Ստյուարտ Սաթքլիֆ

08:14, 11 Հուլիսի 2024 տարբերակ, Shushan22 (Քննարկում | ներդրում)
(տարբ) ←Նախորդ տարբերակ | Ընթացիկ տարբերակ (տարբ) | Հաջորդ տարբերակ→ (տարբ)

Ստյուարտ Ֆերգյուսոն Վիկտոր Սաթքլիֆ (անգլ.՝ Stuart Fergusson Victor Sutcliffe; հունիսի 23, 1940(1940-06-23)[1][2], Էդինբուրգ, Միացյալ Թագավորություն[3] և Էդինբուրգ, Միացյալ Թագավորություն - ապրիլի 10, 1962(1962-04-10)[1][2], Համբուրգ, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[3]), բրիտանացի նկարիչ և երաժիշտ, որը հայտնի է նաև որպես The Beatles խմբի նախկին բաս կիթառահար։

Ստյուարտ Սաթքլիֆ
Բնօրինակ անունանգլ.՝ Stuart Fergusson Victor Sutcliffe
Ծնվել էհունիսի 23, 1940(1940-06-23)[1][2]
Էդինբուրգ, Միացյալ Թագավորություն[3] կամ Էդինբուրգ, Միացյալ Թագավորություն
Երկիր Միացյալ Թագավորություն
Մահացել էապրիլի 10, 1962(1962-04-10)[1][2] (21 տարեկան)
Համբուրգ, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[3]
ԳերեզմանSt Michael's Church, Huyton
Ժանրերփոփ
Մասնագիտությունբասիստ, նկարիչ, ռոք երաժիշտ և երաժիշտ
Գործիքներբաս կիթառ
ԿրթությունLiverpool College of Art?
ԱնդամակցությունThe Beatles և The Beat Brothers?
Կայքstuartsutcliffeart.com
 Stuart Sutcliffe Վիքիպահեստում

Ջոն Լենոնի հետ ծանոթությունը 1960 թվականին նրան բերեց «Բիթլզ» խումբ, որտեղ նա խաղաց մինչև 1961 թվականը[4]։ Սաթքլիֆը The Beatles-ի հետ նվագել է 1960 թվականին ձայնագրված երեք երգ՝ «Hallelujah, I Love Her So», «You’ll Be Mine» և «Cayenne»։ Ավելի ուշ նա լքեց խումբը և վերադարձավ նկարչության։ Մահացել է 21 տարեկանում՝ ուղեղի արյունազեղումից։

Կենսագրություն

Մանկություն և պատանեկություն

Ստյուարտը ծնվել է 1940 թվականի հունիսի 23-ին Շոտլանդիայում, Էդինբուրգի «Simpson Memorial Maternity Pavilion» հիվանդանոցում, Չարլզ և Միլի Սաթքլիֆների ընտանիքում։ Չարլզը ծովային սպա էր և հաճախ էր մեկնում ծով, Միլին աշխատում էր որպես դպրոցի ուսուցիչ։ Սաթքլիֆն ուներ նաև երկու քույր՝ Պոլինան և Ջոյսին, և երեք ավագ եղբայրներ՝ Ջոն, Իենը և Չարլզը[5]։

Ստյուարտը մեծացել է Լիվերպուլի Այգբուրթ Դրայվ փողոցի 37-րդ տանը և հաճախել է Պրեսկոտի դպրոց[4]։ Երգել է Հեյթոնի տեղական եկեղեցական երգչախմբում[6]։ Ինը տարեկանից, մոր պնդմամբ, Սաթքլիֆը տիրապետում էր դաշնամուրին։ Ստյուարտը նաև բյուգելհոռն էր նվագում ավիացիոն ուսումնական կորպուսում, և հոր շնորհիվ նա կարող էր կիթառի վրա ակորդներ վերցնել[4]։

Սաթքլիֆը մանկուց զբաղվել է գեղանկարչությամբ և ընդունվել Լիվերպուլի արվեստի քոլեջ, որտեղ ծանոթացել է Ջոն Լենոնի հետ[4]։

The Beatles

Սաթքլիֆը տաղանդավոր նկարիչ էր, բայց Լենոնը համոզեց նրան գնել Höfner President 500/5 մոդելի բաս կիթառը, որպեսզի նա կարողանա նվագել իր «The Quarrymen» խմբում, որը մի քանի ամիս անց վերանվանվեց «The Beatles»։ Սաթքլիֆը նախկինում ակուստիկ կիթառ էր նվագում, բայց բաս նվագելու նրա տեխնիկան բավականին ցածր էր, բացի այդ, նա զուգահեռ շարունակում էր նկարել։

Մեկնելով իրենց առաջին արտասահմանյան հյուրախաղերին՝ Լենոնը, ՄաքՔարթնին, Հարիսոնը և Սաթքլիֆը իրենց հետ տարան մշտական թմբկահար Փիթ Բեսթին, և այդ կազմով Բիթլզը մեկնեց Համբուրգ, որտեղ ելույթ ունեցան մինչև 1960 թվականի դեկտեմբերը։

Ստյուարտի ժողովրդականությունը մեծացել է այն բանից հետո, երբ նա սկսել է կրել Ray-Ban արևային ակնոցներ և նեղ տաբատ[7]։ Սաթքլիֆի գլխավոր ձեռքբերումը «Love Me Tender» - ի կատարումն էր, որն ավելի շատ ծափահարություններ է առաջացրել, քան «Բիթլզ»- ի երգերը, ինչը մեծացրել է շփումը նրա և ՄաքՔարթնիի միջև[4]։

1961 թվականի սկզբին խումբը բաժանվել է, Սաթքլիֆը մրսել է և մնացել Համբուրգում[4]։ Ավելի ուշ, հարսնացուից վերցնելով տոմսի գումարը, մեկնել է Լիվերպուլ՝ հարազատներին այցելելու, այնտեղից վերադարձել է միայն մեկ ամիս անց խմբի մյուս անդամների հետ[4]։

Նկարչություն

Էլեն Անդերսոնը հիշեց, որ Ստյուարտի վաղ գործերը շատ ագրեսիվ էին՝ մուգ գույների կիրառմամբ։ Նրա նկարներից մի քանիսը ցուցադրվել են Լիվերպուլի Ուոքերի արվեստի պատկերասրահում՝ որպես Ջոն Մուրզի ցուցահանդեսի մաս, 1959 թվականի նոյեմբերից մինչև 1960 թվականի հունվար: Ցուցահանդեսից հետո Մուրզը 65 ֆունտով գնեց Սաթքլիֆի կտավը (որի համար նա բաս կիթառ գնեց Ջոն Լենոնի պնդմամբ)։

Աստրիդ Կիրխգեր Սաթքլիֆը որոշել է հեռանալ The Beatles-ից, իսկ 1961 թվականի հունիսին Գերմանիա տեղափոխվելուց հետո ընդունվել է Համբուրգի արվեստի քոլեջ։ Այնտեղ նա գտնվում էր Էդուարդո Պաոլոզիի խնամակալության ներքո, որը հետագայում գրեց, որ Սաթքլիֆը իր «լավագույն ուսանողներից» մեկն է[8]։ Սաթքլիֆի պահպանված մի քանի ստեղծագործություններում բացահայտվում են բրիտանացի և եվրոպացի նկարիչների ազդեցությունները, որոնք նման են Միացյալ Նահանգների ժամանակակից էքսպրեսիոնիստների աշխատանքներին։

Սաթքլիֆյան աշխատանքները որոշակի նմանություններ ունեն Ջոն Հոլիլենդի և Նիկոլա դե Սթալի ստեղծագործությունների հետ, Թեև դրանք ավելի քնարական են։ Նրա հետագա գործերը, ընդհանուր առմամբ, անվերնագիր, ստեղծվել են դե Ստալի ոգով, ծանրաբեռնված գծային տարրերով՝ ստեղծելով փակ տարածքների էֆեկտ: «Համբուրգի թիվ 2 արհեստանոցը» ձեռք է բերվել Լիվերպուլի Ուոկերի Գեղարվեստական թանգարանից[9]։ Ուոկերի արվեստի պատկերասրահում կան Սաթքլիֆի այլ գործեր, այդ թվում՝ «Ինքնադիմանկար» (ածուխ) և «Խաչելություն»։

Անձնական կյանք և մահ

Համբուրգում հյուրախաղերի ժամանակ Սաթքլիֆը ծանոթացել է Համբուրգի արվեստի քոլեջի շրջանավարտ Աստրիդ Կիրխգերի հետ, որն իր լուսանկարչության ուսուցիչ Ռեյնարդ Վուլֆի մոտ որպես ընթերակա է աշխատել։ Հենց Կիրխգերն է առաջարկել խմբին առաջին իսկական նկարահանումը (մինչ այդ նրանց լուսանկարել են միայն ընկերները)[10]։ Կիրխգերը և Սաթքլիֆը անմիջապես սիրահարվել են միմյանց, և արդեն 1960 թվականի նոյեմբերին տեղի է ունեցել նրանց նշանադրությունը։ 1961 թվականի ամռանը Սաթքլիֆը ընդունվել է արվեստի քոլեջ և Աստրիդի հետ մնացել Համբուրգում[4]։

Սաթքլիֆը տառապում էր ուժեղ գլխացավերից, որոնք երբեմն կուրություն էին առաջացնում[4] և լույսի նկատմամբ զգայունություն[11]։ 1962 թվականի մի օր նա ուշաթափվել է իր քոլեջի դասերի կեսին[4]։ Բժիշկները այդպես էլ չեն կարողացել պարզել գլխացավերի պատճառները։ Նա երկար (մինչև 30 էջ) նամակներ է գրել իր լավագույն ընկեր Ջոն Լենոնին, ընդ որում՝ գրել է Հիսուս Քրիստոսի անունից[4]։

1962 թվականի ապրիլի 10-ին Ստյուարտ Սաթքլիֆը մահացել է ուղեղի արյունազեղումից շտապօգնության մեքենայում, որտեղ նրան ուղեկցում էր Կիրխգերը՝ առանց հիվանդանոց հասնելու։ Կատվածը տեղի է ունեցել պատռված անևրիզմայից՝ «ուղեղի արյունահոսության պատճառով ուղեղային կաթվածի» արդյունքում[12]։ Անևրիզմայի ճշգրիտ պատճառը անհայտ է։ Վարկածներից մեկի համաձայն՝ մահվան պատճառ են դարձել 1961 թվականի հունվարին Անգլիայում շրջագայության ժամանակ խուլիգանների հետ ծեծկռտուքի ժամանակ ստացած վնասվածքները՝ Լիտերլենդի պանդոկում ելույթ ունեցողների վրա հարձակվել են մի խումբ հարբած այցելուներ, որոնք զինված էին գարեջրի շշերով և բարերի վաճառասեղաններով, որոնք դժգոհ էին Բիթլզի ելույթից։ Տուժել են բոլորը, բացի ՄաքՔարթնիից, բայց ամենադժվարը Սաթքլիֆն էր, ով գանգուղեղային վնասվածք է ստացել[4]։

1962 թվականի ապրիլի 13-ին Կիրչերը հանդիպել է խմբին Համբուրգի օդանավակայանում՝ պատմելով նրանց Ստյուարտի մահվան մասին[13]։ Սաթքլիֆի մայրը «Բիթլզի» մենեջեր Բրայան Էփշտեյնի հետ մեկնել է Համբուրգ և որդու մարմնով վերադարձել Լիվերպուլ[14]։ Սաթքլիֆի հայրը երեք շաբաթ չի լսել իր որդու մահվան մասին, մինչ նա նավարկում էր Հարավային Ամերիկա։

Հիշողություն

Չնայած Լենոնը չի մասնակցել հուղարկավորությանը կամ ծաղիկներ չի ուղարկել դրանց վրա, նրա երկրորդ կինը՝ Յոկո Օնոն, հիշեց, որ Լենոնը շատ հաճախ էր նշում Սաթքլիֆի անունը՝ ասելով, որ նա «[իմ] ալտեր էգոն է։ Նա ասաց... Հոգով իմ աշխարհում․.. առաջնորդող ուժով»[4]։

Ստյուարտ Սաթքլիֆիի գերեզմանը կարելի է գտնել «Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band» (ձախից՝ Օբրի Բերդսլիի դիմաց)[15]։ Նրա լուսանկարն առկա է նաև 1995 թվականին լույս տեսած «Anthology 1» ժողովածուի շապիկի վերին աջ անկյունում, որը հիմնականում բաղկացած է Մինչ այդ չհրատարակված The Beatles վաղ շրջանի ձայնագրություններից։

1994 թվականին նկարահանվել է «The Beatles: 4+1 (Հինգերորդ քառյակում)» ֆիլմը, որտեղ նկարագրվում է Սաթքլիֆի գործունեությունը The Beatles-ի կազմում և նրա ողբերգական հեռացումը կյանքից։

Տես նաև


Գրականություն

  • The BEATLES․ Պատկերազարդ տեղեկատու /Վ․ Յաստրեբով, Յու․ Գերասիմովա, Ն․ Միրոնովա։ Ուրյանովսկ․ ՌԻԱ «Սիմբվեստինֆո», 1999․-936 կամ՝ (Տեղեկատուներ «Սիմբվեստինֆո»-ից)- ISBN 5-86174-011-9։
  • Բիթլզ։ Լիազորված կենսագրություն./ Դևիս Հանթեր. «Ծիածան», 1993:-416։ ISBN 5-05-004056-6


Արտաքին հղումներ

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Benezit Dictionary of ArtistsOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #119165554 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 4,12 Боб Спитц The Beatles: The Biography. — Little, Brown and Company, 2005. — 992 с. — ISBN 978-0-316-80352-6
  5. Stuart Sutcliffe(անգլ.) // Wikipedia. — 2019-05-07.
  6. «Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2007-09-29-ին. Վերցված է 2019-05-22-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  7. Paul McCartney: Many Years from Now(անգլ.). — 1997. — С. 65. — ISSN 978-0-7493-8658-0.
  8. «Stuart Sutcliffe Estate: About Stuart». web.archive.org. 2011-06-22. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-06-22-ին. Վերցված է 2019-05-22-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  9. «Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2007-02-13-ին. Վերցված է 2019-05-22-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  10. (The Beatles Anthology) DVD 2003 (Эпизод 1 — 0:47:16) Харрисон рассказывает о своих друзьях Кирхгерр, Фурманне и Фоллмере.
  11. «Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2007-05-14-ին. Վերցված է 2019-05-22-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  12. Chris Ingham The Rough Guide to the Beatles. — Rough Guides, 2003. — 422 с. — ISBN 9781843531401
  13. «Beatles Timeline - by the Ottawa Beatles Site». beatles.ncf.ca. Արխիվացված է օրիգինալից 2006-03-19-ին. Վերցված է 2019-05-22-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  14. «NPR Media Player». www.npr.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-01-06-ին. Վերցված է 2019-05-22-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  15. «Daily Record & Sunday Mail - Scottish News, Sport, Politics and Celeb gossip». www.dailyrecord.co.uk. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-10-01-ին. Վերցված է 2019-05-22-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ստյուարտ Սաթքլիֆ» հոդվածին։