Ֆիլիպո Տոմազո Մարինետտի (իտալ.՝ Filippo Tommaso Marinetti, դեկտեմբերի 22, 1876(1876-12-22)[1][2][3][…], Իտալիայի թագավորություն[4] - դեկտեմբերի 2, 1944(1944-12-02)[4][1][5][…], Բելաջո, Կոմո, Լոմբարդիա, Իտալիայի թագավորություն[4]), իտալացի գրող։ Ֆուտուրիզմի հիմնադիրն ու տեսաբանը եվրոպական գրականության և արվեստի մեջ։ Գրել է իտալերեն և ֆրանսերեն։ Սկսել է որպես ապագա ոտանավորի բանաստեղծ։ 1909 թվականին առաջին անգամ հրատարակել է «Ֆուտուրիզմի մանիֆեստը»։ Մարինետտին կոչ էր անում ազատագրվել անցյալի «մեռած մշակույթից», հումանիստական իդեալներից, ստեղծել «ապագայի դինամիկ գրականություն»՝ «futuro» (այստեղից էլ՝ ֆուտուրիզմ), որը գովերգեր մեքենայական տեխնիկան, պատերազմը՝ որպես «աշխարհի միակ հիգիենայի»։ Մարինետտին գովերգել է Աֆրիկայի բռնազավթումը («Մաֆարկա ֆուտուրիստը», վեպ, 1910), իտալա-թուրքական պատերազմը («Զանգ-աում-աում», բանաստեղծությունների ժողովածու, 1914)։ Որպես կամավոր մասնակցել է 1914-1918 թվականների առաջին համաշխարհային պատերազմին։ 1919 թվականից Մուսոլինիի համախոհ էր։ Ֆաշիստական տիրապետության տարիներին ընտրվել է ակադեմիկոս, եղել Իտալիայի գրողների միության նախագահը։

Ֆիլիպո Մարինետտի
իտալ.՝ Filippo Tommaso Marinetti
Ծնվել էդեկտեմբերի 22, 1876(1876-12-22)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԻտալիայի թագավորություն[4]
Վախճանվել էդեկտեմբերի 2, 1944(1944-12-02)[4][1][5][…] (67 տարեկան)
Վախճանի վայրԲելաջո, Կոմո, Լոմբարդիա, Իտալիայի թագավորություն[4]
ԳերեզմանՄիլանի մոնումենտալ գերեզմանատուն
Մասնագիտությունբանաստեղծ, գրող, դրամատուրգ, կոմպոզիտոր, գիտաֆանտաստիկ գրող, լուսանկարիչ, դիզայներ և քաղաքական գործիչ
Լեզուիտալերեն և ֆրանսերեն
Քաղաքացիություն Իտալիայի թագավորություն
ԿրթությունՋենովայի համալսարան
Գրական ուղղություններֆուտուրիզմ
Ուշագրավ աշխատանքներQ57081280?
ԿուսակցությունԱզգային ֆաշիստական կուսակցություն
Պարգևներ
ԱմուսինԲենեդետտա Կապպա
Изображение автографа
 Filippo Tommaso Marinetti Վիքիպահեստում

Ծանոթագրություններ Խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 Itaú Cultural Enciclopédia Itaú Cultural (порт.)São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Маринетти Филиппо Томмазо // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. 5,0 5,1 5,2 Benezit Dictionary of ArtistsOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 321