝ կանանց հզորացման անավարտ գործը լուծելու նոր բեկումնային, բազմասերունդ քարոզարշավի միջոցով՝ «Սերունդների հավասարություն. Իրականացնելով կանանց իրավունքները հավասար ապագայի համար»[29]։ Արշավը և ֆորումը, որը կոչվում է նաև «ՊԵԿԻՆ+25», կազմակերպվում են քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների հետ համագործակցությամբ և կոչված են դառնալու պլանավորման միջոցառումներ ՄԱԿ-ի Կանանց կարգավիճակի հանձնաժողովի 64-րդ նստաշրջանի հետ միասին՝ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի բարձր մակարդակի նիստին ընդառաջ հանդիպում Նյու Յորքում 2020 թվականի սեպտեմբերի 23-ին[30]։ 2019 թվականին ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 73-րդ նստաշրջանում կառավարությունները պայմանավորվեցին մինչև 2030 թվականը ներկայացնել իրենց պարտավորությունները և նախատեսվող միջոցառումները գենդերային հավասարության համար՝ 2020 թվականի 74-րդ նստաշրջանի մեկօրյա նիստում[31]։ «Սերունդների հավասարության քարոզարշավի» պահանջները ներառում են «հավասար վարձատրություն, չվճարվող խնամքի և տնային աշխատանքի հավասար բաշխում, դադարեցնել սեռական ոտնձգություններին և բռնության բոլոր ձևերը կանանց և աղջիկների նկատմամբ, առողջապահական ծառայություններ, որոնք բավարարում են նրանց կարիքները և նրանց հավասար մասնակցությունը։ քաղաքական կյանքում և կյանքի բոլոր ոլորտներում որոշումներ կայացնելիս»[32]։ Սերունդների հավասարության ֆորումը հրավիրվում է ՄԱԿ-ի կանանց կողմից և համանախագահում են Մեքսիկան և Ֆրանսիան։ Ֆորումը կսկսվի Մեխիկոյում, 2020 թվականի մայիսի 7-8-ը և կավարտվի Փարիզում, Ֆրանսիա, 2020 թվականի հուլիսի 7-10-ը[33]։ Պեկինի Գործողությունների պլատֆորմի և Կանանց նկատմամբ խտրականության բոլոր ձևերի վերացման մասին կոնվենցիայի (CEDAW) առաջընթացի քննարկումներն ու վերանայումները տեղի կունենան նաև մարտին Նյու Յորքում կայանալիք Կանանց կարգավիճակի հանձնաժողովի 64-րդ նիստում[34]։

2020 թվականի հոկտեմբերի 1-ին տեղի ունեցավ  հանդիպումը՝ նվիրված Կանանց չորրորդ համաշխարհային համաժողովի 25-րդ տարեդարձին, որտեղ Չինաստանը առաջարկեց Գենդերային հավասարության և կանանց հզորացման վերաբերյալ մեկ այլ համաշխարհային առաջնորդների հանդիպում անցկացնել 2025 թվականին[35]։

Վավերագրական ֆիլմ

խմբագրել

2015-ին տեղի ունեցավ «Ստեղծողները. մեկընդմիշտ» վավերագրական ֆիլմի պրեմիերան, որը նվիրված էր Կանանց կարգավիճակի չորրորդ համաշխարհային համաժողովին[36][37]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «The Fourth United Nation's Conference on Women in Beijing 1995». Women's National Commission (UK). Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 24-ին.
  2. O'Barr, Jean F. (1997), «United Nations Fourth World Conference on Women, Beijing, China (1995) – "Global Framework" of the Platform for Action», in DeLamotte, Eugenia; Meeker, Natania; O'Barr, Jean F. (eds.), Women imagine change: a global anthology of women's resistance from 600 B.C.E. to present, New York: Routledge, էջեր 502–510, ISBN 9780415915311
  3. «World Conference of the International Women's Year». United Nations. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 25-ին.
  4. «1980 World Conference on Women». 5th Women's World Conference. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 25-ին.
  5. «1985 World Conference on Women». 5th Women's World Conference. Վերցված է 2014 թ․ ապրիլի 25-ին.
  6. Siggins, Lorna (1996 թ․ հուլիսի 16). «Ireland still falling behind on gender and equality issues». The Irish Times (անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ փետրվարի 20-ին.
  7. Human Development Under Transition: Europe & CIS.. (1997). United States: UNDP, Regional Bureau for Europe and the CIS. p14
  8. «Fourth World Conference on Women, Beijing 1995». www.un.org. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 5-ին.
  9. «The Beijing Platform for Action: inspiration then and now». UN Women | The Beijing Platform for ActionTurns 20 (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 5-ին.
  10. «Fourth World Conference on Women». 1995 թ․ սեպտեմբերի 10. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 5-ին.
  11. «nobelprize.org». Վերցված է 2012 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
  12. Fester, Gertrude (1994). «Women's Rights Are Human Rights». Agenda: Empowering Women for Gender Equity. 20 (20): 76–79. doi:10.2307/4065874. JSTOR 4065874.
  13. Rucker, Philip (2013 թ․ սեպտեմբերի 25). «Hillary Clinton to lead review of progress for women since 1995 Beijing conference». The Washington Post.
  14. Michael E. Eidenmuller (2009 թ․ փետրվարի 13). «Top 100 Speeches of the 20th Century by Rank». American Rhetoric. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  15. «UN - Fourth World Conference on Women - Statements By Governments». UN.
  16. Nolundi (2017 թ․ ապրիլի 10). «Beverly[sic] Palesa Ditsie is the first out lesbian woman to address the United Nations about LGBT rights». South African History Online. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  17. «UN Fourth World Conference on Women - Statements by NGOs». UN.
  18. «Fourth World Conference on Women, Beijing 1995». United Nations. 2003 թ․ դեկտեմբերի 31. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  19. «Fourth World Conference on Women, Beijing 1995 [Governments]». United Nations. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  20. «Fourth World Conference on Women, Beijing 1995 [The United Nations and inter-governmental organizations]». United Nations. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  21. «Fourth World Conference on Women, Beijing 1995 [NGOs]». United Nations. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  22. 22,0 22,1 «Beijing Declaration of Indigenous Women». Indigenous Peoples Council on Biocolonialism.
  23. Green, Joyce (2007). «Balancing Strategies: Aboriginal Women and Constitutional Rights in Canada». Making Space for Indigenous Feminism.
  24. Sayers, Judith F.; Kelly A. MacDonald (2001). «A Strong and Meaningful Role for First Nations Women in Governance». First Nations Women, Governance and the Indian Act: A Collection of Policy Research Reports: 11.
  25. «Beijing Declaration of Indigenous Women». Third World Network. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 28-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 6-ին.
  26. «世妇会纪念公园在北京落成 28日投入使用» (չինարեն). Xinhua News Agency. 2004 թ․ սեպտեմբերի 29. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 10-ին.
  27. «Gloria Steinem Helps UN Women Unveil Beijing+20 Campaign». Look to the Stars. 2014 թ․ հուլիս. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
  28. [1] Արխիվացված 14 Հուլիս 2014 Wayback Machine
  29. UN Women. «Celebrating 25 years of championing women's rights» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2020 թ․ հուլիսի 16-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունիսի 6-ին.
  30. «Generation Equality» (PDF). NGOCSW.(չաշխատող հղում)
  31. «A/RES/73/340 - E - A/RES/73/340». undocs.org. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  32. «About Generation Equality | Get involved: Generation Equality: Realizing women's rights for an equal future». UN Women (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  33. «Generation Equality Forum Get involved: Generation Equality: Realizing women's rights for an equal future». UN Women (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  34. «CSW64 / Beijing+25 (2020) | Commission on the Status of Women». UN Women (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  35. «25 Years After UN Women's Meeting, Equality Remains Distant». US News. 2020 թ․ հոկտեմբերի 1. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 2-ին.
  36. MAKERS Team (2015 թ․ նոյեմբերի 20). «Go Behind the Scenes of the World Premiere of "MAKERS: Once And For All"». MAKERS. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
  37. «Once and for All». MAKERS. 2015 թ․ սեպտեմբերի 15. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 20-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կանանց կարգավիճակի համաշխարհային համաժողով (1995)» հոդվածին։