Վիտտորիո դե Սիկա (իտալ.՝ Vittorio De Sika,(հուլիսի 7, 1901(1901-07-07)[1][2][3], Սորա, Իտալիա[4][3] - նոյեմբերի 13, 1974(1974-11-13)[1][2][5][…], Նյոյի սյուր Սեն, Ֆրանսիա[3]), իտալացի կինոռեժիսոր և կինոդերասան։

Վիտտորիո դե Սիկա
Ծննդյան թիվ՝հուլիսի 7, 1901(1901-07-07)[1][2][3]
Ծննդավայր՝Սորա, Իտալիա[4][3]
Վախճանի թիվ՝նոյեմբերի 13, 1974(1974-11-13)[1][2][5][…] (73 տարեկան)
Վախճանի վայր՝Նյոյի սյուր Սեն, Ֆրանսիա[3]
Քաղաքացիություն՝ Իտալիա
 Իտալիայի թագավորություն
 Ֆրանսիա
Մասնագիտություն՝կինոռեժիսոր, սցենարիստ, թատրոնի դերասան, կինոդերասան, դերասան, գործադիր պրոդյուսեր, կինոպրոդյուսեր և ռեժիսոր
Պարգևներ՝

«Ոսկե գլոբուս» մրցանակ օտարալեզու լավագույն ֆիլմի համար

Ոսկե արջ

Blue Ribbon Awards for Best Foreign Film?

Բոդիլ պարգև

«Դավիդ դի Դոնատելլո» մրցանակ տղամարդու լավագույն դերակատարման համար

«Դավիդ դի Դոնաթելլո» մրցանակ լավագույն ռեժիսուրայի համար

Q21235046?

«Արծաթե ժապավեն» մրցանակ լավագույն ռեժիսուրայի համար

«Արծաթե ժապավեն» մրցանակ տղամարդու լավագույն դերի համար

«Արծաթե ժապավեն» լավագույն սցենարի համար

Յուսի պարգև

Kansas City Film Critics Circle Awards 1972?

Kinema Junpo?

Leopard for Best Direction?

ԱՄՆ կինոքննադատների ազգային խորհրդի մրցանակ՝ լավագույն ռեժիսորի համար

San Francisco International Film Festival?

Ոսկե արմավենի

[6]

ԱՄՆ կինոքննադատների ազգային խորհրդի մրցանակ լավագույն ֆիլմի համար

Արծաթե ժապավեն

Օսկար Ոսկե գլոբուս և

Դավիդ դի Դոնաթելլո

IMDb։ID 0001120

Կենսագրություն

խմբագրել

Իտալացի դերասան և ռեժիսոր Վիտտորիո դե Սիկան ծնվել է 1901 թվականի հուլիսի 7- ին, Սորայում։ Մանկությունն անցկացրել է Նեապոլում։ Դե Սիկան «Ալ վարդեր» կինոնկարով (1940) առաջին անգամ հանդիսատեսին հաղորդակից է դարձրել իր ռեժիսորական հյուսվածքի խորությանը և հստակությանը։ Զարգացնելով նեոռեալիզմի սկզբունքները՝ համաշխարհային ճանաչման է արժանացել «Շուշա» (1946) ֆիլմով։ Նրա լավագույն ֆիլմերից են «Մադլեն, զրո վարքից» (1940), «Թերեզա- Ուրբաթ» (1941), «Մի գարիբալդիական վանքում» (1942), «Երկնքի դուռը» (1944), «Հեծանիվ հափշտակողները» (1948), «Հրաշք Միլանում» (1950), «Վերջին կանգառը» (1950), «Ումբերտո Դ․» (1951), «Հաց, սեր և երևակայություն» (1953), «Նեապոլի ոսկին» (1954), «Տանիքը» (1956), «Գեներալ դելա Ռովերե» (1959), «Աուստերլից» (1960), «Ահեղ դատաստան» (1961), «Երեկ, այսօր, վաղը» (1963), «Ամուսնություն իտալական ձևով» (1964, ըստ Դե Ֆիլիպոյի «Ֆիլումենա Մարտուրանո» պիեսի), «Իտալացին Ամերիկայում» (1967) «Արևածաղիկներ» (1970, «Մոսֆիլմ»-ի մասնակցությամբ, իտալա-ֆրանսական արտադրություն) կինոնկարները։

 
Վիտտորիո դե Սիկայի գերեզմանը: Հռոմ:

Դե Սիկայի ստեղծագործություններն ունեն խոր հումանիստական բնույթ՝ ներթափանցված բուրժուական բարքերի, ֆաշիզմի ու պատերազմի դեմ բողոքով։ Դե Սիկայի դերասանական և ռեժիսորական աշխատանքներին հատուկ է ժանրային բազմազանությունը, հոգեբանական խորությունը, սուր սատիրականի ու նուրբ կոմիկականի համադրումը։ Լավագույն ռեժիսորական աշխատանքներից են «Չոչարա» (1960) «Ալտոնայի մենակյացները» (1962), «Բում» (1963), «Երեկ, այսօր, վաղը» (1963), «Ամուսնություն իտալական ձևով» (1965), «Կախարդուհիները» (1966), «Յոթ անգամ կին» (1969) «Սիրահարների ժամանակը» (1969), «Կարճատև արձակուրդ» (1973) և այլ կինոնկարներ։ 1971 թվականին Դե Սիկան նկարահանեց իր առաջին «Հունիսի 2» հեռուստատեսային ժապավենը։ Ռեժիսորը չհասցրեց նկարահանել իր երազած կինոժապավենը...Նա մահացավ Փարիզում, 1974 թվականին, հազիվ ավարտած «Շրջագայությունը» նկարը (1974)։ Դե Սիկայի «Հրաշք Միլանում» և «Տանիքը» կինոնկարները արժանացել են Կաննի չորրորդ (1951) և իններորդ (1956) միջազգային կինոփառատոների Մեծ մրցանակներին, իսկ «Երեկ, այսօր, վաղը» կինոնկարը 1964 թվականին պարգևատրվել է ամերիկյան բարձրագույն «Օսկար» մրցանակով։

Նրա որդին՝ Քրիստիան դե Սիկան դերասան է։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (хорв.) — 2009.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 մահվան վկայական — P. 25.
  4. 4,0 4,1 4,2 Де Сика Витторио // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. 5,0 5,1 5,2 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.)LZMK, 1999. — 9272 p.
  6. 1951 Cannes Film Festival — 4

Արտաքին հղումներ

խմբագրել

Գրականություն

խմբագրել
  • Богемский Г. Д. Витторио Де Сика. — М.: Искусство, 1963. — 230 с. — (Мастера зарубежного киноискусства).
  • Похитители велосипедов. (Запись по фильму), в сб.: Сценарии итал. кино, М., 1958
  • Дзаваттини Ч., «Умберто Д.». От сюжета к фильму, пер. с итал., М., 1960
  • Bazin A. Vittorio De Sica. — Parma, 1953.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վիտտորիո դե Սիկա» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 352