Ֆեռնան Կորմոն

Ֆեռնան Կորմոն; ֆր.՝ Fernand Cormon
Ի ծնե	ֆր.՝ Fernand-Anne Piestre
Կեղծանուն	Fernand Cormon
Ծնվել է	դեկտեմբերի 24, 1845[…]
Ծննդավայր	Փարիզ
Վախճանվել է	մարտի 20, 1924[…] (78 տարեկան)
Մահվան վայր	Փարիզի 8-րդ շրջան, Փարիզ
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Կրթություն	Փարիզի Գեղեցիկ արվեստների ազգային բարձրագույն դպրոց
Մասնագիտություն	նկարիչ և նկարիչ-փորագրող
Ոճ	ակադեմիզմ
Ժանր	պատմական գեղանկարչություն
Ուշագրավ աշխատանքներ	Cain flying before Jehovah's Curse?, Émile Loubet? և Nude?
Ուսուցիչ	Jean-François Portaels?, Ալեքսանդր Կաբանել և Eugène Fromentin?
Աշակերտներ	Էմիլ Բեռնար, Nicolas Untersteller?, Pierre-Eugène Clairin?, André-François Breuillaud?, Johannes Holbek?, Andry-Farcy?, Emanuel Vigeland?, Ակսելի Գալլեն-Կալլելա, Omer Bouchery?, Լեոն-Լորան Գալանդ, Maurice Félix?, Պիեռ Գանդոն, Marius Laithier? և Henri Villain?
Պարգևներ	և
Անդամակցություն	Գեղեցիկ արվեստների ակադեմիա
Հայր	Էժեն Կորմոն
	Fernand Cormon Վիքիպահեստում

Ֆերնան Կորմոն, լրիվ անունը՝ Ֆերնան-Անն Պիեստր Կորմոն (ֆր.՝ Fernand Cormon, դեկտեմբերի 24, 1845(1845-12-24)^[1]^[2]^[3]^[…], Փարիզ - մարտի 20, 1924(1924-03-20)^[4]^[5]^[6]^[…], Փարիզի 8-րդ շրջան, Փարիզ ), ֆրանսիացի ռեալիստ նկարիչ, մանկավարժ։

Կյանք և ստեղծագործություն խմբագրել

Դրամատուրգ Էժեն Կորմոնի և դերասանուհի Շառլոտա Ֆյուրեի որդին։ Ֆերնան Կորմոնը սկսել է գեղանկարչություն ուսումնասիրել Բրյուսելում՝ Ժան-Ֆրանսուա Պորտելի մոտ։ 1863 թվականին Երիտասարդ նկարիչը վերադարձավ Փարիզ, որտեղ ուսումը շարունակեց Ալեքսանդր Կաբանելի և Էժեն Ֆրոմանտենի ղեկավարությամբ^[10]։

Իր կերի աշխատանքում նա միշտ հավատարիմ է եղել ակադեմիական արվեստի պահանջներին։ 1868 թվականից նա իր աշխատանքները ցուցադրել է Փարիզի սրահներում։ 1882 թվականին Կորմոնը ստեղծեց և ղեկավարեց արվեստի մասնավոր դպրոցը (Atelier Cormon, Montmartre, St. St. Constance, 10)^[11]՝ նրա աշակերտների թվում պետք է նշվեն այնպիսի վարպետներ, ինչպիսիք են Անրի դե Թուլուզ-Լոտրեկը, Վինսենթ վան Գոգը, Լուի Անկետենը, Էժեն Բոշը, Էմիլ Բեռնարը, Ժան-Դեզիրե Բասկուլեն, Գեբհարդը, Դենեն, Լեոն Ժուբեր և այլք։ Կորմոնի ստուդիայում զբաղվում էին Վիկտոր Բորիսով-Մուսատովը, Նիկոլայ Ռերիխը, Էմիլ Վիզելը, Ավստինին Կուզնեցովը, Իսահակ Բատյուկովը, Ալեքսանդր Շերվաշիձեն, Նիկոլայ Խոլյավինը և ռուսական ծագում ունեցող այլ նկարիչներ։

1890-ական թվականներին Կորմոնի մասնավոր ստուդիայում սովորելը Ռուսաստանից ներգաղթյալներին գրավում էր ընդունելության համար պաշտոնական խոչընդոտների բացակայությամբ. պրոֆեսորը բավականին լիբերալ էր վերաբերվում երիտասարդությանը. ֆրանսերենի իմացություն չէր պահանջվում, ուսանողները, որպես կանոն, ընդունվում էին առանց քննությունների, նույնիսկ երաշխավորագիրը նախապայման չէր (բավական էին մի քանի նկարներ, որպեսզի Կորմոնը համոզվեր, որ գործ չունի դիլետանտի հետ)^[12]։

Կորմոնի դասավանդման ընդհանուր համակարգը նման էր Փարիզի մյուս ստուդիաներին։ Գիպս նկարելը կամ հին վարպետների պատճենահանումը ուսուցման առաջին փուլն էր, իսկ երկրորդը և հիմնականը մերկ մոդելի շտուդիան էր։ «Այսպիսով, Կորմոնի ստուդիայում աշխատանքը, որպես ամբողջություն, կարող էր հավասարեցվել Գեղարվեստի ակադեմիայի ուսման երրորդ փուլին՝ բնական դասին, որը հետևում էր գիպսաֆիգուրային և գիպսոֆիգուրային դասերին։ < ... > ռուս ուսանողի համար Փարիզում աշխատելը մինչև 1897 թվականը, ի թիվս այլ բաների, մերկ կին բնույթ գրելու միակ հնարավորությունն էր, որը գոյություն չուներ Ներքին ուսումնական հաստատություններում մինչև Վալենտին Սերովի դասարանում նորամուծությունները»^[13]։

Ստուդիայում՝ Կորմոն-աջ կողմում՝ մոլբերտի մոտ՝ ձախ կողմում՝ Թուլուզ-Լոտրեկ (գլխարկով)՝ սլաքով նշվում է Բեռնարը։ Մոտ. 1885

Շաբաթը մեկ կամ երկու անգամ Կորմոնը կատարում էր այսպես կոչված «սրբագրում», ուսանողների աշխատանքների խմբագրումներ, որոնք ուղեկցվում էին պրոֆեսորի մեկնաբանություններով, որոնք ուղղված էին դասերի բոլոր մասնակիցներին և աշխատանքների խմբագրումը վերածում էին հանպատրաստից դասախոսության^[14]։ Նկարագրելով Կորմոնի աշխատանքի մեթոդները (որը գծագրության մեջ ամենակարևորն էր համարում ոչ թե պայմանական դասական համամասնությունների ճշգրտությունն ու հաշվարկը, այլ յուրաքանչյուր կոնկրետ բնորդի մարմնի մասերի հարաբերակցությունը բացահայտելու և փոխանցելու ունակությունը), Բորիսով-Մուսատովը իր մոտեցման մեջ շատ ընդհանրություններ գտավ Պ. Պ. Չիստյակովի դասավանդման համակարգի հետ^[15]։ Կորմոնի բազմասեզանսային բնական շտուդիաների հետ մեկտեղ կիրառվում էին նաև էսքիզներ՝ կրոկներ, երբ մոդելը փոխում էր իր դիրքը յուրաքանչյուր 15 րոպեն մեկ․ արագ գծագրերը օգնում էին աշակերտներին կենտրոնանալ ընդհանուր համամասնությունների, մոդելի հատուկ բնույթի, նրա կեցվածքի վրա, զարգացնում էին հայացքի սրությունն ու ձեռքի համարձակությունը^[16]։

Պրոֆեսորը չէր ճնշում իր ուսանողներին և ավելին, քան այլ մասնավոր ստուդիաների վարպետները, խրախուսում էր նրանց մեջ անհատականությունը։ Այնուամենայնիվ, Կորմոնի ուսանողներից շատերը բավարարվեցին միայն իր դպրոցում նկարչության դասերով, քանի որ նավթի նկարչության տեխնիկայում պրոֆեսորը մնաց ակադեմիզմի հետևորդ՝ մերժելով իմպրեսիոնիզմը և հետագա նորագույն հոսանքները^[17]։ Հարգանքի տուրք մատուցելով նրա ուսուցման համակարգին՝ գեղարվեստական քննադատ Յակով Տուգենդհոլդը 1915 թվականին Կորմոնի մասին գրել է, որ նա «նույնքան գերազանց գծագրող է, որքան դանդաղ ու ձանձրալի գունաբանը»^[18]։

1880 թվականին Ֆերնան Կորմոնը դարձավ Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ։ Դրանից անմիջապես հետո Կորմոնը Ճանապարհորդություններ կատարեց Թունիս և Բրետան։ 1898 թվականին նա գլխավորել է Գեղարվեստի ազգային դպրոցը^[19]։ Նույն թվականին Կորմոնը դարձել է Գեղարվեստի ակադեմիայի անդամ։

Իր աշխատանքում նկարիչը մշակել է հիմնականում Պատմական և կրոնական թեմաներ։ Հայտնի էր նաև որպես դիմանկար

ի վարպետ։ Ֆերնան Կորմոնի ստեղծագործությունները պահվում են Օրսեի թանգարանում և կերպարվեստի այլ հայտնի հավաքածուներում։

Պատկերասրահ խմբագրել

Խանդը սերալայում (1874)
Հարեմ (1877-ից հետո)
Մադամ Կորմոնի դիմանկարը (1887)
Քանդակագործը աշխատանքի վայրում: Ժան-Լեոն Ժերոմի դիմանկարը իր արվեստանոցում։ (1891)
Կայեն (1880)