Բրունո Լիլիեֆորս
Բրունո Անդերս Լիլիեֆորս (շվեդ.՝ Bruno Liljefors, մայիսի 14, 1860[1][2][3][…], Ուպսալա, Շվեդիա[2][4] - դեկտեմբերի 18, 1939[2][3][5][…], Ուպսալա, Շվեդիա[2][6]), շվեդ գեղանկարիչ, անիմալիստ, դիմանկարիչ և բնանկարիչ։ Ազգային ռոմանտիկական ուղղության ներկայացուցիչ։
Բրունո Լիլիեֆորս | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մայիսի 14, 1860[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Ուպսալա, Շվեդիա[2][4] |
| Վախճանվել է | դեկտեմբերի 18, 1939[2][3][5][…] (79 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Ուպսալա, Շվեդիա[2][6] |
| Քաղաքացիություն |  Շվեդիա[7] |
| Մասնագիտություն | նկարիչ, կոմիքսների հեղինակ և կոմիքսների արտիստ |
| Ժանր | դիմապատկեր |
| Թեմաներ | գեղանկարչություն |
| Ուշագրավ աշխատանքներ | Գանգուրներ, Աղվեսի ընտանիքը և Eider Ducks? |
| Աշակերտներ | Ignácz Caroly Beôrecz?, Անդերս Վահլգրեն, Դրիկա Գրունդբերգ, Գունար Ստիերբերգ և Բերտիլ Տեգտստրյոմ |
| Անդամակցություն | Երազների գաղութ |
| Հայր | Anders Liljefors?[8] |
| Զավակներ | Anders Liljefors? և Lindorm Liljefors? |
ստորագրություն | |
 Bruno Liljefors Վիքիպահեստում | |
Կոմպոզիտոր Ռուբեն Լիլիեֆորսի եղբայրը։
Կենսագրություն խմբագրել
Բրունո Լիլիեֆորսը ծնվել է 1860 թվականին, Ուփսալայում։ Երեխա ժամանակ հաճախ է հիվանդացել և շատ ժամանակ անցկացրել տանը։ Վաղ մանկությունից սովորել է նկարչություն։ Մի փոքր մեծանալով՝ առողջությունը բարելավելու համար սկսել է սպորտով զբաղվել։ Պարբերաբար մարմնամարզությամբ զբաղվելու, անտառում զբոսնելու և որսորդության շնորհիվ հնարավորություն է ստացել ավելի ու ավելի մոտիկից շփվել վայրի բնության հետ։ Բայց միևնույն ժամանակ, Լիլիեֆորսի նկարչության նկատմամբ հետաքրքրությունը չի մարել։ 1879-1882 թվականներին սովորել է Ստոկհոլմի Գեղարվեսի թագավորական ակադեմիայում։ Նա անմիջապես ճանաչվել է որպես նկարիչ։ Նրա առաջին գործերը, որոնք նկարվել են Թագավորական ակադեմիայում, հաճախ քննադատության էին ենթարկվում։ 22 տարեկանում թողել է ուսումը և ուղևորվել եվրոպական քաղաքներ։
Ուսումը շարունակելու համար բնակություն է հաստատել Դյուսելդորֆում, որտեղ 1882-1883 թվականներին մասնավոր դասեր է ստացել անիմալիստ նկարիչ Կառլ Ֆրիդրիխ Դեյկերից ։ Ավելի ուշ այցելել է Բավարիա, Իտալիա և Ֆրանսիա։ Մտերիմ է եղել նկարիչներ Անդերս Լեոնարդ Ցորնի (1860-1920) և Կառլ Ուլոֆ Լարսոնի (1853-1919) հետ, որոնք մեծ ազդեցություն են ունեցել նրա ստեղծագործական զարգացման վրա։
Վերադառնալով հայրենիք՝ աստիճանաբար զարգացել է նրա վարպետությունը, և նա հայտնի է դարձել որպես անիմալիստ նկարիչ։ 1889 թվականին Լիլիեֆորսին առաջարկեմ են 2 տարի փոխարինել Գյոթեբորգի Վալանդ արվեստի դպրոցի տնօրեն Կարլ Լարսոնին։ 1906 թվականին Լիլիեֆորսը նշանակվել է Բեռլինի արվեստի ակադեմիայի ղեկավար։
Մահացել է 1939 թվականին, Ստոկհոլմում։ Թաղված է Ուփսալայի հին գերեզմանատանը։
Ստեղծագործական ուղի խմբագրել
Լիլիեֆորսը 19-րդ դարի վերջի և 20-րդ դարի սկզբի Շվեդիայի լավագույն անիմալիստ նկարիչներից է։ Նա վայրի բնության մեջ թռչունների և կենդանիների իրատեսական պատկերների հեղինակ էր։ Բրունո Լիլիեֆորսին կոչում են վայրի բնության մեծ գեղանկարիչ, նրա ստեղծագործություններում կենսաբանական սկզբունքները զուգորդվում են իրատեսական իմպրեսիոնիզմի վարպետության հետ, գիտությունը դարձնելով արվեստի մաս։ Իր ողջ կյանքի ընթացքում Լիլիեֆորսը մոլեգին որսորդ էր, և հաճախ էր պատկերում գիշատչի և որսորդի գործողությունները (օրինակ՝ աղվեսի նապաստակ որսալը, արծիվի այգերուկ, ճուռակի ցախաքլոր որսալը և այլն)։ Նրա նկարներում պակասում է սենտիմենտալությունը։
Իմպրեսիոնիստների ազդեցության շնորհիվ նա սկսել է ավելի շատ ուշադրության դարձնել շրջակա միջավայրին և լույսի ազդեցությանը, այնուհետև անցել է մոդեռնիզմի։ Ժամանակին Լիլիեֆորսը եղել է արվեստում վայրի բնության պատկերման ռահվիրա, նրա կողմից սահմանվել են անիմալիզմի և բնանկարի չափանիշներ, որոնք էականորեն ազդել են 20-րդ դարում այդ արվեստի տեսակի հետագա զարգացման վրա։
1896 թվականին Լիլիեֆորսը Բեռլինում կայացած Գեղարվեստի միջազգային ցուցահանդեսում արժանացել է փոքր ոսկե մեդալի։ Եղել է Ռոստոկի համալսարանի պատվավոր դոկտոր։
Ստեղծագործությունները գտնվում են Շվեդիայի ազգային թանգարանում[9], Գյոթեբորգի գեղարվեստի թանգարանում, Տիելի պատկերասրահում և Ուփսալայի համալսարանում։
Պատկերասրահ խմբագրել
-
Մանգաղաթևներ, 1886 -
Վայրի բադեր որսացող աղվեսը, 1913 -
Ծովային արծվի բույնը, 1907 -
Կարապներ, 1920
- Ձմեռային բնանկարներ
-
Սպիտակ նապաստակ, 1908 -
Ձմեռային լանդշաֆտ կարմրակուծիներով,1891 -
Ձմեռային լանդշաֆտ արևածագին, 1900 -
Սպիտակ նապաստակ
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Bruno A Liljefors (շվեդերեն) — 1917.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Bruno Andreas Liljefors (նիդերլ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Uppsala domkyrkoförsamlings kyrkoarkiv, Födelse- och dopböcker, huvudserie, SE/ULA/11632/C a/9 (1858-1861), bildid: A0016405_00022
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Nationalencyklopedin (շվեդերեն) — 1999.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Uppsala domkyrkoförsamlings kyrkoarkiv, Död- och begravningsböcker, SE/ULA/11632/F/15 (1935-1942), bildid: 00150932_00263, sida 260 — P. 260.
- ↑ Շվեդիայի Ազգային թանգարանի նկարիչների ցանկ — 2016.
- ↑ Շվեդիայի 1880 թվականի մարդահամար (շվեդերեն) — Riksarkivet.
- ↑ "Bruno Liljefors". Nationalmuseum
Այլ աղբյուրներ խմբագրել
- Allan Ellenius (1996) Bruno Liljefors: Naturen som livsrum (Bonnier Alba) 978-9134517943
- Tor Harald Hedberg (2010) Bruno Liljefors (Nabu Press) 978-1149622391
- Martha Hill (1987) Bruno Liljefors the Peerless Eye (Doubleday) 978-0385243612
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բրունո Լիլիեֆորս» հոդվածին։ |