Վիքիպեդիա

Ջեսս Ուեյդ

Ջեսիկա Էլիս Ֆեյնման Ուեյդ (անգլ.՝ Jessica Alice Feinmann Wade, 1988, Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն[1])[8], բրիտանացի ֆիզիկոս, որն աշխատում է Լոնդոնի կայսերական քոլեջի Բլեքեթի լաբորատորիայում, մասնագիտացած է Ռամանի սպեկտրոսկոպիայի մեջ։ Նրա հետազոտությունը ուսումնասիրում է պոլիմերային հիմքով՝ օրգանական լուսարձակող դիոդներ (OLED)[9]։ Նրա հանրային ներգրավվածությունը գիտության, տեխնոլոգիայի, ճարտարագիտության և մաթեմատիկայի բնագավառում (STEM) պաշտպանում է կանանց ներկայությունը ֆիզիկայում[10], ինչպես նաև պայքարում է համակարգային կողմնակալության դեմ, ինչպիսիք են գենդերային և ռասայական կողմնակալությունը Վիքիպեդիայում[11][12][13]։

Ջեսս Ուեյդ
անգլ.՝ Jessica Alice Feinmann Wade
Դիմանկար
Ծնվել է1988
ԾննդավայրԼոնդոն, Միացյալ Թագավորություն[1]
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն
ԿրթությունԼոնդոնի կայսերական քոլեջ (2016) և South Hampstead High School?
Ազդվել էAngela Saini?
Մասնագիտությունֆիզիկոս
ԱշխատավայրԼոնդոնի կայսերական քոլեջ[2] և Լոնդոնի թագավորական քոլեջ[3]
Ծնողներմայր՝ Charlotte Feinmann?
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԿանանց ինժեներական ընկերություն
Կայքimperial.ac.uk/people/jessica.wade
 Jess Wade Վիքիպահեստում

Վաղ կյանք և կրթություն

խմբագրել

Ուեյդը երկու բժիշկների դուստր է[14][15], իսկ նրա պապը՝ Լեսլի Ֆեյնմանը, նույնպես բժիշկ է եղել, որը ծնվել էրՄանչեսթրի հրեական գետտոյում՝ ռուսախոս մորից և լիտվայական և գերմանական հրեական ծագմամբ հորից[16][17][18]։ Նա կրթություն է ստացել Սաութ Համփսթեդի ավագ դպրոցում, որն ավարտել է 2007 թվականին։ Հետագայում Ուեյդը ընդունվել է Չելսիի արվեստի և դիզայնի քոլեջի արվեստի և դիզայնի հիմնական դասընթացին և 2012 թվականին ավարտել է ֆիզիկայի մագիստրոսի կոչումը Լոնդոնի Կայսերական քոլեջում։ Նա շարունակել է Իմպերիալը՝ ավարտելով ֆիզիկայի բաժնի ասպիրանտուրան 2016 թվականին[19][20], որտեղ օրգանական կիսահաղորդիչների նանոմետրոլոգիայի ոլորտում նրա աշխատանքը ղեկավարում էր Ջի-Սեոն Քիմը[19]։

Հետազոտություն և կարիերա

խմբագրել

Ուեյդի հետազոտական հետաքրքրությունները վերաբերում են նյութերագիտությանը, քիրալային նյութերին և շրջանաձև բևեռացմանըs։ 2020 թվականին Ուեյդը Լոնդոնի Կայսերական քոլեջի պինդ վիճակի ֆիզիկայի խմբում պլաստիկ էլեկտրոնիկայի հետդոկտորական գիտաշխատող է եղել, որը կենտրոնացած է եղեկ լուսարձակող պոլիմերային բարակ թաղանթների մշակման և բնութագրման վրա[21], աշխատելով Ալասդեյր Քեմփբելի և Մեթյու Ֆուխթերի հետ[9][22]։ Ուեյդը և նրա գործընկերները վերջերս հայտնաբերել են, թե ինչպես ձևավորել քիրալ նյութերը ֆունկցիոնալ միջերեսներում[23]՝ ճանապարհ հարթելով դեպի կարգավորելի քիրոպտիկական տեխնոլոգիաներ։

Նոյեմբերի 2022-ի դրությամբ, ըստ Web of Science-ի, նա հրապարակել է 59 նյութ և մեջբերվել 1124 անգամ[24]։

Հանրային ներգրավվածություն

խմբագրել

Ուեյդը նպաստել է հասարակության ներգրավվածությանը գիտության, տեխնոլոգիայի, ճարտարագիտության և մաթեմատիկայի (STEM) առարկաներում գենդերային հավասարության բարձրացման համար։ Նա ներկայացրել է Միացյալ Թագավորությունը Միացյալ Նահանգների Պետդեպարտամենտի կողմից ֆինանսավորվող Միջազգային այցելուների առաջնորդության ծրագրում՝ Hidden No More ծրագրում[25] և ծառայել է WISE քարոզարշավի երիտասարդ կանանց խորհրդի և Կանանց ինժեներական հասարակության (WES) խորհրդում՝ աշխատելով ուսուցիչների հետ ողջ երկրում Ֆիզիկայի ցանցի խթանման միջոցով (ներառյալ հիմնական ելույթները կրթական տոնավաճառներում և ուսուցիչների համաժողովներում)։ Ուեյդը քննադատել է աղջիկներին գիտության մեջ խրախուսելու թանկարժեք արշավները, որտեղ ենթադրվում է, որ միայն փոքրամասնությանը կհետաքրքրի, կամ որ աղջիկները կարող են ուսումնասիրել «շրթներկի և եղունգների լաքի քիմիական բաղադրությունը»[14][26]։ Նա գնահատում է, որ 5 կամ 6 միլիոն ֆունտ ստերլինգ ծախսվում է Մեծ Բրիտանիայում՝ կանանց համար գիտական կարիերան խթանելու համար, բայց արդյունքների քիչ չափումներով[14]։

Ուեյդը համակարգել է ֆիզիկայի կանանց 6-րդ միջազգային կոնֆերանսի թիմը, որի արդյունքում հրավիրվել է քննարկելու Ֆիզիկայի ինստիտուտի (IOP) գենդերային հավասարակշռության աշխատանքը Գերմանիայում[27]։ Նա նաև աջակցում է դպրոցականների ներգրավմանը միջոցառումների և փառատոների միջոցով, ինչպես նաև աղջիկների համար մի շարք միջոցառումների կազմակերպում Լոնդոնի Կայսերական քոլեջում, որը նա ֆինանսավորել է Ինժեներական թագավորական ակադեմիայի (RAEng), Քիմիայի թագավորական ընկերության (RSC) և Կենսաքիմիական միությունը դրամաշնորհներով[28]։ 2015 թվականին Ուեյդը դարձել է մրցույթի «Ես գիտնական եմ, վերցրու ինձ այստեղից» մրցույթի հաղթող[29] Եվ ստացավ 500 ֆունտ ստեռլինգ, որն օգտագործում էր greenlight4girls-ի օրը Լոնդոնի Կայսերական քոլեջի ֆիզիկայի ֆակուլտետում անցկացնելու համար[30]։ Նա նաև գրել է մանկական գիրք նյութերի և նանոգիտության մասին, որը կոչվում է «Հետաքրքիր գիտություն շատ (շատ) փոքրի մասին»։ Գիրքը նկարազարդել է Մելիսա Կաստրիլոնը և հրատարակվել է Walker Books հրատարակչության կողմից[31]։

Ուեյդը ծառայում է IOP Լոնդոնի և Հարավ-Արևելքի կոմիտեում[32], IOP Կանայք ֆիզիկայի կոմիտեում[33] և Juno-ի թափանցիկության և հնարավորությունների Իմպերիալ հանձնաժողովում[34]։ Նա նշում է իր վրա ազդեցությունները, ինչպիսիք են Շարմադյան Ռիդը, Լեսլի Քոհենը, Ջենի Նելսոնըև Անջելա Սաինին իր «Անթերի» գրքով[14]։ Նրա քարոզչական աշխատանքը լուսաբանվել է մի շարք լրատվականներում NPR[35], BBC[36][37], Sky News[38], HuffPost[26], ABC News[39], Physics World[10], El País[40], CNN[41], Nature[42][43], New Scientist[44] և The Guardian[14][45][46]։

Ուեյդը հարցազրույց է տվել TEDx London Women-ի շրջանակներում, որը տեղի է ունեցել 2018 թվականի դեկտեմբերի 1-ին[47][48]։ Բեն Բրիթոնի և Քրիստոֆեր Ջեքսոնի հետ նա համահեղինակել է «Սոցիալական մեդիայի վարձատրությունն ու ռիսկը ակադեմիականների համար» աշխատությունը Nature Reviews Chemistry ամսագրում[49]։

Վիքիպեդիայում ներդրումներ

խմբագրել

Ուեյդը մեծ ներդրում է ունեցել Վիքիպեդիայի արշավում, որը խրախուսում է Վիքիպեդիայում նշանավոր կին ակադեմիկոսների մասին հոդվածների ստեղծումը՝ STEM-ում իգական սեռի օրինակները խթանելու նպատակով[50][40][41]։ Ուեյդը ստեղծել է Վիքիպեդիայի նոր կենսագրական հոդվածներ՝ STEM-ում փոքրամասնությունների վարկանիշը բարձրացնելու համար[51][12][11][52]։ 2020 թվականի փետրվարի դրությամբ նա Վիքիպեդիայում գրել է ավելի քան 900 կենսագրություն[53]։ 2021 թվականի հունվարին այս ցուցանիշը հասել է 1200-ի[54]։ 2024 թվականի փետրվարին այն ավելի քան 2100 է եղել[55]։

2019 թվականի ապրիլի 12-ին The Washington Post-ը հրապարակել է «Սև խոռոչի լուսանկարը գիտության մեջ կանանց պաշտպանելու միայն մեկ օրինակ» վերնագրով գրություն[56], որը համահեղինակվել է Զարինգհալամի և Ուեյդի կողմից, որը պաշտպանում է ավելի մեծ ճանաչում կանանց համար, ովքեր նպաստում են գիտության զարգացմանը։ Այն բանից հետո, երբ հրապարակվել է սև խոռոչի առաջին պատկերը՝ լրատվամիջոցների լուսաբանումները նշել են Քեթի Բումանի դերը, որն առաջնորդել է պատկերների մշակման ալգորիթմի ստեղծմանը[57]։ Հոդվածագիրը ընդգծել է սոցիալական մեդիայի ուժը, ինչպիսին է Twitter-ը և համագործակցային տեղեկատվական պահեստները, ինչպիսին է Վիքիպեդիան՝ կանանց գիտական ներդրումները վարկավորելու համար։

Որպես գիտության ոլորտում կանանց անգլալեզու Վիքիպեդիայում անբավարար լուսաբանման օրինակ՝ հոդվածում նշվում է Կլարիս Ֆելփսի կենսագրության ջնջումը[58]։ Ուեյդը 2018 թվականի սեպտեմբերին ստեղծել է Ֆելփսի Վիքիպեդիայի կարճ կենսագրությունը[59]։ Այդ հոդվածի ջնջումը 2019 թվականի փետրվարի 11-ին[60] հանգեցրել է երկարատև խմբագրական քննարկման և դրա կրկնակի վերականգնման ու վերջնջման[61]։ Կատրինա Կրեմերը Chemistry World-ից գրել է[62]՝

  Ֆելփսի դեպքում նրա անունը չի հայտնվել Թեննեսին հայտնագործության մասին ազդարարող հոդվածներում։ Նա պրոֆիլավորված չի եղել հիմնական լրատվամիջոցների կողմից։ Նրա աշխատանքի մասին հիշատակումների մեծ մասը գտնվել է իր գործատուի կայքում՝ մի աղբյուր, որը Վիքիպեդիայի չափանիշներով չի դասվում որպես անկախ և հետևաբար անթույլատրելի է, երբ խոսքը վերաբերում է նշանավոր լինելուն։ [Վիքիպեդիա] համայնքի համաձայնությունն այն է եղել, որ նրա կենսագրությունը պետք է ջնջվեր։  

Ուեյդը Chemistry World-ին ասել է, որ կարծում է, որ գիտական հետազոտողների նման բացթողումները Վիքիպեդիայի լուսաբանումից ափսոսանք են պատճառում, նշելով, որ իր տպավորությունն այն է, որ այն ընդունում է գրառումներ նույնիսկ ամենաանհասկանալի հայտնի լրատվամիջոցների համար[63]։ Մինչև 2020 թվականի հունվարին կոնսենսուս է եղել հոդվածը վերականգնելու վերաբերյալ, քանի որ այդ ժամանակ արդեն հասանելի են եղել նոր աղբյուրներ[64]։ 2019 թվականի դրությամբ Ուեյդի կին գիտնականների մասին 600 հոդվածներից 6-ը ջնջվել են՝ Վիքիպեդիայի նշանակալիության չափանիշներին չհամապատասխանելու համար[63]։

Մրցանակներ և պարգևներ

խմբագրել

Ուեյդը մի քանի մրցանակներ է ստացել գիտության, գիտական հաղորդակցության, բազմազանության և ներառման մեջ ներդրման համար։ 2015 թվականին Ուեյդը արժանացել է ֆիզիկայի ինստիտուտի վաղ կարիերայի ֆիզիկայի հաղորդավարի մրցանակի[65] և կայսերական քոլեջի միության մրցանակին՝ քոլեջի կյանքում ներդրման համար[66] և եղել է «Գունավոր գոտու» հաղթող «Ես գիտնական եմ, ստացիր ինձ այստեղից դուրս» բաժնում։ Այն առցանց գիտության ներգրավման նախագիծ է, որը վարում է Mangorolla CIC-ի կողմից[67]։ Հաջորդ տարի Ուեյդը ստացել է Ֆիզիկայի ինստիտուտի Ջոսելին Բել Բերնելի մեդալը և ֆիզիկայի կանանց մրցանակը 2016 թվականին[20]։

2017 թվականին Ուեյդը արժանացել Նյութերի, օգտակար հանածոների և հանքարդյունաբերության ինստիտուտի Ռոբերտ Փերին մրցանակի[68][69], ինչպես նաև Ջուլիա Հիգինսի Կայսերական քոլեջի մեդալին՝ ի նշան գենդերային հավասարությանն աջակցելու իր աշխատանքի[70][71]։ Նա հրավիրվել է Կալիֆորնիայի Googleplex-ում կայանալիք Science Foo Camp միջառարկայական գիտաժողովին[72]։

2018 թվականին Ուեյդը արժանացել է Դաֆնի Ջեքսոնի մեդալին և մրցանակին «STEM-ի միջազգայնորեն ճանաչված դեսպանի դերում»[28]։ Դեկտեմբերին նա ընդգրկվել է որպես Nature-ի 10 մարդկանցից մեկը, ովքեր այդ տարի կարևոր նշանակություն են ունեցել գիտության մեջ[73]։ Վիքիպեդիայի համահիմնադիր Ջիմի Ուելսի կողմից նա արժանացել է «Տարվա Վիքիմեդիստ» մրցանակի՝ «Վիքիպեդիայում թերներկայացված գիտնականների և ինժեներների մասին գրելու իր մեկամյա ջանքերի համար»[74] և հաջորդ տարի ընտրվել է որպես Տարվա Վիքիմեդիստ իր ազգային բաժնի՝ Wikimedia UK-ի կողմից[75]։

Ուեյդը պարգևատրվել է Բրիտանական կայսրության մեդալով (BEM) 2019 թվականի ծննդյան պատվավոր հավաստագրով՝ գիտության մեջ գենդերային բազմազանությանը մատուցած ծառայությունների համար[76]։ Նրա գործատուն այդ տարի նրան պարգևատրել է Առաջնորդության մրցանակով՝ հասարակական ներգրավվածության համար[77]։ Նաև 2019 թվականին Ուեյդը Computer Weekly-ի կողմից ճանաչվել է 44-րդ «Ամենաազդեցիկ կինը Մեծ Բրիտանիայի տեխնոլոգիաների ոլորտում»[78]։ Նույն տարում Casio-ն Իսպանիայում թողարկել է գիտական հաշվիչը, որը կրում է Ուեյդի նկարը 12 հաշվիչների շարքում՝ ոգեկոչելով պատմականորեն նշանավոր կին գիտնականներին[79]։

2023 թվականին նա այն վել է կանանցից մեկն է եղել, որն ընտրվել էր Nature-ի կողմից՝ Կանանց միջազգային օրվա իրենց ծրագրերը մեկնաբանելու համար։ Մյուսներն են եղել Գիհան Կամելը, Մարտինա Անտո-Օկրահը, Սանդրա Դիասը, Աստեր Գեբրեկիրստոսը և Տանյա Մոնրոն[80]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 https://elpais.com/elpais/2018/07/05/ciencia/1530788593_072320.html
  2. ↑ Լոնդոնի կայսերական քոլեջ — 1907.
  3. ↑ Montenegro A. ORCID Public Data File 2023 — 2023. — doi:10.23640/07243.24204912.V1
  4. ↑ https://www.iop.org/about/awards/bronze-early-career-medals/jocelyn-bell-burnell-medal-and-prize-recipients
  5. ↑ The London Gazette 62666 (բրիտ․ անգլ.) — 2019. — Iss. 62666. — P. B30. — ISBN 978-0-11-688665-1
  6. ↑ https://web.archive.org/web/20230524063602/https://www.imperial.ac.uk/equality/activities/julia-higgins-medal-and-awards/
  7. ↑ Gibney E., Callaway E., Cyranoski D., Tollefson J., Maher B., Castelvecchi D., Else H. Nature's 10: Ten people who mattered in science in 2018 // Nature / M. Skipper — NPG, Springer Science+Business Media, 2018. — Vol. 564, Iss. 7736. — P. 325—335. — ISSN 1476-4687; 0028-0836 — doi:10.1038/D41586-018-07683-5 — PMID:30563976
  8. ↑ «Jessica Alice Feinmann WADE». gov.uk. Companies House. 2022. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  9. ↑ 9,0 9,1 «Dr Jessica Wade: Faculty of Natural Sciences, Department of Physics». imperial.ac.uk. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մայիսի 18-ին.
  10. ↑ 10,0 10,1 Tesh, Sarah; Wade, Jess (2017). «Look happy dear, you've just made a discovery». Physics World. 30 (9): 31–33. Bibcode:2017PhyW...30i..31T. doi:10.1088/2058-7058/30/9/35. ISSN 0953-8585.
  11. ↑ 11,0 11,1 Wade, Jessica (2019). «This is why I've written 500 biographies of female scientists on Wikipedia». independent.co.uk. The Independent. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունիսի 8-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 Curtis, Cara (2019). «This physicist has written over 500 biographies of women scientists on Wikipedia». thenextweb.com. The Next Web. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 10-ին. «Out of the 700 entries Wade has published so far, six biographies have been removed.»
  13. ↑ O’Reilly, Nicola (2019). «Why we're creating Wikipedia profiles for BAME scientists». Nature. doi:10.1038/d41586-019-00812-8. ISSN 0028-0836. S2CID 150864233. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 2-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 29-ին.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 Devlin, Hannah (2018 թ․ հուլիսի 24). «Academic writes 270 Wikipedia pages in a year to get female scientists noticed». The Guardian (անգլերեն). London. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 29-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 24-ին.
  15. ↑ Highfield, Roger; Wade, Jess (2019 թ․ հուլիսի 4). «We're all to blame for Wikipedia's huge sexism problem». Wired. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 2-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 4-ին.
  16. ↑ «Elozor Leslie Feinmann | RCP Museum». Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
  17. ↑ «Dr Jess Wade 👩🏻‍🔬 on Twitter: "My grandfather "born into a Jewish ghetto in Manchester, of a 🇷🇺 speaking mother + 🇱🇹 🇩🇪 father" #1DayWithoutUs" / Twitter». 2022 թ․ հոկտեմբերի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2023 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  18. ↑ «SHHS Motivational Monday: Scientist Dr Jess Wade | News | South Hampstead High School». shhs.gdst.net. 2018. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 22-ին.
  19. ↑ 19,0 19,1 Wade, Jessica Alice Feinmann (2016). Nanometrology for controlling and probing organic semiconductors and devices. imperial.ac.uk (PhD thesis). hdl:10044/1/56219. OCLC 1065331693. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 31-ին.
  20. ↑ 20,0 20,1 «Early career researcher wins the Jocelyn Bell Burnell Medal and Prize». iop.org (բրիտանական անգլերեն). Institute of Physics. 2016. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 1-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 31-ին.
  21. ↑ «Experimental Solid State Physics – Research groups». imperial.ac.uk. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ դեկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 17-ին.
  22. ↑ Wade, Jess; Campbell, Alasadair; Wan, Li; Fuchter, Matthew; So, Franky; Adachi, Chihaya; Kim, Jang-Joo (2018). «Strong induced chiroptical effects in light emitting polymer blends (Conference Presentation)». In So, Franky; Adachi, Chihaya; Kim, Jang-Joo (eds.). Organic Light Emitting Materials and Devices XXII. էջ 9. doi:10.1117/12.2321171. ISBN 9781510620438. S2CID 139451421.
  23. ↑ Wade, Jess; Salerno, Francesco; Kilbride, Rachel C. (2022). «Controlling anisotropic properties by manipulating the orientation of chiral small molecules». Nature Chemistry. 14 (12): 1383–1389. Bibcode:2022NatCh..14.1383W. doi:10.1038/s41557-022-01044-6. PMID 36302869. S2CID 253183615. {{cite journal}}: |hdl-access= requires |hdl= (օգնություն)
  24. ↑ Web Of Science, accessed 1 November 2022. Note that WOS returns J Wade and JF Wade in a simple search for "Wade, Jessica".
  25. ↑ «Fox's 'Hidden Figures' inspires historic State Department program to support women in STEM around the world». Impact.21.cf.com. 2017 թ․ նոյեմբերի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 22-ին.
  26. ↑ 26,0 26,1 Amatulli, Jenna (2018 թ․ հուլիսի 25). «This Physicist Wants Female Scientists To Get Noticed. So She Wrote 270 Wikipedia Profiles». Huffingtonpost.co.uk. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 1-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 31-ին.
  27. ↑ «Program of 21. Deutsche Physikerinnentagung (21st German Conference of Female Physicists)» (PDF). German Physical Society. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2018 թ․ հոկտեմբերի 9-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  28. ↑ 28,0 28,1 «2018 Daphne Jackson Medal and Prize». Institute of Physics (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 3-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 23-ին.
  29. ↑ «And the winner is... – Colour Zone». imascientist.org.uk (բրիտանական անգլերեն). 2015. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  30. ↑ Wade, Jess (2015). «G4G DAY @ Imperial College London». makingphysicsfun.com (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2018 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  31. ↑ «Walker Books – Nano: The Spectacular Science of the Very (Very) Small». walker.co.uk. Վերցված է 2023 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  32. ↑ «IOP London and South East Committee». iop.org (բրիտանական անգլերեն). Institute of Physics. 2018. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 23-ին.
  33. ↑ «IOP Women in Physics Committee». iop.org (բրիտանական անգլերեն). Institute of Physics. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 23-ին.
  34. ↑ «Juno Committee». Imperial College London (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 23-ին.
  35. ↑ Kwong, Emily (2021 թ․ հունվարի 6). «One Page At A Time, Jess Wade Is Changing Wikipedia». Short Wave (Podcast). NPR. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 8-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 6-ին.
  36. ↑ Jackson, Marie; Scott, Jennifer (2018). «Women in science: 'We want to be accepted into the club'». bbc.co.uk. BBC News. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  37. ↑ «Cartoon by Jess Wade – Biased Science, as interpreted and illustrated by audience member Jess Wade – The Everyday Effect of Unconscious Bias, All in the Mind». bbc.co.uk. BBC Radio 4. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 31-ին.
  38. ↑ «Dr Jess Wade on Twitter». Twitter. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 31-ին.
  39. ↑ «This researcher writes Wikipedia pages for women in science». abcnews.go.com. ABC News. 2018 թ․ հուլիսի 26. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 23-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 31-ին.
  40. ↑ 40,0 40,1 Martín, Bruno (2018 թ․ հուլիսի 8). «La mujer que añade una científica cada día a la Wikipedia». elpais.com (իսպաներեն). El País. ISSN 1134-6582. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 15-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 10-ին.
  41. ↑ 41,0 41,1 Zdanowicz, Christina (2018). «A physicist has written more than 280 Wikipedia entries to elevate women in science». cnn.com (բրիտանական անգլերեն). CNN. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 23-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 27-ին.
  42. ↑ Gibney, Elizabeth; Callaway, Ewen; Cyranoski, David; Gaind, Nisha; Tollefson, Jeff; Courtland, Rachel; Law, Yao-Hua; Maher, Brendan; Else, Holly; Castelvecchi, Davide (2018). «Ten people who mattered this year». Nature. 564 (7736): 325–335. doi:10.1038/d41586-018-07683-5. PMID 30563976.
  43. ↑ Wade, Jess; Zaringhalam, Maryam (2018). «Why we're editing women scientists onto Wikipedia». Nature. Springer Nature. doi:10.1038/d41586-018-05947-8. S2CID 186774096. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  44. ↑ Howgego, Joshua. «Jess Wade's one-woman mission to diversify Wikipedia's science stories». New Scientist. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 2-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունիսի 29-ին.
  45. ↑ Charman-Anderson, Suw (2018 թ․ հուլիսի 25). «Five amazing female scientists you've probably never heard of – Suw Charman-Anderson». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 31-ին.
  46. ↑ Noor, Poppy (2018 թ․ հուլիսի 29). «Wikipedia biases». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 9-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 31-ին.
  47. ↑ «TEDxLondonWomen #ShowingUp». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 15-ին.
  48. ↑ A voice for diversity in science Արխիվացված 11 Մայիս 2020 Wayback Machine Video of Wade's TEDxLondonWomen interview 1 December 2018
  49. ↑ Wade, Jessica; Jackson, Chris; Britton, Ben (2019 թ․ հուլիսի 18). «The reward and risk of social media for academics». Nature Reviews Chemistry (անգլերեն). 3 (8): 459–461. doi:10.1038/s41570-019-0121-3. hdl:10044/1/71949. ISSN 2397-3358. S2CID 198137018.
  50. ↑ «Jess Wade – CSHL WiSE». cshlwise.org (բրիտանական անգլերեն). Cold Spring Harbor Laboratory Harbour. 2017. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 18-ին.
  51. ↑ «Why are so few women biographies included in Wikipedia?». BBC Newsday. 2019 թ․ հուլիսի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 3-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 28-ին. «She's been writing biographies of women and other minorities in science and engineering since 2017 and adds a new entry almost on a daily basis.»
  52. ↑ Zane, Zachary (2019 թ․ հունվարի 2). «This Scientist Is Updating Wikipedia with Women, POC, & LGBTQ+ History». pride.com. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 2-ին.
  53. ↑ «Physicist writes 900 Wikipedia entries to boost diversity in science». ITV News (անգլերեն). 2020 թ․ փետրվարի 11. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ մայիսի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 13-ին.
  54. ↑ Kwong, Emily (2021 թ․ հունվարի 4). «One Page At A Time, Jess Wade Is Changing Wikipedia». Short Wave (անգլերեն). NPR. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հուլիսի 30-ին. Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 30-ին.
  55. ↑ Gill, Victoria (2024 թ․ փետրվարի 8). «Ancient Roman Writings Revealed». BBC Inside Science.
  56. ↑ Zaringhalam, Maryam; Wade, Jess (2019 թ․ ապրիլի 12). «The black hole photo is just one example of championing women in science». The Washington Post. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 24-ին.
  57. ↑ Ellis-Petersen, Hannah (2019 թ․ ապրիլի 11). «Katie Bouman: the 29-year-old whose work led to first black hole photo». The Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2023 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  58. ↑ Southworth, Phoebe (2019 թ․ դեկտեմբերի 7). «Physicist accuses Wikipedia editors of sexism after female scientists she wrote profiles for tagged 'not notable enough'». telegraph.co.uk. The Daily Telegraph. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 24-ին.
  59. ↑ Jarvis, Claire (2019 թ․ ապրիլի 25). «A deleted Wikipedia page speaks volumes about its biggest problem». Fastcompany.com. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 29-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 1-ին.
  60. ↑ Jarvis, Claire (2019 թ․ ապրիլի 25). «What a Deleted Profile Tells Us About Wikipedia's Diversity Problem». Undark.org. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 28-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 24-ին.
  61. ↑ Sadeque, Samira (2019 թ․ ապրիլի 29). «Wikipedia doesn't think this Black female scientist is notable enough for a page». dailydot.com. The Daily Dot. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 30-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 6-ին.
  62. ↑ Krämer, Katrina (2019 թ․ հուլիսի 3). «Female scientists' pages keep disappearing from Wikipedia – what's going on?». Chemistry World. Royal Society of Chemistry. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 1-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 3-ին.
  63. ↑ 63,0 63,1 Krämer, Katrina (2019 թ․ հուլիսի 3). «Female scientists' pages keep disappearing from Wikipedia – what's going on?». Chemistry World. Royal Society of Chemistry. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 1-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 3-ին.
  64. ↑ «Wikipedia:Deletion review/Log/2020 January Wikipedia». en.wikibedia.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 2-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 9-ին.
  65. ↑ «PhD student wins Early Career Physics Communicator Award». iop.org (բրիտանական անգլերեն). Institute of Physics. 2015. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 2-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 31-ին.
  66. ↑ Wagle, Kunal M L (2015 թ․ հունիսի 19). «Felix is shortlisted for Club of the Year at Imperial College Union Awards 2015» (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 31-ին.
  67. ↑ «What Jess Wade did with her prize money... – About I'm a Scientist, Get me out of here». Imascientist.org.uk. 2016 թ․ փետրվարի 17. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 31-ին.
  68. ↑ «Imperial College». 2017 թ․ ապրիլի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 31-ին.
  69. ↑ «IOM3 Awards 2017». iom3.org (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 31-ին.
  70. ↑ «Julia Higgins Medal and Awards». imperial.ac.uk (բրիտանական անգլերեն). Imperial College London. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ մարտի 9-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 31-ին.
  71. ↑ «Imperial College». 2017 թ․ նոյեմբերի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 31-ին.
  72. ↑ «A Collective Noun for Science #SciFoo 2017 – Digital Science». Digital-science.com. 2017 թ․ օգոստոսի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 31-ին.
  73. ↑ Gibney, Elizabeth; Callaway, Ewen; Cyranoski, David; Gaind, Nisha; Tollefson, Jeff; Courtland, Rachel; Law, Yao-Hua; Maher, Brendan; Else, Holly; Castelvecchi, Davide (2018). «Ten people who mattered this year». Nature. 564 (7736): 325–335. doi:10.1038/d41586-018-07683-5. PMID 30563976.
  74. ↑ Elsharbaty, Samir (2018). «Farkhad Fatkullin named Wikimedian of the Year for 2018». blog.wikimedia.org. Wikimedia Foundation. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 21-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 29-ին.
  75. ↑ «UK Wikimedian of the Year 2019». Wikimedia.org.uk. 2019 թ․ հուլիսի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ մայիսի 17-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 5-ին.
  76. ↑ «Birthday Honours lists 2019». gov.uk. 2019 թ․ հունիսի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 7-ին.
  77. ↑ «Societal engagement recognised in 2019 President's Awards for Excellence». Imperial College London – News. 2019 թ․ հունիսի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 7-ին.
  78. ↑ McDonald, Clare (2019 թ․ սեպտեմբերի 25). «Computer Weekly announces the Most Influential Women in UK Tech 2019». ComputerWeekly.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 23-ին.
  79. ↑ Perla Mateo, Maria Pilar (2019 թ․ փետրվարի 19). «Calculadoras ilustradas con científicas» [Calculators illustrated with women scientists]. Heraldo de Aragón (իսպաներեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 28-ին.
  80. ↑ «Celebrate women in science — today, and every day». Nature (անգլերեն). 615 (7951): 187. 2023 թ․ մարտի 8. Bibcode:2023Natur.615..187.. doi:10.1038/d41586-023-00670-5. PMID 36890375. S2CID 257380632.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ջեսս_Ուեյդ&oldid=10018012» էջից