Աշոտ Վահրամյան
Աշոտ Տիգրանի Վահրամյան (մարտի 23, 1908[1], Կաղզվան, Կարսի մարզ, Կովկասյան երկրամաս, Ռուսական կայսրություն - հոկտեմբերի 8, 1973[1], Մոսկվա, ԽՍՀՄ), հայ խորհրդային քիմիկոս։ ՌԽՖՍՀ գիտության և տեխնիկայի վաստակավոր գործիչ (1969), տեխնիկական գիտությունների դոկտոր (1944), պրոֆեսոր։ Մետաղների էլեկտրանստեցման մասին գիտության հիմնադիրներից։ ԽՄԿԿ անդամ 1944 թվականից։
Աշոտ Վահրամյան | |
---|---|
Ծնվել է | մարտի 23, 1908[1] Կաղզվան, Կարսի մարզ, Կովկասյան երկրամաս, Ռուսական կայսրություն |
Մահացել է | հոկտեմբերի 8, 1973[1] (65 տարեկան) Մոսկվա, ԽՍՀՄ |
Մասնագիտություն | քիմիկոս |
Ալմա մատեր | Երևանի պետական համալսարան (1931) |
Գիտական աստիճան | տեխնիկական գիտությունների դոկտոր (1944) և պրոֆեսոր |
Պարգևներ | |
Կուսակցություն | ԽՄԿԿ |
Երեխա(ներ) | Զվարթ Վահրամյան |
Կենսագրություն խմբագրել
1931 թվականին ավարտել է Երևանի համալսարանի բնագիտության ֆակուլտետը։ Միաժամանակ (1929-1931) աշխատել է ֆիզիկայի, քիմիայի լաբորատորիայում, այնուհետև (1932 թվականից)՝ Լենինգրադի կոլոիդների և էլեկտրաքիմիայի ինստիտուտում (1934 թվականից ԽՍՀՄ ԳԱ ֆիզիկական քիմիայի ինստիտուտ, Մոսկվա)։ 1949 թվականին Վահրամյանի նախաձեռնությամբ ստեղծվել է նույն ինստիտուտի մետաղների էլեկտրանստեցման լաբորատորիա, որը ղեկավարել է մինչև կյանքի վերջը։ Վահրամյանի գիտական աշխատանքները վերաբերում են մետաղների էլեկտրանստեցման կինետիկայի մեխանիզմի հետազոտմանը, որով էլեկտրանստեցման փորձառական եղանակները դրվեցին գիտական հիմքերի վրա, ստեղծվեցին մետաղների և համաձուլվածքների ստացման գիտականորեն հիմնավորված էլեկտրաքիմիական եղանակներ, պարզաբանվեցին էլեկտրանստեցման երևույթի առանձնահատկությունները։ Հետազոտելով արծաթի էլեկտրաքիմիական բյուրեղացումը Վահրամյանը որոշեց կաթոդի մակերևույթի վիճակի և լուծույթում գտնվող նյութերի (մակերևութային ակտիվ նյութեր, թթվածին և այլն) դերը։ Նա հայտնաբերել է մակերևույթի պասսիվացման և իոնի վերականգնման արագությունների փոխադարձ կապը, որը թույլ է տալիս կատարել մետաղի էլեկտրանստեցման անհրաժեշտ պայմանների ընտրություն։ Կարևոր գործնական նշանակություն ունեն մետաղական ծածկույթների մեխանիկական հատկությունների և կպչունակության վերաբերյալ հետազոտությունները։ Վահրամյանը մշակել է ջրային լուծույթներից մետաղների նստեցման բարձր ջերմաստիճանային եղանակ, որի շնորհիվ լուծելի է դառնում երկաթի ենթախմբի մետաղների էլեկտրանստեցման բարդ պրոբլեմը։ Վահրամյանը տվել է էլեկտրանստեցման ընթացքում մետաղում ջրածնի կուտակման, նստեցվող շերտի շաղկապման ամրության և ներքին լարումների քանակական բնութագրերը, նշել արտադրական օպտիմալացման ուղիները։ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ (1950)։
Պարգևներ խմբագրել
Պարգևատրվել է Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշանով։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 11, էջ 248)։ |