Ֆանի Բրեյթ

շվեդ նկարչուհի (1862-1940)

Ֆանի Ինգեբորգ Մատիլդա Բրեյթ (շվեդ.՝ Fanny Brate, փետրվարի 26, 1861(1861-02-26)[2][3][4][…], Հորֆյորսամգլինգեն, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[4][5] - ապրիլի 24, 1940(1940-04-24)[2][6][3][…], Էնգելբրեքտ, Ստոկհոլմ քաղաք, Փոխմարզպետի պաշտոն, Շվեդիա[2][6][3][…]), շվեդ նկարչուհի, նրա գործերը գովաբանում են ընտանեկան կյանքի իդիլիան։ Ֆանի Բրեյթի նկարները ստեղծվել են շվեդ նկարիչ Կառլ Լարսոնի ազդեցության ներքո։

Ֆանի Բրեյթ
շվեդ.՝ Fanny Brate[1]
Ի ծնեշվեդ.՝ Fanny Ingeborg Matilda Ekbom
Ծնվել էփետրվարի 26, 1861(1861-02-26)[2][3][4][…]
ԾննդավայրՀորֆյորսամգլինգեն, Ստոկհոլմ, Ստոկհոլմի լեն, Շվեդիա[4][5]
Վախճանվել էապրիլի 24, 1940(1940-04-24)[2][6][3][…] (79 տարեկան)
Մահվան վայրԷնգելբրեքտ, Ստոկհոլմ քաղաք, Փոխմարզպետի պաշտոն, Շվեդիա[2][6][3][…]
Քաղաքացիություն Շվեդիա
ԿրթությունԿոնստֆակ
Մասնագիտություննկարչուհի
Ժանրմարդու ձևի գեղանկարչություն[2] և ժանրային նկարչություն[2]
Թեմաներwomen's suffrage in Sweden?[1]
Ուշագրավ աշխատանքներA Day of Celebration? և The Old Blind Woman?
ՀայրJohan Frans Gustaf Oskar Ekbom?[7][4]
ՄայրHenriette Alexandrine Dahlgren?[4][7]
ԱմուսինErik Brate?[2][8][9]
ԶավակներTorun Munthe?[9]
 Fanny Brate Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ֆանի Բրեյթի հայրը Ջոն Ֆրեդերիկ Օսկար Էկբոմն էր (անգլ.՝ Johan Fredric Gustaf Oscar Ekbom), որը ծառայում էր Վեստերգյոտլանդի դուքս Կարլ Շվեդացուն։ 1880 թվականին՝ տասնութ տարեկան հասակում, նա ընդունվել է Շվեդիայի գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա։ 1887 թվականին ուսումնական շրջագայություն է կատարել դեպի Փարիզ։ 1889 թվականին ճանապարհորդել է Գերմանիա, Դանիա, Նորվեգիա, Անգլիա, Ավստրիա և Իտալիա։

1887 թվականին Ֆանին ամուսնացել է Էրիկ Բրեյթի հետ (1857-1924)։ Նրանք ունեցել են չորս դուստր՝ Աստրիդ (1888-1929), Թորուն (1891-1993), Ռագնհիլդ (1892-1894), Ինգեգերդ (1899-1952)։ Ամուսնանալով՝ նա ստիպված է եղել թողնել նկարչությունը, բայց շարունակել է իր մասնակցությունը Շվեդիայի արվեստի աշխարհում՝ որպես այլ նկարիչների հովանավոր։

1891 թվականին Բրեյթը դարձել է Svenska Konstnärernas Förening Նկարիչների ասոցիացիայի անդամ։

Գործունեություն խմբագրել

 
«Տոնակատարության օրը» (կտավ, յուղաներկ, 1902)

Նկարչուհին աշխատել է բնանկարի, ինտերիերի նկարչության, նատյուրմորտի, դիմանկարի ժանրերում։

Ամենահայտնի աշխատանքը Namnsdag («Տոնակատարության օրը») նկարն է, որը ստեղծվել 1902 թվականին։ Ներկայումս այն պահվում է Շվեդիայի ազգային թանգարանում։ Նրա լավագույն աշխատանքներից են «Կույր ծեր կին» (1903), «Ազատ րոպե» և այլ աշխատանքներ։

Ֆանի Բրեյթը նրբանկատ մանկական հոգեբան է, նրա նկարներում երեխաները խաղում են, հոգ տանում այլ երեխաների համար, վիճում, ոգևորությամբ նկարում։ Դրանցում կարելի է գտնել այնպիսի գծեր, որոնք հիշեցնում են նկարիչ Էժեն Կարիերի ինտիմ ֆրանսիական դիմանկարը, պատմություններ շվեդ նկարիչ Կարլ Լարսոնի ընտանեկան կյանքից։

1943 թվականին Շվեդիայի ազգային թանգարանում տեղի է ունեցել նկարչի անձնական ցուցահանդեսի բացումը, որին ներկայացվել են նրա ստեղծագործություններից 126-ը։ Ֆանի Բրեյթը նկարել է յուղաներկով և ջրաներկով։ Նրա աշխատանքները, որոնք ցույց են տալիս 19-րդ դարում Շվեդիայում մարդկանց կյանքը, երկրի մշակութային ժառանգության կարևոր տարրեր են[10]։

Ներկայումս Բրեյթի նկարները գտնվում են Շվեդիայի ազգային թանգարանում, Գյոթեբորգի գեղարվեստի թանգարանում, Հյուսիսային երկրների թանգարանում և մասնավոր հավաքածուներում։

Ցուցահանդեսներ խմբագրել

  • Ցուցահանդես Müsse el Grinden, Արվեստի միջազգային ցուցահանդես, Մյունխեն, 1892
  • Ստոկհոլմի ցուցահանդես, 1897
  • Ցուցահանդես Մեծ արվեստի ցուցահանդեսում, Բեռլին, 1900
  • «Կանանց արվեստ» շվեդ նկարիչների ասոցիացիայի ցուցահանդես, 1909
  • «Նրանք գնացին Փարիզ» ցուցահանդես՝ Liljevalchs konsthall պատկերասրահում

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆանի Բրեյթ» հոդվածին։