Բարսեղ Եղիազարյանի բնակելի տուն

Բարսեղ Եղիազարյանի բնակելի տուն;
	'
Գտնվում է	Երևան, Աբովյան փողոց
Կառուցվել է	1884
Շինության ձևը	Պատմամշակութային հուշարձան
Կառուցել է	Վասիլի Միրզոյան
Ներկա վիճակը	Կանգուն

Բարսեղ Եղիազարյանի բնակելի տուն, պատմամշակութային հուշարձան Երևանի Կենտրոն վարչական շրջանում՝ Աբովյան փողոցում^[1]:

ՊատմությունԽմբագրել

Շենքի կառուցման աշխատանքներն սկսվել են 1884 թվականին: Այն կառուցվել է Քաղաքային դումայի պատգամավոր, հասարակական գործիչ, վաճառական Բարսեղ Եղիազարյանի համար^[2]: Աբովյանի փողոցին նայող գլխավոր ճակատը սիմետրիկ է, չնայած հորինվածքային տարրերին՝ ելուստներ, խորշեր, կենտրոնական պատշգամբ, կանոնավոր տեղաբաշխումն անցնում է պորտալի կողային դիրքից։ Կառույցն ունի զարդանախշային բազմապիսի մոտիվներ: Հատակագծի ընդհանուր պատկերում օգտագործվել է ժամանակաշրջանի քաղաքային շենքերին հատուկ T-ձև կոնֆիգուրացիան։ Սենյակների հիմնական խումբը՝ սրահը, հյուրասենյակը, ճաշասենյակը, ննջարանները, կցակազմված է երկու շարքով գլխավոր մասնաշենքում և իր խորշերով կողմնորոշված երեք ուղղությամբ^[2]:

1914 թվականին Բարսեղ Եղիազարյանի ժառանգները տան երկրորդ հարկը տրամադրել են բարեգործական ընկերության անվան տակ հիմնված Հայկական հիվանդանոցին (30 մահճակալ), որը նախատեսված էր վիրավոր զինվորների համար: Այն կառավարում էր հայազգի 20 տիկնանցից բաղկացած կոմիտեն: Հիվանդանոցի տնօրենն է եղել Հովհաննես Հովհաննիսյանը։ Հիվանդանոցն աշխատել է 1918-1920 թվականներին^[2]։ Հնաբնակների հավաստմամբ` 1918 թվականին հիվանդանոցն իր խնամքի տակ է առել նաև Սարդարապատի ճակատամարտի վիրավոր հերոսներին։ 1920-1937 թվականներին այս շենքում է հաստատվել Հայաստանի կոմկուսի Կենտրոնական կոմիտեն: Այս շենքում են աշխատել Հայաստանի կոմունիստական կուսակցության Կենտրոնական կոմիտեի առաջին քարտուղարները, այդ թվում Աղասի Խանջյանը (1930-1936), Գևորգ Ալիխանյանը, Սարգիս Լուկաշինը (Սրապիոնյան), Աշոտ Հովհաննիսյանը, Հայկ Հովսեփյանը, Հայկազ Կոստանյանը։ Այս շենքում երկար տարիներ տեղակայված է եղել նաև Ստեփան Շահումյանի անվան պրոպագանդայի և քաղաքական լուսավորության տունը, 1981 թվականից՝ «Գիտություն» ընկերության վարչությունը^[2]։

Հայաստանի անկախացումից հետո Բարսեղ Եղիազարյանի առանձնատունը սեփականաշնորհվել է. շենքը պատկանում է «Ֆոքսֆորդ» ընկերությանը: 2017 թվականին այս շենքում է տեղակայվել «Նոյյան տապան» գրախանութը: