Ստեփանոս Ներսիսյան
Ստեփանոս Հակոբի Ներսիսյան (Ներսեսյան) (1807, Երևան - մարտի 23 (ապրիլի 4), 1884, Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն), հայազգի նկարիչ։
Ստեփանոս Ներսիսյան | |
---|---|
Ծնվել է | 1807 |
Ծննդավայր | Երևան |
Վախճանվել է | մարտի 23 (ապրիլի 4), 1884 |
Մահվան վայր | Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն |
Կրթություն | Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիա (1842) |
Մասնագիտություն | նկարիչ |
![]() |
ԿենսագրությունԽմբագրել
1840-1842 թվականներին ավարտել Է Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիան (դասատուներ՝ Ա․ Զաուերվեյդ և Ա․ Վառնեկ)` ոչ դասական» նկարչի կոչումով։ Ներսիսյանի լուսավորական գաղաֆարների ձևավորմանը նպաստել է նաև նրա մտերմությունը ժամանակի անվանի մտավորականների (Գաբրիել Սունդուկյան, Ս․ Նազարյան, Միրզա Ֆաթալի Ախունդով, Հովհաննես Այվազովսկի, Պերճ Պռոշյան, Գևորգ Ախվերդյան և ուրիշներ) հետ։ 1846-1965 թվականներին (ընդմիջումներով) նկարչություն Է դասավանդել Թիֆլիսի, Շուշիի դպրոցներում։ Ստեղծագործել Է պատմական ու կենցաղաղային պատկերի, դիմանկարի ու բնանկարի բնագավառներում։ Ներսիսյանի «Խնջույք Քուռ գետի ափին» (1860-ական թվականներ) նկարը նոր շրջանի հայ կերպարվեստի առաջին կենցաղապատկերն է։ Նրա Մ. Զ. Արղության-Երկայնաբազուկի (1849), Անհայտ տղամարդու, Ա. Տեր-Ղուկասյանի, Գ. Ակիմյանի և այլ դիմանկարներում առկա է Հ. Մ. Հովնաթանյանի արվեստի որոշակի ազդեցությունը։ «Իշխան Բ. Հ. Բեյբութովի դիմանկարը» (1857) հանդիսային է՝ գեներալի պատվանշանների շեշտադրումով։ «Անհայտ կին», «Մելիք-Ադամյան», «Գ. Իզմիրյան» գործերում պարզորոշ է ժամանակի արվեստի գաղափարական ու գեղագիտիական ազդեցությունը, իսկ «Մեսրոպ Մաշտոց» և «Սահակ Պարթև» (երկուսն էլ՝ 1882) պատկերներն ազգային ինքնագիտակցությունից բխած տրամադրությունների գեղարվեստական արտահայտությունն են։ Ներսիսյանն իր ստեղծագործությամբ ավարտին է հասցրել 17-18-րդ դարերի հայ կերպարվեստի զարգացումը՝ այն կապելով 19-րդ դարի 2-րդ կեսի արվեստի հետ։
Ներսիսյանի գործերը պահվում են Հայաստանի ազգային պատկերասրահում[1], Սուրբ էջմիածնի Վեհարանում, ԳԱԹ-ում, Վրաստանի արվեստի (Թբիլիսի), Մոսկվայի Արևելքի ժողովուրդների արվեստների թանգարաններում[2]։
ԳրականությունԽմբագրել
- Ղազարյան Մ, Ստեփանս Ներսիսյան, «Տեղեկագիր ՀԽՍՀ ԳԱ, հաս, գիտ», 1962, № 1[3]
ՊատկերասրահԽմբագրել
ԾանոթագրություններԽմբագրել
- ↑ Ստեփանոս Ներսիսյանի ստեղծագործությունները ՀԱՊ-ում
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007
- ↑ «Ղազարյան Մ, Ստեփանս Ներսիսյան, «Տեղեկագիր ՀԽՍՀ ԳԱ, հաս, գիտ», 1962, № 1»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017-11-27-ին։ Վերցված է 2014-12-03