Բերդ (քաղաք)
| Այս հոդվածը կարող է վիքիֆիկացման կարիք ունենալ Վիքիպեդիայի որակի չափանիշներին համապատասխանելու համար։ Դուք կարող եք օգնել հոդվածի բարելավմանը՝ ավելացնելով համապատասխան ներքին հղումներ և շտկելով բաժինների դասավորությունը, ինչպես նաև վիքիչափանիշներին համապատասխան այլ գործողություններ կատարելով։ |
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Բերդ (այլ կիրառումներ)
Բերդ (
արտասանություն), քաղաք Հայաստանի Տավուշի մարզում։
| Քաղաք | ||
|---|---|---|
| Բերդ | ||
.JPG) Բերդի համայնապատկեր | ||
| Երկիր |  Հայաստան | |
| Մարզ | Տավուշ | |
| Համայնք | Բերդ | |
| Ղեկավար | Հարություն Մանուչարյան | |
| Հիմնադրված է | 898 թ. | |
| Այլ անվանումներ | Ոլորուտ, Բերդագյուղ, Բերդ ավան, Բերդ քաղաք, Բերդ համայնք | |
| Մակերես | 3,5 կմ² | |
| ԲԾՄ | 930 մ | |
| Բնակչություն | 7 800[1] մարդ (2015) | |
| Ազգային կազմ | Հայեր | |
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | |
| Ժամային գոտի | UTC+4 | |
| Հեռախոսային կոդ | +374 (267) | |
| Փոստային ինդեքս | 4201 | |
| Ավտոմոբիլային կոդ | 5 | |
| ||
Անվանում խմբագրել
Բերդը իր անունը ստացել է տեղական ամրոցից (Ցլիկ Ամրամի բերդից)։
Աշխարհագրություն խմբագրել
Գտնվում է Տավուշ գետի ձախ ափին, հեռավորությունը Երևանից 202 կմ է։ Շրջապատված է ոչ բարձր սարերով։ Մարզկենտրոն Իջևան քաղաքից հեռու է 54 կմ դեպի արևելք։
Պատմություն խմբագրել
Պատմամշակութային կառույցներ խմբագրել
Բերդ քաղաքը և հարակից տարածքները հարուստ են պատմամշակութային հուշարձաններով։ Այստեղ են գտնվում բազմաթիվ բերդեր, վանական համալիրներ, եկեղեցիներ, գյուղատեղիներ, հին գերեզմանոցներ և այլն[2]։
2002 թվականի դրությամբ Բերդ քաղաքում պետության կողմից հաշվառվել և ներառվել են պետության կողմից պաշտպանվող հուշարձանների ցանկում 57 անուն հուշարձան[2]։
Տավուշի բերդ խմբագրել
Բերդ քաղաքի ծայրամասում է գտնվում Տավուշի բերդը, որը երբեմն անվանում են Ցլիկ Ամրամի բերդ։ Տավուշի բերդի հիմնադրման թվականն անհայտ է։ 10-րդ դարի սկզբին այն եղել է Աշոտ Երկաթի փոխարքաների նստավայր (հիմնականում Ցլիկ Ամրամի)։ 10-11-դարերում ամրոցը անցել է լոռեցի Կյուրիկյաններին։
Բնակչություն խմբագրել
Բերդի ազգաբնակչության փոփոխությունը.[3]
| Բնակչության 1831-2016 թվականների վիճակագրություն | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Տնտեսություն խմբագրել
Բերդում զարգացած է սննդի արդյունաբերությունը։ Բնակչությունը զբաղվում է նաև անասնապահությամբ, մեղվաբուծությամբ, այգեգործությամբ, խաղողագործությամբ, ծխախոտի և կարտոֆիլի մշակությամբ։
Կրթություն խմբագրել
Գործում են նախադպրոցական հաստատություն, 4 հանրակրթական գեղարվեստի և մարզական դպրոցներ, «Ալիք» համալսարանի մասնաճյուղը, պետական քոլեջ, պատմական թանգարան, գրադարաններ, մշակույթի տուն և այլն[4]։
Հայտնի անձինք խմբագրել
- Ժիրայր Անանյան` հայ դրամատուրգ, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ
- Գնել Մեջլումյան` հայ ըմբիշ, Երիտասարդների աշխարհի և Եվրոպայի չեմպիոն, մեծահասակների Եվրոպայի չեմպիոն
- Նարինե Աբգարյան` ժամանակակից հայ արձակագիր, բլոգեր, գրող։
- ԼԵՎՈՆ ԲԵԿ՝ ռազմական և քաղաքական գործիչ։
- Մարուսյա Սաղումյան՝ Վաստակավոր մանկավարժ։
- Արտավազդ Երիցյան՝ դերասան,մշակույթի գործիչ։
- Արա Աբգարյան՝ Գեղանկարիչ։
- Արման Նավասարդյան՝ դերասան,Սոս Սարգսյանի անվան համազգային թատրոնի տնօրեն։
- Անդրանիկ Նավասարդյան՝ գուսան։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Հայաստանի Հանրապետության մշտական բնակչության թվաքանակը 2015 թվականի հուլիսի 1-ի դրությամբ,»։ Վերցված է 2015 Օգոստոսի 9
- ↑ 2,0 2,1 Հայաստանի կառավարության որոշում N 1929-Ն, ընդունված 30.12.2004 թվականին։
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 44»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին։ Վերցված է 2014 Մայիսի 24
- ↑ «Հայաստան» հանրագիտարան։ Երևան: ՀՀ Գիտությունների ակադեմիա։ 2012։ էջ 1164։ ISBN 978-5-89700-040-1
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Բերդի տեսարժան վայրերը (անգլ.)