Երկիր ավետյաց (ֆիլմ, 1975)
Երկիր ավետյաց (լեհ.՝ Ziemia obiecana), լեհական ֆիլմ-դրամա, որ 1974 թվականին նկարահանել է ժամանակակից լեհ նշանավոր կինոռեժիսոր Անջեյ Վայդան Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր լեհ գրող Վլադիսլավ Ռեյմոնտի նույնանուն վեպի հիման վրա (վերնագիրն ունի հեգնական երանգ)։ Գործողությունները ծավալվում են 19-րդ դարի 80-ական թվականներին, արդյունաբերական Լոձ քաղաքում, դեռևս հում կապիտալիզմի պայմաններում։ Երեք ընկեր՝ լեհ շլյախտիչի զավակ Կարոլ Բորովեցկին (Դանիել Օլբրիխսկի), գերմանացի ֆաբրիկատիրոջ որդի Մաքս Բաումը (Անջեյ Սևերին) և հրեա Մորից Վելտը (Վոյցեխ Պշոնյակ) մտադրվում են հիմնել իրենց սեփական ֆաբրիկան։ Եվ, ինչպես սովորաբար է լինում, անհրաժեշտ նախնական կապիտալի կուտակումն ուղեկցվում է բարոյական զգալի կորուստներով։ Մորիցը, ստիպված, դիմում է վտանգավոր արկածախնդրության, Կարոլը զոհաբերում է իր սերը, սիրուհուն, որ հրեա մեծահարուստի կին էր, օգտագործում է որպես միջոց անձնական հաջողության հասնելու համար, կեղծ վկայություն է տալիս Աստվածաշնչի վրա երդվելով... Կինոնկարի վերջում հարստացած, բայց հոգեպես ընկած, խեղաթյուրված հերոսները հրաման են տալիս գնդակոծելու բողոքի ցույցի դուրս եկած բանվորներին։
 լեհ.՝ Ziemia obiecana | |
|---|---|
 | |
| Երկիր |  Լեհաստան |
| Ժանր | պատմական ֆիլմ, դրամա և գրական ստեղծագործության էկրանավորում |
| Թեմա | Լոձ |
| Հիմք | Ավետյաց երկիր |
| Թվական | փետրվարի 21, 1975[1], մայիսի 18, 1975[2], հուլիսի 17, 1975[2], օգոստոսի 6, 1975[2], հոկտեմբերի 1, 1976[2], դեկտեմբերի 23, 1976[2], նոյեմբերի 26, 1977[2], ապրիլի 13, 1979[2], օգոստոսի 11, 1980[2], օգոստոսի 8, 1981[2], փետրվարի 5, 1988[2] և հունվարի 10, 1992[2] |
| Լեզու | լեհերեն |
| Ռեժիսոր | Անջեյ Վայդա[3][4] |
| Սցենարի հեղինակ | Անջեյ Վայդա և Վլադիսլավ Ստանիսլավ Ռայմոնտ |
| Դերակատարներ | Դանիել Օլբրիխսկի[4], Վոյցեխ Պշոնյակ[4], Անդժեյ Սևերին, Կալինա Ենդրուսիկ, Բոժենա Դիկել, Ֆրանտիշեկ Պեչկա, Կազիմեժ Օպալինսկի, Անջեյ Լապիցկի, Զբիգնև Զապասևիչ, Պյոտր Ֆրոնչևսկի[4], Եժի Զելնիկ, Մարեկ Վալչևսկի, Էմիլյա Կրակովսկա և Վոյցեխ Սեմյոն |
| Օպերատոր | Վիտոլդ Սոբոչինսկի և Էդվարդ Կլոսինսկի |
| Երաժշտություն | Վոյցեխ Կիլյար |
| Մոնտաժ | Հալինա Պրուգար-Կետլինգ |
| Պատմվածքի վայր | Լոձ |
| Նկարահանման վայր | Լոձ |
| Տևողություն | 179 րոպե |
| Բյուջե | 31 300 000 zł |
 Ziemia obiecana (film) Վիքիպահեստում | |
Վայդան ներկայացրել է քաղաքի ցնցող պատկերը՝ կողտոտ ու վտանգներով լեցուն ֆաբրիկաներով և մեծահարուստների ցուցադրական-շքեղ տներով՝ զուրկ ճաշակից ու կուլտուրայից[5] : Կինոռեժիսորը գնացել է Չարլզ Դիքենսի, Էմիլ Զոլայի, Մաքսիմ Գորկու ոտնահետքերով։ Ֆիլմում զգացվում է նաև գերմանացի էքսպրեսիոնիստների՝ Կնոպֆի, Մայդների, Գրոշի ազդեցությունը, ովքեր իրենց ստեղծագործություններում արտացոլել են սոցիալական բողոքը[6]։
2015 թվականին Լոձի Լեհական կինեմատոգրաֆիայի թանգարանի անցկացրած հարցումների արդյունքներով Երկիր ավետյաց ֆիլմը առաջին տեղն է զբաղեցրել բոլոր ժամանակների լեհական լավագույն կինոնկարների ցանկում[7][8]։
Պարգևներ խմբագրել
1975 թվականին Մոսկվայի միջազգային 9-րդ կինոփառատոնում «Երկիր ավետյաց» կինոնկարն արժանացել է ոսկե մրցանակի[9]։ Ֆիլմը առաջադրվել է «Օսկար» կինոմրցանակի «Լավագույն օտարալեզու ֆիլմ» անվանակարգում[10][11]։
1975 թվականին Գդանսկում անցկացված լեհական խաղարկային ֆիլմերի 2-րդ փառատոնում «Երկիր ավետյաց»-ին շնորհվել է գլխավոր՝ «Ոսկե առյուծներ» մրցանակը։ Բացի այդ, մրցանակներ են ստացել կինոդերասան Վոյցեխ Պշոնյակը («Տղամարդու դերի լավագույն կատարում» անվանակարգում՝ Մորից Վելտի կերպարը վարպետորեն մարմնավորելու համար), բեմադրող նկարիչ Թադեուշ Կոսարևիչը, երաժշտության հեղինակ, կոմպոզիտոր Վոյցեխ Կիլարը (ֆիլմում հնչող վալսը նրա լավագույն ստեղծագործություններից մեկն է համարվում)։
1976 թվականին Վալյադոլիդի կինոփառատոնում Անջեյ Վայդայի «Երկիր ավետյաց»-ը արժանացել է «Ոսկե հասկ» մրցանակի։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ http://www.filmweb.pl/Ziemia.Obiecana
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 https://www.imdb.com/title/tt0072446/releaseinfo
- ↑ http://www.imdb.com/title/tt0072446/
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 http://stopklatka.pl/film/ziemia-obiecana-1974
- ↑ «Ziemia obiecana». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 5-ին.
- ↑ «The Promised Land (Ziemia Obiecana) - screening at the Polish Film Festival». Meetup (գերմաներեն). Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 4-ին.
- ↑ kb (2015 թ․ դեկտեմբերի 28). «POLSKA – NAJLEPSZE FILMY według wszystkich ankietowanych». Muzeum Kinematografii w Łodzi (լեհերեն). Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 4-ին.(չաշխատող հղում)
- ↑ ««Земля обітована» Анджея Вайди - найкращий польський фільм усіх часів». Polskie Radio dla Zagranicy. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 4-ին.
- ↑ «1975 :: 34th Moscow International Film Festival». web.archive.org. 2013 թ․ հունվարի 16. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 16-ին. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 4-ին.
- ↑ «The 48th Academy Awards | 1976». Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 4-ին.
- ↑ «Помер польський режисер Анджей Вайда». Українська правда _Життя. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 4-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Земля обітована(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Երկիր ավետյաց (ֆիլմ, 1975)» հոդվածին։ |