Աղավնիճ դեղատու
| Աղավնիճ դեղատու | |
 Աղավնիճ դեղատու | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophytes) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophytes) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Խուլեղինջածաղկավորներ (Lamiales) |
| Ընտանիք | Աղավնիճազգիներ (Verbenaceae) |
| Ցեղ | Աղավնիճ (Verbena) |
| Տեսակ | Աղավնիճ դեղատու (V. officinalis) |
| Միջազգային անվանում | |
| Verbena officinalis | |
Աղավնիճ դեղատու (լատին․՝ Verbena officinalis), աղավնիճազգիների ընտանիքին պատկանող դեղաբույս։
Նկարագրություն
խմբագրելՈւղիղ քառանիստ ցողունով, մանր, անհոտ, հնգանդամ ծաղիկներով, 70 սմ բարձրությամբ բազմամյա խոտաբույս է։ Ստորին հակադիր տերևները կոթունավոր են, փետրաձև մասնատված և եռաբաժան, իսկ վերինները՝ պարզ և նստադիր։ Բաց մանուշակագույն ծաղիկները հավաքված են ցողունների գագաթներին՝ հասկանման ծաղկաբույլերում։ Ծաղիկն ունի անհավասար բլթակներով ձագարաձև խողովակ։ Պսակի խողովակում թաքնված են 4 առէջները։ Չոր պտուղը բաժանվում է 4 կնճռոտ, գորշ կամ շագանակագույն ընկուզիկների[1]։
Տարածվածություն
խմբագրելՈրպես մոլախոտ աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիների խոնավ ճահճոտ վայրերում։ Հանդիպում է Տավուշի, Վայոց ձորի, Սյունիքի, Արմավիրի, Արարատի մարզերում և Երևանում[1]։
Նշանակություն
խմբագրելԲուժական նպատակներով օգտագործում են ծաղկող ցողունի վերին մասը, տերևները, արմատները, երբեմն նաև սերմերը։ Թուրմը կիրառում են կոկորդի և բերանի խոռոչի ողողումների համար, իսկ եփուկը (թրջոցների միջոցով)՝ մաշկային ցանի, որքինի, պսորիազի, ֆուրունկուլների բուժման համար և այլն։ Բույսը պարունակում է դաբաղանյութեր, ստերոիդներ, լորձանյութեր, եթերային յուղեր, միկրոտարրեր և այլն[1]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 Ծատուրյան, Թամարա; Գևորգյան, Մարգարիտա (2014). Պողոսյան, Ա․; Զաքարյան, Ն․ (eds.). Հայաստանի վայրի դեղաբույսեր. Երևան: Լուսակն. էջ 315. ISBN 9789939834689.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աղավնիճ դեղատու» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աղավնիճ դեղատու» հոդվածին։ |