Գրաավիլոհի
Գրաավիլոհի (ֆիններեն՝ graavilohi), գրավլաքս (շվեդ.՝ gravlax կամ gravad lax, հոլ.՝ gravad laks, դան․՝ gravlaks, էստ․՝ graavilõhe, իսլ.՝ graflax, բառացի «գերեզմանային սաղմոն»), ձկնուտեստ, որը դասվում է սառը խորտիկների դասին։ Ուտեստը բնորոշ է Հյուսիսային Եվրոպայի երկրներին, հատկապես Ֆինլանդիային, Շվեդիային, Նորվեգիային, Դանիային և Իսլանդիային։ Գրաավիլոհին իրենից ներկայացնում է բարձր որակի հում ձուկ, որը մարինացվում է։ Սովորաբար մատուցվում է սառը վիճակում՝ սամիթի և մանանեխի սոուսով, կարելյան բլիթներով։ Մատուցվում է հացի վրա քսված կամ եփած կարտոֆիլով։
 | |
|---|---|
 Գրաավիլոհիի բաղադրիչները | |
| Սկանդինավյան երկրներ | |
| Ծագում | |
| Տեսակ | ձկնուտեստ |
| Ենթատեսակ | հում ձկից ուտեստ և salmon dish? |
| Առաջացման երկիր | Նորվեգիա, Դանիա, Շվեդիա, Ֆինլանդիա, Իսլանդիա |
| Բաղադրամասեր | |
| Հիմնական | ձուկ, հաց, կիտրոն, սև պղպեղ, աղ |
| Հնարավոր | կոնյակ, |
 Gravad lax Վիքիպահեստում | |
Անվան ծագումնաբանություն խմբագրել
Գրաավի- արմատը, գրավ- (graavi, grav) ծագում է հյուսիսգերմանական gräva «փորել» արմատից, որը իր հերթին առաջացել է *grabą, *grabō «փոս», «գերեզման» բառույթներից, որն էլ իր հերթին ծագում է հնդեվրոպական *ghrebh- «փորել» արմատից[1][2]։ Այդ անվանումը հղվում է պատրաստման միջնադարյան ավանդույթին, որի համար նախատեսված ձուկը բռնվում էր պարտադիր նեղուցներից։ Այնուհետ ձուկը աղ էր դրվում։ Այս մեթոդը սկզբնական շրջանում կիրառվում էր նաև իսլանդական հաուկարլ և շվեդական սյուրստրեմինգ պատրաստելու համար[3]։
Պատրաստման գործընթացը խմբագրել
Հիմնական բաղադրամասերն են՝ գետի կամ ծովի ձուկ (Ատլանտյան սաղմոն, կարմրախայտ, կարելի է օգտագործել նաև խոշոր սիգ), աղ, շաքարավազ, սամիթ։ Ձկնային ֆիլեն ցանվում է աղով, շաքարով, սամիթով և պղպեղով։ Այնուհետև փաթաթում են ֆոլգայով։ Հաճախ ավելացնում են նաև 20- 30 գրամ ջին, կոնյակ, բրենդի կամ կալվադոս[4] և պահվում է 3-4 օր սառը վայրում՝ հաճախ ճնշման տակ։ Արդյունքում ձուկը ենթարկվում է մասնակի ֆերմենտացիայի և ստանում է յուրահատուկ համ։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Mikä pilasi hauen maineen? Արխիվացված 2013-12-02 Wayback Machine Lappilainen (ֆին.)
- ↑ grav Svenska Akademiens ordbok; столбцы G851, 868
- ↑ История блюда и рецепт (на англ. языке) Արխիվացված 2014-02-27 Wayback Machine(անգլ.)
- ↑ Graavilohi Kotikokki (ֆին.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գրաավիլոհի» հոդվածին։ |