Վիքիպեդիա

Փիթի վիշապը

2016 թվականի կենդանի գործողությունների ռիմեյքի համար տե՛ս Փիթը և իր վիշապը (2016 թվական):

Փիթի վիշապը
անգլ.՝ Pete's Dragon
Տեսակլիամետրաժ ֆիլմ
Ժանրֆենթեզի ֆիլմ, երաժշտական ֆիլմ, արկածային ֆիլմ, մանկական ֆիլմ և ընտանեկան ֆիլմ
Գործողության վայրՄեն
ՌեժիսորDon Chaffey? և Դոն Բուլթ
ՍցենարիստՄալքոլմ Մարմորշտեյն և Seton I. Miller?
ՊրոդյուսերJerome Courtland? և Ռոն Միլլեր
ԵրաժշտությունJoel Hirschhorn?
ՕպերատորFrank V. Phillips?
Երկիր ԱՄՆ
Լեզուանգլերեն
ԸնկերությունՈւոլթ Դիսնեյ ընկերություն
ԴիստրիբյուտորWalt Disney Studios Motion Pictures, Նեթֆլիքս և Դիսնեյ+
Տևողություն134 րոպե
Թվականնոյեմբերի 3, 1977[1], սեպտեմբերի 23, 1978[2][1], դեկտեմբերի 14, 1978[3] և հոկտեմբերի 13, 1978[4]
Առաջադրում«Օսկար» մրցանակ լավագույն օրիգինալ երգի համար
Բյուջե10 000 000 $[5]
Շահույթ4 100 000 $[5]
movies.disney.com/petes-dragon​(անգլ.)

Փիթի վիշապը, ռեժիսորը Դոն Չաֆիի՝ 1977 թվականի ամերիկյան կենդանի գործողություն/անիմացիոն երաժշտական ​​ֆանտաստիկ ֆիլմ,որի պրոդյուսերներն են Ջերոմ Քորթլենդը և Ռոն Միլլերը, իսկ սցենարը գրել է Մալքոլմ Մարմորշտեյնը։ Սեթոն Ի. Միլլերի և Ս. Ս. Ֆիլդի «Փիթի վիշապը և ԱՄՆ (ընդմիշտ հետո)» չհրապարակված պատմվածքի վրա հիմնված ֆիլմում նկարահանվել են Շոն Մարշալը, Հելեն Ռեդին, Ջիմ Դեյլը,Միկի Ռունին, Ռեդ Բաթոնսը, Ջեֆ Կոնաուեյը, Շելլի Ուինթերսը, և Չարլի Կալլասի ձայնը Էլիոթի դերում։

Նախագիծն ի սկզբանե մտահղացվել էր 1957 թվականին՝ որպես «Դիսնեյլենդ» հեռուստասերիալի երկու մասից բաղկացած դրվագ, բայց այն այնքան հետաձգվեց, մինչև 1975 թվականին վերածնվեց որպես երաժշտական ​​ֆիլմ։ Ֆիլմը թողարկվել է 1977 թվականի նոյեմբերի 3-ին՝ արժանանալով քննադատների հակասական արձագանքներին, թեև ոմանք բարձր են գնահատել անիմացիան։ Ֆիլմն ունեցավ չափավոր ֆինանսական հաջողություն՝ 10 միլիոն դոլար բյուջեի դիմաց հավաքելով 18 միլիոն դոլար։

Ֆիլմն «Օսկար»-ի 50-րդ մրցանակաբաշխության ժամանակ արժանացել է երկու անվանակարգերի՝ երաժշտական ձևավորման և յուրահատուկ երգի համար։ Capitol Records-ը թողարկեց Ռեդդիի «Candle on the Water» երգի սինգլը (այլ դասավորվածությամբ, քան ֆիլմում), որը Adult Contemporary չարթերում զբաղեցրեց 27-րդ հորիզոնականը։

Ֆիլմը կրկնօրիանկում է իրական ժամանակում ռեմեյքը, որը նկարահանվել էր Walt Disney Pictures-ի կողմից և թողարկվել 2016 թվականին։

Սյուժե խմբագրել

1900-ականների սկզբին Նոր Անգլիայում Փիթ անունով որբը իր անտեսանելի ուժի օգնությամբ, որին նա Էլիոթ է անվանում, փախչում է իր դաժան խնամակալ ընտանիքից՝ Գոգաններից։ Ընտանիքը փորձում է համոզել Փիթին վերադառնալ և խոստանում, որ ավելի լավ կվերաբերվեն նրա հետ, բայց միևնույն ժամանակ հայտնում են նրան խստորեն պատժելու իրենց իրական մտադրությունը («Ամենաերջանիկ տունը այս բլուրների վրա»)։ Այն բանից հետո, երբ նրանք դադարեցնում են որոնումները, Փիթը քնում է։ Հաջորդ առավոտ Փիթը արթնանում է, և պարզվում է, որ Էլիոթը մուլտֆիլմի մեծ կանաչ վիշապ է, որը կարող է անտեսանելի դառնալ («Ես էլ քեզ սիրում եմ»)։

Փիթն ու Էլիոթը այցելում են Պասամաքուդի, որտեղ անտեսանելի Էլիոթի անշնորհքությանը հետևանքով Փիթին անհաջողության աղբյուր են համարում։ Փարոսապահ Լամփին, դուրս է գալիս պանդոկից և հանդիպում է Փիթին։ Էլիոթը տեսանելի է դառնում, իսկ Լեմփին սարսափած վազում է դեպի քաղաքաբնակները («Ես տեսա վիշապին»)։ Նրանք Լամպիի խոսքերը ընդունում են որպես անհիմն հայտարարություններ։ Ծովափնյա քարանձավում Փիթը պատժում է Էլիոթին անախորժություն պատճառելու համար։ Երբ նրանք արդեն հաշտվում են, հայտնվում է Լեմփիի դուստրը՝ Նորան, ով զգուշացնում է, որ Փիթի համար այդտեղ մոտեցող մակընթացության պատճառով վտանգավոր է։ Հասկանալով, որ նա որբ է և տեղացի չէ, Նորան առաջարկում է Փիթին ապստան տալ փարոսում, և նրանք մտերմանում են («Հեշտ չէ»)։ Նա իմանում է իր փեսացու Փոլի պատմությունը, ում նավը կորել էր ծովում մեկ տարի առաջ, և խոստանում է խնդրել Էլիոթին, որպեսզի փորձի գտնել Փոլին։

Ճանապարհորդող շառլատան դոկտոր Տերմինուսը և նրա օգնական Հոագին հաղթում են դյուրահավատ քաղաքաբնակներին, ովքեր վրդովված են իրենց վերադարձից («Passamaquoddy»): Այն բանից հետո, երբ Լեմփին Հոագիին տանում է այն քարանձավը, որտեղ ապրում է Էլիոթը՝ ապացուցելու, որ նա գոյություն ունի, սակայն նրանց հանդիպումն ավարտվում է անհաջողությամբ, և երկուսն էլ փախչում են։ Հոգին փորձում է Տերմինուսին պատմել վիշապի մասին, բայց նա չի հավատում նրան։ Հաջորդ օրը տեղի ձկնորսները բողոքում են ձկների պակասից՝ համարելով, որ դրա մեղավորը Փիթն է։ Նորան ասում է նրանց, որ ձկնորսության վայրերը ժամանակ առ ժամանակ փոխվում են, և Փիթը պետք է ողջունի նրան քաղաք («Բոլորի համար տեղ կա»)։ Այդ երեկո Նորան և Լամփին կռվում են Լամպիի պնդումների համար, որ նա տեսել է վիշապին և Նորայի համոզմունքը, որ Փոուլը կվերադառնա («Մոմ ջրի վրա»)։

Նորան Փիթին տանում է դպրոց, որտեղ ուսուցիչը՝ միսս Թեյլորը, պատժում է նրան՝ Էլիոթի չարաճճիությունների համար։ Զայրացած Էլիոթը ներխուժում է դպրոցի շենք՝ թողնելով իր հագուստը պատի մեջ և վախեցնում է քաղաքաբնակներին։ Տերմինուսը, համոզված լինելով, որ վիշապը գոյություն ունի, վիշապների մասին գրքից իմանում է, որ այս արարածների ցանկացած ֆիզիկական հատկություն կարելի է օգտագործել տարբեր դեղամիջոցներ և տոնիկներ պատրաստելու համար։ Նա դավադրություն է կազմակերպում Հոագիի հետ, որպեսզի օգտագործի Էլիոթը բժշկական նպատակներով («Ամեն փոքր կտոր»)։ Փիթն ընդունում է Նորայի և Լամպիի հրավերը՝ ապրելու նրանց հետ («Brazzle Dazzle Day»)։ Երբ Գոգանները գալիս են քաղաք և պահանջում Փիթի վերադարձը, Նորան հրաժարվում է նրանից։ Երբ Գոգանները փոքր նավով հետապնդում են նրանց, Էլիոթը խորտակում է այն՝ փրկելով Փիթին («Վաճառքի օրինագիծ»)։ Բժիշկ Տերմինուսը գործարք է կնքում Գոգանների հետ՝ Փիթին և Էլիոթին բռնելու համար, և նույնիսկ տեղացիներին համոզում է, որ Էլիոթին բռնելը կլուծի նրանց խնդիրները։

Երեկոյան փոթորիկ է սկսվում, և Պասամաքուդդիին մոտենում է նավը, որի վրա Փոուլն էր։ Բժիշկ Տերմինուսը Փիթին հրավիրում է դեպի նավանոց, մինչ Հոգին նույնն է անում Էլիոթի հետ։ Էլիոթը բռնվում է ցանցի մեջ, բայց կարողանում է ազատվել։ Նա փրկում է Փիթին Գոգանների հետ առճակատման ժամանակ, Գոգաները փախչում են այն բանից հետո, երբ Էլիոթը ոչնչացնում է նրանց վաճառքի օրինագիծը։ Բժիշկ Տերմինուսը փորձում է հարպունով հարվածել Էլիոթին, սակայն նրա ոտքը բռնվում է պարանի մեջ, և նա թռչում է առաստաղի միջով, վերջում կախվում է ձողից։ Էլիոթը փրկում է քաղաքապետին, միսս Թեյլորին և քաղաքային խորհրդի անդամներին ընկնող կոմունալ սյունից՝ հայտնվելով նրանց առաջ։ Փարոսի մոտ ճրագը հանգչում է սրընթաց ալիքի պատճառով։ Էլիոթն իր կրակով վառում է ճրագը՝ բացահայտվելով Նորային և փրկելով նավը։

Հաջորդ առավոտ քաղաքապետը և քաղաքի բնակիչները գովում են Էլիոթին օգնության համար, և Նորան վերամիավորվում է Փոլի հետ։ Փոլը բացատրում է, որ նա Հատերաս հրվանդանի մոտակայքում նավի խորտակումից հետո միակ փրկվածն էր և տառապում էր ամնեզիայից, բայց ինչ-որ բան նրան ստիպում է վեր կենալ ակնողնուց և վերականգնել հիշողությունը։ Էլիոթն ասում է Փիթին, որ քանի որ նա այժմ ունի ընտանիք, նա պետք է շարունակի օգնել ուրիշ երեխայի, ով դժվարության մեջ։ Փիթը սրտանց հրաժեշտ է տալիս Էլիոթին և ասում, որ նրանք վերջին անգամ են հանդիպում։ Փիթը և իր ընտանիքը հետևում են, թե ինչպես է Էլիոթը հեռանում, Փիթը հիշեցնում է Էլիոթին, որ նա պետք է անտեսանելի լինի, երբ նա անհետանում է երկնքում։

Դերերում խմբագրել

  • Հելեն Ռեդի, Նորա՝ տեղի փարոսապահի բարի դուստրը։
  • Ջիմ Դեյլ, դոկտոր Տերմինուսի դերում, խաբեբա շոումեն։
  • Միկի Ռունի, Լեմպիի դերում, Պասամաքուդիի փարոսապահը և Նորայի հայրը։
  • Ռեդ Բաթոնս, Հոգի, բժիշկ Տերմինուսի օգնական։
  • Շելլի Ուինթերս, Լենա Գոգան՝ Գոգանների ընտանիքի մայրապետը։
  • Շոն Մարշալ, Փիթ, որբ տղա, որը փախչում է դաժան Գոգաններից։
  • Ջեյն Քին, միսս Ռոմի Թեյլորի դերում, Պասամաքուդիի խիստ, անհեթեթ և վիրավորական դպրոցի ուսուցչուհին։
  • Ջիմ Բակուս, Պասամաքուդիի քաղաքապետ։
  • Չարլզ Թայներ, Գոգանների ընտանիքի պատրիարք Մերլ Գոգանի դերում։
  • Գարի Մորգան, Գրովեր Գոգան, Մերլի և Լենայի ավագ սադիստ որդին։
  • Ջեֆ Կոնաուեյ, Վիլի Գոգանի դերում, Մերլի և Լենայի կրտսեր սադիստ որդին։
  • Կալ Բարթլետ, Փոլի դերում՝ ծովում անհետացած նավաստի, Նորայի փեսացուի դերում։
  • Չարլի Կալլաս, վոկալային էֆեկտներ Էլիոթի համար, վիշապ, ով ընկերանում է Փիթի հետ։
  • Ուոլթեր Բարնս, նավի նավապետ, որով Փոլը վերադառնում է տուն։

Երաժշտություն խմբագրել

Ֆիլմի երգերը գրել են Ալ Քաշան և Ջոել Հիրշհորնը։ Պարտիտւորան գրել է Իրվին Կոստալը։ «Candle on the Water» երգը նոմինացվել է Օսկար լավագույն երգի համար։

# ԱնվանումԿատարող(ներ) Տևողություն
1. «The Happiest Home in These Hills»  Շելլի Ուինթերս, Չարլզ Թայներ, Գարի Մորգան և Ջեֆ Կոնաուեյ  
2. «Boo Bop Bop Bop Bop (I Love You, Too)»  Շոն Մարշալ և Չարլի Կալաս  
3. «I Saw a Dragon»  Միկի Ռունի, Հելեն Ռեդի և Չորուս  
4. «It's Not Easy»  Հելեն Ռեդի և Շոն Մարշալ  
5. «Փասամաքուոդի»  Ջիմ Դեյլ, Ռեդ Բութոնս և Չորուս  
6. «Candle on the Water»  Հելեն Ռեդի  
7. «There's Room for Everyone»  Հելեն Ռեդի, Շոն Մարշալ և Չորուս  
8. «Every Little Piece»  Ջիմ Դեյլ և Ռեդ Բութոնս  
9. «Brazzle Dazzle Day»  Հելեն Ռեդի, Շոն Մարշալ և Միկի Ռունի  
10. «Bill of Sale»  Շելլի Ուինթերս, Չարլզ Թայներ, Գարի Մորգան, Ջեֆ Կոնաուեյ և Հելեն Ռեդի  
11. «I Saw a Dragon (Reprise)»  Chorus  
12. «Brazzle Dazzle Day (Reprise)»  Հելեն Ռեդի, Շոն Մարշալ , Միկի Ռունի և Քաթ Բարթլեթ  

Արտադրություն խմբագրել

Զարգացում խմբագրել

1957 թվականի դեկտեմբերին Walt Disney Productions-ը ձեռք բերեց Սեթոն Ի. Միլլերի և Ս. Ֆիլդի կողմից գրված «Փիթ վիշապը և Միացյալ Նահանգները (Ընդմիշտ հետո)» պատմվածքի հիման վրա կարճամետրաժ ֆիլմի իրավունքը, որի համար Միլլերին վարձել էին սցենարը գրելու համար[6]։ Տպավորված լինելով «Օլդ Յալեր» ֆիլմում իր խաղով՝ Ուոլթ Դիսնեյը մոտեցավ մանկահասակ դերասան Քևին Կորկորանին՝ գեղարվեստական ​​ֆիլմում նկարահանվելու համար[7][8]։ Այնուամենայնիվ, Դիսնեյը կարծում էր, որ նախագիծն ավելի հարմար էր իր անթոլոգիայի «Դիսնեյլենդ» ծրագրի համար, որը հաջորդ տարի պետք է արտադրվեր, որպես երկու մասից բաղկացած դրվագ։ 1958 թվականի փետրվարին Variety-ն հայտնել է, որ նկարահանումները նախատեսվում է սկսել հոկտեմբերին։ Հաջորդ գարնանը վետերան սցենարիստ Նոել Լանգլին սցենարի վրա ավարտեց աշխատանքը։ Այնուամենայնիվ, Դիսնեյը դեռ չգիտեր, թե ինչպես սկսել նախագծը, և այն հետ ուղարկվեց վերանայման։

Սցենարիստներ Բիլ Ռեյնորը և Մայլս Ուայլդերը աշխատանքի են ընդունվում սցենարը գրելու համար 1968 թվականին և սևագիրն ավարտում են հոկտեմբերին։ 1975 թվականին պրոդյուսեր Ջերոմ Կորտլանդը նորից վերաբացում է նախագիծը և սցենարը գրելու համար վարձում է գրող Մալքոլմ Մարմորշտեյնին։ Իր սցենարում Մարմորշտեյնը վերամշակում է պատմությունը՝ տեղափոխելով այն ժամանակակից դարաշրջան և վիշապին ամբողջովին հորինվածից վերածում իրականի։ Վաղ սևագրերում Էլիոթը հիմնականում անտեսանելի էր, բացառությամբ մեկ անիմացիոն հաջորդականության, որտեղ դոկտոր Տերմինուսը կտրում է վիշապին իր հարստացման ծրագրերի համար։ Այնուամենայնիվ, Disney-ի վետերան նկարիչ Քեն Անդերսոնը զգում է, որ հանդիսատեսը «կկորցնի համբերությունը» այդ գաղափարի հետ կապված և որոշում է, որ Էլիոթը ֆիլմում ավելի հաճախ պետք է հայտնվի իր տեսանելի տեսքով[9]։ Հետ նայելով, Մարմորշտեյնը խոստովանեց. «Մենք փորձեցինք ստեղծել ամբողջովին անտեսանելի վիշապ, բայց դա հետաքրքիր չէր։ Դա բավարար չէր։ Սա տեսողական խաբկանք է, և դուք ֆիլմ եք նկարահանում երեխաների համար»։ Նա նաև անվանել է վիշապին «Էլիոթ»՝ ի պատիվ դերասան Էլիոթ Գուլդի (ով իր թատերական օրերի ընկերն էր), իսկ քաղաքը՝ «Passamaquoddy»՝ ի պատիվ Մենի իրական բնիկ ամերիկացի ցեղի։

1975 թվականի հոկտեմբերին երգերի հեղինակ Ալ Կաշա և Ջոել Հիրշհորն դուետին հանձնարարվեց երաժշտական ​​պարտիտուր ստեղծել[10]։ Արտադրությունը ղեկավարել է բրիտանացի ռեժիսոր Դոն Չաֆին, ով 1960-ականների սկզբին նկարահանել է երկու փոքր ֆիլմ Դիսնեյի համար՝ այլ ընկերությունների համար մեծ ֆանտաստիկ արկածներ (Ջեյսոնը և արգոնավորդները, միլիոն տարի՝ մեր թվարկությունից առաջ (ֆիլմ, 1966)) բեմադրելով։

Վայրեր խմբագրել

Ֆիլմի փարոսը կառուցվել է Մոնտանա դե Օրո պետական ​​զբոսայգու Point Bouchon Trail-ում, որը գտնվում է Կալիֆոռնիայի Լոս Օսոսից հարավ[11], որը կանգնած է Մեյնի համար։ Այն հագեցած էր այնպիսի մեծ փարոսով, որ Դիսնեյը այն շահագործելու համար պետք է հատուկ թույլտվություն ստանար առափնյա պահպանությունից, քանի որ դա կարող էր շփոթեցնել անցնող նավերին նկարահանումների ժամանակ։ Pacific Gas and Electric-ը բացել է Point Buchon Trail-ը՝ նկարահանման վայր մուտք գործելու համար։

Անիմացիա խմբագրել

Ֆիլմը առաջին անիմացիոն մուլտֆիլմն է, որում ներգրավված չեն եղել ինը ծերուկներից ոչ մեկը՝ Դիսնեյի անիմատորների նախնական թիմը։ Ֆիլմում օգտագործված տեխնիկաներից մեկը ներառում էր դեղին էկրանով կոմպոզիտացիա, որն ի սկզբանե օգտագործվել է Մերի Փոփինսում և նման է այսօրվա կանաչ էկրանի կոմպոզիտային, որտեղ մինչև երեք տեսարան կարող են համակցվել՝ օրինակ՝ կենդանի առաջին պլան, կենդանի ֆոն և անիմացիոն միջնապատ, որը պարունակում է Էլիոթ։ Քեն Անդերսոնը, ով ստեղծել է Էլիոթին, բացատրել է, որ իրեն տեղին է համարում նրան դարձնել «մի քիչ տխուր» և ոչ միշտ առանձնահատուկ նրբագեղ թռիչքի ժամանակ[12][13]։ Դոն Հանը, ով եղել է Դոն Բլաթի ռեժիսորի օգնականը Փիթի վիշապի վրա, ձեռք բերեց որոշակի փորձ՝ աշխատելով կենդանի գործողությունների և անիմացիայի համադրությամբ, այնուհետև շարունակեց աշխատել «Ով է դավել Ռոջեր ճագարին»-ում[14]։

Թողարկում խմբագրել

Փիթի վիշապի պրեմիերան տեղի ունեցավ 1977 թվականի նոյեմբերի 3-ին Ռադիո սիթի մյուզիք հոլում և տևեց 134 րոպե։ Ընդհանուր թողարկման համար ֆիլմը կրճատվել է մինչև 121 րոպե։ Ֆիլմը հետագայում վերաթողարկվել է 1984 թվականի մարտի 9-ին՝ 121 րոպեից կրճատվելով 104 րոպեի։ Ֆիլմի պաստառը մշակվել է նկարիչ Փոլ Վենզելի կողմից[15][16]։

Սաունդթրեք խմբագրել

Թողարկվեց սաունդթրեքի ձայնագրություն (Դիսնեյլենդ 3138), որը պատմում էր պատմության մեծ մասը և ավելացնում պատմող, բայց ի տարբերություն Դիսնեյի շատ այլ գրքերի և ձայնագրությունների, օգտագործեց ֆիլմի համար ձայնագրված իրական երկխոսությունը, որը ներկայացված է գրքում սցենարի ձևաչափով։ Պատմության ընդգրկումը հանգեցրեց նրան, որ մի քանի երգեր բաց թողնվեցին, այդ թվում՝ «The Happiest Home in This Hills», «There's Room for Everyone» և «Bill of Sale», իսկ «Brazzle Dazzle Day»-ը ներառվեց միայն իր գործիքային տարբերակում։

Տեղական լրատվամիջոցներ խմբագրել

Ֆիլմը թողարկվել է VHS-ով 1980 թվականի սկզբին։ Այն վերաթողարկվել է VHS-ում 1994 թվականի հոկտեմբերի 28-ին, որպես գլուխգործոցների հավաքածուի մաս։ Ֆիլմը ի սկզբանե նախատեսված էր թողարկվել որպես Walt Disney Classic Collection-ի մաս 2000 թվականի դեկտեմբերի 5-ին[17], սակայն հետաձգվեց մինչև 2001 թվականի հունվարի 16-ին։ DVD-ն ներառում է բոնուսային առանձնահատկություններ, ինչպիսիք են երկու անիմացիոն կարճամետրաժներ, Lighthouse Keeping և Man, Monsters and Mysteries, երկու վինտաժ հոլովակ Քեն Անդերսոնի Disney Family Album-ի դրվագից և «The Plausible Impossible»-ը Դիսնեյլենդից, և երկու թատերական թրեյլերներ ֆիլմի համար։

Ֆիլմը վերաթողարկվել է DVD «High-Flying Edition» 2009 թվականի օգոստոսի 18-ին։ DVD-ն ներառում է կես ժամանոց վավերագրական ֆիլմ, ջնջված սյուժեի հաջորդականություններ, օրիգինալ երգերի ցուցադրություններ և մի քանի բոնուսային հնարավորություններ, որոնք փոխանցվել են Gold Classic Collection-ի թողարկումից[18]։ Ֆիլմը թողարկվել է 2012 թվականի հոկտեմբերի 16-ին 35th Anniversary Blu-ray-ին։

Ընդունելություն խմբագրել

Կրիտիկական արձագանք խմբագրել

Նյու Յորք Թայմսից Ջանեթ Մասլինը բարձր է գնահատել ֆիլմը՝ այն անվանելով «վերջին հիշողությունների ամենաեռանդուն և հաճելի Դիսնեյի ֆիլմը»։ Նա նշել է. «Շոն Մարշալն այնքան էլ լավ չի երգում, քան Հելեն Ռեդին, ուստի հաճախ է նվագակցում նրա վոկալին։ Որպես դերասանուհի, միսս Ռեդդին բավականին ծառայողական է, բայց ոչ առանձնապես ուշագրավ. նա հակված է իրեն պահելու այնպես, ասես նա շատ վառ լամպ է շատ փոքր լամպի մեջ, բայց նա այնքան հաճախ է հայտնվում պարոնայք Ռունիի, Դեյլի կամ Բաթոնսի շրջապատում, որ նրա տեսարանները լավ են աշխատում»։ Այնուամենայնիվ, նա քննադատեց ֆիլմի երկարությունը և ալկոհոլի չափից ավելի օգտագործումը[19]։

New York Daily News-ից Քեթլին Քերոլը ֆիլմին տվել է չորս աստղերից երեքը՝ քննադատելով պարտիտուրը և կենդանի գործողությունների կադրերը, սակայն գովաբանելով վիշապի անիմացիան և կատարումները՝ գրելով. թարմացնող փոփոխություն այդ գեղեցիկ քերովբեների հետ, որոնք սովորաբար նկարահանվում են Դիսնեյի ֆիլմերում։ Միսս Ռեդդին խաղում է իր դերը հստակ արդյունավետությամբ և, բարեբախտաբար, մեծ աջակցություն է ստանում մնացած դերասանական կազմից, հատկապես Դեյլից, ով այնքան ճարպիկ և զվարճալի է որպես խելագար բժշկուհի, որ գրեթե գերազանցում է սիրելի վիշապին»[20]։

Variety-ն գրել է, որ ֆիլմը «հաճելի և մարդասիրական առակ է, որտեղ ներկայացված է ամենագեղեցիկ կենդանի աստղը (թեև անիմացիոն)։ Նրանք բարձր են գնահատել կենդանի գործողությունների և անիմացիայի համադրությունը որպես «երբեք այդքան արդյունավետ» և նշել, որ ֆիլմը տուժում է «երբ Էլիոթը էկրանից դուրս է»[21]։

Jon Schow of Թայմը գրել է, որ ֆիլմը «հաճելի ֆանտազիա» է, սակայն անտեսել է երաժշտական ​​համարները՝ որպես «լավ հնարավորություն՝ ադիբուդիի համար հերթ կանգնելու համար»[22]։

Չարլզ Չեմփլինը Լոս Անջելես Թայմսից գրել է. «2 ժամ 7 րոպեում երիտասարդ հեռուստադիտողների համար դժվար ժամանակ է։ Անիմացիոն ոգևորությունը դադարում է Ալ Քաշի և Ջոել Հիրշհորնի երգերով, բայց նրանք մեծ իմաստով շոու-թափեր չեն։ Ավելի շուտ, նրանք անլուրջ են, կատարյալ և չափազանց շատ։

Chicago Tribune-ից Ջին Սիսկելը ֆիլմին տվել է չորս աստղերից երկուսը և գրել, որ «մենք ստանում ենք նույն հոգնած Դիսնեյի բանաձևը. կպչուն երեխա կեղծ հնչյունային աշխարհում, որը բնակեցված է հին դերասաններով, ովքեր պետք է կատարեն ժամանակաշրջանի վոդևիլային գործողություններ... Disney-ի հիանալի անիմացիոն դասական «Փիթ վիշապը» - դա պարզապես հեռուստատեսային արհեստ է լայն էկրանին»։

The Վաշինգտոն Փոստից Գարի Առնոլդը գրել է, որ «Ֆիլմն ակնհայտորեն պետք է լինի մեծ, հուզիչ երաժշտական ​​ֆանտաստիկա-կատակերգություն, բայց այն նկարահանվել է առանց երաժշտական-կատակերգության կամ կոորդինացման… Գուցե երեխաները հաճույք կստանան Էլիոթի գողությունից և Սլապստիկ միջանցքները երբեմն ընդհատում են հոգնեցուցիչ գործողությունները, բայց ծնողներին այս ֆիլմն ավելի շատ հոգնածություն կհամարեն»[23]։

Քննադատ Լենարդ Մալթինը նշել է, որ Դիսնեյը մի քանի փորձեր է արել վերստեղծել Մերի Փոփինսի գրավչությունն ու հաջողությունը (1964թ.), և որ Փիթ Վիշապը մոտ չի հասել այդ նպատակին։ Այնուամենայնիվ, նա ավելացրեց, որ ֆիլմը կարող է գրավել երեխաներին, և որ «անիմացիոն տիտղոսային կերպարն այնքան հաճելի է, որ գրեթե լրացնում է կենդանի դերասանների հոգնեցուցիչ վիճաբանությունը»[24]։

Թոմաս Ջ. Հարիսը իր «Մանկական կենդանի գործողությունների երաժշտական ​​ֆիլմեր. Քննադատական ​​հետազոտություն և ֆիլմագրություն» գրքում կոշտ քննադատության է ենթարկել սյուժեն, ինչպես նաև անիմացիոն Էլիոթի ստեղծագործությունը. քանի որ Փիթի կյանքը մինչև Էլիոթին հանդիպելը երբեք չբացահայտվեց[25]։

2006 թվականին Էլիոթը հինգերորդ տեղն է զբաղեցրել Կարլ Հեյթմյուլերի կողմից MTV Movie News-ի լավագույն 10 ֆիլմերի վիշապների ցանկում[26]։

Կարծիքների ագրեգատոր Rotten Tomatoes կայքում ֆիլմն ունի 56% հավանության վարկանիշ՝ հիմնված 27 ակնարկների վրա, միջին գնահատականը 5/10 է։ Կայքի կոնսենսուսում ասվում է. «Ձանձրալի և դանդաղ, սա ավելի քիչ Դիսնեյի ջանքերն են, թեև անիմացիան առանց հմայքի չէ»[27]։ Metacritic-ում ֆիլմն ունի 46 գնահատական՝ հիմնված 5 գրախոսականների վրա, ինչը ցույց է տալիս «խառը և միջին գնահատականներ»[28]։

Տոմսարկղ խմբագրել

Ֆիլմի սկզբնական թողարկման ընթացքում ֆիլմը հավաքեց $16,1 միլիոն ԱՄՆ-ում և Կանադայում[29]՝ զբաղեցնելով 1978 թվականի Variety-ի տոմսարկղի հիթերի տասնվեցերորդ տեղը[30]։ Այնուամենայնիվ, այս եկամուտը Դիսնեյի համար համարվում էր հիասթափեցնող, քանի որ հույս ուներ, որ կդառնար Մերի Փոփինսի մասշտաբով բլոկբաստեր[31][32]։ Ֆիլմն ունի ցմահ ներքին շահույթ $36-ից մինչև $39,6 մլն սհամաններում։

Մրցանակներ և կոչումներ խմբագրել

Մրցանակ Կարգավիճակ Մրցանակակիրներ Արդյունք
Ակադեմիայի մրցանակաբաշխություն Լավագույն օրիգինալ երգի միավոր և դրա ադապտացիա կամ ադապտացիոն միավոր Ալ Կաշայի և Ջոել Հիրշհորնի երգի միավորը;

Հարմարեցված է Իրվին Կոստալի կողմից

Առաջադրված [33]
Օսկար լավագույն երգի համար «Candle on the Water»

Երաժշտություն և խոսքեր՝ Ալ Քաշայի և Ջոել Հիրշհորնի կողմից

Առաջադրված
«Ոսկե գլոբուս» մրցանակաբաշխություն Լավագույն օրիգինալ գնահատական Ջոել Հիրշհորն Առաջադրված [34]
Սատուրն մրցանակներ Լավագույն ֆանտաստիկ ֆիլմ Առաջադրված [35]
Երկրորդ պլանի լավագույն դերասան Ռեդ Բաթոնս Առաջադրված
Լավագույն զգեստ Չակ Քին և Էմիլի Սանդբի Առաջադրված

Ռիմեյք խմբագրել

Հիմնական հոդված՝ Փիթը և իր վիշապը

2013 թվականի մարտին Դիսնեյը հայտարարեց ըստ «Sundance» «Ain't Them Bodies Saints» (2013 թվական) հիթի ռեժիսոր Դեյվիդ Լոուերիի և սցենարիստ ու համապրոդյուսեր Թոբի Հոլբրուկսի սցենարի ֆիլմի ռեմեյքի մասին։ Ֆիլմը անիմացիոն ֆիլմ չէ, այլ կենդանի էքշն։ Այն վերաիմաստավորում է հարգարժան Դիսնեյի ընտանիքի պատմությունը և ներկայացվում է որպես դրամա, այլ ոչ թե մյուզիքլ։ Ֆիլմի հիմնական նկարահանումները սկսվել են 2015 թվականի հունվարին Նոր Զելանդիայում ռեժիսոր Լոուրիի կողմից[36] և թողարկվել 2016 թվականի օգոստոսի 12-ին։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 http://www.d-zine.se/filmer/peterochdraken.htm
  2. ↑ http://www.sfi.se/sv/svensk-filmdatabas/Item/?itemid=5322&type=MOVIE&iv=Basic
  3. ↑ Internet Movie Database — 1990.
  4. ↑ Scope — 2003.
  5. ↑ 5,0 5,1 https://web.archive.org/web/20120813041834/http://www.the-numbers.com/movies/1977/0PEDR.php
  6. ↑ Lark, Max (2016 թ․ օգոստոսի 16). «For Pete's Sake: The Long Road to Pete's Dragon». D23. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  7. ↑ «New Disney Film for Moppet Star» (Subscription required). Oakland Tribune. 1957 թ․ դեկտեմբերի 28. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 28-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին – via Newspapers.com.
  8. ↑ Hill, Jim (2016 թ․ օգոստոսի 12). «How "Pete's Dragon" went from being a "Mary Poppins" wanna-be to an "E.T." -inspired delight». The Huffington Post. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  9. ↑ Hammond, David (1977 թ․ հոկտեմբեր). «Giving A Personality to An Animated Dragon». American Cinematographer. Vol. 58, no. 10. էջեր 1032–1033. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 3-ին.
  10. ↑ «Yablans to produce independent film» (Subscription required). The Mercury. 1957 թ․ հոկտեմբերի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 28-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին – via Newspapers.com.
  11. ↑ Pete's Dragon. Bonus Features: Film Facts (DVD). Disney Enterprises (distributed by Buena Vista Home Entertainment).
  12. ↑ Ken Anderson. Pete's Dragon. Bonus Features: "Disney Family Album" (Excerpt) (DVD). Buena Vista Home Entertainment.
  13. ↑ Thomlison, Adam. «Q: I saw "Pete's Dragon" for the first time the other day, and I'm wondering how they combined the animation and live-action sequences. How did they make Pete float while Elliott was invisible?». TV Media. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 11-ին.
  14. ↑ Farago, Andrew (2008 թ․ նոյեմբերի 30). «Roger Rabbit turns 20». Animation World Network. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2009 թ․ նոյեմբերի 12-ին.
  15. ↑ «Paul Wenzel». Cinematerial.com. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 13-ին.
  16. ↑ «LOT #95159 Pete's Dragon Theatrical Poster Illustration Art by Paul Wenzel (Walt Disney, 1977)». Heritage Auctions. 2018 թ․ հունիսի 16. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 13-ին.
  17. ↑ «Walt Disney Home Video Debuts the "Gold Classic Collection"». The Laughing Place. Արխիվացված օրիգինալից 2006 թ․ հունվարի 13-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  18. ↑ «Pete's Dragon: High-Flying Edition DVD Review». DVDizzy. 2009 թ․ օգոստոսի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  19. ↑ Maslin, Janet (1977 թ․ նոյեմբերի 4). «Film: 'Dragon' at Music Hall:Sweet, Green Fire». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 28-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  20. ↑ Carroll, Kathleen (1977 թ․ նոյեմբերի 4). «Opening: a Dragon, a Voyage, and Children». New York Daily News. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 19-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
  21. ↑ «Film Reviews: Pete's Dragon». Variety. 1977 թ․ նոյեմբերի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 28-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  22. ↑ Skow, John (1977 թ․ դեկտեմբերի 5). «Cinema: Scaly Tale». Time. Vol. 110, no. 23. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  23. ↑ Arnold, Gary. «Invisible 'Dragon' Without Fire». The Washington Post. էջ D7.
  24. ↑ Maltin, Leonard (1999). Leonard Maltin's Family Film Guide. New York: Signet. էջ 437. ISBN 0-451-19714-3.
  25. ↑ Harris, Thomas J. (1989). Children's Live-Action Musical Films: A Critical Survey and Filmography. McFarland & Company, Inc. ISBN 0-89950-375-6.
  26. ↑ Heitmueller, Karl (2006 թ․ դեկտեմբերի 12). «Rewind: Dragons Have Breathed Fire In Many Films Besides 'Eragon': Top 10 dragons in filmdom include Haku of 'Spirited Away,' Maleficent in 'Sleeping Beauty,' Ghidorah of 'Godzilla' fame». MTV Movie News. MTV Networks. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2009 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
  27. ↑ «Pete's Dragon (1977)». Rotten Tomatoes. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 21-ին.
  28. ↑ «Pete's Dragon (1977) Reviews». Metacritic. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 1-ին.
  29. ↑ «Big Rental Films of 1978». Variety. 1979 թ․ հունվարի 3. էջ 17.
  30. ↑ Krämer, Peter (2002 թ․ սեպտեմբեր). «'The Best Disney Film Disney Never Made': Children's Films and the Family Audience in American Cinemas since the 1960s». In Neale, Steve (ed.). Genre And Contemporary Hollywood. London, UK: British Film Institute. էջ 189. ISBN 0-85170-887-0.
  31. ↑ Korkis, Jim (2016 թ․ փետրվարի 27). «The Story Behind "Pete's Dragon" (1977)». Cartoon Research. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 3-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  32. ↑ «Pete's Dragon (film)». D23. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  33. ↑ «The 50th Academy Awards (1978) Nominees and Winners». oscars.org. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 2-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 3-ին.
  34. ↑ «Pete's Dragon – Golden Globes». HFPA. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 28-ին.
  35. ↑ «Past Saturn Awards». Saturn Awards.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ սեպտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2008 թ․ մայիսի 7-ին.
  36. ↑ "Casting call for Disney feature film Pete's Dragon lead role" Արխիվացված Օգոստոս 19, 2014 Wayback Machine.

Գրականություն խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Փիթի վիշապը» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Փիթի_վիշապը&oldid=9895166» էջից