Բեհրուզ Վոսուգի (պարս.՝ بهروز وثوقی, ծննդյան անունը Խալիլ Վոսուգի[1] պարս.՝ خلیل وثوقی, մարտի 10, 1938(1938-03-10), Խոյ, Արևմտյան Ադրբեջան, Իրան[2]) իրանցի դերասան, հեռուստահաղորդավար և մոդել, նկարահանվել է ավելի քան 90 ֆիլմերում և պիեսներում[3], նա նաև աշխատել է հեռուստատեսությունում, ռադիոյում և թատրոնում։ Նրա աշխատանքը նրան ճանաչում է բերել մի քանի միջազգային կինոփառատոներում, այդ թվում՝ 1974 թվականին Հնդկաստանի միջազգային կինոփառատոնի լավագույն դերասանի և 2006 թվականին Սան Ֆրանցիսկոյի միջազգային կինոփառատոնի Կյանքի նվաճումների մրցանակները[4]։

Բեհրուզ Վոսուգի
պարս.՝ بهروز وثوقي
Ծնվել էմարտի 10, 1938(1938-03-10) (86 տարեկան)
ԾննդավայրԽոյ, Արևմտյան Ադրբեջան, Իրան
Քաղաքացիություն Իրան
Մասնագիտությունդերասան և հեռուստատեսային դերասան
Ամուսին(ներ)Գուգուշ
Համատեղ ապրող(ներ)Pouri Banai?
behrouzvossoughi.com

Անձնական կյանք խմբագրել

 
Բեհրուզ Վոսուգի Քեյսարում, 1969 (ֆիլմ)

Բեհրուզը ծնվել է Իրանի Խոյ քաղաքում։ Նա տեղափոխվել է Թեհրան, երբ դեռահաս էր։ Նա ունի երկու եղբայր՝ Չանգիզ Վոսուգին և Շահրադ Վոսուգին։ Վոսուգին ամուսնացել է 1970-ական թվականներին իրանցի երգչուհի Գուգուշի հետ, սակայն նրանց ամուսնությունը կարճ է տևել[5]։ Ներկայումս նա ապրում է Կալիֆորնիայի Մարին կոմսությունում իր կնոջ՝ Քաթայուն «Քեթի» Ամջադիի հետ (նաև հայտնի է որպես Քեթրին Վոսուգի)[6]։

Կարիերա խմբագրել

Նա սկսեց նկարահանվել Սամվել Խաչիկյանի հետ «Թուֆան դար Շահրե Մա» և Աբբաս Շաբավիզի «Գոլ գոմշոդեհ» (1962) ֆիլմերում և դարձավ գլխավոր աստղ՝ «Քեյսար» (1969) վրեժխնդրության դրամայում, որի ռեժիսորը Մասուդ Քիմիային է։ Այս դերի համար Վոսուգին ստացել է Սեպաս կինոփառատոնի լավագույն դերասանի մրցանակը։ Նա շարունակեց համագործակցել Կիմիայինի հետ ևս հինգ ֆիլմերում, այդ թվում՝ «Դաշ Ակոլ» (1971)։ Նրա հաջորդ համագործակցությունը Կիմիայինի հետ եղել է «Եղնիկը» (1974) ֆիլմը, որտեղ նա խաղացել է Սեյեդ Ռասուլի դերը։ Վոսուգիի ամենահայտնի կատարումը Զար Մոհամադի դերն էր՝ արդարություն փնտրող գյուղացու դերը «Թանգսիր» (1973) ֆիլմում, որի ռեժիսորն է Ամիր Նադերին։ 1975 թվականին Վոսուգին հայտնվեց «Մեղվի փեթակ» ֆիլմում՝ Էբիի դերում։ 1978 թվականին նա համագործակցեց Ալի Հաթամիի հետ մեկ այլ ֆիլմում՝ «Սուտեհ-Դելան»։ Նա առաջին իրանցիներից էր,ով հայտնվեց ամերիկյան և եվրոպական համատեղ արտադրություններում, ինչպիսիք են «Քարավանները» (1978), նկարահանվելով Էնթոնի Քուինի, Ջենիֆեր Օ'Նիլի և Մայքլ Սարազինի հետ։ Նա նաև հայտնվեց «Անհաղթ վեցը» (1970) Կուրդ Յուրգենսի հետ, և «Սֆինքսը» (1981) Ֆրանկ Լանգելլայի և Լեսլի-Էն Դաունի հետ։ 2000 թվականին, Սան Ֆրանցիսկոյի կինոփառատոնի մրցանակաբաշխության ժամանակ, Աբաս Քիառոստամիին շնորհվեց Ակիրա Կուրոսավայի մրցանակը ռեժիսուրայի ոլորտում կյանքի վաստակի համար, բայց այնուհետև այն հանձնեց Վոսուգին իրանական կինոյում ունեցած ավանդի համար[7][8]։ Բացի իր դերասանական կարիերայից, 2012-ին Վոսուգին եղել է իրանական Նուռ կինոփառատոնի պաշտոնական մրցատյան։ Նա մրցատյան է Պարսկական տաղանդների շոուի ժամանակ։

Հատկանշական ֆիլմեր խմբագրել

Նրա ամենահայտնի ֆիլմերն են «Քեյսար» (1969), «Անհաղթ վեցը» (1970), «Ռեզա Մոտորին» (1970), «Դաշ Ակոլ»(1971), «Տուղի» (1971), «Դեշնե» (1972), «Բալուչ» (1972), «Թանգսիր» (1973)։ Եղնիկը (1974), «Զաբիհ» (1975), «Մամալ Ամրիկայի» (1975), «Կանդուն» (1975),«Համսաֆար» (1975), «Սուտեհ-Դելան» (1978), Քարավաններ (1978) և Սֆինքս (1981)

Ֆիլմագրություն խմբագրել

  • Թուֆան Դար Շահրե Մա (1958) – ռեժիսոր՝ Սամվել Խաչիկյան
  • Գոլե գոմշոդեհ (1962) – ռեժիսոր՝ Աբբաս Շաբավիզ
  • Հարյուր կիլո փեսան (1962) – ռեժիսոր՝ Աբբաս Շաբավիզ
  • Հրեշտակ իմ տանը (1963) – ռեժիսոր Արամիս Աղամալյանի
  • Գամինե (1964) – ռեժիսոր՝ Արամիս Աղամալյան
  • «Մեղքի հաճույքները» (1964) – ռեժիսոր՝ Սիամաք Յասեմի
  • Ծովի հարսնացուն (1965) – ռեժիսոր՝ Արման
  • Դոզդե բանկ  (1965) – ռեժիսոր Էսմայիլ Քուշան
  • Հաշեմ խան (1966) – ռեժիսոր՝ Թոնի Զարինդաստ
  • Այսօր և վաղը (1966) – ռեժիսոր՝ Աբբաս Շաբավիզ
  • Սպասման քսան տարի (1966) – ռեժիսոր Մեհդի Ռեյսֆիրուզը
  • Խոդահաֆեզ Թեհրան (1966) – ռեժիսոր՝ Սամվել Խաչիկյան
  • Դալահու (1967) – ռեժիսոր՝ Սիամաք Յասեմի
  • Զանի Բե Նամ Շարաբ (1967) – ռեժիսոր Ամիր Շերվան
  • Վասվասեե շեյթան (1967) – ռեժիսոր՝ Թոնի Զարինդաստ
  • Արի օտար (1968) – ռեժիսոր՝ Մասուդ Քիմիի
  • Տանգե Էժդեհա (1968) – ռեժիսոր՝ Սիամաք Յասեմի
  • Կարմիր հարթավայրեր (1968) – ռեժիսոր՝ Հեքմաթ Աղանիկյան
  • Գերդաբե Գոնահ (1968) – ռեժիսոր Մեհդի Ռեյսֆիրուզ
  • «Man ham gerye kardam» (1968) – ռեժիսոր՝ Սամվել Խաչիկյան
  • Հենգամեհ (1968) – ռեժիսոր Նասեր Մոհամմադի
  • Դոզդ և Սիահփուշ (1969) – ռեժիսոր Ամիր Շերվան
  • Կապույտ աշխարհ (1969) – ռեժիսոր՝ Սաբեր Ռահբար
  • Քեյսար (1969) – ռեժիսոր՝ Մասուդ Քիմիի
  • Պատուհանը (Փանջերեհ) (1970) – ռեժիսոր՝ Ջալալ Մողադամ
  • «Dore Donya Ba Jibe Khali» (1970) – ռեժիսոր՝ Խոսրո Փարվիզի
  • Անհաղթ վեցը (1970) – ռեժիսոր Ժան Նեգուլեսկո
  • Ռեզա մոտոցիկլիստ (Ռեզա Մոտորի) (1970) – ռեժիսոր՝ Մասուդ Քիմիայ
  • Փայտի աղավնի (Տողի) (1970) – ռեժիսոր Ալի Հաթամի
  • Լեյլի և Մաջնուն (1971) – ռեժիսոր՝ Սիամաք Յասեմի
  • Դաշ Ակոլ (1971) – ռեժիսոր՝ Մասուդ Քիմիի
  • Ռաշիդ (1971) – ռեժիսոր՝ Փարվիզ Նուրի
  • Փախչելով թակարդից (Ֆարար ազ Թալեհ) (1971) – ռեժիսոր՝ Ջալալ Մողադամ
  • «Yek Mard O Yek Shahr» (1971) – ռեժիսոր Ամիր Շերվան
  • Բալուչ (1972) – ռեժիսոր՝ Մասուդ Քիմիի
  • Դաշույնը– ռեժիսոր՝ Ֆերեյդուն Գոլ
  • Ղարիբե (1972) – ռեժիսոր՝ Շապուր Ղարիբ
  • Դաշույնը (1972) – ռեժիսոր՝ Շապուր Ղարիբ
  • Խակ (1972) – ռեժիսոր՝ Մասուդ Քիմիի
  • Ձորը տարօրինակ է (1973) – ռեժիսոր՝ Մազիար Պարտոու
  • Թանգսիր (1973) – ռեժիսոր՝ Ամիր Նադերին
  • Փոխզիջում (1974) – ռեժիսոր՝ Մոհամմադ Մոթևասելանի
  • Եղնիկը (Գավազնհա) (1974) – ռեժիսոր՝ Մասուդ Քիմիաի
  • Մամալ Ամրիկայի (1975) – ռեժիսոր՝ Շապուր Ղարիբ
  • Զաբիհ (1975) – ռեժիսոր՝ Մոհամմադ Մոթևասելանի
  • Մեղվի փեթակ (Kandoo) (1975) – ռեժիսոր՝ Ֆերեյդուն Գոլ
  • Համսաֆար (1975) – ռեժիսոր՝ Մասուդ Ասադոլլահի
  • Բոտ (1976) – ռեժիսոր՝ Իրաջ Ղադերի
  • Բոտշեկան (1976) – ռեժիսոր՝ Շապուր Ղարիբ
  • Մալաքութ (1976) – ռեժիսոր՝ Խոսրով Հարիթաշ
  • Մեղրամիս (1976) – ռեժիսոր՝ Ֆերեյդուն Գոլ
  • «Sooteh-Delan» (1978) – ռեժիսոր Ալի Հաթամի
  • Կատուն վանդակում (1978) – ռեժիսոր՝ Թոնի Զարինդաստ
  • Քարավաններ (1978) – ռեժիսոր՝ Ջեյմս Ֆարգոն
  • Նաֆաս-բորիդե (1980) – ռեժիսոր՝ Սիրուս Ալվանդ
  • Սֆինքս (1981) – ռեժիսոր՝ Ֆրանկլին Ջ. Շաֆներ
  • Ժամանակի հետ քայլողը (1982) – ռեժիսոր՝ Թոմ Քենեդի
  • Աչքեր (1987) – ռեժիսոր՝ Շվան Միկելս
  • Ահաբեկչություն Բևերլի Հիլզում (1989) – ռեժիսոր՝ Ջոն Մայհերս
  • Վարագույր սպառնալիք (1990) – ռեժիսոր՝ Սայրուս Նովրաստեհ
  • Անցում (1999) – ռեժիսոր՝ Նորա Հոփի
  • Կոտրված կամուրջներ (2004) – ռեժիսոր՝ Ռաֆիգ Պույա
  • Զարին (2005) – ռեժիսոր՝ Շիրին Նեշաթ
  • Իմացություն (2011) – ռեժիսոր՝ Սաիդ Խոզե
  • Մտքում պահեք թռիչքը (2012) – ռեժիսոր՝ Սաիդ Խոզե
  • Ռնգեղջյուրների սեզոն (2012) – ռեժիսոր՝ Բահման Գոբադի[9]
  • Հաճելի տականքներ։ Բնօրինակ (2019; պարսկերեն՝ Աշղալ-Հայե Դուստ Դաշտանի Ասլի)– ռեժիսոր`Մոհսեն Ամիրյուսեֆի[10]

Հեռուստասերիալ խմբագրել

  • Բազեի կատար (1981) – ռեժիսոր՝ Ռեզա Բադիյի
  • Սոխակներ (1989) – ռեժիսոր՝ Ռեզա Բադիյի

Մրցանակներ խմբագրել

  • «Սեպասի արձան» մրցանակակիր՝ «Լավագույն դերասան» Սեպաս կինոփառատոնի համար – 1969 թվական
  • Սեպասի արձանի դափնեկիր՝ լավագույն դերասան Սեպաս կինոփառատոնի համար – 1970 թվական
  • «Սեպասի արձան» անվանակարգում «Լավագույն դերասան» անվանակարգում «Սեպաս» կինոփառատոնում – 1971 թվական
  • Պատվո դիպլոմ լավագույն դերասան Տաշքենդի միջազգային կինոֆորումի համար – 1972 թվական
  • Լավագույն դերասան մրցանակ Հնդկաստանի միջազգային կինոփառատոն – 1974 թվական
  • Թևավոր այծի մրցանակ՝ լավագույն դերասանի համար Թեհրանի միջազգային կինոփառատոնի համար – 1974 թվական
  • Առաջադրվել է «Թևավոր այծ» մրցանակի՝ Թեհրանի միջազգային կինոփառատոնի լավագույն դերասանի համար - 1975 թվական
  • Առաջադրվել է «Թևավոր այծ» մրցանակի լավագույն դերասան Թեհրանի միջազգային կինոփառատոնի համար – 1977 թվական
  • Ակիրա Կուրոսավայի մրցանակ Սան Ֆրանցիսկոյի միջազգային կինոփառատոն – 2000 թվական
  • Կյանքի նվաճումների մրցանակ Սան Ֆրանցիսկոյի միջազգային կինոփառատոն – 2006 թվական
  • Կյանքի նվաճումների մրցանակ,Սալոնիկի միջազգային կինոփառատոն – 2012 թվական
  • Հատուկ նվաճումների մրցանակ «Tokyo Filmex» – 2012 թվական
  • Մարդկանց սրտի հաղթողը, որը ներկայացվել է սրտով, հաշմանդամ իրանա-ամերիկյան ԱՄՆ բանակի նախկին զինծառայողից Բերքլիից, Կալիֆոռնիա – 14 հունվարի, 2017 թվական
  • Նա ներկայումս ապրում է Կալիֆոռնիայի Սան Ռաֆայել քաղաքում՝ կնոջ՝ Քեթրին Ոսսուղիի հետ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. His surname is also spelled as Behrooz Vosooghi, Behrooz Vossoughi, Behrooz Vosoughi and Behrouz Vossough
  2. Entekhab News: Interviews with Entekhab(չաշխատող հղում)
  3. «Rhino film 'rebirth for exiled Iran director'». BBC News (բրիտանական անգլերեն). 2012 թ․ սեպտեմբերի 13. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 25-ին.
  4. «Behrouz Vossoughi in Bahman Ghobadi's New Film». RadioJavan. 2011 թ․ մարտի 31.
  5. «Behrouz Vossoughi Biography - زندگینامه بهروز وثوقی». Honar Aks (ամերիկյան անգլերեն). 2014 թ․ հոկտեմբերի 4. Վերցված է 2017 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  6. «Business of the Week: Eden Day Spa». San Anselmo-Fairfax, CA Patch (անգլերեն). 2012 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 26-ին.
  7. Judy Stone. «Not Quite a Memoire». Firouzan Films. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ փետրվարի 23-ին.
  8. Jeff Lambert (2000). «43rd Annual San Francisco International Film Festival». Sense of Cinema. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  9. «Iranian Kurdish film 'Rhino Season' is a poetic tale of lust and loss». The Japan Times. 2015 թ․ հուլիսի 15.
  10. «Iran Continues to Ban Actors Who Were Famous Before the Revolution». Kayhan Life (ամերիկյան անգլերեն). 2020 թ․ հունվարի 10. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 27-ին.