Սերգեյ Արուտչյան

հայ նկարիչ

Սերգեյ Ավետի Արուտչյան (հունիսի 6 (19), 1912[1][2], Բաքու, Ռուսական կայսրություն[1][2] - օգոստոսի 27, 1986(1986-08-27)[2], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[2]), հայ նկարիչ, ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ (1956), ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ (1965

Սերգեյ Արուտչյան
Ծնվել էհունիսի 6 (19), 1912[1][2]
ԾննդավայրԲաքու, Ռուսական կայսրություն[1][2]
Վախճանվել էօգոստոսի 27, 1986(1986-08-27)[2] (74 տարեկան)
Մահվան վայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[2]
Ազգությունհայ
ԿրթությունՀԱՊՀ (1937)[1]
Մասնագիտություննկարիչ
Պարգևներ
ԶավակներՌուբեն Արուտչյան
Սերգեյ Արուտչյան Վիքիդարանում

ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ Միքայել Արուտչյանի եղբայրն է, Ռուբեն Արուտչյանի հայրը։

Կենսագրություն

խմբագրել

Սերգեյ Արուտչյանը ծնվել է Բաքվում։ 1937 թվականին ավարտել է Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի ճարտարապետության բաժինը։ 1939-1948 թվականներին եղել է Սունդուկյանի անվան թատրոնի գլխավոր նկարիչ, 1954-1964 թվականներին՝ «Ոզնի» երգիծական հանդեսի գլխավոր նկարիչ[3]։ Լույս են տեսել Սերգեյ Արուտչյանի «Ժպիտ և ցասում» (1962), «Առանց դիմակի» (1972, ալբոմ-ժողովածու), «Ս. Ա. Արուտչյան» (1982, ալբոմ) գրքերը[4]։

Սերգեյ Արուտչյանի աշխատանքներից գտնվում են Հայաստանի ազգային պատկերասրահում[5]։

Ստեղծագործություններ

խմբագրել

Ձևավորած ներկայացումներ

խմբագրել

Երաժշտական կոմեդիայի թատրոնում Սերգեյ Արուտչյանի ձևավորած ներկայացումները (1942-1967) առանձնացել են բեմանկարչության, ռեժիսուրայի և երաժշտական ռիթմի զարմանալի համահնչյունությամբ, ներկայացման ընդհանուր գաղափարն ամբողջացնելու ձգտմամբ։

  • Հակոբ Պարոնյան` «Մեծապատիվ մուրացկաններ», 1941, Սունդուկյանի անվան թատրոն
  • Ալեքսանդր Արաքսմանյան` «Հրաբխի վրա», 1943, Սունդուկյանի անվան թատրոն
  • Ալեքսանդր Արաքսմանյան՝ «Փիղը պարում է», Սունդուկյանի անվան թատրոն
  • Ալեքսանդր Արաքսմանյան՝ «Երրորդ հարկից գլխիվայր»
  • Աղասի Այվազյան` «Ատամնաբույժն արևելյան»
  • Աղասի Այվազյան, Գ. Երիցյան՝ «Ուշ լինի, նուշ լինի»
  • Դերենիկ Դեմիրճյան` «Հայրենի երկիր», «Սահման»,
  • Ժորա Հարությունյան` «Ծաղիկների աշխարհում»
  • Կ. Սիմոնով՝ «Ռուսական հարց», 1947, Սունդուկյանի անվան թատրոն
  • Ի. Կալման՝ «Բայադերա»
  • Եղիշե Չարենց՝ «Կապկազ թամաշա»
  • Վ. Դիխովիչնի, Մ. Սլոբոդսկոյ՝ «Հանգուցյալի հարությունը»

Ցուցահանդեսներ

խմբագրել

Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել Պիսեկում (Չեխոսլովակիա), Մոսկվայում, Տալլինում, Երևանում։

Կինոձևավորումներ

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.)Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.
  3. «Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 5-ին.
  4. «Zarkfoundation - Սերգեյ Արուտչյան». zarkfoundation.com.
  5. Սերգեյ Արուտչյանի ստեղծագործությունները Հայաստանի ազգային պատկերասրահում

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սերգեյ Արուտչյան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 153