Քեն Թոմփսոն

Քեն Թոմփսոն (անգլ.՝ Kenneth Thompson, փետրվարի 4, 1943(1943-02-04), Օռլեան շրջան, Լուիզիանա, ԱՄՆ), համակարգչային գիտության պիոներ, հայտնի է C ծրագրավորման լեզվի և UNIX օպերացիոն համակարգի ստեղծման գործում ունեցած ներդրման շնորհիվ։

Քեն Թոմփսոն
անգլ.՝ Kenneth Lane Thompson
Դիմանկար
Ծնվել էփետրվարի 4, 1943(1943-02-04) (78 տարեկան)
ԾննդավայրՕռլեան շրջան, Լուիզիանա, ԱՄՆ
ՔաղաքացիությունFlag of the United States.svg ԱՄՆ
Մայրենի լեզուանգլերեն
ԿրթությունԿալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի (1965) և Կալիֆոռնիայի համալսարան, Բերքլի (1966)
ԵրկերՅունիքս[1], Belle?[1], Go, Plan 9, Մուլտիքս, dbm? և ed?
Մասնագիտությունծրագրավորող և համակարգչային գիտնական
ԱշխատավայրԲելլի լաբորատորիա և Գուգլ
Պարգևներ և
մրցանակներ		Թյուրինգի մրցանակ[2][3] Տեխնոլոգիայի և նորարարության ասպարեզի ազգային մեդալ[4] Հարոլդ Պենդերի մրցանակ Էմանուել Պիորի մրցանակ Tsutomu Kanai Award? Համակարգչային պատմության թանգարանի համակրանք Համակարգչային տեխնիկայի պիոներ ACM ծրագրավորման մրցանակ[5] Էլեկտրոտեխնիկայի և էլեկտրոնիկայի ինժեներների ինստիտուտի Ռիչարդ Հեմմինգի մեդալ և Ճապոնիայի մրցանակ
ԱնդամությունԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա և Ճարտարագիտական ազգային ակադեմիա
Ken Thompson Վիքիպահեստում

ԿենսագրությունԽմբագրել

Թոմփսոնը ծնվել է Նոր Օռլեանում (Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ)։ 1965 թվականին Բերկլիի Կալիֆոռնիայում համալսարանում ստացել է բակալավրի, իսկ 1966 թվականին՝ մագիստրոսի կոչում էլեկտրատեխնիկայի և ինֆորմատիկայի բնագավառում։

1960-ական թվականներին Թոմփսոնը և Դենիս Ռիտչին աշխատել են Multics օպերացիոն համակարգի վրա։ Multics-ի ստեղծման ժամանակ Թոմփսոնն ստեղծել է Bon ծրագրավորման լեզու։ Երկուսն էլ հեռացել են Multics նախագծից, քանի որ այն սկսել է դառնալ չափազանց բարդ։ 1969 թվականին Bell Labs-ում Թոմփսոնն ու Ռիչին ստեղծել են UNIX օպերացիոն համակարգը։ Այդ ժամանակ Թոմփսոնը նաև գրել է B ծրագրավորման լեզուն, որ դարձել է Դենիս Ռիտչիի C լեզվի նախորդը։

Թոմփսոնը մշակել է QED ծրագրի տարբերակ CTSS-ի համար, որը պարունակում է տեքստի որոնման կանոնավոր արտահայտություններ։ QED-ը և Թոմփսոնի ed խմբագիրը (UNIX-ի ստանդարտ խմբագիր) նպաստում է սովորական արտահայտությունների ժողովրդականությունը, որոնք նախկինում համարվում էին գործիք (կամ խաղալիք) տրամաբանների համար։ Կանոնավոր արտահայտությունները տարածում են ստացել UNIX-ի տեքստային մշակման ծրագրերում (ինչպես grep): Գրեթե բոլոր ծրագրերը, որոնք աշխատում են կանոնավոր արտահայտությունների հետ, ներկայում օգտագործում են Թոմփսոնի նշանակման տարբերակներից մեկը։

Ջոզեֆ Քոնդոնի (Joseph Condon) հետ միասին ստեղծել են ապարատային և ծրագրային ապահովում Belle-ի, համակարգչային շախմատի համար։ Նա նաև գրել է էնդշպիլների ամբողջական ցանկը կազմելու ծրագիր 4, 5 և 6 կերպարների համար, որը թույլ է տալիս նրան կատարել լավ քայլեր, երբ հասնում են պահպանված դիրքի։ Հետագայում շախմատի մասնագետ Ջոն Ռոյկրոֆտի (John Roycroft) օգնությամբ Թոմփսոնն իր ստացած առաջին արդյունքները տարածել է CD-ով։

Թոմփսոնի ծրագրավորման ոճն ազդել է ուրիշների վրա, հատկապես արտահայտությունների կրճատ և հստակ լինելու առումով։

2000 թվականի վերջերին Թոմփսոնը հեռացել է Bell Labs-ից։ Աշխատել է Entrisphere, Inc-ում մինչև 2006 թվականը, ապա տեղափոխվել է Google, որտեղ մասնակցում է Go-ի ծրագրավորման լեզվի ստեղծմանը։

ՄրցանակԽմբագրել

  • 1982 թվականի Թոմփսոնը և Ռետչին միասին ստացել են Էմանուել Պիորի մրցանակ։
  • 1983 թվականի Թոմփսոնը և Ռիտչին միասին ստացել են Թյուրինգի մրցանակ՝ օպերացիոն համակարգերի ընդհանուր տեսության մշակման և մասնավորապես UNIX-ի ստեղծման համար[6]։
  • 1989 թվականին Թոմփսոնը և Ռիտչին միասին ստացել են C&C Prize:
  • 1990 թվականի Դենիս Ռիտչիի հետ միասին պարգևատրվել է Ռիչարդ Հեմմինգի մեդալով «UNIX օպերացիոն համակարգի և C ծրագրավորման լեզվի ստեղծման համար»[7]։
  • Ստացել է «Համակարգչային տեխնիկայի մեդալ» (1994) Դենիս Ռիտչիի հետ միասին։
  • 1999 թվականի ապրիլի 27-ին Թոմփսոնը և Ռիտչին միասին նախագահ Բիլ Քլինթոնի կողմից ստացել են 1998 թվականի Ազգային մեդալ տեխնոլոգիայի բնագավառում ունեցած ձեռքբերումների համար UNIX օպերացիոն համակարգի և C ծրագրավորման լեզվի ստեղծման համար[8][9]:
  • 1999 թ. Էլեկտրատեխնիկայի և էլեկտրոնիկայի ինժեներների ինստիտուտը Թոմփսոնին շնորհել է Tsutomu Kanai առաջին մրցանակ UNIX-ի ստեղծման համար, որը տասնամյակներ շարունակ եղել է բաշխված համակարգերի աշխատանքի հիմնական պլատֆորմը[10]։
  • Հարոլդ Պենդերի մրցանակ (2003) Դենիս Ռիտչիի հետ միասին։
  • Ճապոնիայի մրցանակ (2011) Unix-համակարգերի ստեղծման գործում ունեցած ներդրման համար։

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 http://www.computerhistory.org/collections/catalog/102657921
  2. ↑ https://amturing.acm.org/award_winners/thompson_4588371.cfm
  3. ↑ https://awards.acm.org/award_winners/thompson_4588371#140
  4. ↑ https://www.nationalmedals.org/laureates
  5. ↑ https://awards.acm.org/award_winners/thompson_4588371#149
  6. ↑ Лекция "Reflections on Trusting Trust" при вручении Премии Тюринга
  7. ↑ «IEEE Richard W. Hamming Medal Recipients» (անգլերեն)։ Արխիվացված օրիգինալից 2012-02-12-ին։ Վերցված է 2010-04-24 
  8. ↑ Ritchie and Thompson [to] Get National Medal of Technology Archived 2006-03-27 at the Wayback Machine. Bell Labs pre-announcement (անգլ.)
  9. ↑ Ritchie and Thompson Receive National Medal of Technology from President Clinton Archived 2003-10-11 at the Wayback Machine. Bell Labs press release (անգլ.)
  10. ↑ Ken Thompson Receives Kanai Award for Impact of UNIX System Archived 2013-03-26 at the Wayback Machine. Bell Labs press release (անգլ.)

Արտաքին հղումներԽմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Քեն_Թոմփսոն&oldid=7874294» էջից