Աթիս-Մոնս
Աթիս-Մոնս (ֆր.՝ Athis-Mons. ֆրանսերեն: (
) ), քաղաք և համայնք Ֆրանսիայի հյուսիսում՝ Իլ դը-Ֆրանս երկրամասի Էսոն դեպարտամենտի Պալեզո շրջանում, Ֆրանսիայի մայրաքաղաք Փարիզի անմիջական հարևանությամբ, նրա կենտրոնից 16,5 կիլոմետր հեռավորության վրա։ Համանուն կանտոնի վարչական կենտրոնն է։
| Բնակավայր | |||
|---|---|---|---|
| Աթիս-Մոնս | |||
| ֆր.՝ Athis-Mons[1] | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |  Ֆրանսիա | ||
| Հիմնադրված է | 1817 թ. | ||
| Մակերես | 8,56 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 81 մետր | ||
| Բնակչություն | ▲36 222 մարդ (հունվարի 1, 2021)[2] | ||
| Ժամային գոտի | UTC+1 և UTC+2 | ||
| Փոստային դասիչ | 91200[3] | ||
| Պաշտոնական կայք | mairie-athis-mons.fr(ֆր.) | ||
| |||
.svg)
Բնակիչները կոչվում են Athégiens :
Օռլի միջազգային օդանավակայանի մի փոքր մասը ընկած է Աթիս-Մոնս համայնքի տարածքում[4]։
Պատմություն խմբագրել
Աթիս-Մոնսը ձևավորվել է 1817 թվականին՝ Աթիս սյուր Օրժ և Մոնս գյուղերի միավորման արդյունքում[5]։ Ներկայումս համայնքի ցածրադիր տարածքը կոչվում է Աթիս-Վալ։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Աթիս-Մոնսի զգալի մասը (մոտ 80%-ը) ոչնչացվել է 1944 թվականի ապրիլի 18-ին դաշնակիցների ռմբակոծության հետևանքով։ Մոտ 300 մարդ զոհվել է, 4000 մարդ էլ մնացել է անօթևան։ Պատերազմից հետո բնակավայրը պետք է ամբողջությամբ վերակառուցվեր։
Ժողովրդագրություն խմբագրել
| Պատմական բնակչություն | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Աղբյուր՝ EHESS[6] and INSEE (1968-2017)[7] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Աշխարհագրություն խմբագրել
Աթիս-Մոնսը գտնվում է Օրժ և Սեն գետերի միախառնման վայրի մերձակայքում, Օռլի միջազգային օդանավակայանի հարավային եզրին։
Կլիմա խմբագրել
Ատիս-Մոնսը օվկիանոսային կլիմա ունի (ըստ Կյոպենի կլիմայի դասակարգման՝ Cfb ): Տարեկան միջին ջերմաստիճանը 12.1 °C (53.8 °F) է։ Տեղումների տարեկան միջին քանակը 622.2 միլիմետր է, ամենախոնավ ամիսը՝ մայիսը։ Ջերմաստիճանը միջինում ամենաբարձրն է հուլիսին՝ մոտ 20.4 °C (68,7 °F) և ամենացածրը՝ հունվարին՝ մոտ 4.7 °C (40,5 °F) . Ատիս-Մոնսում երբևէ գրանցված ամենաբարձր ջերմաստիճանը եղել է 41.9 °C (107.4 °F) 2019 թվականի հուլիսի 25-ին; երբևէ գրանցված ամենացածր ջերմաստիճանը՝ −16.8 °C (1.8 °F), 1985 թվականի հունվարի 17-ին։
| Աթիս-Մոնս (Orly Airport, altitude 49m[8], 1991–2020 normals, extremes 1921–present)ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 16.5 (61.7) |
20.8 (69.4) |
25.3 (77.5) |
29.4 (84.9) |
35.0 (95) |
37.1 (98.8) |
41.9 (107.4) |
40.0 (104) |
34.4 (93.9) |
31.3 (88.3) |
21.8 (71.2) |
17.3 (63.1) |
41.9 (107.4) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 7.2 (45) |
8.5 (47.3) |
12.5 (54.5) |
16.2 (61.2) |
19.8 (67.6) |
23.2 (73.8) |
25.8 (78.4) |
25.7 (78.3) |
21.5 (70.7) |
16.4 (61.5) |
10.9 (51.6) |
7.6 (45.7) |
16.3 (61.3) |
| Միջին օրական °C (°F) | 4.7 (40.5) |
5.2 (41.4) |
8.3 (46.9) |
11.3 (52.3) |
14.8 (58.6) |
18.2 (64.8) |
20.4 (68.7) |
20.2 (68.4) |
16.5 (61.7) |
12.6 (54.7) |
7.9 (46.2) |
5.2 (41.4) |
12.1 (53.8) |
| Միջին ցածր °C (°F) | 2.1 (35.8) |
2.0 (35.6) |
4.2 (39.6) |
6.4 (43.5) |
9.9 (49.8) |
13.1 (55.6) |
15.0 (59) |
14.6 (58.3) |
11.5 (52.7) |
8.7 (47.7) |
5.0 (41) |
2.7 (36.9) |
7.9 (46.2) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −16.8 (1.8) |
−15.0 (5) |
−9.4 (15.1) |
−4.3 (24.3) |
−1.3 (29.7) |
3.1 (37.6) |
6.7 (44.1) |
5.6 (42.1) |
1.7 (35.1) |
−3.9 (25) |
−9.6 (14.7) |
−13.3 (8.1) |
−16.8 (1.8) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 46.8 (1.843) |
42.6 (1.677) |
44.4 (1.748) |
44.5 (1.752) |
63.0 (2.48) |
56.1 (2.209) |
52.9 (2.083) |
57.9 (2.28) |
47.4 (1.866) |
52.8 (2.079) |
53.4 (2.102) |
60.4 (2.378) |
622.2 (24.496) |
| Միջ. տեղումների օրեր (≥ 1.0 mm) | 10.5 | 9.0 | 8.9 | 8.6 | 9.5 | 8.4 | 7.0 | 7.7 | 7.7 | 9.3 | 10.3 | 11.6 | 108.6 |
| Միջ. ձնառատ օրեր | 3.6 | 4.3 | 2.0 | 0.4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.1 | 0.6 | 2.3 | 13.2 |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 53.3 | 85.2 | 152.9 | 202.5 | 217.0 | 224.3 | 246.9 | 220.9 | 185.7 | 116.6 | 62.4 | 63.9 | 1831,3 |
| աղբյուր: Météo-France[9] | |||||||||||||
Վարչական կազմը խմբագրել
Աթիս-Մոնս կանտոնն ունի 2 համայնք (երկրորդը Պարեյ-Վիյ-Պոստեն է ) և 36.615 բնակիչ։ Աթիս-Մոնսը եղբայրացել է Իռլանդիայի Բալինա քաղաքի հետ։
Տրանսպորտ խմբագրել
Աթիս-Մոնսին սպասարկում է Փարիզի RER C գծի նույնանուն կայարանը։
Կրթություն խմբագրել
Համայնքն ունի ինը նախակրթարան ( écoles maternelles ) և ութ տարրական դպրոց ( écoles élémentaires )[10]։
- Նախակրթարաններ՝ Ալբեր Կալմետ, Ժյուլ Ֆերի, Ժան դը լա Ֆոնտեն, Պոլին Կերգոմար, Լա Ռուժետ, Շառլ Պեռո, Ժակ Պրևեր, Անտուան դը Սենտ-Էքզյուպերի,
- Տարրական դպրոցներ՝ Էդուար Բրանլի, Պիեռ և Մարի Կյուրի, Ժյուլ Ֆերի, Կամիլ Ֆլամարիոն, Ժան Ժորես, Լուի Պաստեր, Անտուան դը Սենտ-Էքզյուպերի
- Համակցված նախադպրոցական և տարրական դպրոցներ՝ Ժան-Բատիստ դե լա Սալ
Կա մասնավոր կաթոլիկ դպրոց՝ Groupe scolaire Saint-Charles d'Athis-Mons.
Թանգարան խմբագրել
Քաղաքում գործում է Musée Delta ավիացիոն թանգարանը։
Քույր քաղաքներ խմբագրել
Աթիս-Մոնսի քույր քաղաքներն են[11]
Պատկերասրահ խմբագրել
-
-
Կայարանը (RER C գծի վրա) -
Փոստատունը -
Եկեղեցին
.JPG)
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Code officiel géographique
- ↑ Populations légales 2021 — The National Institute of Statistics and Economic Studies, 2023.
- ↑ Base officielle des codes postaux — La Poste, 2018.
- ↑ "Plans, cartes et vue aérienne." Athis-Mons.
- ↑ «Athis-Mons - History, Geography, & Points of Interest». britannica.com. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 8-ին.
- ↑ Cassini-Ehess|1571|Athis-Mons
- ↑ Population en historique depuis 1968, INSEE
- ↑ Meteo France Weather Station
- ↑ «Fiche Climatologique Statistiques 1991-2020 et records» (PDF) (ֆրանսերեն). Météo-France. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 31-ին.
- ↑ "Les écoles athégiennes." Athis-Mons.
- ↑ «Les villes jumelées avec Athis-Mons». mairie-athis-mons.fr (ֆրանսերեն). Athis-Mons. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 18-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Պաշտոնական կայք (in French)
- Base Mérimée
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աթիս-Մոնս» հոդվածին։ |