Relapse (հայերեն՝ ռեցիդիվ), ամերիկացի ռեփեր Էմինեմի վեցերորդ ստուդիական ալբոմը՝ հրապարակված 2009 թվականի մայիսի 18-ին Universal լեյբլում։ Առաջին շաբաթում Relapse-ը սահմանել է ռեկորդ՝ վաճառվելով ավելի քան 1 000 000 օրինակով ամբողջ աշխարհում[1]։ Նաև ալբոմը դարձել է համար 1-ը Billboard հիթ-շքերթում 608 000 օրինակով ԱՄՆ-ում առաջին շաբաթվա ընթացքում[2][3]։ Տվյալ պահին ալբոմի վաճառքը կազմել է 2 միլիոն վաճառված օրինակ ԱՄՆ-ում և ավելի քան 5 միլիոն օրինակ ամբողջ աշխարհում։ Թողարկման շարունակությունը Relapse 2 անունով, ի սկզբանե պլանավորվել էր 2009 թվականի վերջին[4]։ Amazon.com կայքում հաղորդագրություն է հայտնվել այն մասին, որ ալբոմի թողարկումը նախատեսված է 2009 թվականի նոյեմբերի 16-ին, բայց հետո Էմինեմի մենեջեր Փոլ Ռոզենբերգը հերքել է այդ տեղեկությունը։

Relapse
Էմինեմի ստուդիական ալբոմ
Թողարկված2005-06, 2008-09
54 Sound, Effigy Studios
(Ֆերնդեյլ, Միչիգան)
KDS Music Studios, Phantom City Studios
(Օրալնդո, Ֆլորիդա)
Record One Studios
(Շերման Օուքս, Կալիֆոռնիա)
Studio at the Palms
(Լաս Վեգաս, Նևադա)
Ժանրհիփ հոփ և հարդքոր ռեփ
Տևողություն76:16
Լեզուանգլերեն
ԼեյբլShady, Aftermath, Interscope
ՊրոդյուսերDr. Dre
Էմինեմի ալբոմների ժամանակագրություն
Encore Relapse Recovery

2009 թվականի դեկտեմբերի 21-ին թողարկվել է ալբոմի վերահրատարակությունը, որը կոչվել է Relapse: Refill, յոթ բոնուսային երգերից, որոնցից հինգը սկզբից չէին հրատարակվել։ Relapse 2-ը, համաձայն NME, սպասվել էր 2010 թվականին, բայց հետո ալբոմի անվանումը դարձել է Recovery[5]:

Ալբոմի անվանումը խմբագրել

2008 թվականի սեպտեմբերի 30-ին Sha Money XL-ը իր բլոգում առաջարկել է սպասել Էմինեմի նոր՝ The Empack ալբոմին 2008 թվականին[6]։ Հետո ինֆորմացիան փոխվել և դարձել է The Empact:

2008 թվականի հոկտեմբերի 15-ին Էմինեմը իր ինքնակենսագրական գրքի՝The Way I Am (ռուս.՝ Кто я есть) լույս տեսնլու ժամանակ Shade 45 ռադիոկայանում ներկայացրել է ֆրիսթայլ «I’m Having a Relapse» անվանումով, առաջին սինգլի վերաբերյալ մի քանի հրատարակությունների ընդունած սխալների պատճառով։

Ձայնագրություն և տեղաշարժ խմբագրել

Ալբոմը պրոդյուսերավորել է Dr. Dre-ն, քանի որ հենց Էմինեմը որոշել էր ավելի շատ կենտրոնանալ տեքստի վրա։ Հնարավոր է, որ արժե նշել, որ քննադատները ալբոմի գլխավոր թուլությունը համարել են զգայուն թույլ փրոդաքշնը (նաև, Էմինեմի նախորդ Encore ալբոմը ունեցել է նույն խնդիրը)։ Relapse-ը ունի շատ թույլ հարվածային գործիքներ, բավականաչափ թույլ գործիքավորում, դրանով իսկ կարելի է ոչ քիչ դժգոհություն արտահայտել Dr. Dre-ի անձանակազմի մասին։ Որպես արդարացում կարելի է նշել որոշ իսկապես լավ բիթեր՝ «Same Song & Dance», «Stay Wide Awake», «Deja Vu», «Crack a Bottle», «Underground» և հենց Էմինեմի պրոդյուսերավորած «Beautiful»-ը։

2008 թվականի դեկտեմբերի 6-ին համացանցում հայտնվել է «Crack a Bottle» երգի տարբերակը։ 2009 թվականի հունվարի 6-ին բեռնվել է երգի ավարտուն տարբերակը։

Հրավիրված հյուրեր խմբագրել

2008 թվականի հոկտեմբերի 22-ին Stat Quo-ն HipHopDX.com-ին տված հարցազրույցի ժամանակ կիսվել է ինֆորմացիայով Dr. Dre-ի «Detox» ալբոմի մասին և ասել, որ Relapse-ում ներկա է լինելու «My Syllielable» ստեղծագործությունը Jay-Z-ի մասնակցությամբ, բայց այդ երգը մենք այդպես էլ չլսեցինք[7]։

Նաև խոսակցություններ էին պտտվում, որ ալբոմում ներկա է լինելու T.I.-ն։ 2007 թվականին Էմինեմը և T.I.-ն ձայնագրել են երեք համատեղ երգեր։ Նրանցից մեկը՝ «Touchdown»-ը, որը պրոդյուսերավորել են Էմինեմը և Jeff Bass-ը, հայտնվել է T.I. T.I. vs. T.I.P. ալբոմում[8]։

Վերջնական երգացանկում հրավիրված հյուրերից մնացել են միայն Dr. Dre-ն և 50 Cent-ը։

Թողարկում և տեղաշարժ խմբագրել

2007 թվականին ֆան-կայքերում հայտնվել է Cashis-ի հարցազրույց, որում ասվել է, որ ենթադրած անվանումը հաջորդ ալբոմի՝ King Mathers-ի անվանումը և թողարկման մոտավոր ամսաթիվը՝ 2007 թվականին[9]։ Սակայն Էմինեմի հրատարակողը՝ Դենիս Դենեհին հետո բացառել է դա, հայտարարելով, որ «չի եղել ոչ մի ալբոմ, որը նշված է եղել 2007 թվականի ավարտին» և որ 2007 թվականի օգոստոսից նաև չի եղել հաստատված անվանում[10]։ Ոչ մի այլ պաշտոնական հայտարարություն տարվա ընթացքում չի եղել, բայց 2008 թվականի սեպտեմբերի 15-ին, Shade 45-ում անց կացված միջոցառման ժամանակ, որը կայացել էր Էմինեմի ինքնակենսագրության համար՝ The Way I Am, ռեփերը հաստատել է իր նոր ստուդիական ալբոմ թողարկելու ծրագիրը Relapse անվանումով։ Երեկույթի ժամանակ նա ներկայացրել է «I’m Having a Relapse» երգը[11]։

Շապիկ խմբագրել

Relapse ալբոմի շապիկը սկզբից հրատարակվել էր Էմինեմի Թվիթերյան էջում 2009 թվականի ապրիլի 21-ին։ Նկարում երգչի գլուխն է, որը կազմված է 1000 մասից բաղկացած խճանկարից։ Ալբոմի անվանումով թուղթը հիշեցնում է թուղթ, բաց թողնված ըստ դեղատոմսի, որի վրա հիվանդը՝ Էմինեմը, և Dr. Dre-ն՝ բուժող բժիշկը։ Ջիլ Քաուֆմանը, ով MTV հեռուստաալիքի լուրերի վարողն էր, բնութագրել է այն որպես ռեփերի պայքար և հակումը հոգեմետ ազդեցությամբ դեղերին, ավելացնելով, որ դա արտահայտում է երգչի ներքնաշխարհը։ Ալբոմի բուկլետը և հետևի կափարիչը հետևում են պիտակին։ Բուկլետի ետևի մասը նվիրվում է Proof’у-ին, որի վրա Էմինեմը բացատրում է, որ ինքը հարբած չէ և նա փորձել է գրել երգը նրա համար, որ նրանցից որևէ մեկը այդքան լավը չլինի, որովհետև նա իր ամբողջ ալբոմը նվիրում է նրան։ Հենց կոմպակտ սկավառակը դեղերի շշի կափարիչ է, որ մոխրագույն է, իսկ նրա վրա կարմիր տառերով գրված է «Սեղմիր և շրջիր»։

Ընկալում խմբագրել

Վաճառքներ խմբագրել

2009 թվականի ամենասպասված ալբոմներից մեկը[12][13][14][15][16], Relapse ալբոմը նաև դարձել է 2009 թվականի ամենաշատ վաճառվող հիփ հոփ ալբոմը[17]։ Թողարկումից հետո ալբոմը դեբյուտացվել է, Billboard 200 հիթ-շքերթի առաջին հորիզոնականում, վաճառվելով 608 000 СD օրինակով վաճառքի առաջին շաբաթում[18]։ Կանադայում ալբոմը առաջին շաբաթում վաճառվել է 64 000 օրինակով և դեբյուտացվել է Canadian Albums Chart հիթ-շքերթի առաջին հորիզոնականում[19]։ Հյուսիսային Ամերիկայի տարածքում Relapse-ը հասել է առաջին համարի Ավստրալիայում, Ֆրանսիայում, Նորվեգիայում, Դանիայում և Նոր Զելանդիայում վաճառքի առաջին շաբաթում[20], հայտնվել է Գերմանիայի, Իտալիայի, Ֆինլանդիայի, Իսպանիայի, Բելգիայի, ՆԻդերլանդների, Ավստրիայի, Շվեյցարիայի և Շվեդիայի հիթ-շքերթների լավագույն հնգյակում[20][21]։ Երկրորդ շաբաթում ալբոմը մնացել է ԱՄՆ-ի հիթ-շքերթի առաջին հորիզոնականում և վաճառվել է 211 000 CD օրինակով, դրանով իսկ ընդհանուր վաճառքները կազմել են 819 000 CDօրինակ, որից հետո ալբոմը դարձել է տարվա բեսթսելլեր և ԱՄՆ-ի ամենաշատ վաճառվող հինգ ալբոմներից մեկը[22]:

Մասնագիտական վարկանիշ
Վերլուծություններ
Աղբյուր Վարկանիշ
Allmusic      
Robert Christgau (B-)[23]
Entertainment Weekly (A-)
The Guardian      [24]
Pitchfork Media           [25]
PopMatters           [26]
Rolling Stone      
Slant Magazine      [27]
USA Today     [28]
The Village Voice (отрицательная)[29]
Billboard      [30]
Spin      [30]
Urb           [30]

Ալբոմի մրցանակներ խմբագրել

Մրցանակաբաշխություն Մրցանակ Երկիր Տարի Արդյունք
Գրեմմիի 52-րդ մրցանակաբաշխություն «Լավագույն ռեփ ալբոմ» ԱՄՆ 2009 Հաղթանակ
American Music Award «Լավագույն ռեփ/հիփ հոփ ալբոմ» Առաջադրված
Teen Choice Awards «Սիրված ալբոմ» Առաջադրված
«Սիրված ռեփ ալբոմ» 2010 Հաղթանակ

Награды песен խմբագրել

Մրցանակաբաշխություն Նոմինացված Մրցանակ Տարի Արդյունք
Գրեմմիի 52-րդ մրցանակաբաշխություն «Crack a Bottle» «Լավագույն դուետային կամ խմբային կատարում ռեփ ոճում» 2009 Հաղթանակ
«Beautiful» «Լավագույն սոլո կատարում ռեփ ոճում» Առաջադրված
MTV Video Music Awards «We Made You» «Լավագույն տեսահոլովակ հիթ հոփ ժանրում» Հաղթանակ
«We Made You» «Լավագույն տեսահոլովակ (տղամարդկանց մեջ)» Առաջադրված
«We Made You» «Տարվա տեսահոլովակ» Առաջադրված
«We Made You» «Լավագույն ռեժիսուրա» Առաջադրված
MTV Europe Music Awards «We Made You» «Լավագույն տեսահոլովակ» Առաջադրված
Much Music Video Awards «Beautiful» «Լավագույն օտարերկրյա տեսահոլովակ» Առաջադրված

Սինգլներ խմբագրել

Դեմո սինգլներ խմբագրել

Ստեղծագործություններ Թողարկման ամսաթիվ
1. «Crack a Bottle» (feat. Dr.Dre և 50 Cent)
()
    2 փետրվարի, 2009 (ռադիո)
7 հոկտեմբերի, 2008 (iTunes)
10 հոկտեմբերի, 2008 (տեսահոլովակ)
2. «Old Time’s Sake» (feat. Dr.Dre)
()
18 հուլիսի, 2008 (ռադիո ԱՄՆ)
    1 հուլիսի, 2009 (տեսահոլովակ)

Պաշտոնական սինգլներ խմբագրել

Ստեղծագործություններ Թողարկման ամսաթիվը
1. «We Made You»
(հայերեն՝ Մենք նրանք ենք ովքեր ստեղծել են քեզ)
    4 դեկտեմբերի, 2008
2. «3 a.m.»
(հայերեն՝ Առավոտյան ժամը 3-ը)
    23 ապրիլի, 2009
23 ապրիլի, 2009 (ռադիո)
28 ապրիլի, 2009 (թվային)
5 մայիսի, 2009 (CD սինգլ)
11 օգոստոսի, 2009 (ռեմիքս)
3. «Beautiful»
(հայերեն՝ Հրաշալի)
    11 մայիսի, 2009
11 մայիսի, 2009 (թվային)
2 հունիսի, 2009 (ռադիո)
2 հուլիսի, 2009 (տեսահոլովակ)[31]
3 августа 2009 (UK)[32]
11 օգոստոսի, 2009 (CD սինգլ)

3 a.m. խմբագրել

«3 a.m.»՝երկրորդ պաշտոնական սինգլը, որը թողարկվել է 2009 թվականի ապրիլի 28-ին iTunes-ում։

Beautiful խմբագրել

«Beautiful» (ռուս.՝ Прекрасен) երրորդ պաշտոնական սինգլն է։ Թողարկվել է 2009 թվականի մայիս 12-ին iTunes-ում[33]։

Սինգլների դիրքերը հիթ-շքերթներում խմբագրել

Տարի Երգ Դիրքերը հիթ-շքերթներում
Billboard Hot 100 Canadian Hot 100 European Hot 100 Billboard Hot Rap Tracks Billboard Pop 100 UK Singles Chart
2009 «Crack a Bottle» 1 1 3 4 1 3
«We Made You» 9 6 4 19 14 4
«3 a.m.» 32 24 37 56
«Beautiful» 17 8 26 9 12
«Old Time’s Sake» 25 14 29 31 61

Երգացանկ խմբագրել

  • Բոլոր երգերը գրել է Էմինեմը
# ԱնվանումՊրոդյուսեր(ներ) Տևողություն
1. «Dr. West» (Скит)Dr. Dre, Eminem 1:29
2. «3 a.m.»  Dr. Dre 5:19
3. «My Mom»  Dr. Dre 5:19
4. «Insane»  Dr. Dre 3:01
5. «Bagpipes from Baghdad»  Dr. Dre, Trevor Lawrence 4:43
6. «Hello»  Dr. Dre, Mark Batson 4:08
7. «Tonya» (Скит)Dr. Dre, Eminem 0:42
8. «Same Song & Dance»  Dr. Dre, Dawaun Parker 4:06
9. «We Made You»  Dr. Dre, Eminem, Doc Ish 4:29
10. «Medicine Ball»  Dr. Dre, Mark Batson 3:57
11. «Paul» (Скит)  0:19
12. «Stay Wide Awake»  Dr. Dre 5:20
13. «Old Time’s Sake» (при уч. Dr. Dre)Dr. Dre, Mark Batson 4:38
14. «Must Be the Ganja»  Dr. Dre, Mark Batson 4:02
15. «Mr. Mathers» (скит)Dr. Dre, Eminem 0:42
16. «Déjà Vu»  Dr. Dre 4:43
17. «Beautiful»  Eminem 6:32
18. «Crack a Bottle» (Dr. Dre-ի և 50 Cent-ի մասնակցությամբ)Dr. Dre 4:57
19. «Steve Berman» (Скит)Dr. Dre 1:29
20. «Underground/Ken Kaniff»  Dr. Dre 6:11
  • Բոնուս երգեր

Երգացանկ, սեմփլներ, որոնք օգտագործվել են ալբոմի վրա աշխատանքներ կատարելիս

  • «Insane»-ը օգտագործում է սեմփլ «Jock Box»-ից, որը արտասանել է Ռոնդոյ Բուշը (անգլ.՝ Rhonda Bush) և առաջին անգամ կատարել է The Skinny Boys-ը
  • «We Made You»-ն օգտագործում է սեմփլ Ուոլտեր Իգանայի (ռուս.՝ Walter Egan) «Hot Summer Nights» երգից
  • «Beautiful»-ը օգտագործում է սեմփլ Queen + Paul Rodgers կոլլեկտիվի «Reaching Out» երգից
  • «Crack a Bottle»-ը օգտագործում է սեմփլ Մայք Բրանտայի (անգլ.՝ Mike Brant) «Mais dans ma lumière» երգից

Relapse: Refill խմբագրել

Relapse-ի վերահրատարակությունը Relapse: Refill անվանումով ներառում է յոթ բոնուս երգեր, այդ թվում նաև «Forever» սինգլը՝ ձայնագրված Դրեյքի, Քանյե Ուեսթի և Լիլ Ուեյնի հետ, «Taking My Ball»-ը և նոր հինգ երգերը։ Relapse: Refill-ը թողարկվել է 2009 թվականի դեկտեմբերի 21-ին։ Առաջին շաբաթում Refill-ը վաճառվել է 130 հազար օրինակով ԱՄՆ-ում։

# ԱնվանումՊրոդյուսեր(ներ) Տևողություն
1. «Forever» (Դրեյքի, Քանյե Ուեսթի և Լիլ Ուեյնի մասնակցությամբ)Boi-1da 5:58
2. «Hell Breaks Loose» (при уч. Dr. Dre)Dr. Dre 4:04
3. «Buffalo Bill»  Dr. Dre 3:52
4. «Elevator»  Eminem 4:52
5. «Taking My Ball»  Dr. Dre 5:01
6. «Music Box»  Dr. Dre 5:05
7. «Drop the Bomb on 'Em»  Dr. Dre 4:48

Հիթ-շքերթներ խմբագրել

Դիրքերը հիթ-շքերթներում խմբագրել

Հիթ-շքերթ (2009) Ամենաբարձր
հորիզոնական
Australia (ARIA)[34][35] 1
Austria (Top 75 Albums)[36] 2
Belgium Ultratop 50 Albums (Flanders)[37] 1
Belgium Ultratop 50 Albums (Wallonia)[37] 4
Canadian Albums Chart[38] 1
Denmark (Album Top 40)[39] 1
Finland (Top 50 Albums)[40] 5
France (Top 200 Albums)[41] 1
Germany (Top100 Albums)[42] 2
Greece (Top 50 Foreign Albums)[43] 13
Hungary (Top 40 Albums)[44] 14
Irish Albums Chart[35] 1
Italy (FIMI)[45] 4
Japan Albums Chart[46] 1
Mexico (Top 100 Albums)[47] 24
Netherlands (Mega Album Top 100)[48] 3
New Zealand (RIANZ)[49] 1
Norway (Top 40 Albums)[50] 1
Poland (Top 50 Albums)[51] 1
Russian Albums Chart[52] 3
South Africa (RISA)[53] 1
Spain (Top 100 Albums)[54] 5
Sweden (Top 60 Albums)[55] 3
Switzerland (Albums Top 100)[34] 2
UK Albums Chart[56] 1
US Billboard 200[57] 1
US Top Catalog Albums (Billboard)[58] 16

Վաճառքներ և հավաստագրեր խմբագրել

Երկիր Բաշխող Հավաստագիր
Ավստրալիա ARIA Platinum[59]
Ավստրիա IFPI Gold[60]
Բելգիա Ultratop Gold[61]
Ֆրանսիա SNEP Gold[62]
Գերմանիա
Relapse: Refill
IFPI Gold[63]
Իռլանդիա IRMA 2x Platinum[64]
Ճապոնիա RIAJ Gold[65]
Նոր Զելանդիա RIANZ Platinum[66]
Ռուսաստան Gold[52]
Շվեյցարիա IFPI Platinum[67]
Մեծ Բրիտանիա BPI Platinum[68]
ԱՄՆ RIAA 2× Platinum[69]

Հաջորդականությունները հիթ-շքերթներում խմբագրել

Նախորդող՝
Listen Christy Moore
Ալբոմների իրլանդական հիթ-շքերթ Առաջին հորիզոնական
21 մայիսի, 2009 – 4 հունիսի, 2009
Հաջորդող՝
Sunny Side Up] Paolo Nutini
Նախորդող՝
21st Century Breakdown Green Day
Ալբոմների կանադական հիթ-շքերթ Առաջին հորիզոնական
24 մայիսի, 2009 – 14 հունիսի, 2009
Հաջորդող՝
The E.N.D. Black Eyed Peas
Նախորդող՝
21st Century Breakdown Green Day
Ալբոմների բրիտանական հիթ-շքերթ Առաջին հորիզոնական
24 մայիսի, 2009 – 7 հունիսի, 2009
Հաջորդող՝
Sunny Side Up Paolo Nutini
Նախորդող՝
Songs for My Mother Ronan Keating
Ավստրալիայի ARIA հիթ-շքերթ Առաջին հորիզոնական
25 մայիսի, 2009 – 8 հունիսի, 2009
Հաջորդող՝
Inshalla Eskimo Joe
Նախորդող՝
21st Century Breakdown Green Day
Նոր Զելանդական հիթ-շքերթ Առաջին հորիզոնական
25 մայիսի, 2009 – 1 հունիսի, 2009
Հաջորդող՝
Dr Boondigga and the Big BW Fat Freddy's Drop
Նախորդող՝
21st Century Breakdown Green Day
Billboard 200 Առաջին հորիզոնական
25 мая 2009 – 13 июня 2009  
Հաջորդող՝
Big Whiskey and the GrooGrux King Dave Matthews Band
Նախորդող՝
21st Century Breakdown Green Day
Ալբոմների ճապոնական հիթ-շքերթ Առաջին հորիզոնական
1 հունիսի, 2009 — 8 հունիսի, 2009
Հաջորդող՝
Trash We’d Love The Hiatus

Հրատարակություն խմբագրել

Տարածաշրջան Ամսաթիվ Լեյբլ Հրատարակություն Կատալոգ
Ավստրալիա[70] 15 մայիսի, 2009 Universal Music CD 2703216
Գերմանիա[71] CD 0602527032160
Իտալիա[72] CD
Նիդերլանդներ[73] CD 0602527032160
Դանիա[74] 18 մայիսի, 2009 CD
Ֆրանսիա[75] Polydor, Universal Music CD
Նոր Զելանդիա[76] Universal Music CD 2703216
Լեհաստան[77] CD 2708880
Պորտուգալիա[78] CD
Ռուսաստան[79] CD
Շեվդիա[80] CD
Մեծ Բրիտանիա Polydor CD 2703216
Բրազիլիա[81] 19 մայիսի, 2009 Universal Music CD 602527032160
Կանադա[82] CD B001286302
Հնդկաստան[83] CD 0602527032160
Իսպանիա[84] CD
ԱՄՆ Interscope CD 001286302
CD [Clean] 001286402
LP 001286301
Ճապոնիա[85] 20 մայիսի, 2009 Universal Music CD UICS-1190
CD + DVD UICS-9106
Արգենտինա[86] 28 մայիսի, 2009 CD

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Международные продажи в первую неделю(անգլ.)
  2. Чарт Биллборд(անգլ.)
  3. Продажи в первую неделю в США Արխիվացված 2009-05-29 Wayback Machine(անգլ.)
  4. Relapse 2.Новости Биллборда(անգլ.)
  5. «Eminem Relapse: Refill» (անգլերեն) — www.nme.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
  6. «Sha Money Motivation» (անգլերեն). Sha Money Motivation. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 7-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունվարի 25-ին.
  7. Stat Quo To Release «300-400» Unreleased Dr. Dre Tracks. HipHopDX.com. Accessed October 23, 2008.
  8. T.I. Gives ‘Rappin’ Fool’ Eminem a T.I.P. about Alter Egos. MTV. Accessed August 1, 2007.
  9. «Eminem Album on Hold, Not on Schedule for '07 Says Rep» (անգլերեն). HipHopDefined. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2007 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  10. Jokesta (2007 թ․ օգոստոսի 1). «Eminem Not Releasing Album This Year». DefSounds. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 10-ին.
  11. Harris, Chris (2008 թ․ հոկտեմբերի 16). «Eminem Reveals Title Of New LP: Relapse». MTV News. MTV Networks. Վերցված է 2009 թ․ մարտի 22-ին.
  12. «20 Most Anticipated Hip-Hop Albums of 2009 - The Most Wanted Rap Albums of 2009». Rap.about.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 25-ին.
  13. Published 1/2/09 by. «Wired Music: The Top 10 Most Anticipated Albums of 2009 at The Insider». Theinsider.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 25-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  14. «Relapse Album Cover | BeatsandBombs.com - Hip Hop music, videos, beats, mixtapes, mixtape». BeatsandBombs.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 25-ին.
  15. «The Most Wanted Rap Albums of 2009 | The Rap Up». Therapup.uproxx.com. 2009 թ․ հունվարի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ փետրվարի 3-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 25-ին.
  16. «Most Anticipated Albums Of 2009 #1». The Urban Daily. 2009 թ․ հունվարի 13. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 25-ին.
  17. EMINEM TO RELEASE RELAPSE: REFILL ON DECEMBER 21ST Արխիվացված 2010-02-25 Wayback Machine. Eminem.com. Retrieved on 2010-02-28.
  18. «Eminem's 'Relapse' tops charts for 2009 with 608,000 sales in one week». Associated Press. 2009 թ․ մայիսի 28. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 28-ին.
  19. Williams, John (2009 թ․ հուլիսի 2). «Eminem reclaims No. 1 crown». JAM!. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  20. 20,0 20,1 «Eminem: Relapse (Chart-positions)». Swisscharts.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 8-ին.
  21. «Eminem: Relapse (Chart-position for Germany)». Musicline.de. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 8-ին.
  22. «Eminem's 'Relapse' at No. 1 in USA». Billboard. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 10-ին.
  23. Christgau, Robert. «Consumer Guide: Relapse». MSN Music: June 2009. Archived from the original on 2010-02-28.
  24. Petridis, Alexis. Review: Relapse. The Guardian. Retrieved on 2010-02-28.
  25. Cohen, Ian. «Review: Relapse». Pitchfork Media. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 19-ին.
  26. Ranta, Alan. «Review: Relapse». PopMatters. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 21-ին.
  27. Henderson, Eric. «Review: Relapse». Slant Magazine. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 21-ին.
  28. Jones, Steve (2009 թ․ մայիսի 19). «Review: Relapse». USA Today. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 21-ին.
  29. Weber, Theon. Review: Relapse Արխիվացված 2010-05-12 Wayback Machine. The Village Voice. Retrieved on 2010-02-28.
  30. 30,0 30,1 30,2 Henderson, Eric. «Review: Relapse». Slant Magazine. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 21-ին.
  31. «®R&R :: Going For Adds™ :: CHR/Top 40». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 18-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  32. «Music — — Singles Release Diary — Digital Spy». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 29-ին.
  33. «Eminem's 'Beautiful' Hits [[iTunes]]». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 13-ին. {{cite web}}: URL–wikilink conflict (օգնություն)
  34. 34,0 34,1 «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». swisscharts.com. Hung Medien. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  35. 35,0 35,1 «Eminem — Relapse — Music Charts». αCharts.us. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 28-ին.
  36. «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». austriancharts.at (German). Hung Medien. 2010 թ․ ապրիլի 9. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 16-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  37. 37,0 37,1 «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». ultratop.be. ULTRATOP & Hung Medien / hitparade.ch. 2010 թ․ սեպտեմբերի 16. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 17-ին.
  38. «Canadian Albums — Week of June 06, 2009». Billboard. 2009 թ․ հունիսի 6. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 13-ին.
  39. «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». danishcharts.com. Hung Medien. 2009 թ․ օգոստոսի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 17-ին.
  40. «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». finnishcharts.com. Hung Medien. 2009 թ․ օգոստոսի 22. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 17-ին.
  41. «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». lescharts.com (French). Hung Medien. 2009 թ․ հոկտեմբերի 17. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 17-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  42. «Eminem's German chart-positions on albums». Musicline.de. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 4-ին.
  43. «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». greekcharts.com. Hung Medien. 2010 թ․ հունվարի 30. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 17-ին.
  44. «Archívum — Slágerlisták — MAHASZ — Magyar Hanglemezkiadók Szövetsége». Mahasz.hu. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 25-ին.
  45. "FIMI - Federazione Industria Musicale Italiana - Classifiche: Archivio" Արխիվացված 2012-02-23 Wayback Machine (in Italian).
  46. "Eminem first hip hop solo artist to take lead" (in Japanese). Oricon.jp. May 26, 2009.
  47. «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». mexicancharts.com. Hung Medien. 2009 թ․ հուլիսի 25. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 16-ին.
  48. «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». dutchcharts.nl (Dutch). Hung Medien/hitparade.ch. 2010 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 17-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  49. «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». charts.org.nz. Hung Medien. 2010 թ․ հունվարի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 16-ին.
  50. «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». norwegiancharts.com. Hung Medien. 2009 թ․ օգոստոսի 23. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 16-ին.
  51. "Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS - Official Retail Sales Chart". June 1, 2009.
  52. 52,0 52,1 «"2M" - Российский чарт 22-2009». 2m-online.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 20-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 25-ին.
  53. «Eminem heading to South Africa for two shows». The Times. 2013 թ․ նոյեմբերի 18. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 25-ին.
  54. «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». spanishcharts.com. Hung Medien. 2009 թ․ օգոստոսի 23. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 16-ին.
  55. «EMINEM — RELAPSE (ALBUM)». swedishcharts.com. Hung Medien. 2009 թ․ օգոստոսի 14. Վերցված է 2010 թ․ ապրիլի 16-ին.
  56. «Chart Stats — Eminem». Chart Stats. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 14-ին.
  57. «Eminem Album & Song Chart History — Billboard.com». Billboard Magazine. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 14-ին.
  58. "Eminem – Chart history" Billboard Top Catalog Albums for Eminem. Retrieved December 21, 2015.
  59. «ARIA Charts - Accreditations - 2009 Albums». Australian Recording Industry Association. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  60. «IFPI Austria - Verband der Österreichischen Musikwirtschaft». IFPI (Austria). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 25-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 8-ին.
  61. «ultratop.be - ULTRATOP BELGIAN CHARTS: Goud en Platina-Albums 2009» [Gold and Platinum albums 2009] (Dutch). ULTRATOP & Hung Medien / hitparade.ch. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 4-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  62. «Certifications Albums Or - année 2009 (Gold certified albums 2009)». Disque en France. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 4-ին.
  63. Կաղապար:Cite gold platin
  64. «Irish Recorded Music Association». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 29-ին.
  65. «RIAJ - May 2009». RIAJ. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  66. «Latest Gold / Platinum Albums - RadioScope New Zealand». Radioscope.net.nz. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 25-ին.
  67. «The Official Swiss Charts and Music Community». swisscharts.com. Hung Medien. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  68. «Certified Awards Search» Արխիվացված 2017-10-06 Wayback Machine (չաշխատող հղում — պատմությունկրկնօրինակ). British Phonographic Industry.
  69. «Gold & Platinum: Searchable Database». Recording Industry Association of America. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
  70. «Aussie Stores Break Eminem Embargo». Undercover. 2009 թ․ մայիսի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 15-ին.
  71. «Universal Music - Eminem - Detail - Relapse (CD)». Universal Music (German). Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 12-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 14-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  72. «SLIM SHADY IS BACK!». Universal Music Italy (Italian). 2009 թ․ մարտի 5. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 13-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  73. «Langverwachte cd Eminem op 15 mei in winkels». Algemeen Nederlands Persbureau (Dutch). 2009 թ․ մարտի 5. Վերցված է 2009 թ․ մարտի 17-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  74. «Eminem offentligører udgivelsesdato». Gaffa (Danish). 2009 թ․ մարտի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2009 թ․ մարտի 19-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  75. «Slim Shady Is Back!». Universal Music France (French). 2009 թ․ մարտի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 30-ին. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 12-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  76. «Eminem lays boot into Kim Kadashian's booty in We Made You». The Daily Telegraph. 2009 թ․ ապրիլի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 15-ին. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 12-ին.
  77. «Relapse (Polska Cena)». Universal Music Poland (Polish). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 14-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  78. «O regresso de Slim Shady». Universal Music Portugal (Portuguese). Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 7-ին. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 12-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  79. «Эминем возвращается». Universal Music Russia (Russian). 2009 թ․ մարտի 10. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 13-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  80. «Eminems nya skiva kommer i maj». TT Spektra (through Göteborgs-Posten) (Swedish). Tidningarnas Telegrambyrå. 2009 թ․ մարտի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 8-ին. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 14-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  81. «Eminem lança single do novo álbum "Relapse", que sai em maio». 2009 թ․ ապրիլի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 28-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունիսի 29-ին.
  82. «Relapse/ Explicit by Eminem». HMV Group. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 12-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)(չաշխատող հղում)
  83. «Eminem - RELAPSE». Universal Music India. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 9-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 14-ին.
  84. «EMINEM: Presenta su nuevo y esperado vídeo "We Made You"». Universal Music Spain (Spanish). 2009 թ․ ապրիլի 8. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ ապրիլի 12-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  85. «EMIN∃M :: DISCOGRAPHY». Universal Music Japan (Japanese). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2009 թ․ մարտի 19-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  86. «Hoy 28 de Mayo se edita en nuestro país el nuevo álbum de Eminem "Relapse"». Universal Music Argentina (Spanish). 2009 թ․ մայիսի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 19-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 14-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

Արտաքին հղումներ խմբագրել