Եվգենի Անդրիկանիս
Եվգենի Նիկոլայի Անդրիկանիս (դեկտեմբերի 27, 1909, Փարիզ, Ֆրանսիա[1] - դեկտեմբերի 19, 1993, Մոսկվա, Ռուսաստան), սովետական օպերատոր, ռեժիսոր, սցենարիստ և դերասան է։ 1982 թ. ճանաչվել է ՌԽՖՍՀ-ի ժողովրդական դերասան։ 1978 թ. ստացել է Լենինի մրցանակ, 1968 թ. դարձել է Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցության (ԽՄԿԿ) անդամ։
Եվգենի Անդրիկանիս Евгений Андриканис | |
---|---|
Ծնվել է | դեկտեմբերի 27, 1909 |
Ծննդավայր | Փարիզ, Ֆրանսիա[1] |
Մահացել է | դեկտեմբերի 19, 1993 (83 տարեկան) |
Մահվան վայր | Մոսկվա, Ռուսաստան |
Գերեզման | Պրեոբռաժենսկոե գերեզմանատուն |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն, Խորհրդային Ռուսաստան և ԽՍՀՄ |
Կրթություն | Մոսկվայի Գերասիմովի անվան կինեմատոգրաֆիայի ինստիտուտ |
Մասնագիտություն | կինոօպերատոր, կինոռեժիսոր և սցենարիստ |
Ամուսին | Galina Pyshkova? և Galina Nikolayevna Zakharova? |
Ծնողներ | Նիկոլայ Անդրիկանիս (հայր) Եկատերինա Շմիդ (մայր) |
Կուսակցություն | ԽՄԿԿ |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Անդամություն | ԽՍՀՄ կինեմատոգրաֆիստների միություն |
Երեխաներ | Տատյանա Լավրովա |
Կայք | IMDb |
Կենսագրություն
խմբագրելԾնվել է 1909 թ. դեկտեմբերի 14 Փարիզում։ Նիկոլայ Ադամի Անդրիկանիսի (1876-1947) և Եկատերինա Պողոսի Շմիդի (Ն.Պ. Շմիտի քույր) երրորդ զավակն է։ Վերադարձել են Մոսկվա 1916 թ.։ 1928 թ. երեկոյան ուսում է սկսել որպես կինոօպերատոր կինոտեխնիկումում։ Ցերեկը աշխատում էր որպես Գոսկինոյի կինոֆաբրիկայի օպերատորի օգնական։ Ավարտել է ՎԳԻԿ-ի օպերատորական բաժինը 1932 թ. (Ա.Ա. Լեվիցկիի արհեստանոց)։ 1933-1934 թթ. ծառայել է Կարմիր բանակում։ 1937 թ.-ից եղել է «Մոսֆիլմ» -ի օպերատոր, վավերագրական և խաղարկային կինոյի ռեժիսոր։ Մինչև ինքնուրույն աշխատանքի անցնելը եղել է «Նրբագեղ կյանք», «Երազողները», «Տիեզերական չվերթ», «Հաղթողների սերունդ» ֆիլմերի օպերատորի օգնականը։ Առաջին աշխատանքներից ամենանշանակալիցը դարձել է Յուլի Ռայզմանի «Մաշենկա» ֆիլմը։ 1942-1944 թթ. եղել է ռազմաճակատային կինոխմբերի օպերատոր։ 1960 թ.-ից հանդես էր գալիս որպես ռեժիսոր։ Իր ստեղծած ֆիլմերից է «Հյուսիսային վիպակ»-ը, որը պատմում է ռուսական սպայի՝ Պողոս Բեստուժևի և 60-ական թթ.-ի լենինգրադյան նկարչի մասին։ 1966 թ.-ի կեսերին Անդրիկանիսը հեռացավ «Մոսֆիլմ»-ից և սկսեց աշխատել հեռուստատեսությունում։ Հետագայում դարձել է վավերագրական կինոյի ռեժիսոր։ Մահացել է 1993 թ. դեկտեմբերի 19-ին։ Թաղված է Մոսկվայի Պրեոբրաժենսկու գերեզմանատանը։ Նրա դուստրը ՌԽՖՍՀ–ի ժողովրդական դերասանուհի Տ. Ե. Լավրովան է։
Մրցանակներ
խմբագրել- 1954 թ.- Կաննի միջազգային կինոփառատոնի մրցանակ օպերատորական աշխատանքի համար «Ալբանիայի մեծ մարտիկ Սկանդերբեգը» ֆիլմում
- 1975 թ.- Վասիլև եղբայրների անվան ՌԽՖՍՀ–ի պետական մրցանակ «Համաձայնության ճանապարհներով, համագործակցության ճանապարհներով» ֆիլմի համար
- 1978 թ.- Լենինի պարգև «Լենինյան ուղիով» ֆիլմի համար
- 1982 թ.- ՌԽՖՍՀ-ի ժողովրդական դերասան
- «Պատվո նշան» շքանշան և մեդալներ
Ֆիլմագրություն
խմբագրելՈրպես օպերատոր
խմբագրել- «Գավրոշ» (1937)
- «Ճահճային զինվորներ» (1938)
- «Առաջին հեծելազորը» (1941)
- «Մաշենկա» (1942)
- «Օրեր և գիշերներ» (1943)
- «Մոսկվայի երկինքը» (1944)
- «Մեր երկրի երիտասարդությունը» (վավերագրական, 1945)
- «Հին վոդևիլ» (1946)
- «Մարիտե» (1947)
- «Երեք հանդիպում» (1948)
- «Պռժևալսկի» (1951)
- «Ալբանիայի մեծ մարտիկ Սկանդերբեգը» (Ալբանիայի հետ համատեղ 1953)
- «Օթելլո» (1955)
- «Պատմություններ Լենինի մասին» (1957)
- «Երեք ծովերի հետևում» (Հնդկաստանի հետ համատեղ 1957)
Որպես ռեժիսոր
խմբագրել- «Հյուսիսային վիպակ» (1960)
- «Մահապատժի ենթարկված արևածագին» (1964)
- «Ճանապարհորդություն Ֆրանսիայով» (վավերագրական, 1970)
- «Ֆրանսիայի որդին» (վավերագրական, 1970)
- «Հանուն խաղաղության և ընկերության» (վավերագրական, 1971)
- «Լենինյան ուղիով» (վավերագրական, 1976)
- «Մոսկվա-Փարիզ» (վավերագրական, 1976)
- «Հիշողության ճանապարհներով» (վավերագրական, 1979)
- «Սովետական սպորտ համար 6» (1986)
- «Նրանք և մենք» (վավերագրական, 1986)
- «Նա գրավում էր Զիմնին» (1987)
- «Ապրում էր անփույթ մարդը» (1988)
- «Տուն Կոմունայի հրապարակի վրա» (1988)
- «Նիկոլայ Բուխարին» (1989)
- «Յուրի Աֆանասև։ Դիրքի որոշում» (1990)
- «Եթե ես միլիոն ունենայի» (1991)
Որպես սցենարիստ
խմբագրել- «Հյուսիսային վիպակ» (1960)
- «Նրանք և մենք» (վավերագրական, 1986)
- «Նա գրավում էր Զիմնին» (1987)
- «Տուն Կոմունայի հրապարակի վրա» (1988)
- «Եթե ես միլիոն ունենայի» (1991)
Որպես դերասան
խմբագրել«Աչքեր» (էպիզոդիկ դեր) (1992)
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 Андриканис Евгений Николаевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.