Վիքիպեդիա

Դոմենիկո Գիռլանդայո

Դոմենիկո Գիռլանդայո (իտալ.՝ Domenico Ghirlandaio) կամ Դոմենիկո դի Տոմազո Կուրադի դի Դոֆֆո Բիգորդի (Domenico di Tommaso Curradi di Doffo Bigordi, հունիսի 2, 1448[1], Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն - հունվարի 11, 1494, Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն[2])՝ վերածննդի դարաշրջանի իտալացի նկարիչ։

Դոմենիկո Գիռլանդայո
իտալ.՝ Domenico Ghirlandaio
Ի ծնեDomenico Ghirlandaio
Ծնվել էհունիսի 2, 1448[1]
ԾննդավայրՖլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն
Վախճանվել էհունվարի 11, 1494 (45 տարեկան)
Մահվան վայրՖլորենցիա, Ֆլորենցիայի Հանրապետություն[2]
Քաղաքացիություն Ֆլորենցիայի Հանրապետություն
ԴավանանքՀռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի
Մասնագիտություննկարիչ
ՈճԻտալական Վերածնունդ
Թեմաներգեղանկարչություն
Ուշագրավ աշխատանքներՏորնաբուոնիի մատուռը և Sassetti Chapel?
ՈւսուցիչԱլեսիո Բալդովինետի[3] և Անդրեա դել Վեռոկկիո
ԱշակերտներՄիքելանջելո, Սեբաստիանո Մաինարդի, Master of the Fiesole Epiphany?, Ռինդոլֆո Գիրլանդայո և Ֆրանչեսկո Գրանաչի
ԶավակներՌինդոլֆո Գիրլանդայո[2]
ԱզգականներՍեբաստիանո Մաինարդի[4][5]
Կայքdomenico-ghirlandaio.org​(անգլ.)
 Domenico Ghirlandaio Վիքիպահեստում

Գիռլանդայոն այսպես կոչված ֆլորենտական վերածննդի երրորդ սերնդի ներկայացուցիչներից է՝ Անդրեա դել Վերոկկիոյի, Պոլայոլո եղբայրների և Սանդրո Բոտիչելլիի հետ մեկտեղ։ Նա հիմնել և մեծ արդյունավետությամբ օգտագործել է մի ընդարձակ արվեստանոց, որտեղ նրան աշխատակցել են իր հարազատ եղբայրները՝ Դավիդե և Բենեդետո Գիռլանդայոները, կնոջ եղբայրը՝ Բաստիանո Մեյնարդին, ավելի ուշ՝ նաև որդին՝ Ռիդոլֆո Գիրռանդայոն։ Գիռլանդայոյի արվեստանոցում վրպետության դասեր են ստացել բազմաթիվ շնորհալի աշակերտներ, այդ թվում՝ Բուոնարոտի Միքելանջելոն, ով հետագայում մեծագույն հռչակի արժանացավ։ Գիռլանդայոն կարողանում էր կրոնական թեմաներով արված նկարների համատեքստում մեծ վարպետությամբ ներառել ժամանակակիցների դիմանկարները, իր ժամանակի կյանքի ու կենցաղի տարրերը, որի շնորհիվ մեծ ժողովրդականություն է ձեռք բերել և առատ վարձատրության արժանացել[6]։

Կենսագրություն

խմբագրել

Դոմենիկոն տարիքով ամենամեծն էր Տոմասո Բիգորդիի՝ առաջին կնոջից ունեցած վեց զավակներից, որոնցից երեքը մահացել են վաղ հասակում։ Մահացել է նաև մայրը՝ Անտոնիան, և 1464 թվականին հայրն ամուսնացել է երկրորդ անգամ, ունեցել ևս երկու զավակ։ Դոմենիկոյի խորթ քույրը՝ Ալեսսանդրան, 1494 թվականին ամուսնացել է նկարիչ Բաստիանո Մեյնարդիի հետ[7]։

Ջորջո Վազարին վկայում է, որ Դոմենիկոն նախ աշկերտել է հորը, ով մասնագիտությամբ ոսկերիչ էր, զբաղվում էր նաև մետաքսեղենի մանր առևտրով։ Հայրենի Ֆլորենցիայում նա մեծ համբավ էր ձեռք բերել աղջիկների, կանանց համար ծաղկաշղթայի՝ գիռլանդի տեսք ունեցող մետաղյա գլխազարդեր վարպետորեն պատրաստելու շնորհիվ (այստեղից էլ ծագել է տոհմի Գիռլանդայո մականունը)[8]։ Վազարին հիշատակում է, որ պատանի Դոմենիկոն շատ արագ և մեծ նմանությամբ պատկերում էր հոր արհեստանոցն այցելողներին, անցորդներին[8]։ Այնուհետև նա Ալեսսո Բալդովինետիի արվեստանոցում նկարչության ու խճանկարչության դասեր է առել, հետագայում, ըստ պատմաբան Գյունտեր Պասավենտիի, սովորել է նաև Անդրեա դել Վերոկկիոյի մոտ[9]։ Դոմենիկո Գիռլանդայոն սերտ կապեր է պահպանել ֆլորենտացի համբավավոր այլ արվեստագետների, այդ թվում՝ Բոտիչելլիի, ինչպես նաև՝ ումբրիացի նկարիչ Պերուջինոյի հետ և ինքն էլ դարձել է արվեստագետների մի նշանավոր տոհմի հիմնադիր։

Գրականություն

խմբագրել
  • Jean K. Cadogan, Domenico Ghirlandaio: Artist and artisan, Yale University Press, (2000), 9780300087208
  • André Chastel, Art of the Italian Renaissance, Alpine Fine Arts Collection (UK) Ltd., (1983) 0 88168 139 3
  • John T. Paoletti and Gary M. Radke, Art in Renaissance Italy, Laurence King Publishing, 3rd edition (2005) 9781856694391
  • Artur Rosenauer, Review of Domenico Ghirlandaio: Artist and Artisan by Jean K. Cadogan, Mutual Art.com, [1] (Sept 2003)
  • Giorgio Vasari, Lives of the Painters- Domenico Ghirlandaio, [2] Արխիվացված 2015-03-10 Wayback Machine

Պատկերասրահ

խմբագրել
  •  
    Ջովաննի Տորնաբուոնիի դիմանկարը (1488)
  •  
    Մարիամի փորձությունը (Որմնանկար 1488
  •  
    Տղամարդու դիմանկար
  •  
    Ծերունին թոռան հետ
  •  
    Երիտասարդ կնոջ դիմանկար
  •  
    Մոգերի երկրպագությունը
  •  
    Տիրամայրը մանկան հետ
  •  
    Տիրամայրը՝ փառավորյալ
  •  
    Սուրբ Հիերոնիմոս
  •  
    Խորհրդավոր ընթրիք
  •  
    Առաքյալների կոչունքը
  •  
    Դրվագ ,,Խորհրդավոր ընթրիք,,-ից

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ 1,0 1,1 Corriere della Sera (իտալ.) — Milano: RCS MediaGroup, 1876. — ISSN 1120-4982; 1128-2568; 2499-2542
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Union List of Artist Names — 2017.
  3. ↑ Cadogan J. K. (unspecified title) — 2000.
  4. ↑ http://www.treccani.it/enciclopedia/bastiano-mainardi_(Dizionario_Biografico)/
  5. ↑ https://www.nationalgallery.org.uk/paintings/workshop-of-domenico-ghirlandaio-portrait-of-a-girl
  6. ↑ Rolf Toman
  7. ↑ Jean K. Cadogan
  8. ↑ 8,0 8,1 Vasari's Life of Domenico Ghirlandaio
  9. ↑ Passavant, Gunter: Verrochio Sculptures Paintings & Drawings (Phaidon. London.1969) p.45

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դոմենիկո Գիռլանդայո» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Դոմենիկո_Գիռլանդայո&oldid=10048668» էջից